Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024 22:58

Μετά την μπλε και τη μοβ ήρθε η μέδουσα-γίγας

Γράφτηκε από την
Ad Slot

Ηδη, οι πρώτες έκαναν την εμφάνισή τους στα νερά της Ρόδου, με τους επιστήμονες να κάνουν λόγο για αύξηση του πληθυσμού τους

Μετά τη μοβ και τη γαλάζια, ήρθε η σειρά της… γίγας, μιας νομαδικής μέδουσας, η οποία μπορεί να φτάσει ακόμα και το ένα μέτρο. Ηδη οι πρώτες έκαναν την εμφάνισή τους στα νερά της Ρόδου, με τους επιστήμονες να προειδοποιούν για ραγδαία αύξηση του πληθυσμού τους.

Η αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας – φέτος 2-3 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη από άλλες χρονιές – ευνοεί την παρουσία των μεδουσών

Ειδικότερα, νωρίτερα απ’ ό,τι αναμενόταν, στα μέσα Μαρτίου – αν και η άνοιξη είναι γενικά η εποχή που αρχίζουν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους οι μέδουσες – εντοπίστηκε σε αρκετές παραλίες της Ρόδου η τροπική μέδουσα Rhopilema nomadica, γνωστή και ως νομαδική.

Πρόκειται για ξενικό είδος, που έχει διαφανές γαλαζωπό χρώμα και διάμετρο από 30-40 εκατοστά έως και ένα μέτρο. Σύμφωνα με τον Υδροβιολογικό Σταθμό Ρόδου / ΕΛΚΕΘΕ, στην κάτω επιφάνεια του σώματός της υπάρχουν οκτώ πλοκάμια με νηματοκύστες, δηλαδή μικρά κεντριά με δηλητήριο, που αν έρθουν σε επαφή με το δέρμα προκαλούν έντονο πόνο, αίσθημα καύσου, κνησμό και ερεθισμό της περιοχής.

Από τη δεκαετία του 1980, καταγράφονται περιοδικές εξάρσεις του πληθυσμού των μεδουσών στις ελληνικές θάλασσες, με την εμφάνισή τους να επηρεάζεται από αρκετούς παράγοντες.

Οπως επισημαίνει στα «ΝΕΑ» ο ιχθυολόγος στον Υδροβιολογικό Σταθμό Ρόδου / ΕΛΚΕΘΕ Γεράσιμος Κονδυλάτος, ο αριθμός τους μέχρι στιγμής δεν είναι ανησυχητικός (έχουν καταγραφεί περί τις 200), παρά το γεγονός ότι βρίσκονται σε πολλά σημεία γύρω από το νησί.

Η κλιματική αλλαγή που συμβάλλει στην αύξηση της θερμοκρασίας των θαλασσών φαίνεται πως είναι ο λόγος που οι μέδουσες αναπαράγονται τόσο συχνά. «Ειδικά φέτος η θερμοκρασία της θάλασσας ήταν συνεχώς άνω των 19 βαθμών Κελσίου, καταγράφοντας διαφορά 2-3 βαθμών συγκριτικά με προηγούμενες χρονιές» εξηγεί.

Προσθέτει, δε, πως η ταυτόχρονη έλλειψη θηρευτών στις θάλασσες και η μείωση των θαλάσσιων χελωνών, των οποίων οι μέδουσες αποτελούν βασική τροφή, συμβάλλουν στην αύξηση του πληθυσμού των μεδουσών. Αλλωστε, υπενθυμίζεται ότι ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο ο πληθυσμός της θαλάσσιας χελώνας παραμένει σε κίνδυνο.

Αποστάσεις

«Οπως και να έχει, θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε και με τις μέδουσες. Την περίοδο έξαρσης του φαινομένου, καλό είναι οι πολίτες να αποφεύγουν να κολυμπούν σε μεγάλες αποστάσεις από την ακτή ώστε σε περίπτωση δυσάρεστης… συνάντησης με μια μέδουσα Rhopilema nomadica να μπορούν να επιστρέψουν γρήγορα και με ασφάλεια, ώστε να εφαρμόσουν όλες τις βασικές οδηγίες.

«Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τις μέδουσες» λέει ο ιχθυολόγος στον Υδροβιολογικό Σταθμό Ρόδου/ΕΛΚΕΘΕ, Γεράσιμος Κονδυλάτος

Μεταξύ αυτών είναι η αφαίρεση των πλοκαμιών ή άλλων υπολειμμάτων της μέδουσας με μια πλαστική κάρτα, τσιμπιδάκι ή ξύλο και όχι με γυμνά χέρια και το ξέπλυμα της περιοχής με θαλασσινό νερό» συμβουλεύει ο ιχθυολόγος.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, η έξαρση της μοβ μέδουσας Pelagia noctiluca στο Αιγαίο, που ταλαιπώρησε για τουλάχιστον τρεις χρονιές, φαίνεται πως φτάνει στο τέλος της. Ωστόσο, στο Ιόνιο, όπως αναφέρεται, είναι η τρίτη συνεχόμενη χρονιά έξαρσης και υπάρχει πιθανότητα πολύ μικρών τοπικών φαινομένων έξαρσης σε ορισμένες περιοχές για μικρά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Η Μεσόγειος, πάντως, που είναι μια σχεδόν κλειστή θάλασσα με μια πολύ αργή ανανέωση των υδάτων αλλά και ταχύτερη, σε σύγκριση με άλλες θάλασσες, αύξηση της θερμοκρασίας, έχει γίνει το «σπίτι» για τουλάχιστον 1.000 αλλόχθονα είδη. Στις ελληνικές θάλασσες, δε, τα ξενικά είδη φτάνουν τα 240.

«Το σημαντικό είναι να αντιστρέψουμε το αρνητικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί για τα είδη που έχουν… εισβάλει στη Μεσόγειο. Αλλωστε, η αύξηση του ποσοστού των αλλόχθονων ειδών ψαριών στην παράκτια αλιεία δεν είναι υποχρεωτικά αρνητική» υπογραμμίζει ο Γεράσιμος Κονδυλάτος.

Πηγή: Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ» - In.gr

Τελευταία τροποποίηση στις Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024 20:11

Σχετικά Άρθρα

  • Λαγοκέφαλοι, μωβ και μπλε μέδουσες - Προσοχή στους «κινδύνους» του καλοκαιριού
    Λαγοκέφαλοι, μωβ και μπλε μέδουσες - Προσοχή στους «κινδύνους» του καλοκαιριού

    Νωρίτερα από άλλες χρονιές έχουν ξεκινήσει τα μπάνια τους στις θάλασσες οι πολίτες, λόγω των εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν ήδη από τα τέλη Μαΐου. Θερμοκρασίες, όμως, οι οποίες προσκαλούν νωρίτερα και τους μεγάλους «εχθρούς» του καλοκαιριού: Τις μέδουσες, αλλά και τους λαγοκέφαλους.

    Η έξαρση των μεδουσών τους καλοκαιρινούς μήνες οφείλεται τόσο στην άνοδο του υδράργυρου, λόγω κλιματικής αλλαγής, όσο και στην υπεραλιεύση που οδηγεί στην μείωση των θηρευτών των μεδουσών.

    Μεγαλύτερη ανησυχία υπάρχει για την μπλε και τη μωβ μέδουσα.

    Η μπλε μέδουσα είναι μια μεγάλη άσπρη μέδουσα ή μερικές φορές πλήρως μπλε είναι εύκολα αναγνωρίσιμη με την μωβ ιριδίζουσα λωρίδα όπου έχει διαμετρικά στο τελείωμα της καμπάνας της.

