Σχετικά Άρθρα

• Ρόδος: Η αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας κατά 3 °C έφερε σπάνια μέδουσα από την Ερυθρά Θάλασσα
  σε Περιβάλλον
  

  Έχει διάμετρο έως ένα μέτρο, όσα πρέπει να προσέχουμε - Περνούν από τη Διώρυγα του Σουέζ - Αυξάνονται οι θεάσεις γιατί μειώνεται και ο αριθμός των θαλασσίων χελωνών που είναι ο βασικός τους θηρευτής - Δείτε φωτογραφία

  Ένα σχετικά σπάνιο είδος μέδουσας για τις ελληνικές θάλασσες βρέθηκε στη Ρόδο τα τελευταία 24ωρα φανερώνοντας τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στην περιοχή μας.

  Πρόκειται για το είδος Rhopilema nomadica το οποίο μπορεί να φτάσει έως και το ένα μέτρο διάμετρο, ημισφαιρικό σχήμα και διαφανές - γαλαζωπό χρώμα.

  Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανάρτηση του Υδροβιολογικού Σταθμού της Ρόδου, το συγκεκριμένο είδος, είναι ενδημικό της Ερυθράς θάλασσας, και στη Μεσόγειο η πρώτη καταγραφή του είδους έγινε το 1970, από το 1980 περιοδικά εμφανίζεται και στις ελληνικές θάλασσες, ενώ δίνονται και οδηγίες προφύλαξης των πολιτών καθώς συνίσταται η αποφυγή επαφής, αφού έχουν δηλητήριο.

  Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί η μαζική εισβολή μεδουσών στις ελληνικές θάλασσες. Πρόκειται για τροπικά ή υποτροπικά είδη, τα περισσότερα από τα οποία άρχισαν να εισβάλλουν στα νερά της Μεσογείου μετά την κατασκευή της διώρυγας του Σουέζ το 1869.
  
  Μάλιστα, τα ξένα – για το μεσογειακό οικοσύστημα – είδη ονομάστηκαν λεσεψιανοί μετανάστες, παίρνοντας το όνομά τους από τον Γάλλο μηχανικό της διώρυγας Φερντινάντ Λεσέψ. Βάσει δεδομένων, πάντως, η θάλασσα της Μεσογείου παρουσιάζει τον μεγαλύτερο αριθμό βιολογικών εισβολών παγκοσμίως.

  Η ανάρτηση του Υδροβιολογικού Σταθμού της Ρόδου
  

  «ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΟΙΝΟ
  
  Προσωπικό του Υδροβιολογικού Σταθμού Ρόδου εντόπισε 4 άτομα του είδους Rhopilema nomadica χθες (11/3) και σήμερα (12/3) στον Κόλπο των Τριαντών.
  
  Το συγκεκριμένο είδος, είναι ενδημικό της Ερυθράς θάλασσας, και στη Μεσόγειο η πρώτη καταγραφή του είδους έγινε το 1970.
  
  Η Rhopilema nomadica, γνωστή και ως νομαδική μέδουσα, έχει ημισφαιρικό σχήμα, διαφανές - γαλαζωπό χρώμα, ενώ η διάμετρός της μπορεί να φτάσει το 1 μέτρο. Στην κάτω επιφάνεια του σώματος, υπάρχουν 8 πλοκάμια με νηματοκύστεις, δηλαδή μικρά κεντριά με δηλητήριο, που αν έρθουν σε επαφή με το δέρμα προκαλούν έντονο πόνο, αίσθημα καύσου, κνησμό και ερεθισμό της περιοχής.
  
  Ακόμα και αν βρούμε μια μέδουσα στη παραλία, αποφεύγουμε την επαφή με γυμνά χέρια!
  
  Σε περίπτωση επαφής με το δέρμα, ακολουθούμε τα εξής βήματα:
  
  1. Αφαιρούμε τα πλοκάμια ή άλλα υπολείμματα της μέδουσας, χρησιμοποιώντας μια πλαστική κάρτα, ένα τσιμπιδάκι, ένα ξύλο ή ακόμα και ένα πλαστικό φτυαράκι από παιδικό παιχνίδι. Δεν ακουμπάμε τη μέδουσα με γυμνά χέρια!
  
  2. Ξεπλένουμε με θαλασσινό νερό ή ξύδι, χωρίς όμως να τρίβουμε τη περιοχή. Δεν χρησιμοποιούμε γλυκό νερό!
  
  3. Δεν καλύπτουμε τη περιοχή με επιδέσμους.
  
  4. Καθώς τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλουν από άτομο σε άτομο, δε χρησιμοποιούμε φαρμακευτικά παρασκευάσματα χωρίς ιατρική συμβουλή.
  
  5. Εάν ο πόνος και το οίδημα παραμένει, συμβουλευόμαστε έναν γιατρό.
  
  6. Σε περίπτωση αλλεργικού ατόμου, το άτομο αυτό πρέπει να επικοινωνήσει/μεταβεί άμεσα σε γιατρό ή νοσοκομείο.
  
  Από τη δεκαετία του 1980, καταγράφονται περιοδικές εξάρσεις του πληθυσμού στις ελληνικές θάλασσες. Η εμφάνιση των εξάρσεων των μεδουσών είναι παροδικό φαινόμενο που συνήθως διαρκεί από λίγες ώρες μέχρι μερικές ημέρες, και εξαρτάται κυρίως από τα θαλάσσια ρεύματα.
  
