Πανηλειακός: 5 Ιουλίου 1970 - 50 χρόνια απ’ τα μπαράζ ανόδου για τη Β’ Εθνική

Με τον Άρη Αγίου Κωνσταντίνου (μέρος τρίτο)

Έρευνα - κείμενο: Θέμης Μαντάς*

Οι πρώτες μέρες του Ιουλίου, της εβδομάδας εκείνης, πέρασαν γρήγορα. Το διοικητικό συμβούλιο του Πανηλειακού, με καθημερινές συνεδριάσεις, προσπάθησε να οργανώσει τους φιλάθλους -εν μέσω θέρους- για την μετακίνηση στον Άγιο Κωνσταντίνο Λοκρίδας, στην Φθιώτιδα. Οι παράγοντες της ομάδας, της πόλης και οι φίλαθλοι ήταν πλάι στους παίκτες με ενέργειες που τους βοηθούσαν αγωνιστικά και θα τους προστάτευαν εξωαγωνιστικά…

Στο άκουσμα ότι διαιτητής στο παιχνίδι με τον Άρη Αγίου Κωνσταντίνου ορίστηκε ο Θεσσαλονικέας Ζλατάνος, επήλθε εφησυχασμός. Τον ακολουθούσε καλή φήμη τον 36χρονο τότε διαιτητή που είχε έντεκα χρόνια διαιτητικής εμπειρίας. Ο Ζλατάνος είχε και ποδοσφαιρική δράση γιατί υπήρξε ακραίος αμυντικός του Θερμαϊκού Θεσσαλονίκης.

Τίποτα - από τους Πυργιώτες - δεν αφέθηκε στην τύχη του γιατί και οι αντίπαλοι ήθελαν την άνοδο στην Β΄ Εθνική. Γιώργος Λύσσαρης, Γιάννης Τυριντζής, Γιάννης Καραπαναγιώτης, Γιάννης Μαλούχος, Θανάσης Χρονόπουλος, Γιάννης Παπαζαφείρης, Χαράλαμπος Μπούρας, Θοδωρής Κουρούμαλος, Πάνος Μπεγλής, Θοδωρής Τσατάς, και Λάκης Κούτσης ήταν μπροστάρηδες και μέλη του συμβουλίου.

Βοηθούσαν ακόμη οι: Φώτης Μπέλμπας –πρόεδρος για κάποιο μικρό χρονικό διάστημα- και οι Φώτης Γαλάνης, Θανάσης Κόκκαλης, Θανάσης Ασημακόπουλος, Νίκος Παναγόπουλος, Μαρίνης Ντοάς-μετέπειτα πρόεδρος, ο Κώστας Τσατάς, ο Κώστας Πατρινός και οι Σγούρος και Μαντάς. Οι έμποροι του Πύργου, που αναφέραμε στις προηγούμενες αφηγήσεις παρέμειναν οικονομικοί πυλώνες της προσπάθειας.

Η πόλη του Πύργου είχε ξεσηκωθεί. Μέσα από τον Πανηλειακό πολλοί «έβλεπαν» τη διάκριση, ήταν η μοναδική αθλητική αναψυχή. Ήταν και μία ευκαιρία αντίστασης. Οι Πυργιώτες σε παλιότερο αγώνα με τον Κάδμο Θηβών, με αφορμή τη διαιτησία, είχαν πραγματοποιήσει σοβαρή διαμαρτυρία στην κεντρική πλατεία Βασιλέως Κωνσταντίνου (σήμερα Σάκη Καράγιωργα) και πολλοί οδηγήθηκαν στη φυλακή, από τους Απριλιανούς.

Το ενδιαφέρον των Πυργιωτών παρέμεινε αμείωτο για το συγκεκριμένο παιχνίδι καίτοι πολλές οικογένειες παραθέριζαν στις προχειροκαλύβες τους, στις παραλίες του Δήμου Λετρίνων. Τουλάχιστον 600 Πυργιώτες δήλωσαν συμμετοχή στο ΚΤΕΛ και στο εμποροραφείο του Θανάση Χρονόπουλου, για την εκδρομή-υποστήριξη του Πανηλειακού, καταβάλλοντας 150 δραχμές.

