Σχετικά Άρθρα

• «Πνιγήκαμε» στα πλαστικά – 220 εκατομμύρια τόνοι θα παραχθούν σε ένα έτος
  σε Περιβάλλον
  

  Τα πλαστικά μαζί με το διοξείδιο του άνθρακα μολύνουν με τον πιο επιδραστικό τρόπο τον πλανήτη προκαλώντας βλάβες στο οικοσυστήματα όσο και στην υγεία του ανθρώπου.

  Με τα πλαστικά απόβλητα που παράγονται να ξεπερνούν την ικανότητα των συστημάτων διαχείρισης άκρως ανησυχητικό είναι ότι περισσότεροι από 220 εκατομμύρια τόνοι θα παραχθούν μόνο το 2024. Η τάση παρατηρείται από το 2021 με σταθερή αύξηση των πλαστικών αποβλήτων κατά σχεδόν 10%. Ο παγκόσμιος μέσος όρος ανά άτομο κάτοικο φέτος θα ανέλθει στα 28 κιλά.

  Το πλαστικό δημιουργεί μία ολιστική ρύπανση που ξεκινά από την αρχή της ζωής του, όταν τα εργοστάσια που το κατασκευάζουν παράγουν αέρια θερμοκηπίου, όσο και στο τέλος της ζωής του, όταν ρυπαίνει τον φυσικό κόσμο και εισέρχεται με πολλούς τρόπους αόρατα στον ανθρώπινο οργανισμό μολύνοντας τον.

  Καμία χώρα του πλανήτη δεν είναι αθώα στην παραγωγή πλαστικών αποβλήτων

  Η ελβετική ΜΚΟ Earth Action δημοσίευσε μια έκθεση που αποκαλύπτει ότι το 66% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε περιοχές όπου τα πλαστικά απόβλητα έχουν ήδη υπερβεί την τοπική ικανότητα διαχείρισης. Η έκθεση έρχεται πριν από τον τελικό γύρο των διαπραγματεύσεων τον Νοέμβριο, στη Νότια Κορέα, με στόχο την ανάπτυξη μιας διεθνούς νομικά δεσμευτικής συνθήκης για τη ρύπανση από τα πλαστικά.

  70 εκατ. τόνοι πλαστικών θα καταλήξουν στη φύση

  Σύμφωνα με την έκθεση μόλις 12 χώρες ευθύνονται για το 60% της κακοδιαχείρισης πλαστικών αποβλήτων παγκοσμίως, με τις πέντε πρώτες να είναι η Κίνα, η Ρωσία, η Ινδία, η Βραζιλία και το Μεξικό.

  Στις τεράστιες ποσότητες πλαστικών σκουπιδιών θα προστεθούν άλλοι 220 εκατ. τόνοι. Τα συστήματα διαχείρισης και ανακύκλωσης πλαστικών θα μπορέσουν να απορροφήσουν 150 εκατ. από τους 220 εκατ. τόνους της νέας «σοδειάς» πλαστικών σκουπιδιών και οι υπόλοιποι 70 εκατ. τόνοι θα καταλήξουν στη φύση, μια ποσότητα εξαιρετικά μεγάλη και αρκετά επιβλαβής για το οικοσύστημα και τον άνθρωπο.

  Η φετινή έκθεση για την «Ημέρα Υπέρβασης των Πλαστικών» συνυπολόγισε στην ανάλυσή της και τα πλαστικά απόβλητα από την κλωστοϋφαντουργία και τα οικιακά απορρίμματα.

  Παρά τη βελτίωση των πρακτικών διαχείρισης η συνολική ποσότητα των κακοδιαχειριζόμενων πλαστικών αποβλήτων παραμένει λίγο-πολύ αμετάβλητη λόγω της αυξανόμενης παραγωγής κάθε χρόνο.

  Αλλαγή τώρα, πριν να είναι αργά

  Η Earth Action έχει προειδοποιήσει ότι οι όποιες βελτιώσεις στην ικανότητα διαχείρισης των πλαστικών αποβλήτων συχνά ξεπερνιούνται από την αύξηση της παραγωγής πλαστικών.

  Οι ελπίδες ότι η ανακύκλωση θα αποτελέσει «λύση στην κρίση» είναι θεμελιωδώς λανθασμένη αναφέρει η ΜΚΟ. «Η αναγκαιότητα της αλλαγής θεμελιώνεται στην ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και της υγείας μας, αλλά συχνά παραβλέπεται ο κίνδυνος της αδράνειας των επιχειρήσεων με τον πλανήτη να πέφτει θύμα αυτής της κρίσης», διαβάζουμε στην έκθεση.

  Η Earth Action συνεργάζεται με διεθνείς επιχειρήσεις, κυβερνήσεις και μικρομεσαίες επιχειρήσεις για να αξιολογήσει τις επιπτώσεις των πλαστικών μέσω των αλυσίδων εφοδιασμού τους και να τις συμβουλεύσει σχετικά με τη μετάβαση σε κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα.

  Πηγή: In.gr
• Οι καταστροφικές συνέπειες του πλαστικού στην υγεία και το περιβάλλον: Γιατί δεν βοηθά ούτε η ανακύκλωση
  σε Περιβάλλον
  

  Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα πλαστικά έχουν προσφέρει τεράστια οφέλη τον τελευταίο αιώνα, προωθώντας την τεχνολογική καινοτομία, μεταμορφώνοντας την υγειονομική περίθαλψη και τροφοδοτώντας την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο, αυτή η πρόοδος έχει μεγάλο κόστος για την ανθρωπότητα.

  Οι δυσμενείς συνέπειες για το περιβάλλον αλλά και την υγεία μας

  Η υπερβολική εξάρτησή μας από τα πλαστικά έχει δυσμενείς συνέπειες για το περιβάλλον. Από την εξόρυξη και τη μεταφορά των ορυκτών καυσίμων που απαιτούνται για την παραγωγή τους, μέσω της παραγωγικής διαδικασίας, μέχρι την καθημερινή χρήση και απόρριψή τους, κάθε στάδιο του κύκλου ζωής των πλαστικών συνεπάγεται με ρύπανση.

  Η πλαστική ρύπανσηθέτει σε κίνδυνο την άγρια ζωή, βλάπτει τα οικοσυστήματα και εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία. Τα μικροπλαστικά, μαζί με τις τοξικές χημικές ουσίες που περιέχουν, βρίσκονται στον αέρα που αναπνέουμε, στα τρόφιμα που τρώμε και μπορούν να απορροφηθούν μέσω του δέρματος.

  Επίσης, τα πλαστικά απόβλητα συσσωρεύονται στους ωκεανούς, τα ποτάμια και τις λίμνες και επιβλαβή χημικά μολύνουν το έδαφος, διαταράσσοντας τα φυτά. Ενώ οι πλήρεις επιπτώσεις των νανοπλαστικών στην ανθρώπινη υγεία παραμένουν ανεξερεύνητες, είναι σαφές ότι οι ευάλωτες ομάδες - τα παιδιά, οι γυναίκες, οι φτωχές κοινότητες και οι εργαζόμενοι στην παραγωγή πλαστικών, τη διαχείριση αποβλήτων και την ανακύκλωση - φέρουν το κύριο βάρος αυτών των κινδύνων.

  Η τρέχουσα συζήτηση, ιδίως όσον αφορά τα πλαστικά μιας χρήσης, επικεντρώνεται συχνά στην απόρριψη, προκαλώντας εκκλήσεις για λύσεις όπως η ανακύκλωση. Αλλά δεν υπάρχουν πραγματικά «ασφαλή πλαστικά» και οι ετικέτες των προϊόντων που ισχυρίζονται το αντίθετο είναι παραπλανητικές και συγκαλύπτουν τη ζημιά που προκαλείται από την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, η οποία αντιπροσωπεύει το 99% του παγκόσμιου πλαστικού, αναφέρει το Project Syndicate.