  Ταυτόχρονα, η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, άρα και της θάλασσας, λόγω της κλιματικής αλλαγής, δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την εμφάνιση τέτοιων εξάρσεων στους πληθυσμούς των μεδουσών. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε, ότι τα προηγούμενα χρόνια, η θερμοκρασία της θάλασσας στις ακτές της Ρόδου κατά τη περίοδο Φεβρουαρίου- Μαρτίου, ήταν συνήθως στους 16ο C, ενώ φέτος για την ίδια περίοδο, η θερμοκρασία είναι σχεδόν 19ο C! Επιπλέον, η μείωση των θαλάσσιων χελωνών, των οποίων οι μέδουσες αποτελούν βασική τροφή, συμβάλει στην αύξηση του πληθυσμού των μεδουσών».

  Πηγή: Protothema.gr
• Μέδουσα με κόκκινο σταυρό μελετούν οι επιστήμονες - Έχει εντοπιστεί 2 φορές
  σε Περιβάλλον
  

  Ένα ανατριχιαστικό νέο είδος μέδουσας με έναν ασυνήθιστο κόκκινο σταυρό στο «σώμα» της ανακάλυψαν οι επιστήμονες. Μάλιστα το συγκεκριμένο είδος είναι τόσο σπάνιο που έχει παρατηρηθεί μόνο δύο φορές.

  Οι ειδικοί λένε ότι έχει διάμετρο 10 εκατοστά με κόκκινη κοιλιά, παρόμοια με τον Σταυρό του Αγίου Γεωργίου όταν παρατηρείται από πάνω. Ονομάζεται Santjordia pagesi και είναι ένα νέο είδος μέδουσας, σε σχήμα ομπρέλας με μικρότερο κορμό. Εντοπίστηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό Zootaxa, όπου μελετήθηκε από διεθνή ομάδα ερευνητών.

  Ο Andre Morandini, καθηγητής ζωολογίας στο Ινστιτούτο Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο (IB-USP) και διευθυντής του Κέντρου Θαλάσσιας Βιολογίας (CEBIMar) ήταν μεταξύ μιας ομάδας ερευνητών από την Ιαπωνία που μελέτησε το πλάσμα.

  Μία από τις σημαντικότερες μέδουσες που υπάρχουν

  Η μέδουσα, που τώρα ονομάζεται Μέδουσα του Σταυρού του Αγίου Γεωργίου, μπορεί να βρεθεί μόνο στην καλντέρα Sumisu στα νησιά Ogasawara, νότια του Τόκιο. Ο καθηγητής Μοραντίνι δήλωσε: «Η μέδουσα είναι μια από τις σημαντικότερες μέδουσες που υπάρχουν: Το είδος είναι πολύ διαφορετικό από όλες τις μέδουσες βαθιάς θάλασσας που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Είναι σχετικά μικρό, ενώ άλλα σε αυτό το είδος περιβάλλοντος είναι πολύ μεγαλύτερα. Ο έντονος κόκκινος χρωματισμός του στομάχου του πιθανώς έχει να κάνει με τη σύλληψη τροφής».

  Είναι διαφανής -όπως όλες οι μέδουσες- και το έντονο κόκκινο του στομάχου της σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή από τα αρπακτικά μετά την κατάποσή της. Όταν ανακαλύπτεται ένα νέο είδος, συνήθως απαιτείται η συλλογή πολλών δειγμάτων, αλλά είναι εξαιρετικά σπάνιο και δύσκολο να συλλεχθούν δείγματα με βάση ένα μόνο δείγμα. Οι επιστήμονες εντόπισαν ένα άλλο είδος σε κοντινή απόσταση και αναμένουν ότι θα βρεθούν κι άλλα σε μελλοντικές έρευνες ωκεανών από τα μέλη της ομάδας.

  ||◤プレスリリース◢||
  新種新属新亜科のクラゲ「セキジュウジクラゲ」を発見・新種記載しました。本種は、小笠原諸島の須美寿カルデラの内側のみでしか発見されておらず、未発見であるポリプ世代を発見できれば、海底資源の開発による環境影響評価に貢献できます。
  
  こちら⇒https://t.co/aqpbpwdKE6 pic.twitter.com/Iw3kEmOThc

  — JAMSTEC 海洋研究開発機構 ＼海と地球の研究所／ (@JAMSTEC_PR) November 28, 2023

  Τι ερευνούν οι επιστήμονες

  Καταγράφηκε το 2002 από το τηλεχειριζόμενο όχημα (ROV) Hyperdolphin σε μια τοποθεσία στην οποία μπορούν να έχουν πρόσβαση μόνο αποστολές με ειδικό καταδυτικό εξοπλισμό. Πρόσθετα δείγματα βρέθηκαν μέχρι το 2020, αλλά δεν μπόρεσαν να συλλεχθούν.

  Όπως μεταδίδει η Mirror, ο καθηγητής Morandini δημοσίευσε την περιγραφή και επέστησε την προσοχή στα είδη της περιοχής, τα οποία είναι πλούσια σε μέταλλα και έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιηθούν εμπορικά. Οι ερευνητικές ομάδες πιστεύουν επίσης ότι οι μέδουσες μπορεί να έχουν δηλητήριο που δεν μοιάζει με κανένα άλλο που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Ο καθηγητής Morandi πρόσθεσε: «Ποιος ξέρει; Ίσως κρύβει μυστικά πιο πολύτιμα από όλον τον ορυκτό πλούτο που θα μπορούσε να εξαχθεί από εκείνο το μέρος. Και όλα αυτά με το πλεονέκτημα ότι το είδος και ο τόπος θα παραμείνουν άθικτοι».