Η κατασκευή της εθνικής οδού Αθηνών-Θεσσαλονίκης- τη δεκαετία του 1960- η οποία περνούσε από τον οικισμό του Αγίου Κωνσταντίνου τον είχε μετατρέψει σε σημαντικό παραθεριστικό θέρετρο. Επίσης και η εκκλησία της κωμόπολης, με την φημισμένη βυζαντινή εικόνα, ήταν ένα ακόμη κίνητρο για το γυναικείο πληθυσμό που ακολουθούσε στις ποδοσφαιρικές εκδρομές, παρακολουθούσε τα παιχνίδια, ωστόσο οι εξορμήσεις γινόταν σε στυλ εκδρομής…

Από την Κυριακή το πρωί, οι Πυργιώτες -μέσω Ναυπάκτου-κατέφτασαν στον Άγιο Κωνσταντίνο. Πλέον των πεντακοσίων είχαν μεταβεί και από την Αθήνα και άλλες περιοχές. Ο πληθυσμός της κωμόπολης διπλασιάστηκε. Με ισοπαλία, ο Πανηλειακός ανέβαινε στην Β’ Εθνική. Το γηπεδάκι του Αγίου Κωνσταντίνου γέμισε χιλιάδες φιλάθλους. Η ατμόσφαιρα ήταν φανατισμένη.

Η συμπεριφορά ορισμένων γηπεδούχων δεν ήταν και η καλύτερη, τα γυναικόπαιδα διαμαρτυρήθηκαν. Γενικά το αθλητικό κλίμα κρατήθηκε οριακά, δεν ξέφυγε. Μόνο στις επιτυχίες των γηπεδούχων ξέφευγε…

Το παιχνίδι

Το παιχνίδι σ’ όλη τη διάρκεια ήταν επιθετικός μονόλογος των γηπεδούχων της ομάδας του Αγίου Κωνσταντίνου. Οι παίκτες του Πανηλειακού έπαιξαν ομαδική άμυνα με σκοπό να αναχαιτίσουν τη δυνατή επίθεση των γηπεδούχων. Ο σχεδιασμός της τακτικής, από τον προπονητή Ζαφειρόπουλο, επικεντρωνόταν στο μπλοκάρισμα του Μπάμπη Ψιμόγιαννου, του στράικερ της ομάδας του Άρη.

Ο αγωνιστικός χώρος ήταν κακός, το γήπεδο μέσα σε λιοστάσι αφηγείται ο Τάκης Μπεγλής, μέλος του συμβουλίου του Πανηλειακού και ο Γιάννης Μαλούχος επίσης μέλος του συμβουλίου τόνισε: «Η φιλοξενία ήταν απαράδεκτη και η διαιτησία δεν ήταν και η καλύτερη. Ο αείμνηστος παράγοντας της ομάδας Γιάννης Τυριντζής ή Λυγιάς είχε τονίσει ότι η ομάδα στο συγκεκριμένο παιχνίδι δεν είχε καλή απόδοση αλλά και οι γηπεδούχοι έκαναν τα πάντα για να βοηθήσουν την ομάδα τους, μερικοί έφτασαν σε ακρότητες.