  Η παραγωγή πλαστικού συνεχίζει να αυξάνεται

  Οι τοξίνες που απελευθερώνονται κατά την εξόρυξη ορυκτών καυσίμων είναι γνωστό ότι βλάπτουν το δέρμα, τα μάτια και το αναπνευστικό, νευρικό και γαστρεντερικό σύστημα, καθώς και το συκώτι και τον εγκέφαλο.

  Επίσης, η παραγωγή πλαστικού δεν αποτελεί μόνο άμεση απειλή για την ανθρώπινη υγεία, αλλά και σημαντικό παράγοντα της κλιματικής αλλαγής, καθώς αντιπροσωπεύει περίπου το 3-8% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

  Ωστόσο, παρά τους υπαρξιακούς κινδύνους που θέτει η κλιματική κρίση, η παραγωγή πλαστικού συνεχίζει να αυξάνεται κατακόρυφα. Οι εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ υποδηλώνουν ότι, εάν οι τρέχουσες τάσεις διατηρηθούν, η παγκόσμια χρήση πλαστικού - και τα απόβλητα που δημιουργεί - θα μπορούσαν να τριπλασιαστούν σχεδόν μέχρι το 2060. Τα μισά από αυτά τα απόβλητα αναμένεται να καταλήξουν σε χώρους υγειονομικής ταφής, ενώ λιγότερο από το 20% θα ανακυκλωθεί.

  Καμία πρόοδος με τα ανακυκλωμένα πλαστικά

  Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι τα ανακυκλωμένα πλαστικά φαίνεται να αντιπροσωπεύουν μόλις το 12% της συνολικής χρήσης πλαστικών το 2060, ενώ η διαρροή πλαστικών στο περιβάλλον πρόκειται να διπλασιαστεί, φθάνοντας τα 44 εκατομμύρια τόνους ετησίως, με καταστροφικές συνέπειες για την ανθρώπινη υγεία και τα φυσικά οικοσυστήματα. Εάν πραγματοποιηθούν τα σχέδια επέκτασης της βιομηχανίας, η παραγωγή πλαστικών θα μπορούσε να καταναλώσει το 31% του εναπομείναντος προϋπολογισμού άνθρακα του πλανήτη για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5° Κελσίου.

  Αυτή η αύξηση της παραγωγής είναι όλο και περισσότερο αναντίστοιχη με τις προβλέψεις για τη μελλοντική ζήτηση. Σύμφωνα με μια μελέτη, η παγκόσμια παραγωγή πλαστικών όπως το πολυπροπυλένιο μπορεί να χρειαστεί να μειωθεί κατά 18 εκατομμύρια τόνους ετησίως έως το 2030, λόγω της μειωμένης ζήτησης από την Κίνα και άλλες χώρες.

  Στην πραγματικότητα, οι πετροχημικές εταιρείες ήδη παλεύουν με ένα παγκόσμιο πλεόνασμα - ένα ακόμη παράδειγμα της αποτυχίας των δυνάμεων της αγοράς να αποδώσουν αποτελεσματικά ή ακόμη και λογικά αποτελέσματα. Με τις εταιρείες να δέχονται αυξανόμενες πιέσεις για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ο διπλασιασμός της παραγωγής πλαστικών με βάση τα ορυκτά καύσιμα φαίνεται όχι μόνο απερίσκεπτος αλλά και οικονομικά κοντόφθαλμος. Παρόλα αυτά, μια πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Ενεργειακής Οικονομίας και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης διαπίστωσε ότι ακόμη και εν όψει πιθανών υποβαθμίσεων της πιστοληπτικής ικανότητας, οι μεγαλύτερες πετροχημικές εταιρείες του κόσμου «πραγματοποιούν σημαντικές επενδύσεις που κινούνται προς τη λάθος κατεύθυνση».

  Μόνη λύση μια ισχυρή παγκόσμια συνθήκη

  Δεδομένων των διακυβευμάτων, είναι σαφές ότι η μείωση της κατανάλωσης πλαστικών από μόνη της δεν θα είναι αρκετή για την προστασία της ανθρώπινης υγείας, του περιβάλλοντος και του πλανήτη. Καθώς η Διακυβερνητική Επιτροπή Διαπραγμάτευσης για την Πλαστική Ρύπανση πλησιάζει στην τελική της συνεδρίαση στο Μπουσάν, οι συνεχιζόμενες προσπάθειες για τη σύναψη μιας παγκόσμιας συνθήκης για τον τερματισμό της πλαστικής ρύπανσης πρέπει να αντιμετωπίσουν την επείγουσα ανάγκη περιορισμού της παραγωγής.

  Δυστυχώς, όπως συμβαίνει με πολλές διεθνείς διαπραγματεύσεις, η αντίσταση ισχυρών συμφερόντων μπορεί να εμποδίσει τη συμπερίληψη βασικών μέτρων στην τελική συμφωνία.

  Η συνεδρίαση της Επιτροπής τον Απρίλιο στην Οτάβα ήταν μια τέτοια περίπτωση, αποκαλύπτοντας βαθιές διαιρέσεις σχετικά με βασικές στρατηγικές. Το πιο αμφιλεγόμενο θέμα ήταν η πρόταση για την επιβολή ανώτατου ορίου στην παγκόσμια παραγωγή πλαστικών, η οποία αντιμετώπισε την έντονη αντίδραση των κατασκευαστών πλαστικών, των χωρών υποδοχής τους και των παραγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου.

  Αυτές οι ομάδες συμφερόντων τάχθηκαν υπέρ μιας στενότερης προσέγγισης, επικεντρωμένης στην ανακύκλωση. Ορισμένα κράτη με πετρέλαιο υποστήριξαν μάλιστα ότι η συνθήκη θα έπρεπε να καλύπτει μόνο τη διαχείριση των αποβλήτων. Σίγουρα, η ανακύκλωση είναι απαραίτητη. Αλλά δεν μπορεί να επιτύχει τις αναγκαίες μειώσεις στην παραγωγή και την κατανάλωση πλαστικού, ούτε μπορεί να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της ρύπανσης από πλαστικό στην ανθρώπινη υγεία. Ακόμη και στο καλύτερο σενάριο, χωρίς ευρύτερα μέτρα για τον έλεγχο της παραγωγής, η ρύπανση θα συνεχίσει να αυξάνεται, προκαλώντας σοβαρές κρίσεις υγείας, επιδεινώνοντας την περιβαλλοντική υποβάθμιση και επιταχύνοντας την υπερθέρμανση του πλανήτη.

  Όπως είναι φυσικό, τα λόμπι της βιομηχανίας πιέζουν για μια μη δεσμευτική διεθνή συνθήκη για τα πλαστικά χωρίς σαφή νομική εντολή και εκτελεστές δεσμεύσεις.

  Εάν τα λόμπι της βιομηχανίας καταφέρουν να αποδυναμώσουν τη συνθήκη για τα πλαστικά αποκλείοντας τα όρια παραγωγής ή καθιστώντας τις διατάξεις της μη δεσμευτικές, θα υπονομεύσουν τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

  Καθώς η κλιματική κρίση επιδεινώνεται, η μείωση της ρύπανσης από τα πλαστικά δεν ήταν ποτέ πιο επείγουσα, γι' αυτό και οι διαπραγματεύσεις για μια παγκόσμια συνθήκη έχουν αποκτήσει τόσο μεγάλη δυναμική. Αλλά οι διαπραγματεύσεις αξίζουν πολύ μεγαλύτερη προσοχή και συμμετοχή του κοινού. Για να εξασφαλίσουμε ένα πιο βιώσιμο μέλλον, θα πρέπει να πιέσουμε τις κυβερνήσεις να δεσμευτούν σε μια διεθνή συμφωνία που θα περιορίζει και τελικά θα μειώνει την παραγωγή και τη χρήση πλαστικού.

