Από την σύγκρουση στην αποκλιμάκωση: Το παρασκήνιο της «κρίσης» ανάμεσα σε κυβέρνηση και Εκκλησία

Διαστάσεις πολιτικού θρίλερ εξέλαβε σχεδόν χθες ο φετινός εορτασμός των Θεοφανείων, συνθέτοντας για πρώτη φορά στις ημέρες της παρούσας κυβέρνησης σκηνικό πλήρους ρήξης με την Ελλαδική Εκκλησία.

Η αυστηροποίηση του πλαισίου των περιοριστικών μέτρων μέχρι τις 11 Ιανουαρίου από πλευράς του κυβερνητικού επιτελείου είχε ως παράπλευρη απώλεια την ματαίωση της προσέλευσης των πιστών στις λειτουργίες των Θεοφανείων, προκαλώντας την έκρηξη του ανώτατου κλήρου. Η αιφνίδια σύγκληση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου προχθές, αλλά και το «αντάρτικο» κάλεσμα που περιγράφονταν στην απόφασή της για «ανυπακοή» στα κυβερνητικά μέτρα έφεραν προ απροόπτου το Μέγαρο Μαξίμου, κορυφώνοντας παράλληλα την αγωνία της Επιτροπής των επιστημόνων για τυχόν νέα και εκτεταμένη διασπορά του ιού.
Παρά το γεγονός ότι ο Προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας επρόκειτο να δώσει χθες το παρόν, όπως μετέδιδε το protothema.gr, στην ορκωμοσία των νέων υπουργών, η αμηχανία περίσσευε τις πρώτες πρωινές ώρες, παρότι η σχέση του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, κ. κ. Ιερώνυμου διακρίνεται από μια καλή χημεία, η οποία επιτρέπει και τις μεταξύ τους πυκνές συζητήσεις. Η έλλειψη, ωστόσο, απευθείας μεταξύ τους συνεννόησης στην περίπτωση του εορτασμού των Φώτων υπήρξε, σύμφωνα με εκκλησιαστικές πηγές, η ρίζα του κακού, με αποτέλεσμα να καλούνται οι πιστοί στους ναούς, «φλερτάροντας» με τα πρόστιμα. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση δεν σταμάτησε να ζητά τη συνδρομή της Εκκλησίας της Ελλάδος -και σε αυτήν την φάση της πανδημίας, όπως καταγράφηκε στην προηγούμενη- ώστε να τηρηθούν τα μέτρα προστασίας από τον κορονοϊό, σε μια περίοδο που η αποσυμφόρηση των ΜΕΘ ισοδυναμεί με θαύμα.

«Ζητάμε τη συνεργασία της Εκκλησίας. Ελπίζουμε ότι η Εκκλησία θ’ αναθεωρήσει τη στάση της» ανέφερε σχετικά στο ρ/σ Alpha η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος, Αριστοτελία Πελώνη, προσθέτοντας πως «καθένας θα πρέπει ν’ αναλάβει τις ευθύνες του κι αυτό ισχύει και για την Εκκλησία, η οποία πλήττεται και υπομένει τις συνέπειες της πανδημίας, όπως όλη η κοινωνία». Η ίδια υπενθύμισε ακόμη η επιστροφή στις λειτουργίες κεκλεισμένων των θυρών προέκυψε ως ανάγκη για την επανεκκίνηση των σχολείων, με όσο το δυνατόν μειωμένο ιικό φορτίο, απομακρύνοντας κάθε δεύτερη σκέψη.

Πυροσβεστικό τετ α τετ
Παρά την αρχική τροχιά σύγκρουσης, η συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Μακαριώτατο στο ενδιάμεσο της ορκωμοσίας των νέων μελών του υπουργικού συμβουλίου άμβλυνε τις όποιες αποστάσεις, καθώς ο κ. Μητσοτάκης μετέφερε στον Αρχιεπίσκοπο τον προβληματισμό του για την απόφαση της Ιεράς Συνόδου, ενώ κάλεσε την Εκκλησία να αναλάβει τις δικές της ευθύνες και να συνδράμει στη μεγάλη προσπάθεια να περιοριστούν οι επιπτώσεις της πανδημίας, ώστε να επιστρέψουν τα παιδιά, το συντομότερο δυνατόν, στα σχολεία. Επιπλέον, ο Πρωθυπουργός τόνισε προς τον Προκαθήμενο της Ελλαδικής Εκκλησίας την ανάγκη αυστηρής τήρησης των μέτρων και των υγειονομικών κανόνων από όλους, επισημαίνοντας πως η Εκκλησία οφείλει, όπως έκανε μέχρι σήμερα, να δίνει το θετικό παράδειγμα και να είναι αρωγός στον κοινό αγώνα.