  Πηγή: Ethnos.gr
• Οι ειδικοί καταρρίπτουν τον μύθο ότι τα ούρα ανακουφίζουν τα τσιμπήματα από μέδουσες
  σε Υγεία
  

  Αν μία συνάντηση με μέδουσα έχει ατυχή κατάληξη, ξεχάστε το μύθο για ξέπλυμα του τσιμπήματος με ούρα

  Είναι μια κλασική σκηνή από τα «Φιλαράκια»: η Μόνικα τσιμπιέται από μέδουσα στην παραλία και ο Τζόι θυμάται κάτι που είδε σε ένα ντοκιμαντέρ: η μόνη λύση για την ανακούφιση του πόνου, είναι να ουρήσει πάνω στο τσίμπημα…

  Και δεν είναι μόνο ο Τζόι, αλλά πολύς κόσμος που πιστεύει κάτι τέτοιο. Είναι όμως αλήθεια ότι τα ούρα βοηθούν να ανακουφιστεί ο πόνος από το τσίμπημα της μέδουσας; Οι ειδικοί εξηγούν ότι όχι μόνο δεν βοηθούν, αλλά είναι πιθανό να κάνουν το τσίμπημα χειρότερο.

  «Ο μύθος αυτός ξεκίνησε πιθανότατα επειδή τα ούρα περιέχουν αμμωνία και ουρία, δίνοντάς τους ένα ελαφρώς βασικό pH», εξηγεί στο Live Science η Jessica Colla, διευθύντρια εκπαίδευσης στο Maui Ocean Center στη Χαβάη.

  Οι μέδουσες είναι ζελατινώδη θαλάσσια πλάσματα που τσιμπάνε ως απάντηση στην πίεση η οποία ενεργοποιεί τα κύτταρα δηλητηρίου που βρίσκονται τα πλοκάμια τους. Αυτά τα δηλητηριώδη κύτταρα, που ονομάζονται νηματοκύστεις, αναπτύσσουν μικροσκοπικά καμάκια που εγχύουν το δηλητήριό τους στο δέρμα και στη συνέχεια συνεχίζουν να κρέμονται από αυτό. Το τι θα κάνει ο τραυματίας στη συνέχεια είναι κρίσιμο, διότι η ρίψη του λάθος υγρού στο τραύμα – κάτι με δραστικά διαφορετικό pH ή ισορροπία αλάτων – μπορεί να προκαλέσει την έκχυση περισσότερου δηλητηρίου από τις νηματοκύστεις στο δέρμα.

  Ο μύθος για τα ούρα και τα τσιμπήματα από μέδουσες βασίζεται στην ιδέα ότι τα ούρα με το βασικό pH «θα μπορούσαν να είναι πιο κατάλληλα από το θαλασσινό νερό», το φυσικό περιβάλλον των νηματοκύστεων, δηλώνει ο Richard Clark, ιατρικός διευθυντής του Συστήματος Ελέγχου Δηλητηριάσεων της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο. «Το σκεπτικό είναι ότι τα ούρα θα μπορούσαν να ξεπλύνουν τις νηματοκύστεις χωρίς να τις διεγείρουν», λέει. Αυτό όμως δεν συμβαίνει.

  Δεδομένου ότι τα ούρα είναι συχνά αραιωμένα, μπορεί να μοιάζουν περισσότερο με γλυκό νερό παρά με θαλασσινό. Και ποτέ δεν θέλετε να ξεπλύνετε ένα τσίμπημα με γλυκό νερό, γιατί αυτό επιδεινώνει τον πόνο. Η μεγάλη διαφορά στο διαλυμένο αλάτι μεταξύ γλυκού και θαλασσινού νερού προκαλεί την απελευθέρωση περισσότερου δηλητηρίου από τις νηματοκύστεις. Το ίδιο ισχύει και για τα ούρα αν είναι πολύ αραιά.

  Η πολύ καλύτερη επιλογή είναι να χρησιμοποιήσετε απλώς θαλασσινό νερό, επισημαίνει ο Clark. Μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι το ξύδι (5% οξικό οξύ) μπορεί να εξουδετερώσει τις νηματοκύστεις από ορισμένα είδη μεδουσών.

  Τι πρέπει να κάνουμε

  Οι πραγματικές πρώτες βοήθειες για τσιμπήματα μεδουσών μπορεί να είναι εκπληκτικά απλές. Εδώ είναι μερικοί καλύτεροι – και λιγότερο αηδιαστικοί – τρόποι για να διαχειριστείτε την ενόχληση μετά από μια συνάντηση με μέδουσα, σύμφωνα με την Colla.

  1. Ξεπλύνετε με θαλασσινό νερό ή ξύδι: Οι άφθονες ποσότητες θαλασσινού νερού είναι ο καλύτερος τρόπος για να ξεπλύνετε το τσίμπημα. Το ξύδι είναι επίσης μια αξιόπιστη επιλογή για τα τσιμπήματα από τα περισσότερα είδη μεδουσών, βοηθώντας στην αδρανοποίηση των νηματοκύστεων και στην αποτροπή περαιτέρω απελευθέρωσης δηλητηρίου. Ωστόσο, εάν το είδος της μέδουσας είναι άγνωστο, είναι καλύτερο να επιμείνετε στο θαλασσινό νερό, δήλωσε η Colla.