  Πηγή: Ethnos.gr
• Καλαματιανός: Πυροτεχνήματα δίχως ουσία οι εξαγγελίες της κυβέρνησης για τη δημόσια εκπαίδευση
  σε Πολιτικά
  

  Εν μέσω μαζικών συγχωνεύσεων τμημάτων, με σχολικές τάξεις ακόμα και των 28 μαθητών, με άλυτο το πρόβλημα της στέγασης και της μετακίνησης των εκπαιδευτικών, η κυβέρνηση επιδίδεται ξανά σε επικοινωνιακές φιέστες, προκειμένου να αποπροσανατολίσει από τα τεράστια ζητήματα που αντιμετωπίζει η εκπαιδευτική κοινότητα.

  Πλέον, δεν μπορεί να εξαπατήσει καμία και κανέναν. Δεν μπορεί να παραπλανήσει, όταν βαπτίζει ως διορισμούς νέων εκπαιδευτικών την κατάργηση οργανικών θέσεων από τη μια βαθμίδα και τη μεταφορά τους σε άλλη ή την κάλυψη μόνο των αποχωρήσεων-συνταξιοδοτήσεων.

  Δεν μπορεί με πρόσχημα το ψηφιακό φροντιστήριο να απεργάζεται την υποκατάσταση της δια ζώσης διδασκαλίας και της φυσικής παρουσίας στην τάξη.

  Δεν μπορεί να προωθεί τις αυτόνομες τάξεις, αντί να προσλαμβάνει εκπαιδευτικούς ή να φροντίζει τουλάχιστον για τη μεταφορά των μαθητών στην πλησιέστερη σχολική μονάδα.

  Δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι η σχολική βία θα καταπολεμηθεί μόνο με πλατφόρμες και ποινολόγια.

  Δεν μπορεί η λειτουργία των σχολείων να βασίζεται πάνω στην αυστηροποίηση των παιδαγωγικών και πειθαρχικών μέτρων, ούτε στην τιμωριτική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.

  Σε ό,τι αφορά το πρόβλημα με τα κινητά τηλέφωνα, πρόκειται για κάτι εξαιρετικά σοβαρό. Οι εξαγγελίες της κυβέρνησης θα μείνουν ουσιαστικά στα χαρτιά, εάν δεν εμπλακούν σε συζητήσεις οι ίδιοι οι μαθητές, οι μαθήτριες, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί, ώστε να υπάρξει μια πολύμορφη αντιμετώπιση του προβλήματος.

  Εμείς επιμένουμε ότι είναι αναγκαία η αύξηση πόρων στη δημόσια εκπαίδευση. Χρειάζονται πραγματικές και επαρκείς προσλήψεις εκπαιδευτικών. Σήμερα το εκπαιδευτικό μας σύστημα λειτουργεί με σχεδόν 40% αναπληρωτές, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 5%. Χρειάζεται στήριξη του Έλληνα εκπαιδευτικού, ιδίως σε συνθήκες γενικευμένης ακρίβειας και στεγαστικής κρίσης. Επίσης, τονίζουμε ότι απαιτείται ουσιαστική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που βιώνουν από πρώτο χέρι τα φαινόμενα σχολικής βίας και αξιοποίηση όλων των σύγχρονων παιδαγωγικών μεθόδων και εργαλείων. Η δημόσια εκπαίδευση έχει ανάγκη από πραγματική ενίσχυση και όχι από πυροτεχνήματα, όπως η κυβέρνηση αρέσκεται να αναλώνεται.

  (Δελτίο Τύπου)

• Η Lego αντικαθιστά το πετρέλαιο στα τουβλάκια με ακριβότερο, ανανεώσιμο υλικό – Απορροφά το κόστος
  σε Περιβάλλον
  

  Η εταιρεία παιχνιδιών Lego ανακοίνωσε ότι βρίσκεται σε καλό δρόμο για να αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα που χρησιμοποιούνται για να κατασκευαστούν τα τουβλάκια της με πιο ακριβά ανανεώσιμα και ανακυκλωμένα πλαστικά, καθώς οι πωλήσεις και τα κέρδη της αυξήθηκαν κατακόρυφα.

  Η δανέζικη εταιρεία ανέφερε ότι τα κέρδη για το πρώτο εξάμηνο του έτους αυξήθηκαν κατά 26% σε 8,1 δισεκατομμύρια κορώνες (1,086 δισεκατομμύρια ευρώ). Οι πωλήσεις σε καταναλωτές αυξήθηκαν κατά 14%, ξεπερνώντας σημαντικά τις επιδόσεις της ευρύτερης βιομηχανίας παιχνιδιών.

  Τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της Lego έρχονται σε μια περίοδο που οι πωλήσεις παιχνιδιών παγκοσμίως πέφτουν, καθώς οι καταναλωτές περιορίζουν τις μη απαραίτητες δαπάνες. Η Hasbro ανακοίνωσε στα τέλη του περασμένου έτους ότι σχεδιάζει να μειώσει το 20% του εργατικού δυναμικού της εξαιτίας της ύφεσης των πωλήσεων.

  Ανανεώσιμη ρητίνη αντί για πετρέλαιο

  Η Lego, η οποία πουλάει δισεκατομμύρια πλαστικά τουβλάκια ετησίως, έχει δοκιμάσει πάνω από 600 διαφορετικά υλικά για να αναπτύξει ένα καινούργιο, που θα αντικαταστήσει πλήρως τα τουβλάκια που κατασκευάζονται με βάση το πετρέλαιο μέχρι το 2030, αλλά με περιορισμένη επιτυχία.

  Τώρα, η εταιρεία στοχεύει να μειώσει σταδιακά την περιεκτικότητα σε πετρέλαιο στα τούβλα της, πληρώνοντας έως και 70% περισσότερο για πιστοποιημένη ανανεώσιμη ρητίνη.

  «Αυτό σημαίνει σημαντική αύξηση του κόστους παραγωγής για ένα τουβλάκι Lego», δήλωσε διευθύνων σύμβουλος της Lego, Νιλς Κρίστιανσεν, στο πρακτορείο Reuters.

  Ο ίδιος δήλωσε ότι η εταιρεία βρίσκεται σε καλό δρόμο για να διασφαλίσει ότι πάνω από το 50% της ρητίνης που χρειάζεται το 2026 θα είναι πιστοποιημένη σύμφωνα με τη μέθοδο ισοζυγίου μάζας, έναν ελεγχόμενο τρόπο για την ανίχνευση βιώσιμων υλικών μέσω της αλυσίδας εφοδιασμού. Το ποσοστό πιστοποιημένης ρητίνης που χρησιμοποιεί η Lego αυτή τη στιγμή είναι 30%.

  Απορρόφηση του επιπλέον κόστους

  Η εταιρεία στοχεύει να κατασκευάζει όλα τα προϊόντα της από ανανεώσιμα και ανακυκλωμένα υλικά μέχρι το 2032. Θα απορροφήσει προς το παρόν το πρόσθετο κόστος με την ελπίδα ότι η επένδυσή της θα ωθήσει τις εταιρείες που παρασκευάζουν αυτά τα υλικά να αυξήσουν τις ποσότητες.

  «Είναι προνόμιο να μπορούμε να πληρώνουμε επιπλέον για τις πρώτες ύλες χωρίς να χρειάζεται να χρεώνουμε επιπλέον τους πελάτες», δήλωσε ο Κρίστιανσεν στο CNNi. «Δεν θεωρούμε τους καταναλωτές έτοιμους να αναλάβουν το κόστος».

  Στην αγορά υπάρχει πλεόνασμα φθηνού παρθένου πλαστικού, λόγω των επενδύσεων των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών στα πετροχημικά. Η βιομηχανία πετρελαίου ποντάρει πολλά στα πλαστικά για τις επόμενες δεκαετίες.