«Κανείς δεν θέλει τη ρήξη»

Εξάλλου, η παρουσία του Αρχιεπισκόπου στην τελετή της ορκωμοσίας από τις πρώτες στιγμές της -και παρά τα θρυλούμενα περί του αντιθέτου- αποτέλεσε ένα πρώτο βήμα καλής θέλησης από μέρους της ιεραρχίας, αφού «πάντοτε υπάρχουνε λύσεις. Κανείς δεν θέλει τη ρήξη» τόνιζαν αρκετοί ιεράρχες, όπως ο Δημητριάδος Ιγνάτιος. Στην κατεύθυνση αυτή, μια ακόμη κίνησης καλής θέλησης από πλευράς της Αρχιεπισκοπής Αθηνών αποτέλεσε η απόφαση του Μακαριώτατου να μην τελέσει μόνος του τον αγιασμό των υδάτων (σε ενορία εντός των διοικητικών ορίων της Αρχιεπισκοπής), όπως αρχικά τον είχε εξουσιοδοτήσει η Διαρκής Ιερά Σύνοδος.

Στο ίδιο μήκος κύματος, στην επιστολή του προς τα μέλη της ΔΙΣ, ο Αρχιεπίσκοπος ζητά την «αυστηρή και απαρέγκλιτη τήρηση των υγειονομικών μέτρων, τα οποία ίσχυσαν και για τις λειτουργίες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς», μεταθέτοντας μάλιστα πολύ νωρίς τη σημερινή, πανηγυρική λειτουργία στους ναούς, ώστε να είναι σύντομη και να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 8:30 π.μ. και ο αγιασμός.

Υπενθυμίζεται πως οι ιεροί ναοί έμειναν ανοιχτοί για τους πιστούς τόσο τα Χριστούγεννα, όσο και η Πρωτοχρονιά, όπως αρχικά προβλεπόταν και για τα Θεοφάνεια, καθώς για τις ημέρες εκείνες ειδικά:

• επιτρέπεται η τέλεση λειτουργίας παρουσία πιστών, τηρουμένης της αναλογίας του ενός ατόμου ανά 15 τετραγωνικά, με δύο μέτρα απόσταση μεταξύ των ατόμων προς κάθε κατεύθυνση.
• Ο μέγιστος αριθμός παρισταμένων είναι 25 άτομα, ενώ για τους Μητροπολιτικούς ναούς τα 50 άτομα.
• Η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική κατά την παραμονή στο χώρο λατρείας.

Επιπλέον, ο «Μέγας Αγιασμός με τον καθαγιασμό των υδάτων θα τελεσθεί εντός των Ιερών Ναών και δεν θα πραγματοποιηθούν Λιτανείες, πομπές ή και τελετές ευλογίας των υδάτων σε εξωτερικούς χώρους», μειώνοντας τις πιθανές εστίες μετάδοσης του ιού. Ως προς τους Ιεράρχες, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών τους προειδοποιεί πως πολλοί επιζητούν να καταστήσουν υπεύθυνη της διασποράς του ιού την Εκκλησία, με τον Μακαριώτατο να ξεκαθαρίζει πως «ασφαλώς και δεν θα αναλάβουμε ευθύνες, οι οποίες ούτε ανήκουν, ούτε αναλογούν στην Εκκλησία και τα μέλη της».

Με δεδομένη, ωστόσο, τις τελευταίες ώρες τη διάθεση της ηγεσίας της Ελλαδικής Εκκλησίας να χαμηλώσει τους τόνους, από την επιστολή του Αρχιεπισκόπου Αθηνών δεν απουσιάζει και η υπόμνηση ότι «είναι απαραίτητη, όσο ποτέ άλλοτε, ιδίως σ’ αυτές τις κρίσιμες για την Πατρίδα μας στιγμές, η διαρκής, ανοικτή και ειλικρινής συνεργασία και επικοινωνία Εκκλησίας και Πολιτείας και μάλιστα στο ανώτατο δυνατό επίπεδο», καταλήγοντας πως «η επικοινωνία Πρωθυπουργού και Αρχιεπισκόπου μόνο καλούς καρπούς για το Έθνος μπορεί να φέρει».

Ήπια… αστυνόμευση

Η αλλαγή γραμμής πλεύσης από μεριάς του ανώτατου κλήρου δεν θέτει σε πλήρη εφησυχασμό τις Αρχές, καθώς μέτρα ήπιας αστυνόμευσης θα εφαρμοστούν από τις πρώτες, πρωινές ώρες σήμερα, αποτρέποντας φαινόμενα τυχόν συνωστισμού έξω από ιερούς ναούς. Εκτός από περιπολίες, έχουν επιστρατευθεί και ηχητικά μηνύματα, παρόλο που «σε καμία περίπτωση δεν θέλουμε να έρθουμε σε αντιπαράθεση με τους πολίτες. Πρέπει όλοι να δείξουν την ανάλογη ευθύνη στην κοινή προσπάθεια για την αποφυγή διάδοσης του κορονοϊού», επισήμαναν πηγές του Αρχηγείου της ΕΛΑΣ, ενώ οι κατά τόπους αστυνομικοί διευθυντές είναι σε συνεχή συνεννόηση με ιεράρχες.

Πηγή: Protothema.gr