Έχετε αναρωτηθεί τι ανακούφιση θα νιώσετε αν αφήσετε το μπουκωμένο από πράγματα σπίτι σας να ανασάνει λίγο με ένα καλό ξεσκαρτάρισμα;
Υπάρχουν άνθρωποι που αρκούνται να κρατούν τις όμορφες αναμνήσεις στο μυαλό τους, όσο και εκείνοι που θέλουν απτές αποδείξεις των ωραίων στιγμών, που έχουν κάνει το σπίτι τους μικρό παζάρι με αντικείμενα συναισθηματικής ή άλλης αξίας. Τι γίνεται όμως όταν ο τεράστιος όγκος πραγμάτων αρχίζει και επιβαρύνει ψυχικά -χώρια τη σκόνη που μαζεύουν εις βάρος των πνευμόνων;
Σειρά από μελέτες έχουν συσχετίζουν την τάξη και οργάνωση στο σπίτι ή τον επαγγελματικό χώρο με θετικά συναισθήματα και αποδίδουν στο ξεσκαρτάρισμα (decluttering) αγχολυτικές και άλλες ιδιότητες όπως:
- βελτίωση της διάθεσης κόντρα στη δυσφορία της ακαταστασίας
- ενίσχυση της προσοχής και εστίασης
- μεγαλύτερη παραγωγικότητα.
«Οι αναμνήσεις από τις εμπειρίες ζουν στις καρδιές μας και μας ανεβάζουν τη διάθεση, κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη σκόνη που μαζεύεται στα πολυάριθμα αντικείμενα που αποκτούμε με τα χρόνια και που συχνά καταλήγουν να μας αγχώνουν» σημειώνουν σε άρθρο τους η Suzie Pileggi Pawelski, κάτοχος Master Εφαρμοσμένης Θετικής Ψυχολογίας (MAPP) και ο Δρ James Pawelski, εξηγώντας τη μεγάλη απόφασή τους να αποχωριστούν αντικείμενα που δεν χρειάζονταν πια, ήταν σε κακή κατάσταση ή δεν προκαλούσαν πλέον αίσθημα χαράς, ούτως ώστε να γίνει χώρος για «κάποια αγαπημένα οικογενειακά κειμήλια».
Οι ευεργετικές ιδιότητες του ξεσκαρταρίσματος έχουν επιστημονικές βάσεις. Σύμφωνα με τους Pawelski, βιβλιογραφική ανασκόπηση 23 εμπειρικών ερευνών του 2ο21 με περισσότερους από 10.000 συμμετέχοντες, ανέδειξε θετική σχέση μεταξύ της «εθελούσιας απλότητας» (βλ. μινιμαλισμός) και της ευημερίας. Αυτή η απλότητα αποτελεί «έναν τρόπο ζωής που περιορίζει τα υπάρχοντα και την ακαταστασία για να ζει κανείς συνειδητά σύμφωνα με τον σκοπό του», κατά τον ορισμό του κοινωνικού φιλοσόφου Richard Gregg.
Η εξάσκηση της εθελούσιας απλότητας έχει συσχετιστεί με πληθώρα οφελών για την ψυχική υγεία, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης διάθεσης, της εντονότερης ενσυνειδητότητας, του λιγότερου στρες και άγχους και των καλύτερων σχέσεων, σύμφωνα με πρόσφατη βιβλιογραφική ανασκόπηση του Journal of Positive Psychology.
Όταν τακτοποιούμε τον φυσικό περιβάλλοντα χώρο μας, ο συναισθηματικός μας χώρος ακολουθεί συχνά το ίδιο παράδειγμα και μπαίνει σε μια διαδικασία αυτο-καθαρισμού, επισημαίνουν στο άρθρο τους οι Pawelski και απαριθμούν στρατηγικές για να εξασφαλίσετε τα σημαντικά οφέλη από το ξεσκαρτάρισμα:
- Επαναξιολόγηση της συλλογής αντικειμένων· «Ξεφορτωθείτε ό,τι δεν είναι πλέον χρήσιμο ή ευχάριστο. Αφήστε την υπερβολική ακαταστασία και μοιράστε ό,τι περισσεύει. Δωρίστε τα σε ένα αγαπημένο σας φιλανθρωπικό ίδρυμα, απορρίψτε οτιδήποτε βρίσκεται σε κακή κατάσταση όπως πράγματα κουρελιασμένα, σπασμένα ή που απλώς σας αγχώνουν.»
- Αντισταθείτε στον πειρασμό να αγοράσετε κάτι καινούργιο· «Αναρωτηθείτε αν το χρειάζεστε πραγματικά ή αν υπάρχει κάποιο κενό που προσπαθείτε να καλύψετε. Ίσως η αγορά να είναι μια προσπάθεια να καταστείλετε ένα αμήχανο συναίσθημα. Αν ναι, υπάρχει καλύτερος τρόπος για να το διαχειριστείτε από μια νέα αγορά. Τηλεφωνήστε σε έναν φίλο ή πηγαίνετε μια βόλτα στην ύπαιθρο για να καθαρίσει το μυαλό σας.»
- Σκεφτείτε καλύτερα την αγορά αναμνηστικών και προκρίνετε τις εμπειρίες· «Το να ξοδεύετε χρήματα για εμπειρίες αντί για πράγματα συνδέεται με μεγαλύτερη ευημερία. Όχι μόνο είναι πιθανότερο να βιώσετε μια θετική εμπειρία τη στιγμή ακριβώς που συμβαίνει αλλά και μελλοντικά μέσω των αναμνήσεων που θα δημιουργηθούν. Είναι ένα κέρδος για όλους.»
- Βγάλτε φωτογραφίες· «Η ψηφιακή αποτύπωση των αναμνηστικών σας είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να απολαμβάνετε τα αγαπημένα σας ενθύμια χωρίς να καταλαμβάνετε χώρο στο σπίτι. Μπορείτε να επισκέπτεστε ξανά αυτά τα πολύτιμα αντικείμενα όποτε θέλετε.»
- Επενδύστε εκ νέου στις σχέσεις· «Να θυμάστε ότι οι σχέσεις είναι το κλειδί για την ευημερία. Όσο λιγότερο ασχολούμαστε με τον φυσικό περιβάλλοντα χώρο, τόσο περισσότερο χρόνο επενδύουμε σε αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία: σε πιο σημαντικά πράγματα, όπως οι σχέσεις μας με τους φίλους και την οικογένειά μας.»