  Οι προμηθευτές της Lego χρησιμοποιούν βιολογικά απόβλητα, όπως το μαγειρικό λάδι ή το λίπος από τη βιομηχανίας τροφίμων, καθώς και ανακυκλωμένα υλικά για να αντικαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα στην παραγωγή πλαστικού.

  Από ορυκτά καύσιμα το 90% των πλαστικών

  Περίπου το 90% του συνόλου των πλαστικών κατασκευάζεται από ορυκτά καύσιμα, σύμφωνα με το λόμπι PlasticsEurope.

  Η αγορά ανακυκλωμένου ή ανανεώσιμου πλαστικού βρίσκεται ακόμη σε νηπιακό στάδιο, εν μέρει επειδή οι περισσότερες διαθέσιμες πρώτες ύλες χρησιμοποιούνται για επιδοτούμενο βιοντίζελ, το οποίο αναμιγνύεται στα καύσιμα μεταφοράς.

  Σύμφωνα με τη Neste, τον μεγαλύτερο παραγωγό ανανεώσιμων πρώτων υλών στον κόσμο, το πλαστικό με βάση τα ορυκτά υλικά κοστίζει περίπου το μισό ή το ένα τρίτο της τιμής των βιώσιμων επιλογών.

  Η ανταγωνίστρια εταιρεία παιχνιδιών Hasbro έχει αρχίσει να συμπεριλαμβάνει φυτικά ή ανακυκλωμένα υλικά σε ορισμένα παιχνίδια, χωρίς όμως να θέτει σταθερούς στόχους όσον αφορά τη χρήση πλαστικού. Η Mattel σχεδιάζει να χρησιμοποιεί μόνο ανακυκλωμένα, ανακυκλώσιμα ή βιολογικής προέλευσης πλαστικά σε όλα τα προϊόντα της μέχρι το 2030.

  Με πληροφορίες από: Lego plans to ditch oil in its bricks for pricier renewable plastic as profits surge, Reuters and Hanna Ziady

  Πηγή: Cnn.gr - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Freepik

• Κολυμπώντας παρέα με τα πλαστικά
  σε Περιβάλλον
  

  Καμπανάκι από τους ειδικούς για τη ρύπανση των θαλασσών - Τι ισχύει για την Ελλάδα και πώς τα μικροπλαστικά καταλήγουν στο... στομάχι μας

  Για τον περισσότερο κόσμο, η Μεσόγειος είναι ο ιδανικός προορισμός για διακοπές. Οι εικόνες που είναι ταυτισμένες με αυτόν τον προορισμό είναι καταγάλανα νερά, απέραντες παραλίες και μαγευτικά μέρη.

  Δυστυχώς όμως τα πράγματα δεν είναι πλέον έτσι εξαιτίας της πλαστικής ρύπανσης. Ειδικότερα, σύμφωνα με έρευνα της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Ελλάς, στη Μεσόγειο καταλήγουν κάθε χρόνο 570.000 τόνοι πλαστικού. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως είναι σαν να ρίχνουμε στη θάλασσα 33.800 πλαστικά μπουκάλια το λεπτό (!).

  Και η πλαστική ρύπανση αναμένεται πως θα συνεχίσει να αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς τα επόμενα χρόνια, ενώ η παραγωγή πλαστικών απορριμμάτων στην περιοχή υπολογίζεται ότι θα τετραπλασιαστεί έως το 2050.

  Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, τα μικροπλαστικά βρίσκονται πλέον παντού, με αποτέλεσμα όλοι οι άνθρωποι να είμαστε εκτεθειμένοι στην πλαστική ρύπανση (!). Μάλιστα, εκτιμάται πως καθένας από εμάς καταπίνει χωρίς να το γνωρίζει ποσότητες πλαστικού με τη μορφή μικροπλαστικών…

  68 κιλά πλαστικών κατά κεφαλήν…

  Οπως προκύπτει, η Ελλάδα παράγει περίπου 700.000 τόνους πλαστικών απορριμμάτων ετησίως ή 68 κιλά πλαστικών κατά κεφαλήν.

  Η εισροή τουριστών στις παραθαλάσσιες περιοχές της Ελλάδας αυξάνει την παραγωγή απορριμμάτων έως και 26% κατά την περίοδο αιχμής, ενώ μόλις το 8% των πλαστικών απορριμμάτων ανακυκλώνεται…

  Εκτιμάται πως κάθε χρόνο διαρρέουν στο περιβάλλον σχεδόν 40.000 τόνοι πλαστικών απορριμμάτων. Από αυτά, 11.500 τόνοι καταλήγουν στις ελληνικές θάλασσες και σχεδόν το 70% αυτών των πλαστικών απορριμμάτων ρυπαίνει κάθε χρόνο τις ελληνικές ακτές.

  Η ελληνική οικονομία υπολογίζεται πως χάνει περίπου 26 εκατομμύρια ετησίως εξαιτίας της πλαστικής ρύπανσης, καθώς αυτή επηρεάζει την τουριστική, τη ναυτιλιακή αλλά και την αλιευτική οικονομία.

  Οι επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων

  Σύμφωνα με τελευταία έρευνα του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση, πάνω από το 87% της Μεσογείου, που εκτείνεται από τον Ατλαντικό Ωκεανό έως την Αφρική, την Ευρώπη και την Ασία, είναι μολυσμένο με μικροπλαστικά και άλλους ρύπους, συμπεριλαμβανομένων τοξικών μετάλλων και βιομηχανικών χημικών.

  Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ρύπανση των υδάτων συνδέεται με 1,4 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους, γεγονός που δημιουργεί προβλήματα για τα 150 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν κατά μήκος των ακτών της Μεσογείου και τα 270 εκατομμύρια τουρίστες που έλκονται από αυτά τα νερά κάθε χρόνο.

  Η εκτεταμένη ρύπανση από πλαστικά ενέχει σημαντικούς κινδύνους για την υγεία λόγω της συσσώρευσης ανθεκτικών χημικών ουσιών ( PFAS / υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες).

  Οι μεγαλύτεροι ρυπαντές

  Με βάση τα όσα αναφέρονται στην έρευνα, ο μεγαλύτερος ρυπαντής είναι η Αίγυπτος με 0,25 εκατομμύρια τόνους πλαστικού να καταλήγουν στη Μεσόγειο. Ακολουθεί η Τουρκία, με 0,11 εκατομμύρια τόνους και η Ιταλία με 0,04 εκατομμύρια τόνους πλαστικού στη μολυσμένη θάλασσα. Ολες αυτές οι ποσότητες αποτελούν μέρος των 1,9 εκατομμυρίων πλαστικών θραυσμάτων ανά τετραγωνικό μέτρο που εντοπίζονται στη Μεσόγειο.

  Κίνδυνος για πουλιά και ψάρια

  Και δεν είναι μόνο οι άνθρωποι που επηρεάζονται από την πλαστική ρύπανση: με βάση την έρευνα, παγκοσμίως 344 είδη έχουν βρεθεί παγιδευμένα σε πλαστικά. Μάλιστα, στην ευρύτερη περιοχή μας, στη Μεσόγειο, 134 είδη πέφτουν θύματα της κατάποσης πλαστικών.

  Σήμερα, 90% των θαλασσοπουλιών έχουν κάποιο μικρό κομμάτι πλαστικών στο στομάχι τους (το 1960 το ποσοστό αυτό ήταν 5%), ενώ μέχρι το 2050 αυτό το ποσοστό, αν δεν αλλάξει κάτι, μπορεί να αγγίξει το 99% (!).

  Είναι κοινό μυστικό πως τα πλαστικά πνίγουν τον πλανήτη και απειλούν τη ζωή… Κατά τους ειδικούς της περιβαλλοντικής οργάνωσης, το 18% των τόνων και των ξιφιών έχουν πλαστικά σκουπίδια στο στομάχι τους (κυρίως σελοφάν και ΡΕΤ,) όπως και το 17% του είδους γαλέου Galeus melastomus στα Νησιά των Βαλεαρίδων.