  2. Αφαιρέστε τα πλοκάμια: Η αφαίρεση των πλοκαμιών και των νηματοκύστεων είναι σημαντική για την πρόληψη περαιτέρω δηλητηρίασης και πόνου. Μην προσπαθήσετε να ξύσετε τα πλοκάμια με τα χέρια σας. Αντ' αυτού, αφαιρέστε τα προσεκτικά με τσιμπιδάκι και, στη συνέχεια, αφαιρέστε τις νηματοκύστεις με την άκρη κάποιου επίπεδου και σκληρού αντικειμένου, όπως μια πιστωτική κάρτα.

  3. Ζητήστε ιατρική βοήθεια: Ορισμένα τσιμπήματα μέδουσας μπορεί να είναι σοβαρά ή θανατηφόρα. «Εάν νιώσετε πρήξιμο, ναυτία, σύγχυση, πόνους στο σώμα ή δυσκολία στην αναπνοή, επισκεφθείτε αμέσως γιατρό», τονίζει η Colla.

  Πηγή: Cnn.gr

• Συναγερμός για τη θανατηφόρα μέδουσα - Που εμφανίστηκε;
  σε Περιβάλλον
  

  Ανησυχία προκαλεί στην Ισπανία, η εμφάνιση δηλητηριώδους μέδουσας, κατά μήκος της νότιας ακτής της χώρας.

  Οι Ισπανοί την αποκαλούν με το όνομα «Άνθρωπος του πολέμου» (Man of war), και το αποτέλεσμα της εμφάνισής της, είναι το κλείσιμο πλήθους παραλιών στα νότια της χώρας.

  Το υδρόζωο χρησιμοποιεί δηλητηριώδη πλοκάμια για να παραλύσει το θύμα του κι αυτό το δηλητήριο έχει αποδειχθεί θανατηφόρο για τον άνθρωπο.

  Πηγή: cnn.gr

• Αποικίες μεδουσών σε τμήματα της θάλασσας και επικίνδυνα τροπικά ψάρια, απειλή για τους κολυμβητές - Πού εντοπίζονται και πότε θα απομακρυνθούν
  σε Ελλάδα
  

  Αποικίες μεδουσών έκαναν την εμφάνισή τους σε ακτές του Ιονίου Πελάγους, οι οποίες, σύμφωνα με τον καθηγητή Χημείας Περιβάλλοντος του Τμήματος Χημείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνο Φυτιάνο, έφτασαν στις θάλασσές μας από τις παράκτιες περιοχές της της Ισπανίας, της Γαλλίας και στη συνέχεια της Ιταλίας.

  Κατά τον ίδιο, κανένας δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα, πόσον καιρό οι συγκεκριμένες αποικίες μεδουσών θα βρίσκονται στο Ιόνιο και προς ποια κατεύθυνση θα κινηθούν στη συνέχεια. Όπως λέει ο κ. Φυτιάνος, συνήθως οι αποικίες μεδουσών παραμένουν σε μία θαλάσσια περιοχή λίγες εβδομάδες, ωστόσο, δεν αποκλείεται να βρίσκονται στις ακτές του Ιονίου ολόκληρο το καλοκαίρι, αφού κάτι τέτοιο δεν αποτελεί ασυνήθιστο φαινόμενο.

  Χαρακτηριστικό είναι το προ διετίας γεγονός, όταν μεγάλες αποικίες μεδουσών επισκέφθηκαν τις θάλασσές μας σχεδόν από τις αρχές του καλοκαιριού και έμειναν σε αυτές σχεδόν μέχρι να ψυχράνει ο καιρός.

  Το πιθανότερο σενάριο, κατά τον κ. Φυτιάνο, είναι να αυξηθεί ο αριθμός των αποικιών μεδουσών στις ελληνικές θάλασσες το φετινό καλοκαίρι, κάτι που θα συμβαίνει όσο αυξάνεται η θερμοκρασία. Μάλιστα, ο καθηγητής Χημείας Περιβάλλοντος του ΑΠΘ αναφέρει στο ethnos.gr ότι η εμφάνιση μεγάλων αποικιών μεδουσών γενικότερα στη Μεσόγειο και κατά συνέπεια και στις ελληνικές θάλασσες είναι αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής και της ανόδου της θερμοκρασίας του νερού.

  Ο κ. Φυτιάνος σημειώνει ακόμα ότι ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται οι μωβ μέδουσες, αφού το τσίμπημά τους είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο, με την έννοια ότι προκαλείται ερεθισμός και πρήξιμο.

  «Επίσης, το τσίμπημά τους μπορεί να προκαλέσει και αλλεργικό σοκ. Για την αντιμετώπιση των συνεπειών του τσιμπήματος των μωβ μεδουσών απαιτείται καλή πλύση με θαλασσινό νερό και η χρήση αντισταμινικών φαρμάκων, ώστε να είμαστε περισσότερο ήσυχοι», αναφέρει στο ethnos.gr o καθηγητής του ΑΠΘ.

  Προς το παρόν καθαρό το Αιγαίο

  Κατά τον κ. Φυτιάνο, το ευχάριστο, τουλάχιστον προς το παρόν, είναι ότι δεν έχουν εντοπιστεί αποικίες μεδουσών στο Αιγαίο Πέλαγος. Όπως λέει, σε αυτό φτάνουν τα τελευταία χρόνια μεγάλοι πληθυσμοί μεδουσών από τη διώρυγα του Σουέζ, πάλι ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής.

  Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί το προ διετίας καλοκαίρι, όταν σε πάρα πολλές ακτές του Αιγαίου (κυρίως στη Χαλκιδική, τον Θερμαϊκό αλλά και τον Κορινθιακό Κόλπο) είχαν εμφανιστεί αποικίες μεδουσών.