Στο δεύτερο ημίχρονο ο Άρης Αγίου Κωνσταντίνου άλλαξε τακτική, σύμφωνα με τα γραφόμενα του Αργύρη Κοκκινάκη. Πέρασε στο άκρο της επίθεσης ο Μπάμπης Ψιμόγιαννος και στο κέντρο τη επίθεσης ο γιγαντόσωμος Φιλίππου. Η άμυνα του Πανηλειακού διερράγη. Στο 48ο λεπτό Ο Μπάμπης Ψιμόγιαννος σούταρε ισχυρά, ο Χατζηωαννίδης ήταν ασταθής και ο Φιλίππου που εκμεταλλεύτηκε την απόκρουση, πέτυχε το 1-0. Ο Κώστας Χρονόπουλος στο 74ο λεπτό απέκρουσε σουτ του Εμμανουηλίδη με κεφαλιά πάνω στην γραμμή Ο Πανηλειακός στο 82ο λεπτό ζήτησε πέναλτι γιατί παίκτης των γηπεδούχων απέκρουσε με “μπλονζόν” την μπάλα που κατευθυνόταν στα δίκτυα του Άρη. (Πηγή: Εφημερίς ΑΥΓΗ του Πύργου τηλεφωνική ανταπόκριση Ηλία Φροντιστή).

Στο 83ο λεπτό με κεφαλιά ο Αντώνης Ψιμόγιαννος σφράγισε τη νίκη των γηπεδούχων. Το 2-0 καταρράκωσε, προς το παρόν, τον ενθουσιασμό των Πυργιωτών που είχαν μεταβεί στον Άγιο Κωνσταντίνο. Ένα τρίτο παιχνίδι θα έλυνε τις διαφορές των δύο ομάδων. Μόνο που ο Άρης Αγίου Κωνσταντίνου με ισοπαλία θα κέρδιζε το εισιτήριο για τη Β’ Εθνική, είχε μία ήττα με 1-2 στον Πύργο και 2-0 νίκη.

Η σύνθεση του Πανηλειακού:
Χατζηϊωαννίδης, Παπαδάτος, Μαρίνος, Δουβίκας, Νίκος Γιαννακόπουλος, Γιάννης Χρονόπουλος, Σιδηροκαστρίτης, (68’ Καλαθάς), Κωνσταντάκης, Κώστας Χρονόπουλος, Αντύπας και Θεοχαρόπουλος

Διαιτητές ο Ζλατάνος με επόπτες τους Ιωαννίδη και Λαζαρίδη (Μακεδονίας)

Οι ανταποκρίσεις

Ο Αργύρης Κοκκινάκης, απεσταλμένος δημοσιογράφος της Αθηναϊκής εφημερίδας, «Αθλητικής Ηχούς» έγραψε στο ρεπορτάζ του ότι οι παίκτες του Πανηλειακού είχαν καταφέρει με την αμυντική τακτική τους να κρατήσουν ανέπαφη την εστία τους για ένα ολόκληρο ημίχρονο. Επίσης ο δημοσιογράφος δεν είδε κάτι το μεμπτό όσον αφορά τη φιλοξενία και το παιχνίδι των αντιπάλων…

Ο Ηλίας Φροντιστής απεσταλμένος της εφημερίδας ΑΥΓΗ του Πύργου, θεώρησε αναπότρεπτο την ήττα από την κακή μεταχείριση που υπέστησαν οι φίλαθλοι αλλά και την ανοχή του Ζλατάνου, διαιτητής του παιχνιδιού, στα φάουλ των γηπεδούχων, που εξουδετέρωσαν με εσκεμμένα χτυπήματα, τους ποδοσφαιριστές του Πανηλειακού. Είναι καταγεγραμμένα από την τηλεφωνική ανταπόκριση του Ηλία Φροντιστή ότι: οι γηπεδούχοι χτύπησαν με γροθιά στο πρόσωπο στο 13ο λεπτό τον Αντύπα, στο 22ο λεπτό τον Χατζηϊωαννίδη που επηρεάστηκε και δέχτηκε εύκολα γκολ. Ο Σιδηροκαστρίτης χτυπήθηκε στο 29ο και 36ο λεπτό και αντικαταστάθηκε στο 68ο λεπτό από τον Γιώργο Καλαθά.