  Παραμένει στο περιβάλλον για εκατοντάδες χρόνια

  Οπως επισημαίνουν από την περιβαλλοντική οργάνωση WWF, το πλαστικό είναι ένα υλικό με ιδιαίτερα προβληματικές ιδιότητες. Είναι ελαφρύ κι άρα παρασύρεται εύκολα. Είναι ανθεκτικό κι άρα δεν αποσυντίθεται στο φυσικό περιβάλλον, παραμένοντας εκεί για δεκάδες ή εκατοντάδες χρόνια.

  Και γιατί είναι τόσο μεγάλο πρόβλημα; Επειδή, όπως λένε από την περιβαλλοντική οργάνωση, πέρα του ότι το πλαστικό είναι ένα υλικό με προβληματικές ιδιότητες, είναι επίσης ένα υλικό για το οποίο δεν έχουν δοθεί λύσεις για την αποτελεσματική διαχείρισή του.

  Τα πλαστικά είναι κυριολεκτικά παντού: στο έδαφος, στα ποτάμια, στις θάλασσες και κατ’ επέκταση στην τροφική αλυσίδα, με τον καθένα μας να καταναλώνει ακούσια πέντε γραμμάρια μικροπλαστικών την εβδομάδα.

  Κατά τους ειδικούς, η ανεξέλεγκτη παραγωγή πλαστικού όχι μόνο βυθίζει τις πόλεις και τη φύση μας στα πλαστικά, αλλά συμβάλλει και στην επιδείνωση της τριπλής πλανητικής κρίσης: της κλιματικής αλλαγής, της ρύπανσης και της απώλειας της βιοποικιλότητας.

  2+1 παράγοντες που εντείνουν την πλαστική ρύπανση

  Σύμφωνα με τη WWF Ελλάς, η πλαστική ρύπανση εντείνεται, μεταξύ άλλων, επειδή:

  – Οι μεσογειακές επιχειρήσεις διαθέτουν κάθε χρόνο στην αγορά 38 εκατομμύρια τόνους πλαστικών προϊόντων, αλλά η συνδρομή τους στη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων που παράγονται δεν είναι ακόμα αποτελεσματική. Επιπλέον, λόγω του χαμηλού κόστους του «παρθένου» πλαστικού, δεν επενδύουν στον σχεδιασμό νέων προϊόντων που βασίζονται στην επαναχρησιμοποίηση, μείωση ή και αντικατάσταση του «παλιού» πλαστικού.

  – Οι παράκτιες δραστηριότητες ευθύνονται για τη μισή ποσότητα του πλαστικού που εισέρχεται στη Μεσόγειο κάθε μέρα, ενώ, όπως σημειώνει η έρευνα, κάθε χιλιόμετρο ακτογραμμής συσσωρεύει πάνω από 5 κιλά πλαστικών. Στις παράκτιες περιοχές με τα μεγαλύτερα ποσοστά ρύπανσης περιλαμβάνονται δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί, όπως η Βαρκελώνη, το Τελ Αβίβ, η Βαλένθια, ο κόλπος της Μασσαλίας και οι ακτές της Βενετίας, ενώ την πρωτιά στη ρύπανση από πλαστικά απορρίμματα καταλαμβάνει η τουρκική Κιλικία.

  – Τα προβλήματα στη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων στη Μεσόγειο επιδεινώνονται σημαντικά και από τον τουρισμό, σύμφωνα με την έκθεση, δεδομένου ότι οι τουρίστες την περίοδο του καλοκαιριού αυξάνουν την παραγωγή απορριμμάτων κατά 30% σε πολλές παράκτιες περιοχές της Μεσογείου. Ειδικότερα, στην Ελλάδα ο τουρισμός αυξάνει τα πλαστικά απορρίμματα κατά 26% τη θερινή περίοδο, επιφέροντας κόστος διαχείρισης της τάξης των 4-8 εκατ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί πως τα θαλάσσια απορρίμματα κοστίζουν στους τομείς του τουρισμού, της αλιείας και της ναυτιλίας περίπου 641 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.

  Ενα παγκόσμιο πρόβλημα

  Πρόσφατη μελέτη του αμερικανικού γραφείου της περιβαλλοντικής οργάνωσης Greenpeace («Circular Claims Fall Flat Again») αναφέρει πως το 2021 τα νοικοκυριά στις ΗΠΑ δημιούργησαν περίπου 51 εκατομμύρια τόνους πλαστικών σκουπιδιών, από τα οποία ανακυκλώθηκαν μόλις οι 2,4 εκατομμύρια τόνοι (!).

  Στη μελέτη αναφέρεται μεταξύ άλλων πως η ανακύκλωση πλαστικού έχει καθοδική πορεία, αφού μειώθηκε κατά 5%-6% το 2021, ενώ το 2014 ήταν 9,5% και το 2018 ήταν 8,7%. Στην ερώτηση γιατί συνέβη αυτό, οι συντάκτες απαντούν πως οφείλεται στην απαγόρευση εισαγωγής πλαστικών αποβλήτων που επέβαλε η Κίνα το 2018!

  Σημειώνεται πως μέχρι τότε οι ΗΠΑ (αλλά και πολλές άλλες χώρες) εξήγαν εκατομμύρια τόνους πλαστικών σκουπιδιών στην Κίνα και προσμετρούσαν τις εξαγωγές αυτές ως «ανακύκλωση», παρόλο που μεγάλο μέρος τους απλά κατέληγε στα σκουπίδια ή καιγόταν…

  Τώρα, μετά την κίνηση της Κίνας να μη δέχεται άλλα πλαστικά σκουπίδια, αυτά καταλήγουν στην Αφρική και σε διάφορες άλλες ασιατικές χώρες. Σε έκθεση των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το πώς η πλαστική ρύπανση – και κατ’ επέκταση η παραγωγή πλαστικού – έχει δυσανάλογες επιπτώσεις σε περιθωριοποιημένες κοινότητες και χώρες, επισημαίνεται μεταξύ άλλων πως αυτές οι χώρες βιώνουν υψηλά επίπεδα περιβαλλοντικής αδικίας, ενώ ταυτόχρονα ήταν πιο πιθανό να περιλαμβάνουν έγχρωμους πολίτες.

  Γιατί αποτυγχάνει η ανακύκλωση του πλαστικού…

  Εύλογα τίθεται το ερώτημα: Γιατί αποτυγχάνει η ανακύκλωση του πλαστικού; Στην έκθεση του αμερικανικού γραφείου της περιβαλλοντικής οργάνωσης Greenpeace αναφέρεται πως αποτυγχάνει, μεταξύ άλλων, επειδή τα πλαστικά απορρίμματα είναι εξαιρετικά δύσκολο να συλλεχθούν, κι αυτό εξαιτίας της τεράστιας ποσότητας πλαστικού που μας κατακλύζει από παντού. Επιπλέον, τα πλαστικά απορρίμματα χρειάζονται διαλογή πριν ανακυκλωθούν, άρα ακόμα κι αν συλλέγονταν θα ήταν αδύνατο να γίνει διαλογή σε τρισεκατομμύρια πλαστικά απορρίμματα.

  Σύμφωνα με επιστήμονες της περιβαλλοντικής οργάνωσης, πέρα από τους καταναλωτές και την πολιτεία (συστήματα ανακύκλωσης κ.ά.), σημαντικός παράγοντας αποτυχίας του συστήματος είναι ότι οι παραγωγοί της πλαστικής ρύπανσης, της πλαστικής συσκευασίας μίας χρήσης, δεν έχουν την υποχρέωση να παρακολουθούν τον κύκλο ζωής των προϊόντων τους.

