Η πρωτοφανής αύξηση της θερμοκρασίας δείχνει ότι η κλιματική κρίση λαμβάνει χώρα μπροστά στα μάτια μας, λένε οι ειδικοί.
Οι θερμοκρασίες στους ωκεανούς έσπασαν νέα ρεκόρ, δοκιμάζοντας νέα υψηλά επίπεδα για περισσότερο από ένα μήνα σε μια «πρωτοφανή» πορεία που οδήγησε τους επιστήμονες να δηλώσουν ότι η Γη βρίσκεται σε «αχαρτογράφητο έδαφος» όσον αφορά την κλιματική κρίση.
Η ραγδαία επιτάχυνση των θερμοκρασιών των ωκεανών τον τελευταίο μήνα είναι μια ανωμαλία που οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη εξηγήσει. Τα δεδομένα που συγκέντρωσε η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA), γνωστά ως σειρά OISST (Optimum Interpolation Sea Surface Temperature), τα οποία συλλέγονται από δορυφόρους και σημαδούρες, έδειξαν θερμοκρασίες υψηλότερες από κάθε προηγούμενο έτος, σε μια σειρά που εκτείνεται από το 1981, συνεχώς τις τελευταίες 42 ημέρες.
Ο κόσμος βρίσκεται στα πρόθυρα ενός καιρικού φαινομένου Ελ Νίνιο φέτος - ενός κυκλικού καιρικού συστήματος στον Ειρηνικό, το οποίο έχει αντίκτυπο στη θέρμανση σε παγκόσμιο επίπεδο. Όμως το σύστημα Ελ Νίνιο δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί, οπότε αυτή η ταλάντωση δεν μπορεί να εξηγήσει την πρόσφατη ραγδαία θέρμανση, σε μια εποχή του έτους όπου οι θερμοκρασίες των ωκεανών συνήθως μειώνονται από την ετήσια κορύφωσή τους τον Μάρτιο και τον Απρίλιο.
Ο καθηγητής Mike Meredith της Βρετανικής Έρευνας για την Ανταρκτική δήλωσε: «Αυτό έχει κάνει τους επιστήμονες να ξύνουν το κεφάλι τους. Το γεγονός ότι θερμαίνεται τόσο πολύ όσο έχει θερμανθεί αποτελεί πραγματική έκπληξη και είναι πολύ ανησυχητικό. Θα μπορούσε να είναι ένα βραχύβιο ακραίο υψηλό, ή θα μπορούσε να είναι η αρχή για κάτι πολύ πιο σοβαρό».
Ανησυχία «για πολλούς λόγους»
Η αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών προκαλεί ανησυχία για πολλούς λόγους. Το θαλασσινό νερό καταλαμβάνει περισσότερο χώρο σε υψηλότερες θερμοκρασίες, επιταχύνοντας την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, και το θερμότερο νερό στους πόλους επιταχύνει το λιώσιμο των πάγων. Οι θερμότερες θερμοκρασίες μπορεί επίσης να είναι καταστροφικές για τα θαλάσσια οικοσυστήματα, καθώς μπορεί να είναι δύσκολη ή αδύνατη η προσαρμογή των ειδών. Ειδικά τα κοράλλια μπορεί να υποστούν καταστροφική λεύκανση.
Ορισμένοι επιστήμονες φοβούνται ότι η ραγδαία αύξηση της θερμοκρασίας θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι ότι η κλιματική κρίση εξελίσσεται με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι είχε προβλεφθεί. Οι ωκεανοί λειτούργησαν ως ένα είδος παγκόσμιου ρυθμιστικού παράγοντα στην κλιματική κρίση τις τελευταίες δεκαετίες, τόσο απορροφώντας τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώναμε στην ατμόσφαιρα, όσο και αποθηκεύοντας περίπου το 90% της πλεονάζουσας ενέργειας και θερμότητας που δημιουργήθηκε, αμβλύνοντας ορισμένες από τις επιπτώσεις της παγκόσμιας θέρμανσης στην ξηρά. Ορισμένοι επιστήμονες φοβούνται ότι μπορεί να φτάσουμε στα όρια της ικανότητας των ωκεανών να απορροφήσουν αυτές τις υπερβολές.