    Το είδος αυτό απελευθερώνει μια βλέννα στην θάλασσα όταν στρεσάρεται, με αποτέλεσμα όταν ένας άνθρωπος κολυμπάει μέσα σε αυτή την βλέννα να νιώθει μια έντονη φαγούρα. Αν κάποιος πιάσει μια μπλε μέδουσα δεν πρέπει να ακουμπήσει το πρόσωπο του γιατί θα πρηστεί.

    Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η μωβ μέδουσα, αφενός γιατί είναι πολύ μικρή και δεν φαίνεται στο νερό, αφετέρου γιατί έχει τη μεγαλύτερη παρουσία στο Αιγαίο.

    Τα συμπτώματα αφού σας έχει τσιμπήσει μια μωβ μέδουσα μπορεί να είναι ένας πόνος σαν κάψιμο, έντονο κοκκίνισμα, ναυτία, πτώση πίεσης, ταχυκαρδία, κεφαλαλγία, εμετός, διάρροια, σπασμός των βρόγχων, δύσπνοια.

    Πώς αντιμετωπίζεται το τσίμπημα από μια μέδουσα;

    Αρχικά, απομακρύνετε τυχόν κολλημένα πλοκάμια, όχι όμως με γυμνά χέρια.
    Ξεπλύνετε την περιοχή του τσιμπήματος με άφθονο θαλασσινό νερό, και τρίψτε το σημείο του σώματος που είναι κολλημένα τα πλοκάμια με άμμο. Σε καμία των περιπτώσεων, μη χρησιμοποιείτε γλυκό νερό.

    Τοποθετείστε στο σημείο του τσιμπήματος πάγο ή κρύες κομπρέσες. Τοποθετείστε στο σημείο που σας τσίμπησε η μέδουσα κορτιζονούχο κρέμα. Εάν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν, επισκεφθείτε το πλησιέστερο Κέντρο Υγείας ή νοσοκομείο.

    Γιατί είναι επικίνδυνοι οι λαγοκέφαλοι;

    Οι υψηλές θερμοκρασίες, όμως, εκτός από τις μέδουσες προσκαλούν νωρίτερα και τους λαγοκέφαλους, ψάρια ιδιαίτερα επιθετικά, τα οποία συναντώνται σε όλη την Ελλάδα, αλλά κυρίως την Κρήτη.

    Οι λαγοκέφαλοι έχουν θανατηφόρες -για τον άνθρωπο- τοξίνες και για αυτό απαγορεύεται να καταναλωθεί. Αν μάλιστα κάποιος λαγοκέφαλος επιτεθεί σε κάποιο δάχτυλο του χεριού ή του ποδιού μας, θα μπορούσαμε να χάσουμε αυτό το μέλος του σώματός μας.

    Μπορεί, λοιπόν, η θάλασσα να μοιάζει μοναδική διέξοδος «δροσιάς» ήδη από πολύ νωρίς φέτος, χρειάζεται, όμως ιδιαίτερη προσοχή στους αφιλόξενους «κατοίκους» της.

    Πηγή: Cnn.gr
  • Νέοι «εισβολείς» στις θάλασσες: Μέδουσες απειλούν το καλοκαίρι μας - Μεγάλη προσοχή
    Νέοι «εισβολείς» στις θάλασσες: Μέδουσες απειλούν το καλοκαίρι μας - Μεγάλη προσοχή

    Ιούνιος και οι καύσωνες φέρνουν μαζί τους κύματα από μέδουσες, οι οποίες αναμένεται να φτάσουν στο Ισραήλ την επόμενη εβδομάδα και να πλημμυρίσουν τη Μεσόγειο Θάλασσα, με το ερώτημα να παραμένει σε ποιο βαθμό θα επηρεάσουν και την Ελλάδα.

