Τα φυτικά και ζωικά είδη εξαφανίζονται με έναν ταχύτερο ρυθμό λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας. Ποιες είναι οι αιτίες και γιατί έχει σημασία η βιοποικιλότητα;
Η βιοποικιλότητα ή η ποικιλία όλων των ζωντανών πραγμάτων στον πλανήτη μας μειώνεται με ανησυχητικό ρυθμό τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, όπως οι αλλαγές στη χρήση γης, η ρύπανση και η κλιματική αλλαγή.
Στις 16 Ιανουαρίου, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν την επίτευξη νομικά δεσμευτικών στόχων για την παύση της απώλειας βιοποικιλότητας που θα συμφωνηθεί σε διάσκεψη του ΟΗΕ για τη βιοποικιλότητα (COP15) στην Κίνα τον Οκτώβριο. Η διάσκεψη συγκεντρώνει μέρη στη σύμβαση του ΟΗΕ για τη βιοποικιλότητα του 1993 για να αποφασίσει για τη στρατηγική της μετά το 2020. Το Κοινοβούλιο θέλει η ΕΕ να αναλάβει ηγετικό ρόλο διασφαλίζοντας ότι το 30% της επικράτειας της ΕΕ αποτελείται από φυσικές περιοχές μέχρι το 2030 και λαμβάνοντας υπόψη τη βιοποικιλότητα σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ.
Τι είναι η βιοποικιλότητα;
Η βιοποικιλότητα ορίζεται παραδοσιακά ως η ποικιλία της ζωής στη Γη σε όλες τις μορφές της. Περιλαμβάνει τον αριθμό των ειδών, τη γενετική ποικιλομορφία τους και την αλληλεπίδραση αυτών των μορφών ζωής μέσα σε σύνθετα οικοσυστήματα.
Σε έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιεύθηκε το 2019, οι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι ένα εκατομμύριο είδη - από τα εκτιμώμενα συνολικά οκτώ εκατομμύρια - απειλούνται με εξαφάνιση, πολλά μέσα σε δεκαετίες. Ορισμένοι ερευνητές θεωρούν μάλιστα ότι είμαστε στη μέση του έκτου μαζικού γεγονότος εξαφάνισης στην ιστορία της Γης. Τα προηγούμενα γνωστά μαζικά εξαφανίσεις εξαλείφθηκαν μεταξύ 60% και 95% όλων των ειδών. Χρειάζονται εκατομμύρια χρόνια για να ανακάμψουν τα οικοσυστήματα από ένα τέτοιο γεγονός.
Γιατί είναι σημαντική η βιοποικιλότητα;
Τα υγιή οικοσυστήματα μας παρέχουν πολλά απαραίτητα που θεωρούμε δεδομένο. Τα φυτά μετατρέπουν την ενέργεια από τον ήλιο και τα καθιστούν διαθέσιμα σε άλλες μορφές ζωής. Τα βακτήρια και άλλοι ζωντανοί οργανισμοί διασπούν την οργανική ύλη σε θρεπτικά συστατικά που παρέχουν φυτά με υγιές έδαφος για να αναπτυχθούν. Οι επικονιαστές είναι απαραίτητες στην αναπαραγωγή των φυτών, εξασφαλίζοντας την παραγωγή τροφίμων μας. Τα φυτά και οι ωκεανοί λειτουργούν ως σημαντικοί καταβόθρες άνθρακα .
Εν ολίγοις, η βιοποικιλότητα μας παρέχει καθαρό αέρα, γλυκό νερό, καλής ποιότητας έδαφος και επικονίαση των καλλιεργειών.
Μας βοηθά να καταπολεμήσουμε την αλλαγή του κλίματος και να την προσαρμόσουμε και να μειώσουμε τον αντίκτυπο των φυσικών κινδύνων.
Δεδομένου ότι οι ζώντες οργανισμοί αλληλεπιδρούν σε δυναμικά οικοσυστήματα, η εξαφάνιση ενός είδους μπορεί να έχει εκτεταμένο αντίκτυπο στην τροφική αλυσίδα. Είναι αδύνατο να γνωρίζουμε ακριβώς ποιες θα είναι οι συνέπειες των μαζικών εξαφανίσεων για τον άνθρωπο, αλλά γνωρίζουμε ότι προς το παρόν η ποικιλομορφία της φύσης μας επιτρέπει να αναπτυχθούμε.
Κύριοι λόγοι για την απώλεια της βιοποικιλότητας
- Μεταβολές στη χρήση γης (π.χ. αποδάσωση, εντατική μονοκαλλιέργεια, αστικοποίηση)
- Άμεση εκμετάλλευση όπως το κυνήγι και η υπεραλίευση
- Κλιματική αλλαγή
- Ρύπανση
- Ξηρά ξένα είδη
Ποια μέτρα προτείνει το Κοινοβούλιο;
Οι ευρωβουλευτές ζητούν νομικά δεσμευτικούς στόχους τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, προκειμένου να ενθαρρυνθούν πιο φιλόδοξα μέτρα για τη διασφάλιση της διατήρησης και της αποκατάστασης της βιοποικιλότητας. Οι φυσικές περιοχές πρέπει να καλύπτουν το 30% της επικράτειας της ΕΕ έως το 2030 και να αποκατασταθούν τα υποβαθμισμένα οικοσυστήματα. Προκειμένου να διασφαλιστεί η επαρκής χρηματοδότηση, το Κοινοβούλιο προτείνει το 10% του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ να αφιερωθεί στη διατήρηση της βιοποικιλότητας
Πηγή: NeaPaseges.gr - Φωτογραφία: Roksolana Zasiadko on Unsplash