  «Ελπίζουμε στο Αιγαίο να μην εμφανιστούν και πάλι μεγάλες αποικίες μεδουσών. Πριν από δύο χρόνια είχαμε σημαντικό πρόβλημα με τις μέδουσες στο Αιγαίο, με τη Χαλκιδική, ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, να είναι γεμάτη με αυτές. Το ότι εμφανίστηκαν στο Ιόνιο, δε σημαίνει ότι θα μετακινηθούν σίγουρα και προς το Αιγαίο», υποστηρίζει ο κ. Φυτιάνος.

  Επικίνδυνα τροπικά ψάρια

  Τέλος, ο καθηγητής του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ αναφέρει στο ethnos.gr ότι κίνδυνος για τις ελληνικές θάλασσες αποτελούν και κάποια τροπικά είδη ψαριών που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια και η αιτία είναι και πάλι η κλιματική αλλαγή.

  Στη Μεσόγειο έφτασαν από το Σουέζ και η επικινδυνότητα της παρουσίας τους έγκειται κυρίως στο ότι είναι ακατάλληλα για κατανάλωση. Κατά τον κ. Φυτιάνο, οι επαγγελματίες ψαράδες έχουν τη δυνατότητα να τα ξεχωρίσουν, ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο για τους ερασιτέχνες.

  Πηγή: Ethnos.gr
• Γιατί εμφανίστηκαν και φέτος οι μωβ μέδουσες - Ένας θαλάσσιος βιολόγος εξηγεί
  σε Περιβάλλον
  

  «Υπάρχουν πάνω από 40 είδη μεδουσών στην Ελλάδα τις οποίες συναντάμε σε διαφορετικές περιόδους. Οι πιο επικίνδυνες είναι οι μωβ μέδουσες λόγω της νευροτοξίνης που έχουν», λέει στο CNN Greece o Διαχειριστής του Ελληνικού Παρατηρίου Βιοποικιλότητας και Θαλάσσιος Βιολόγος, Χρήστος Τακλής. Τσούξιμο, ερεθισμός, φαγούρα και πρήξιμο είναι ορισμένα από τα συμπτώματα που προκαλεί το τσίμπημα μιας μωβ μέδουσας.

  Φέτος έκαναν ήδη την εμφάνισή τους από τον Απρίλιο στις ελληνικές θάλασσες, με έντονη παρουσία στο Ιόνιο και την Αττική.

  Σύμφωνα με τον ίδιο, οι μέδουσες προέρχονται από τον Ινδικό Ωκεανό, ωστόσο υπάρχουν εδώ και εκατοντάδες χρόνια στη Μεσόγειο, συνεπώς και στις ελληνικές θάλασσες για αυτό και δεν θεωρούνται πια ξενικό είδος.

  Κατά τον ίδιο, οι μωβ μέδουσες (επιστημονική ονομασία: Pelagia noctiluca) συνήθως εμφανίζονται κάθε 10 με 12 χρόνια και για αυτό έχουν μεγάλες εξάρσεις, σε αντίθεση με τα άλλα είδη που κάνουν κάθε χρόνο εξάρσεις και για αυτό είναι πιο μικρές.

  Ο ειδικός εξηγεί γιατί η μωβ μέδουσα επανεμφανίστηκε στις ελληνικές θάλασσες, συμβουλεύει στις λουόμενους να είναι προσεκτικοί κατά την περίοδο του καλοκαιριού, αναφέρει τα συμπτώματα που έχει κάποιος μετά το τσίμπημα και δίνει οδηγίες για την αντιμετώπισή τους.

  Εμφανίζονται συχνότερα λόγω κλιματικής αλλαγής

  «Η κλιματική αλλαγή έχει φέρει ανατροπή στα χρονικά δεδομένα και για αυτό εμφανίζονται όλο και πιο συχνά. Όταν ξεκινήσει αυτή η έξαρση, μπορεί να έχει διάρκεια 3-4 χρόνια. Στο Αιγαίο η εμφάνιση στις μωβ μέδουσας διανύει το 3^ο έτος ενώ στο Ιόνιο το 2^ο έτος. Αυτό σημαίνει ότι την επόμενη χρονιά θα είναι πιο μικρή η έξαρση στο Αιγαίο και πιο έντονη στο Ιόνιο», λέει στο CNN Greece ο κ. Τακλής.

  Οι λουόμενοι αυτό το καλοκαίρι πιθανότατα να συναντήσουν μωβ μέδουσες στο βόρειο Αιγαίο ενώ πιθανότατα να υπάρχει μία μικρή έξαρση του είδους και στο νότιο Αιγαίο.

  Όσον αφορά την Αττική, κατά τον επιστήμονα, είναι νωρίς ακόμη να έχουμε ξεκάθαρη εκτίμηση, αφού δεν υπάρχει έξαρση έως τώρα.

  «Αυτό είναι ένα καλό σημάδι γιατί μπορεί να μην δούμε καθόλου μωβ μέδουσες. Ωστόσο, επειδή ακόμη είναι κρύα τα νερά, περιμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί το φαινόμενο», προσθέτει ο ίδιος.

  Συνήθως οι μέδουσες βρίσκονται στα βαθιά νερά όμως μεταφέρονται κοντά στις ακτές χάρη στα θαλάσσια ρεύματα και κύματα.