Η περίπτωση Ψιμόγιαννου

Από στόμα σε στόμα διαδόθηκαν φήμες ότι ο Μπάμπης Ψιμόγιαννος, το μεγάλο αστέρι των αντιπάλων, για να μετεγγραφεί στην ΑΕΚ, έπρεπε η ομάδα του να αγωνίζεται σε επαγγελματική κατηγορία. Αυτό το επιχείρημα - των Πυργιωτών δεν ευσταθεί γιατί ο Ψιμόγιαννος, αγωνίστηκε και την επόμενη χρονιά 1970-1971, στον Άρη Αγίου Κωνσταντίνου.

Η ομάδα του υποβιβάστηκε τερματίζοντας τελευταία στο δεύτερο όμιλο του πρωταθλήματος της Β’ εθνικής. Είναι αλήθεια ότι οι φίλαθλοι των γηπεδούχων επηρέασαν την ατμόσφαιρα. Επίσης είναι αλήθεια ότι ο Ζλατάνος έπαιξε έδρα, άφησε το δυνατό παιχνίδι που διευκόλυνε τους γηπεδούχους που ήταν καλύτεροι του Πανηλειακού. Η άμυνα του Πανηλειακού το μεσημέρι της 5ης Ιουλίου του 1970 δέχτηκε τεράστια πίεση και ο Χατζηϊωανίδης, ο τερματοφύλακας του Πανηλειακού δεν είχε βρεθεί σε καλή μέρα, όπως και η ομάδα του Πύργου.

Η επιστροφή

Η ήττα των Πυργιωτών δεν έφερε το …τέλος του κόσμου. Οι νίκες ήταν πλέον μία για κάθε ομάδα. Το πλεονέκτημα είχε ο Άρης Αγίου Κωνσταντίνου αφού με ισοπαλία κατακτούσε το πολυπόθητο εισιτήριο για την άνοδο στην Β’ Εθνική. Μετά την επιστροφή στον Πύργο, ολόκληρη η πόλη προετοιμάστηκε μες στο κατακαλόκαιρο για να πάει στην Αθήνα.

Ήταν μία εβδομάδα που όλοι εργάστηκαν μαεστρικά ώστε του Πύργου η ομαδάρα, η «Πανηλειακάρα» να νικήσει προκειμένου να ανέβει στη Β’ Εθνική. Έγινε προετοιμασία ώστε η μεγαλύτερη μετακίνηση φιλάθλων που οργανώθηκε ποτέ από γηγενείς Πυργιώτες, να είναι ασφαλής και πετυχημένη και πράγματι καταγράφηκε στην ιστορία. Πάνω από 10.000 άνθρωποι στις 12 Ιουλίου πήραν το δρόμο με τρένα, με πούλμαν, με μηχανάκια και ακόμη με φορτηγά για τον «κλεινόν άστυ» και τις κερκίδες του γηπέδου Αιγάλεω.

Εκεί θα ενώνονταν και με τους Πυργιώτες των Αθηνών. Ο Πύργος …έδινε παράσταση. Οι άνθρωποι αγαπούσαν την πόλη, τα ιερά της, τον πολιτισμό της, μιλούσαν με ενθουσιασμό γι αυτή την γωνιά της Ελλάδας.

Η πρώτη μαζική εκδρομή, με τον Πάμισο στο πρώτο μπαράζ στις 21 του Ιουνίου, που συγκλόνισε τη χώρα ήταν επιτυχημένη και νικηφόρα. Στις 12 Ιουλίου ήταν η τελευταία και φαρμακερή. Το διοικητικό συμβούλιο… είχε πάρει όλα τα μέτρα του και κάτι …παραπάνω. (Η συνέχεια και το τέλος την επόμενη Κυριακή 12 Ιουλίου).