  Πηγή: In.gr
• Απέτυχε η ανακύκλωση: Η Ελλάδα ανακυκλώνει μόλις το 20% των αστικών αποβλήτων - Έρχεται νέο νομοσχέδιο
  σε Ελλάδα
  

  Στην παραδοχή της αποτυχίας της κυβέρνησης στο φλέγον ζήτημα της διαχείρισης αποβλήτων και της ανακύκλωσης, το οποίο άλλωστε επιβεβαιώνεται και από τα αριθμητικά στοιχεία, προχώρησε ουσιαστικά ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Μανώλης Γραφάκος προαναγγέλλοντας την αλλαγή -για τρίτη φορά μέσα σε τέσσερα χρόνια- του νομοθετικού πλαισίου.

  «Η ανακύκλωση είναι στάσιμη τα τελευταία χρόνια και ειδικά τα τελευταία πέντε χρόνια που η παρούσα κυβέρνηση έχει την ευθύνη, έχουμε και εμείς τις ευθύνες μας. Γνωρίζουμε όλοι τι έχει συμβεί, ασχέτως αν δεν το λέμε δημόσια. Όμως τώρα έχει έρθει η ώρα που δεν πάει άλλο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γραφάκος μιλώντας στη συνεδρίαση του Δ.Σ της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ).

  Εκτός της στασιμότητας της ανακύκλωσης, ο ίδιος παραδέχτηκε ότι το σύστημα εγγυοδοσίας που προβλεπόταν για την επιστροφή φιαλών και οριζόταν αρχικά ότι θα εφαρμοστεί από τις αρχές του 2023, αλλά... ξεχάστηκε στο συρτάρι, στηριζόταν σε «μη υλοποιήσιμες διατάξεις».

  Ο κ. Γραφάκος ξεδίπλωσε τη στρατηγική που θα προτείνει το νέο σχέδιο νόμου, το οποίο έχει ετοιμαστεί επιβεβαιώνοντας με τον τρόπο αυτό ότι κάθε υπουργός που θήτευσε στο συγκεκριμένο υπουργείο, προχωρά και στο δικό του νομοθετικό «πείραμα» αναφορικά με τη διαχείριση των αποβλήτων και την ανακύκλωση.

  Στόχος του υπουργείου είναι το νέο νομοσχέδιο να ψηφιστεί το αργότερο τον Σεπτέμβριο, ενώ την προσεχή εβδομάδα η ηγεσία του υπουργείου θα παρουσιάσει τον οδικό χάρτη των προτεραιοτήτων της γι' αυτό το θέμα έως το 2030.

  Τι θα προβλέπει το νέο νομοσχέδιο

  Το νομοσχέδιο μεταξύ άλλων προβλέπει:

  • την ενοποίηση των δύο συστημάτων ανακύκλωσης
  • ρεαλιστική οριοθέτηση του συστήματος εγγυοδοσίας, η εφαρμογή του οποίου μετατοπίζεται πλέον το 2025.
  • Ειδική χρηματοδοτική μέριμνα πέραν των προβλέψεων του ΕΣΠΑ για την ενίσχυση των μικρών ορεινών και νησιωτικών δήμων για τη συλλογή των ανακυκλώσιμων και των βιοαποβλήτων.
  • Την ανάληψη της ευθύνης για τη συλλογή από τους δήμους των ανακυκλώσιμων από τους ίδιους τους υπόχρεους παραγωγούς.

  «Βούληση της κυβέρνησης, η οποία θα αποτυπωθεί με συγκεκριμένες μικρές αλλά ουσιαστικές παρεμβάσεις στο νομοσχέδιο, είναι τα συστήματα να συγκλίνουν. Επιθυμία μας είναι η κατάθεση νέου επιχειρησιακού σχεδίου στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), το οποίο θα έχει τριπλάσιο προϋπολογισμό από αυτόν που έχει σήμερα η Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), στο διοικητικό συμβούλιο της οποίας μετέχουν και εκπρόσωποι των δήμων.

  Αναλύοντας την αύξηση του προϋπολογισμού, ο κ. Γραφάκος τόνισε ότι μικρό τμήμα θα χρηματοδοτηθεί από τη μείωση της εισφοροδιαφυγής των παραγωγών συσκευασιών, ενώ τον Ιούλιο θα γίνει η συνένωση του ΕΜΠΑ με το ΓΕΜΗ και οι παραγωγοί θα πρέπει να δηλώνουν ότι είναι υπόχρεοι. Στόχος της αύξησης του προϋπολογισμού της ΕΕΑΑ είναι να καλυφθούν ζητήματα εξοπλισμού, αλλά και να αναλάβουν μέσω του επιχειρησιακού τους σχεδίου και το μεγαλύτερο κομμάτι της συλλογής.

  Αλλαγές θα πρέπει να αναμένονται και για τον θεσμό του «πληρώνω όσο πετάω», για τον οποίο ο κ Γραφάκος είπε ότι «χάσαμε την ημερομηνία, αλλά οφείλουμε να δούμε πώς θα εφαρμοστεί το συντομότερο δυνατό». Πρότεινε η αρχή να γίνει από την εστίαση και τους μεγάλους παραγωγούς αποβλήτων και στη συνέχεια το μέτρο να επεκταθεί στους πολίτες.

  Έως και σήμερα, πάντως, τα δεδομένα για την ανακύκλωση δεν είναι καλά. Η Ελλάδα ανακυκλώνει μόλις το 20% των αστικών αποβλήτων οδηγώντας σε ταφή το 78,4%, την ώρα μάλιστα που βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας θα πρέπει:

  • Έως το 2025 να ανακυκλώνεται το 55% των αστικών αποβλήτων και να έχει καθιερωθεί η χωριστή συλλογή επικίνδυνων αποβλήτων από τα νοικοκυριά και των κλωστουφαντουργικών προϊόντων.
  • Έως το 2030 να ανακυκλώνεται το 60% των αστικών αποβλήτων.
  • Έως το 2035 να ανακυκλώνεται το 65% των αστικών αποβλήτων και σε ταφή να οδηγείται λιγότερο από το 10% του συνόλου.

  Την ίδια στιγμή, όπως επεσήμανε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΕΑΑ Γ. Ραζής, μόνο το 46% των επιχειρήσεων συμμετέχει στην ανακύκλωση, καθώς σχεδόν μία στις δύο συσκευασίες εισφοροδιαφεύγει. Η εισφοροδιαφυγή είναι σημαντικό πρόβλημα -όπως εξήγησε- καθώς υπάρχουν υπόχρεες επιχειρήσεις που δεν πληρώνουν, με το ποσό να φτάνει τα 25 εκ. ευρώ ετησίως.

  Στόχος του υπουργείου, πάντως, όπως ανέφερε ο κ. Γραφάκος είναι να πάμε και σε άλλα ρεύματα συλλογής και συγκεκριμένα στα στρώματα, τα έπιπλα συμπεριλαμβανομένων των ξύλων, τα φάρμακα που λήγουν, τα γεωργικά πλαστικά, τα πλαστικά θερμοκηπίου και τα κλωστουφαντουργικά προϊόντα μέσω συνεργείων που θα στηθούν με τους υπόχρεους παραγωγούς.

  Το... μπάχαλο με το σύστημα εγγυοδοσίας

  Από... σαράντα κύματα έχει περάσει το σύστημα εγγυοδοσίας για τα μπουκάλια χωρίς όμως ποτέ να εφαρμοστεί για το σύνολο των κατηγοριών που αφορούσε. Ο κ. Γραφάκος τοποθέτησε πλέον την εφαρμογή του στο τέλος του 2025 προσθέτοντας ότι το νέο νομοσχέδιο θα προωθεί τη ρεαλιστική εφαρμογή και προαναγγέλλοντας την επιστροφή σε προϊσχύουσες διατάξεις: «Οι διατάξεις που ήδη υπάρχουν δεν είναι υλοποιήσιμες. Οι αλλαγές σχετίζονται με την ύπαρξη ενός ενιαίου πανελλαδικού συστήματος στη χώρα και όχι περισσότερων που προβλεπόταν από το θεσμικό πλαίσιο», ανέφερε χαρακτηριστικά.