  Δείτε τον χάρτη με τις καταγραφές όλων των ειδών:

  Ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής στη συχνότερη έξαρση των μεδουσών

  Στο παρελθόν δεν συναντούσαμε τόσο συχνά τις μέδουσες, όμως αυτό έχει αλλάξει πια και αφού ολοκληρωθεί ο τεταρτοετής κύκλος η μέδουσα εμφανίζεται πιο συχνά από ότι στο παρελθόν.

  «Συνήθως εμφανίζεται κάθε 5-7 χρόνια αλλά αυτός ο κύκλος έχει αλλάξει πια εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και άλλων μικρότερων παραγόντων. Δηλαδή, ξέρουμε ότι μπορεί να τις συναντήσουμε εκ νέου έπειτα από δύο χρόνια», λέει ο ίδιος και μας υπενθυμίζει ότι μεγάλες εξάρσεις είχαμε το ‘15-’18 στον Κορινθιακό.

  «Επίσης, τις δεκαετίες του ΄70 και του ’80 είχαμε μεγάλες εξάρσεις ανά δεκαετία και μάλιστα υπήρχε άτομο που κινδύνευσε να χάσει τη ζωή του από το τσίμπημα της μωβ μέδουσας. Πέρυσι είδαμε πρώτη φορά μετακίνηση του συγκεκριμένου είδους από την Ισπανία προς Γαλλία, Ιταλία, Μάλτα όπου προκλήθηκε νέα έξαρση η οποία έφτασε στο Ιόνιο. Ήταν μια πολύ μεγάλη μετακίνηση που απλώθηκε σε όλη τη Μεσόγειο, πράγμα που καταγράφηκε για πρώτη φορά», τονίζει ο επιστήμονας.

  Ο ίδιος προσθέτει ότι «έχουμε καταγραφές για εξάρσεις της μωβ μέδουσας στη Μεσόγειο τα τελευταία 200 χρόνια, ενώ πέρυσι εντοπίστηκαν για πρώτη φορά ταυτόχρονα τόσες πολλές εξάρσεις σε Ελλάδα και Ισπανία».

  Καταλήγει λέγοντας ότι τα άλλα είδη μεδουσών είναι στην πλειοψηφία τους ακίνδυνα.

  «Ίσως και να μην τσιμπάνε καν. Ωστόσο, κάποια είδη που τσιμπάνε, δεν διαπερνούν το δέρμα και προκαλούν μόνο φαγούρα στο σημείο. Μόλις βγούμε από το νερό ή πλυθούμε, σταματάει η ενόχληση», λέει ο κ. Τακλής και επισημαίνει ότι «σε περίπτωση που εντοπίσουμε μέδουσες να τις φωτογραφίσουμε και να δηλώσουμε τοποθεσία στο inaturalist.org, έτσι ώστε να γνωρίζει ο κόσμος ποιες παραλίες να αποφεύγει».

  Κάθε μήνα υπάρχει έξαρση σε ένα διαφορετικό είδος μέδουσας.

  «Τον μήνα Ιούνιο περιμένουμε τη μπλε μέδουσα (Rhizostoma pulmo). Δεν είναι επικίνδυνη, προκαλεί φαγούρα στο σημείο που θα τσιμπήσει κάποιον. Σε περίπτωση που την πιάσει κάποιος και έπειτα ακουμπήσει το πρόσωπό του, τότε θα έχει έντονο πρήξιμο», αναφέρει ο κ. Τακλής, ενώ συμβουλεύει τους λουόμενους που θα κολυμπήσουν σε παραλίες της Αττικής και το νότιο Ευβοϊκό να είναι προσεκτικοί τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, καθώς ενδέχεται να συναντήσουν ένα είδος μέδουσας που δεν είναι ιδιαίτερα ορατό με το μάτι λόγω της διαφάνειάς του.

  Προκαλεί πρήξιμο, φαγούρα και ερεθισμό.

  Τα συμπτώματα του τσιμπήματος από μωβ μέδουσα

  Οι νηματοκύστες παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα, ερεθισμό, πρήξιμο, κάψιμο όπως και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.

  Τα συμπτώματα μπρεί να είναι:

  • Πόνος σαν κάψιμο
  • Έντονο κοκκίνισμα του δέρματος
  • Ναυτία
  • Χαμηλή πίεση
  • Ταχυκαρδία
  • Κεφαλαλγία
  • Εμετός
  • Διάρροια
  • Δύσπνοια

  Σε περίπτωση εμφάνισης συστηματικών συμπτωμάτων (σπάνια) όπως: υπόταση, βράχος φωνής, εισπνευστικός συριγμός, γενικευμένο αγγειοοίδημα – εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα, διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας – συνείδησης, έμετος, είναι επιβεβλημένη η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο.

  Πώς αντιμετωπίζουμε το τσίμπημα της μωβ μέδουσας

  «Το σημαντικότερο είναι να βγούμε αμέσως από το νερό», εξηγεί ο επιστήμονας και προσθέτει ότι καλό είναι να έχουμε μαζί μας στη θάλασσα μία κορτιζονούχα κρέμα.

  «Αν έχουν κολλήσει πλοκάμια πάνω μας (συνήθως είναι διαφανή) τότε με μία κάρτα ή μία ταυτότητα, αφαιρούμε από πάνω μας τα πλοκάμια για να μην τα αγγίξουμε με γυμνά χέρια και μετά βάζουμε στο σημείο μαγειρική σόδα με θαλασσινό νερό.