    Οι λουόμενοι στη θάλασσα του Ισραήλ έχουν ήδη αναφέρει... συναντήσεις με διάφορους τύπους μεδουσών. Ένας εθελοντής της Αρχής Φύσης και Πάρκων κατέγραψε τους νέους "επισκέπτες" που είχαν ήδη φτάσει στη θάλασσα στην παραλία Palmahim. "Οι μέδουσες είναι ασπόνδυλα πλάσματα που ανήκουν στην οικογένεια Cnidaria, στην οποία ανήκουν επίσης τα κοράλλια και τα κρινάκια της θάλασσας", εξηγεί η Δρ Ori Fried, ειδικός για θαλάσσια θέματα στην Αρχή Φύσης και Πάρκων.

    Σύμφωνα με την ίδια, στο Ισραήλ είναι γνωστά περίπου δέκα είδη μεδουσών, τα περισσότερα από τα οποία είναι χωροκατακτητικά. "Το πιο συνηθισμένο είδος είναι η μέδουσα νομάδα - η τσούχτρα που έχουμε συναντήσει συχνά στις παραλίες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες", λέει, "αλλά μερικές φορές μπορείς να εντοπίσεις και άλλα είδη που παρασύρονται μαζί της", προσθέτει.

    "Για παράδειγμα, η γαλάζια μέδουσα με λεία άκρη είναι ένα τοπικό είδος μέδουσας που ήταν παλαιότερα πιο συχνό στις ακτές μας. Μια πανέμορφη μέδουσα με προεξέχουσες μπλε άκρες της οποίας το τσίμπημα δεν είναι τόσο επώδυνο όσο αυτό της μέδουσας νομάδας". "Είναι επίσης δυνατό να διακρίνουμε άλλα χωροκατακτητικά είδη όμορφων μεδουσών, των οποίων το τσίμπημα δεν είναι τόσο επώδυνο όσο της νομαδικής μέδουσας, όπως η πλωτή καμπάνα", εξήγησε η ίδια.

    Ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής στις μέδουσες

    Η Fried προσθέτει ότι οι μέδουσες επηρεάζονται πολύ από την κλιματική αλλαγή και την αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών. "Τα τελευταία χρόνια, είναι δύσκολο να χρονομετρήσουμε ακριβώς πότε οι ομάδες των μεδουσών θα προσεγγίσουν την παραλία", λέει. "Υπήρχαν επίσης χρόνια που δεν βλέπαμε τόσες πολλές μέδουσες το καλοκαίρι, αλλά στην πραγματικότητα το χειμώνα".

    Πηγή: newsbomb.gr

  • Οι μέδουσες είναι από τους «κερδισμένους» της κλιματικής αλλαγής
    Οι μέδουσες είναι από τους «κερδισμένους» της κλιματικής αλλαγής

    Η κλιματική αλλαγή θέτει υπό πίεση αμέτρητα θαλάσσια ζώα, αλλά οι μέδουσες θα μπορούσαν να... επωφεληθούν από τη θέρμανση των ωκεάνιων υδάτων.

    Μια μελέτη ερευνητών του Ινστιτούτου Alfred Wegener της Γερμανίας εξέτασε οκτώ διαφορετικά είδη μεδουσών της Αρκτικής. Τις εξέθεσαν στην άνοδο της θερμοκρασίας του νερού, στην υποχώρηση των θαλάσσιων πάγων και σε άλλες μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες μέσω μοντέλων υπολογιστών.

    Όπως αναφέρει το Euronews, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι μέχρι το δεύτερο μισό του αιώνα, επτά από τα οκτώ είδη θα μπορούσαν να επεκτείνουν τον βιότοπό τους προς τους πόλους υπό αυτές τις συνθήκες. Οι προσομοιώσεις έδειξαν ότι ιδίως η Cyanea capillata – γνωστή και ως «Χαίτη λιονταριού», μια από τις μεγαλύτερες σε μέγεθος μέδουσες με διάμετρο κορμού που μπορεί να φτάσει τα 2 μέτρα –θα μπορούσε σχεδόν να τριπλασιάσει το μέγεθος του σημερινού της ενδιαιτήματος.