  Προσέθεσε ότι θα συσχετιστεί απολύτως με την εστίαση, ενώ θα αφορά τις συσκευασίες αλουμινίου και πλαστικού καθώς το γυαλί βγαίνει από την εξίσωση. Προανήγγειλε επίσης τη δημιουργία ενός μεγάλου δικτύου αποδοχής αυτών των υλικών που θα καλύψει το σύνολο της επικράτειας.

  Υπενθυμίζεται ότι με τον νόμο Χατζηδάκη του 2020 το σύστημα επιστροφής εγγύησης προβλεπόταν να λειτουργεί από τις 5/1/2023 για τα πλαστικά μπουκάλια (αλλά και για μπουκάλια γυαλιού και αλουμινίου). Βάσει του συστήματος, ο καταναλωτής κατά την αγορά ενός προϊόντος σε πλαστικό μπουκάλι καταβάλλει ένα έξτρα τίμημα, το οποίο θα λαμβάνει πίσω όταν επιστρέφει το άδειο μπουκάλι σε σημεία επιστροφής. Όπως έχουν επισημάνει περιβαλλοντικές οργανώσεις, η διεθνής εμπειρία δείχνει πως αυτό το σύστημα είναι το πλέον κατάλληλο για να καταφέρει η χώρα να συλλέγει και να οδηγεί στην ανακύκλωση σχεδόν το σύνολο των 2-2,5 δισεκατομμυρίων πλαστικών μπουκαλιών που καταναλώνονται στην Ελλάδα σε ετήσια βάση.

  Ωστόσο, το 2021 με έναν άλλο νόμο οι προβλέψεις άλλαξαν και ενώ ο νόμος 4736/2020 όριζε την ύπαρξη ενός ενιαίου πανελλαδικού συστήματος, με τον νόμο 4819/2021 καταργήθηκε αυτή η πρόβλεψη και άναψε το πράσινο φως για δημιουργία πολλών συστημάτων επιστροφής εγγύησης. Με άλλο νόμο του 2022 μετατέθηκε η έναρξη λειτουργίας για τον Ιούλιο του 2023, ημερομηνία που στη συνέχεια παρατάθηκε εκ νέου. Άλλωστε η Κοινή Υπουργική Απόφαση του πρώτου νόμου εκδόθηκε το καλοκαίρι του 2022 ορίζοντας μάλιστα με σχεδόν αυθαίρετο τρόπο εγγυοδοτικό αντίτιμο της τάξης των 0,10-0,15€ για κάθε φιάλη, τιμή που είχε χαρακτηριστεί πολύ χαμηλή σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν εμπειρία στην εφαρμογή συστήματος εγγυοδοσίας (πχ. Γερμανία και Ολλανδία 0,25€).

  Αρμοδιότητες στο υπουργείο για να αποφευχθούν πρόστιμα

  Στο ίδιο σχέδιο νόμου, θα συμπεριληφθούν και ρυθμίσεις που θα δίνουν τη δυνατότητα στο υπουργείο άμεσων παρεμβάσεων στις περιπτώσεις όπου υπάρχει κίνδυνος για την προστασία του περιβάλλοντος και τη δημόσια υγεία ή επιβολής προστίμου από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

  Ο κ. Γραφάκος ανέφερε μάλιστα την περίπτωση της Ζακύνθου, η οποία κινδυνεύει άμεσα με πρόστιμο «επειδή δεν έκλεισε χώρο υγειονομικής ταφής αποβλήτων εντός προστατευόμενης περιοχής Natura 2000. Ο χώρος υγειονομικής ταφής αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον και ρυπαίνει το τοπικό περιβάλλον. Μολονότι ο χώρος υγειονομικής ταφής δεν λειτουργεί εδώ και περισσότερα από πέντε έτη, πρέπει όχι μόνο να κλείσει, αλλά και να αποκατασταθεί, προκειμένου να υπάρξει συμμόρφωση με απόφαση του Δικαστηρίου του 2014», καθώς οι διάφορες καταληκτικές ημερομηνίες που είχε κοινοποιήσει η Ελλάδα στην Επιτροπή παρήλθαν χωρίς το ζήτημα να λήξει.

  «Τρέχουμε να αποφύγουμε το πρόστιμο στη Ζάκυνθο. Θα είναι η πρώτη φορά εφόσον επιβληθεί που μπαίνει πρόστιμο μετά από 5 χρόνια που φτάσαμε από τα 65 στα 20 τα πρόστιμα, κι αυτό επειδή τώρα δεν μπορούν να συνεννοηθούν οι αδειοδοτικές υπηρεσίες. Σε τέτοιου είδους περιπτώσεις το υπουργείο θα αναλαμβάνει εξολοκλήρου την επίλυση αυτών των άμεσων υποθέσεων», ανέφερε ο κ. Γραφάκος.

  Στο νέο σχέδιο νόμου θα προβλέπεται επίσης και η συνένωση των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) Θεσσαλίας, Δυτικής Ελλάδας και Βορείου Αιγαίου.

  Το τέλος της ταφής

  Σε ό,τι αφορά στο τέλος ταφής ο κ. Γραφάκος υπογράμμισε πως συμφωνεί απολύτως με την επιστροφή των χρημάτων στην Αυτοδιοίκηση, το οποίο αποτελεί πάγιο αίτημα των δημάρχων, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Απολύτως αυτονόητο να γυρίσουν τα χρήματα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και να μοχλευτούν αν παραστεί ανάγκη. Απολύτως αυτονόητο ότι θα έρθουμε με πρωτόλεια πρόταση για διάλογο με την ΚΕΔΕ, ώστε να φτάσουμε στον τρόπο επιστροφής των χρημάτων».

  Πηγή: ethnos.gr

• Θαλάσσιος μύκητας «τρώει» πλαστικά απόβλητα στον Βόρειο Ειρηνικό
  σε Περιβάλλον
  

  Στη μάχη κατά των πλαστικών αποβλήτων συμμετέχει και η ίδια η φύση, με τους επιστήμονες να έχουν εντοπίσει έναν θαλάσσιο μύκητα που καταστρέφει τα πλαστικά.

  Ο μύκητας, που ονομάζεται Parengyodontium album, βρέθηκε να ζει μαζί με άλλους θαλάσσιους οργανισμούς σε δείγματα πλαστικών σκουπιδιών που αντλήθηκαν από το σκουπιδότοπο του Βόρειου Ειρηνικού τον Δεκέμβριο του 2019 κατά τη διάρκεια αποστολής της Ocean Cleanup, αναφέρει το New Atlas.

  Στη συνέχεια, απομονώθηκε από θαλάσσιους βιολόγους του Βασιλικού Ινστιτούτου Θαλασσίων Ερευνών της Ολλανδίας, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης και ινστιτούτα στο Παρίσι, την Κοπεγχάγη και την Ελβετία. Ο μύκητας καλλιεργήθηκε στο εργαστήριο και διαπιστώθηκε ότι διασπά το πολυαιθυλένιο, ένα από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα πλαστικά που βρίσκεται σε πράγματα όπως η μεμβράνη συσκευασίας, οι σακούλες του σούπερ μάρκετ, τα μπουκάλια, τα παιχνίδια κ.ά.

  Η σχετική μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science of The Total Environment.

  Ο ρόλος του υπεριώδους φωτός

  Αν και προηγούμενες έρευνες έχουν αποκαλύψει βακτήρια και ένζυμα ικανά να καταστρέφουν τα πλαστικά απόβλητα, οι πλαστικοφάγοι θαλάσσιοι μύκητες είναι κάτι σπάνιο, με τον P.album να γίνεται τώρα το τέταρτο μέλος αυτής της ελίτ ομάδας. Αλλά αυτό που κάνει αυτή την τελευταία ανακάλυψη τόσο συναρπαστική είναι ότι οι επιστήμονες κατάφεραν να ποσοτικοποιήσουν τον ρυθμό αποικοδόμησης.