  ΠΡΟΣΟΧΗ:

  «Δεν πλένουμε ποτέ το σημείο με πόσιμο νερό γιατί θα ανεβάσει τα επίπεδα της νευροτοξίνης και θα επιδεινώσει το πρόβλημα. Αφού ηρεμήσει το δέρμα, το περιποιούμαστε σαν ένα τραύμα που χρειάζεται μία κρέμα με κορτιζόνη», δηλώνει ο ίδιος.

  Κατά τον κ. Τακλή, είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που θα οδηγηθεί κάποιος στο νοσοκομείο έπειτα από τσίμπημα μέδουσες εάν έχει εφαρμόσει τα παραπάνω.

  «Εάν κάποιος έχει δυσφορία, πόνο στην καρδιά, διάρροια ή εμετό, καλό είναι να απευθυνθεί στο πλησιέστερο Κέντρο Υγείας ή νοσοκομείο της περιοχής», καταλήγει ο ίδιος.

  Πηγή: Cnn.gr

• Πρόωρη εμφάνιση για τις μωβ μέδουσες στις ελληνικές θάλασσες - Σε ποιες παραλίες έχουν ήδη εντοπιστεί
  σε Ελλάδα
  

  Λίγες εβδομάδες απέχουμε από την έναρξη του καλοκαιριού και οι μωβ μέδουσες έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους στις ελληνικές θάλασσες.

  Έχουν ήδη παρατηρηθεί στο Ιόνιο Πέλαγος και πιο συγκεκριμένα στους Παξούς και στην Κέρκυρα, αλλά και σε κάποιες μεμονωμένες παραλίες της Αττικής αλλά και της νότιας Πελοποννήσου.

  Τι να κάνετε αν σας τσιμπήσουν

  Το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας έχει προτείνει ένα ΚΙΤ Πρώτων βοηθειών για την παραλία. Όπως σημειώνει, καλό είναι να έχουμε τα παρακάτω μαζί μας στην παραλία για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το τσίμπημα της μέδουσας:

  • Μια πλαστική κάρτα (π.χ. παλιά πιστωτική).
  • Ένα τσιμπιδάκι.
  • Ένα κυπελλάκι (π.χ. ουροσυλέκτης).
  • Λίγο μαγειρική σόδα (αναλογία 1:1 με θαλασσινό νερό).
  • Αντιισταμινικό χάπι.
  • Κάποια κορτιζονούχα κρέμα όπως π.χ. fucicort
  • Τα βήματα φροντίδας
  • Πλένουμε προσεκτικά με θαλασσινό νερό, χωρίς να τρίβουμε την περιοχή του τσιμπήματος.

  Αν είναι διαθέσιμο, εφαρμόζουμε ένα μίγμα θαλασσινού νερού και μαγειρικής σόδας (σε αναλογία 1:1) για δύο λεπτά, ώστε να σταματήσει οποιαδήποτε επιπλέον έκκριση δηλητηρίου από πιθανά υπολείμματα κυττάρων πλοκαμιών που έχουν μείνει στο δέρμα.

  Χρησιμοποιούμε μια πλαστική τραπεζική κάρτα ή κάτι παρόμοιο (και όχι τα χέρια μας) για να αφαιρέσουμε το μείγμα της μαγειρικής σόδας καθώς και οποιαδήποτε τυχόν υπολείμματα από το δέρμα μας

  Εφαρμόζουμε πάγο πάνω στο τσίμπημα για 5-15 λεπτά. Ο πάγος ή ακόμη και κάποιο παγωμένο αναψυκτικό, θα πρέπει να είναι μέσα σε σακούλα ή κάποιο άλλο περίβλημα, όπως ένα ύφασμα ή μπλουζάκι.

  Ελέγξτε αν υποχώρησε ο πόνος, κι αν είναι ανάγκη ξαναβάλτε πάγο για άλλα 5-15 λεπτά.

  Αν ο πόνος επιμένει, συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή φαρμακοποιό για να σας συνταγογραφήσει παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδεις κρέμες (όπως π.χ. 3-4% λιδοκαΐνη και υδροκορτιζόνη).

  Mην τυλίγετε το σημείο τσιμπήματος σφιχτά με επιδέσμους, ΜΗΝ χρησιμοποιείτε ξύδι, ΟΥΤΕ γλυκό νερό, ΟΥΤΕ οινόπνευμα, ΟΥΤΕ αμμωνία.

  Πηγή: Ethnos.gr

• Μωβ μέδουσες: Οι πρώτες καταγραφές για το 2023 στις ελληνικές θάλασσες
  σε Περιβάλλον
  

  Ποιες είναι οι εκτιμήσεις για Βόρειο Αιγαίο, Κυκλάδες, Αττική και Πελοπόννησο

  Μπορεί το καλοκαίρι να μην έχει έρθει ακόμα ωστόσο, οι μωβ μέδουσες ήδη έκαναν τις πρώτες τους επισκέψεις στις ελληνικές θάλασσες γεγονός που προμηνύει ένα ακόμα καλοκαίρι που θα παραμείνουν στα ελληνικά νερά.

  Σύμφωνα με το JellyReport, αν και είναι νωρίς και λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών δεν έχει αρχίσει ο κόσμος να πηγαίνει για μπάνια, έχουμε ήδη τις πρώτες καταγραφές των μωβ μεδουσών για το 2023.