    Μόνο ένα είδος, η Sminthea arctica, θα αντιμετώπιζε μια μικρή μείωση του ενδιαιτήματός της, καθώς θα έπρεπε να υποχωρήσει σε μεγαλύτερα βάθη προκειμένου να βρει το βέλτιστο εύρος θερμοκρασίας της.

    «Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ξεκάθαρα πόσο δραματικά μπορεί να επηρεάσει η κλιματική αλλαγή τα οικοσυστήματα του Αρκτικού Ωκεανού», λέει ο Dmitrii Pantiukhin, υποψήφιος διδάκτορας στην ARJEL (Arctic Jellies), ερευνητική ομάδα που ειδικεύεται στις μέδουσες της Αρκτικής, στο Ινστιτούτο Alfred Wegener.

    «Η προβλεπόμενη επέκταση των ενδιαιτημάτων των μεδουσών θα μπορούσε να έχει τεράστιες, αλυσιδωτές επιπτώσεις σε ολόκληρο το τροφικό πλέγμα».

    Παρά τη σημασία τους στο θαλάσσιο οικοσύστημα, οι μέδουσες συχνά παραλείπονται στις οικολογικές έρευνες. Αυτή η νέα μελέτη κλείνει ένα σημαντικό κενό στις γνώσεις μας.

    Ωκεανοί γεμάτοι μέδουσες

    Οι ερευνητές λένε ότι στο μέλλον οι μέδουσες και άλλο ζελατινώδες ζωοπλαγκτόν μπορεί να είναι από τους λίγους οργανισμούς που θα επωφεληθούν από την κλιματική αλλαγή.

    Μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι θαλάσσιοι οργανισμοί γνωστοί ως κνιδόζωα, κτενοφόρα και χιτωνοφόρα μπορούν να ευδοκιμήσουν όχι μόνο σε αυξανόμενες θερμοκρασίες νερού αλλά και όταν υπάρχει ευτροφισμός (υπερβολική ποσότητα θρεπτικών συστατικών όπως άζωτο και φώσφορος, που ενισχύει την ανάπτυξη των φυτών) ή υπεραλίευση.

    Συνδυαζόμενοι, οι παράγοντες αυτοί θα μπορούσαν να σημαίνουν τη μετάβαση από ένα ποικιλόμορφο θαλάσσιο οικοσύστημα στο οποίο κυριαρχούν τα ψάρια, σε έναν ωκεανό γεμάτο μέδουσες. Πολλοί ερευνητές προειδοποιούν ήδη για την επικείμενη «ζελατινοποίηση των ωκεανών».

    «Οι μέδουσες παίζουν σημαντικό ρόλο στο θαλάσσιο τροφικό πλέγμα», εξηγεί ο Pantiukhin. «Τώρα που η κλιματική αλλαγή ασκεί μεγαλύτερη πίεση στους θαλάσσιους οργανισμούς, μπορεί συχνά να δώσει στο ζελατινώδες ζωοπλαγκτόν ένα προβάδισμα έναντι των ανταγωνιστών τους όσον αφορά την τροφή, όπως είναι τα ψάρια».

    «Αυτό με τη σειρά του επηρεάζει ολόκληρο το τροφικό πλέγμα και τελικά τα ίδια τα ψάρια: πολλοί τύποι μεδουσών τρέφονται με προνύμφες και αυγά ψαριών, γεγονός που μπορεί να επιβραδύνει ή να αποτρέψει την ανάκαμψη των πληθυσμών ψαριών που βρίσκονται ήδη υπό πίεση, τα οποία συχνά αλιεύονται επίσης σε μεγάλο βαθμό από τον άνθρωπο».

    Ο Pantiukhin προσθέτει ότι όποιος ενδιαφέρεται για το πώς τα ψάρια – μια σημαντική πηγή τροφής για πολλούς ανθρώπους – θα εξελιχθούν στο μέλλον, πρέπει να παρακολουθεί τις μέδουσες.