Γράφημα: Οι επιφανειακές θερμοκρασίες των ωκεανών βρίσκονται σε επίπεδα ρεκόρ
Μέση ημερήσια θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας
Σύμφωνα με το Guardian ο Meredith δήλωσε ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για να το πούμε. «Ο ρυθμός [της αύξησης της θερμοκρασίας] είναι ισχυρότερος από ό,τι θα προέβλεπαν τα κλιματικά μοντέλα», δήλωσε. «Ο λόγος ανησυχίας είναι ότι αν συνεχιστεί, αυτό θα είναι πολύ πιο μπροστά από την κλιματική καμπύλη [που προβλέπεται] για τους ωκεανούς. Αλλά δεν ξέρουμε ακόμη αν αυτό πρόκειται να συμβεί».
Ο συναγερμός σήμανε για πρώτη φορά πριν από αρκετές εβδομάδες. Οι επιστήμονες του κλίματος προειδοποίησαν τον Guardian στις αρχές του μήνα ότι προκαταρκτικά στοιχεία από τη NOAA έδειξαν ότι η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του ωκεανού ήταν 21,1 C από τις αρχές Απριλίου - ξεπερνώντας το προηγούμενο υψηλό των 21 C που είχε σημειωθεί το 2016.
«Η τρέχουσα πορεία μοιάζει να κατευθύνεται εκτός ορίων, καταρρίπτοντας τα προηγούμενα ρεκόρ», είχε δηλώσει τότε ο καθηγητής Μάθιου Ίνγκλαντ, κλιματολόγος στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας.
Έκτοτε, οι θερμοκρασίες ποικίλλουν ελαφρώς από μέρα σε μέρα, αλλά δεν έχουν δείξει σημάδια ύφεσης. Το γεγονός ότι οι θερμοκρασίες συνεχίζουν να βρίσκονται τόσο πολύ πάνω από τον μέσο όρο για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα αυτή την εποχή του έτους ήταν «μια ανωμαλία», δήλωσε ο Ben Webber, λέκτορας κλιματικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της East Anglia.
Σε «αχαρτογράφητη περιοχή»
«Αυτό που βλέπουμε είναι πολύ ασυνήθιστο», είπε. «Αυτό κατευθύνεται προς μια πρωτοφανή κατεύθυνση και θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε αχαρτογράφητη περιοχή».
Ο Simon Good, ειδικός σε θέματα παρατήρησης των ωκεανών στο Met Office του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε: «Τα τελευταία τρία χρόνια ο τροπικός Ειρηνικός βρίσκεται στην αντίθετη φάση με μια Λα Νίνια που φέρνει ψυχρότερες συνθήκες. Με την ισχυρή πιθανότητα για ένα φαινόμενο Ελ Νίνιο στο μείγμα, μπορούμε να περιμένουμε ότι οι θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας θα αυξηθούν προσωρινά περαιτέρω, με επακόλουθο αντίκτυπο στην παγκόσμια θερμοκρασία στο σύνολό της».
Ο Mark Maslin, καθηγητής της επιστήμης του γήινου συστήματος στο University College του Λονδίνου, δήλωσε ότι η κλιματική κρίση λαμβάνει χώρα μπροστά στα μάτια μας. «Οι επιστήμονες του κλίματος σοκαρίστηκαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα του 2021», δήλωσε. «Πολλοί ήλπιζαν ότι επρόκειτο απλώς για μια ακραία χρονιά. Αλλά συνεχίστηκαν το 2022 και τώρα συμβαίνουν το 2023. Φαίνεται ότι έχουμε περάσει σε ένα θερμότερο κλιματικό σύστημα με συχνά ακραία κλιματικά φαινόμενα και θερμοκρασίες που σπάνε ρεκόρ και αποτελούν το νέο φυσιολογικό. Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πώς μπορεί να αρνηθεί ότι η κλιματική αλλαγή συμβαίνει και έχει καταστροφικές συνέπειες σε όλο τον κόσμο».