1η Συνέχεια: Το νικηφόρο μπαράζ 2-1 με Πάμισο (21 Ιουνίου)
2η Συνέχεια: Το πρώτο παιχνίδι 2-1 επί του Άρη Αγίου Κωνσταντίνου (28 Ιουνίου)
Σήμερα: Το δεύτερο παιχνίδι, ήττα με 2-0 στον Άγιο Κωνσταντίνο (5 Ιουλίου)
Τελευταία συνέχεια: Ο τελικός των τελικών, στο Αιγάλεω. (12 Ιουλίου 1970)

ΠΗΓΕΣ:
ΕΠΟ
Βιβλιοθήκες: Εθνική και Δημοτική Πύργου

Εφημερίδες
Αθλητική Ηχώ, ΦΩΣ των Σπορ, Αυγή Πύργου, Πατρίς Πύργου, Πανηλειακά Νέα, εκδόσεις εφημερίδας Πρωινή.

Αφηγήσεις προσώπων
Τάκης Μπεγλής (παράγοντας)
Γιάννης Μαλούχος (παράγοντας)
Διονύσης Σιδηροκαστρίτης (ποδοσφαιριστής)
Γιάννης Δουβίκας (ποδοσφαιριστής)
Γιάννης Χρονόπουλος (ποδοσφαιριστής)
Γιώργος Παπαδάτος (ποδοσφαιριστής)
Σωτήρης Κανελλόπουλος (ποδοσφαιριστής)
Χρήστος Ψημμένος (ποδοσφαιριστής)
Αντώνης Κλάδης (ποδοσφαιριστής)
Κώστας Αντύπας (ποδοσφαιριστής)

Αφηγήσεις αείμνηστων
Γιάννης Τυριντζής ή Λυγιάς (παράγοντας)
Θανάσης Χρονοπουλος ( παράγοντας)
Κώστας Παπαδόπουλος (αθλητικογράφος)
Ηλίας Φροντιστής (αθλητικογράφος)
Θοδωρής Θεοχαρόπουλος (ποδοσφαιριστής)
Σάκης Προβατάς (ποδοσφαιριστής)
Νίκος Γιαννακόπουλος (ποδοσφαιριστής)
Γιώργος Καλαθάς (ποδοσφαιριστής)

1η ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το κείμενο περιέχει αποσπάσματα από το 14ο Κεφάλαιο του βιβλίου «Πανηλειακός 1956-1988, μία πόλη, μία ιστορία» που θα εκδοθεί την άνοιξη του 2021.
2η ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το πόνημα «Πανηλειακός 1988-2004» του ιδίου, 600 σελίδων σε βιβλίο διαστάσεων 13,5Χ20,5 θα κυκλοφορήσει το Σεπτέμβριο».
*μέλος Π.Σ.Α.Τ.- Association Sports Press Internationale

Η Αθλητική Φωνή της 5ης Ιουλίου 1970 και η δίστηλη αναφορά της για το παιχνίδι.

Εξάστηλο ρεπορτάζ της Αθλητικής Φωνής της 6ης Ιουλίου 1970 από τον απεσταλμένο της Αργύρη Κοκκινάκη.

Ο Πρόεδρος του Πανηλειακού 1969-1970 Γιώργος Λύσσαρης σ’ έναν περίπατό του, στο κέντρο της πόλης, στο νεοκλασικό πίσω του, έχει κατασκευαστεί το ΕΒΕ Ηλείας

Ο προπονητής Θανάσης Ζαφειρόπουλος εκ Πατρών, που οδήγησε τον Πανηλειακό στα μπαράζ.

Φάση από το παιχνίδι στον Άγιο Κωνσταντίνο (αρχείο Θανάση Χρονόπουλου)

Ρεπορτάζ εφημερίδας ΑΥΓΗΣ Πύργου, από τηλεφωνική ανταπόκριση Ηλία Φροντιστή.

Ο Μπάμπης Ψιμόγιαννος σε φωτογραφίες του 1970 και πρόσφατα.

Ο Μπάμπης Ψιμόγιαννος σε φωτογραφίες του 1970 και πρόσφατα.