Δεν είναι όλες οι σχέσεις ειδυλλιακές, πόσο μάλλον αν ο σύντροφός σου σε κάνει να αμφισβητείς την πραγματικότητα.
Για gaslighting στον εργασιακό χώρο είχαμε ακούσει, αλλά για gaslighting στις σχέσεις μας μέχρι στιγμής όχι. Απ' ότι φαίνεται όμως, ο όρος αυτός είναι το νέο big thing στα «ζητήματα καρδιάς» και η αλήθεια είναι πως θέλει προσοχή.
Τι είναι το gaslighting;
Με απλά λόγια, το gaslighting είναι μια τακτική χειραγώγησης που χρησιμοποιείται για να μετατοπίσει τη δυναμική εξουσίας σε μια σχέση, έτσι ώστε το ένα άτομο να έχει τον πλήρη έλεγχο του άλλου. Στον πυρήνα του, είναι μια μορφή συναισθηματικής κακοποίησης που ασκείται από το το ένα άτομο σε μια σχέση προς το άλλο με σκοπό να έχει το «πάνω χέρι».
«Το gaslighting είναι μια τόσο κακόβουλη μορφή συναισθηματικής κακοποίησης επειδή σας κάνει να αμφισβητείτε τις εμπειρίες σας, επομένως μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωρίσετε τα προειδοποιητικά σημάδια» λέει ο Jeremy Bergen, ψυχοθεραπευτής.
5 βασικά στοιχεία για να καταλάβεις ότι ο σύντροφός σου σου κάνει gaslighting
Aμφισβητείς την αντίληψή σου για την πραγματικότητα
Το κύριο προειδοποιητικό σημάδι του gaslighting είναι ότι «ο σύντροφός σας αμφισβητεί την αντίληψή σας για τις καταστάσεις, τον εαυτό σας, τις σκέψεις σας, τα συναισθήματά σας, τη συμπεριφορά του» εξηγεί ο Jeremy Bergen.
Ένα από τα μεγάλα προειδοποιητικά σημάδια είναι αυτή η επίμονη αίσθηση ότι αυτό που είδες, δεν το είδες πραγματικά. Και αυτό που βίωσες, δεν το βίωσες πραγματικά. Αυτό που ένιωσες, δεν το ένιωσες πραγματικά.
Σου λέει επίμονα και κραυγαλέα ψέματα
Σύμφωνα με τον Bergen «Τα ψέματα όσων κάνουν gaslighting έχουν σχεδιαστεί για να είναι χειραγωγικά και να ασκούν έλεγχο».
Εάν πιστεύεις ότι ο σύντροφός σου μπορεί να σε εκνευρίζει, ο Bergen προτείνει να κάνεις στον εαυτό σου ερωτήσεις όπως: «Με κάνει ο σύντροφός μου να αμφισβητώ συνεχώς τις σκέψεις και την εμπειρία μου για τα πράγματα;» ή «Τον πιάνω αυχνά να λέει ψέματα;».
Σε κάνουν να αισθάνεσαι ανασφαλής με το να σε καταρρίπτουν
Για να αποκτήσει τον έλεγχο και την εξουσία, ο σύντροφός σου θα χτυπήσει τις ανασφάλειές σου. Για να το καταλάβεις αυτό, ο Bergen προτείνει να αναρωτηθείς αν λέει αυτό το άτομο πράγματα που έχουν σχεδιαστεί για να σε κάνουν να νιώθεις άσχημα.
Προσπαθούν να σε αποξενώσουν από ανθρώπους που νοιάζονται για εσένα
Δεν γίνεται κάποιος να καταφέρει να σε χειραγωγήσει αν δεν χειραγωγήσει ή «ξεφορτωθεί» τον περίγυρό σου. Έτσι λοιπόν, ή βάζουν λόγια ανάμεσά σας είτε χειραγωγούν και τους ίδιους στρέφοντάς τους εναντίον σου.
Λένε ψέματα ακόμα κι όταν έχεις αποδείξεις
Το gaslighting έχει να κάνει με το να κάνεις το θύμα να αμφισβητήσει την πραγματικότητα και τη λογική του. Συχνά, λοιπόν μπορεί ο σύντροφός σου να αρνείται ότι είπε ή έκανε κάτι και σου συμπεριφέρεται σα να είσαι τρελή. Άλλες φορές θα αμφισβητήσει τη μνήμη σου για ένα γεγονός, θα αρνηθεί ότι συνέβη ή θα προσποιηθεί ότι ξεχνά τι πραγματικά συνέβη, ακόμα κι αν έχεις αποδείξεις. Είτε θα προεξοφλήσουν λοιπόν, είτε θα διαστρεβλώσουν την πραγματικότητα των αποδεικτικών σου στοιχείων.
Συνήθεις φράσεις gaslighting
Ένας άλλος τρόπος για να αναζητήσετε σημάδια gaslighting; Κρατήσε τα αυτιά σου ανοιχτά για φράσεις που λέει συνήθως ο σύντροφός σου, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα.
«Είσαι πολύ ευαίσθητη»
«Το κάνω αυτό γιατί σε αγαπώ»
«Αν με αγαπούσες, θα…»
«Σταμάτα να είσαι δραματικός»
«Γιατί είσαι τόσο παρανοϊκός;»
«Αυτό δεν συνέβη ποτέ»
«Μιλήσαμε ήδη για αυτό»
«Ποτέ δεν το είπα αυτό»
«Είσαι τρελός»
«Είσαι πολύ ευαίσθητος»
«Προσπαθούσα να σε βοηθήσω»
«Έλα, απλά αστειεύτηκα»
«Όλοι συμφωνούν μαζί μου»
Βέβαια, μην έχεις αυταπάτες πως μπορείς να καταλάβεις εύκολα το gaslighting καθώς, αυτός που επιλέγει αυτόν τον «δρόμο» σίγουρα θα προσπαθήσει να σου πει πως ό,τι λέει στο λέει από αγάπη. Παρ' όλα αυτά, αν επικεντρωθείς στον εαυτό σου, «ακούσεις» το ένστικτό σου και μιλήσεις με κάποιον από το περιβάλλον σου θα καταφέρεις να απομακρυνθείς από μια τόσο τοξική σχέση.