  Όπως αναφέρεται στο δελτίο, για το 2023 αναμένεται το Βόρειο Αιγαίο να είναι καθαρό, με μερικές μεμονωμένες εμφανίσεις των μωβ μεδουσών, ενώ σε περιοχές όπως της Αττικής και λόγω της περσινής κατάστασης ίσως κάποιες φορές να είναι λίγο πιο έντονες οι εμφανίσεις των μωβ μεδουσών. Για τις Κυκλάδες μπορεί να έχουμε κάποιες μεμονωμένες εμφανίσεις, ενώ για την Κρήτη -ίσως στη Δυτική πλευρά- να δούμε λίγο περισσότερες, όπως και για τη Νότια Πελοπόννησο. Όσο για το Ιόνιο, οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο ότι η κατάσταση θα διαμορφωθεί στα ίδια επίπεδα με το 2022.

  Βέβαια, σύμφωνα με το πρόσφατο JellyReport, όλα πάντα εξαρτώνται από τον καιρό και τα θαλάσσια ρεύματα.
  

  Τι είναι η μώβ μέδουσα

  Η μωβ μέδουσα ή τσούχτρα (επιστημονική ονομασία: Pelagia noctiluca) είναι μέδουσα της οικογένειας Πελαγίδες και το μόνο αναγνωρισμένο επί του παρόντος είδος στο γένος της. Η επιστημονική ονομασία προέρχεται από τα ελληνικά, πελαγία σημαίνει «θαλασσινός», από τη λέξη πέλαγο, και στα λατινικά noctiluca είναι η συνδυαστική μορφή του nox «νύχτα» και lux σημαίνει φως· επομένως, η Pelagia noctiluca μπορεί να περιγραφεί ως ένας θαλάσσιος οργανισμός με την ικανότητα να λάμπει στο σκοτάδι (βιοφωταύγεια). Απαντάται παγκοσμίως σε τροπικές και θερμές εύκρατες θάλασσες,αν και υπάρχουν υποψίες ότι καταγραφές από την περιοχή του Βόρειου Ατλαντικού, η οποία περιλαμβάνει τη Μεσόγειο και τον Κόλπο του Μεξικού, αντιπροσωπεύουν στενά συγγενικά αλλά προς το παρόν μη αναγνωρισμένα είδη.

  Ένα αρκετά μικρό και ποικιλόχρωμο είδος, τόσο τα πλοκάμια του όσο και η (ασυνήθιστο στις μέδουσες) καμπάνα καλύπτονται από κεντριά. Τα περιστατικά τσιμπήματος είναι κοινά, επώδυνα και τα συμπτώματα μπορεί να επιμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά γενικά δεν είναι επικίνδυνα. Εχουν καταγραφεί σμήνη Pelagia noctiluca που εξαφανίζουν ολόκληρα ιχθυοτροφεία. Εξαιτίας αυτού, έχει γίνει ένα από τα πιο μελετημένα είδη μεδουσών.
  

  Τα συμπτώματα του τσιμπήματος από μωβ μέδουσα
  

  Οι νηματοκύστες παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα, ερύθημα, πρήξιμο, κάψιμο όπως και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.

  Τα συμπτώματα μετά από επαφή – τσίμπημα από την μέδουσα μπορεί να είναι πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος, και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος σας το αποτύπωμα της μέδουσας, ναυτία, πτώση πίεσης, ταχυκαρδία, κεφαλαλγία, εμετός, διάρροια, σπασμός των βρόγχων, δύσπνοια.

  Σε περίπτωση εμφάνισης συστηματικών συμπτωμάτων (σπάνια) όπως : υπόταση , βράχος φωνής , εισπνευστικός συριγμός, γενικευμένο αγγειοοίδημα – εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα, διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας – συνείδησης , έμετος, είναι επιβεβλημένη η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο.
  

  Σε περίπτωση που σάς τσιμπήσει μωβ μέδουσα:
  

  Απομακρύνετε τα τυχόν κολλημένα στο σώμα σας πλοκάμια. Όχι όμως με γυμνά χέρια, διότι αυτό θα οδηγήσει σε κόλλημα των πλοκαμιών στα χέρια και μεταφορά του ερεθισμού εκεί.
  Ξεπλύνετε την περιοχή του τσιμπήματος με άφθονο θαλασσινό νερό. Αν δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος, γεμίστε τη χούφτα σας με άμμο και τρίψτε το σημείο του σώματος που είναι κολλημένα τα πλοκάμια της τσούχτρας. Μη χρησιμοποιείτε γλυκό νερό, διότι μπορεί να ενεργοποιήσει κεντριά που έχουν μείνει στο δέρμα.

  Τοποθετείστε στο σημείο του τσιμπήματος πάγο ή κρύες κομπρέσες. Αυτό περιορίζει τα τοπικά φαινόμενα από το δέρμα.

  Αλείψτε την πάσχουσα περιοχή με κορτιζονούχο κρέμα. Περιορίζει την τοπική φλεγμονώδη αντίδραση και ανακουφίζει γρήγορα από το τσούξιμο και την φαγούρα.

  Πάρτε κάποιο χάπι αντιισταμινικό. Με τα αντιισταμινικά αντιμετωπίζονται συστηματικότερα συμπτώματα όπως ο κνησμός. Η ανάγκη για φάρμακα τέτοιου είδους είναι μεγαλύτερη όσο μεγαλύτερη είναι η έκταση του προσβληθέντος δέρματος.

  Τέλος αν τα συμπτώματα είναι έντονα και ιδιαίτερα αν δεν υποχωρούν μετά την εφαρμογή των τοπικών μέτρων, μπορεί να χρειασθεί κάποια ένεση κορτιζόνης. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει οπωσδήποτε να πάτε στο νοσοκομείο ή να επισκεφθείτε κάποιο Κέντρο Υγείας.

  Πηγή: Protothema.gr