  Εργαστηριακά πειράματα υποδεικνύουν ότι τα θαλάσσια απόβλητα πολυαιθυλενίου (PE) που εκτίθενται σε υπεριώδες φως διασπώνται και χρησιμοποιούνται ως πηγή ενέργειας από τον μύκητα με ρυθμό 0,044% ανά ημέρα.

  «Στο εργαστήριο, ο P. album διασπά μόνο το PE που έχει εκτεθεί σε υπεριώδες φως τουλάχιστον για σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι στον ωκεανό, ο μύκητας μπορεί να αποικοδομήσει μόνο το πλαστικό που έχει επιπλεύσει αρχικά κοντά στην επιφάνεια», δηλώνει η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Annika Vaksmaa.

  «Ήταν ήδη γνωστό ότι το υπεριώδες φως διασπά από μόνο του το πλαστικό μηχανικά, αλλά τα αποτελέσματα μας δείχνουν ότι διευκολύνει επίσης τη βιολογική διάσπαση του πλαστικού από τους θαλάσσιους μύκητες», συμπληρώνει.

  Ένα πιθανό αρνητικό στοιχείο εδώ είναι ότι ο μύκητας δεν φαίνεται να καταβροχθίζει μεγάλο μέρος του άνθρακα στο πολυαιθυλένιο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, αλλά αντίθετα μετατρέπει το μεγαλύτερο μέρος του ως διοξείδιο του άνθρακα και αποβάλλει το αέριο του θερμοκηπίου. Αλλά η μικρή ποσότητα που παράγεται – «η ίδια με τη μικρή ποσότητα που απελευθερώνει ο άνθρωπος κατά την αναπνοή του» σημειώνεται στη μελέτη –δεν θεωρείται ότι προκαλεί ένα εντελώς νέο περιβαλλοντικό πρόβλημα.

  «Υπάρχουν και άλλοι τέτοιοι μύκητες»

  Η Vaksmaa θεωρεί ότι είναι πιθανό να υπάρχουν και άλλοι, μη αναγνωρισμένοι, μύκητες που διασπούν τα πλαστικά στην επιφάνεια και κάτω από αυτήν.

  «Οι θαλάσσιοι μύκητες μπορούν να διασπάσουν πολύπλοκα υλικά που αποτελούνται από άνθρακα», επισημαίνει. «Υπάρχουν πολυάριθμες ποσότητες θαλάσσιων μυκήτων, οπότε είναι πιθανό ότι εκτός από τα τέσσερα είδη που έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής, και άλλα είδη συμβάλλουν στην αποικοδόμηση των πλαστικών».

  Εν τω μεταξύ, η οργάνωση Ocean Cleanup ανέφερε τον Απρίλιο ότι από το 2019 που ξεκίνησε μέχρι σήμερα έχει απομακρύνει 10 εκατομμύρια κιλά θαλάσσιων σκουπιδιών από τον μεγαλύτερο σκουπιδότοπο στον πλανήτη, το Great Pacific Garbage Patch, και από βασικούς ρυπογόνους ποταμούς σε όλο τον κόσμο.

  Πηγή: Cnn.gr

• Γιατί το πλαστικό με έντονα χρώματα είναι ακόμα πιο επικίνδυνο για το περιβάλλον
  σε Περιβάλλον
  

  Ερευνητές διαπίστωσαν ότι προϊόντα καθημερινής χρήσης όπως μπουκάλια, έπιπλα εξωτερικού χώρου και παιχνίδια κατασκευασμένα από πλαστικό με έντονα χρώματα, διασπώνται σε μικροπλαστικά ταχύτερα από ό,τι εκείνα με πιο απαλά χρώματα.

  Τα κόκκινα, μπλε και πράσινα πλαστικά έγιναν «πολύ εύθρυπτα και διασπασμένα», ενώ τα μαύρα, λευκά και ασημένια δείγματα παρέμειναν «σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστα» κατά τη διάρκεια μιας τριετίας, σύμφωνα με τα ευρήματα προγράμματος του Πανεπιστημίου του Λέστερ στο Ηνωμένο Βασίλειο και του Κέιπ Τάουν στη Νότια Αφρική, που παρουσιάζει ο Guardian.

  Οι Βρετανοί ερευνητές τοποθέτησαν καπάκια μπουκαλιών διαφόρων χρωμάτων στην οροφή ενός πανεπιστημιακού κτηρίου, ώστε να εκτεθούν στον ήλιο και τα στοιχεία της φύσης για τρία χρόνια. Η νοτιοαφρικανική μελέτη χρησιμοποίησε πλαστικά αντικείμενα που βρέθηκαν σε μια απομακρυσμένη παραλία.

  «Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι τα δείγματα που αφέθηκαν στις καιρικές συνθήκες σε μια ταράτσα στο Λέστερ και εκείνα που συλλέχθηκαν σε μια ανεμοδαρμένη παραλία στο νότιο άκρο της αφρικανικής ηπείρου παρουσιάζουν παρόμοια αποτελέσματα», δήλωσε η Δρ Sarah Key, επικεφαλής του προγράμματος.

  «Αυτό που έδειξαν τα πειράματα είναι ότι ακόμη και σε ένα σχετικά δροσερό και συννεφιασμένο περιβάλλον για μόλις τρία χρόνια, μπορούν να παρατηρηθούν τεράστιες διαφορές στον σχηματισμό μικροπλαστικών».

  H μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Environmental Pollution, είναι η πρώτη τέτοια απόδειξη αυτού του φαινομένου και υποδηλώνει ότι οι έμποροι λιανικής πώλησης και οι κατασκευαστές θα πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στο χρώμα των πλαστικών μικρής διάρκειας ζωής.

  Πώς το χρώμα επηρεάζει το πλαστικό

  Τα χρωματισμένα πλαστικά χρησιμοποιούνται παραδοσιακά για να κάνουν τα προϊόντα να ξεχωρίζουν στα καταστήματα, αλλά η περιβαλλοντική οργάνωση Wrap συμβουλεύει τους κατασκευαστές να αποφεύγουν τις χρωστικές ουσίες, ώστε το πλαστικό να μπορεί να ανακυκλώνεται ευκολότερα.

  «Αν μπορούμε να αποφύγουμε τα έντονα χρώματα στις συσκευασίες τροφίμων, ειδικά σε αντικείμενα όπως οι σακούλες με πατατάκια ή τα καπάκια μπουκαλιών, θα ήταν καλύτερα», δηλώνει ο Adam Herriott, ειδικός για τα πλαστικά στην Wrap.

  Σύμφωνα με τη μελέτη, οι μαύρες, λευκές και ασημένιες χρωστικές ουσίες προστατεύουν το πλαστικό από τη βλαβερή υπεριώδη ακτινοβολία (UV), ενώ άλλες χρωστικές ουσίες όχι. Η βλάβη από την υπεριώδη ακτινοβολία αλλάζει τη δομή του πολυμερούς του πλαστικού, καθιστώντας το εύθραυστο και επιρρεπές στον θρυμματισμό.

  «Οι κατασκευαστές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τόσο τη δυνατότητα ανακύκλωσης του υλικού όσο και την πιθανότητα απόρριψής του όταν σχεδιάζουν πλαστικά αντικείμενα και συσκευασίες», δήλωσε η Key. «Για αντικείμενα που χρησιμοποιούνται σε εξωτερικούς χώρους ή εκτίθενται εκτενώς στο ηλιακό φως, όπως τα πλαστικά έπιπλα εξωτερικού χώρου, σκεφτείτε να αποφύγετε χρώματα όπως το κόκκινο, το πράσινο και το μπλε για να τα κάνετε να διαρκέσουν όσο το δυνατόν περισσότερο».

  Πηγή: Cnn.gr