    Πηγή: Cnn.gr

  • Τέλος οι μωβ μέδουσες: Καθαρές οι ελληνικές παραλίες - Η επίσημη ανακοίνωση
     Τέλος οι μωβ μέδουσες: Καθαρές οι ελληνικές παραλίες - Η επίσημη ανακοίνωση

    Νέα ανακοίνωση για τους «πειρατές» των θαλασσών, τις μωβ μέδουσες.

    Δύο χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τον καλοκαιρινό «εφιάλτη» του 2022 που άκουγε στο όνομα «Pelagia noctiluca», δηλαδή οι γνωστές σε όλους μας μωβ μέδουσες.

    Μάλιστα, εκείνο το καλοκαίρι ήταν τόσο έντονο το πρόβλημα με την παρουσία των μωβ μεδουσών στις ελληνικές θάλασσες, που το biodiversitygr.org εξέδιδε εβδομαδιαία ενημέρωση προκειμένου οι λουόμενοι να γνωρίζουν τις παραλίες με τη μεγαλύτερη έξαρση ώστε να είναι προσεκτικοί.

    Όπως ενημέρωναν την εποχή εκείνη οι ειδικοί, το φαινόμενο οφειλόταν, μεταξύ άλλων, στην κλιματική αλλαγή, την υπεραλίευση, αλλά και τον ευτροφισμό των θαλασσών, δηλαδή την οργανική ρύπανση.

    Επίσης, οι επιστήμονες ενημέρωναν ότι το φαινόμενο θα κάνει τον κύκλο του και στη συνέχεια θα περάσει σε φάση ύφεσης, μέχρι που οι μωβ μέδουσες θα έλεγαν «αντίο».

    Πράγματι, το καλοκαίρι του 2023 το φαινόμενο είχε εξασθενίσει αρκετά, καθώς, αν και υπήρχαν μωβ μέδουσες σε ορισμένες παραλίες, δεν ήταν τόσες ώστε το καλοκαιρινό μπάνιο να αποτελεί «πονοκέφαλο» για τους λουόμενους.

    Πλέον, απομένουν λίγες ημέρες προκειμένου να υποδεχθούμε το καλοκαίρι του 2024 και αρκετοί είναι εκείνοι και εκείνες που απορούν αν θα συναντήσουν ξανά στο μπάνιο τους τους «μωβ πειρατές».

    Τα νέα όμως είναι ευχάριστα, καθώς η έξαρση με τις μωβ μέδουσες στο Αιγαίο έλαβε τέλος, όπως ενημερώνει το biodiversitygr.org:

    «Με χαρά ανακοινώνουμε ότι η περίοδος που επηρεάστηκαν οι παραθαλάσσιες περιοχές από την παρουσία αυτού του είδους της μέδουσας φαίνεται να ολοκληρώθηκε. Αυτό σημαίνει ότι οι επισκέπτες και οι κάτοικοι των παράκτιων περιοχών μπορούν να απολαμβάνουν και πάλι τα νερά μας χωρίς τον φόβο των ενοχλήσεων από αυτό το είδος μέδουσας.

    Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι η έξαρση φαίνεται να έχει υποχωρήσει, υπάρχει πάντα η πιθανότητα μεμονωμένων εμφανίσεων της μέδουσας στα νερά του Αιγαίου».

    Παράλληλα, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, «στο Ιόνιο έχουμε την τρίτη συνεχόμενη χρονιά έξαρσης θα υπάρχει πιθανή παρουσία πολύ μικρών τοπικών φαινομένων έξαρσης σε ορισμένες περιοχές για μικρά χρονικά διαστήματα, τα οποία μπορεί να εκδηλωθούν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Γι' αυτό το λόγο, σας καλούμε όλους να συνεχίσετε να παρατηρείτε και να καταγράφετε οποιεσδήποτε εμφανίσεις μέδουσας στον ιστότοπο inaturalist. Αυτές οι καταγραφές είναι ιδιαίτερα σημαντικές για να παρακολουθούμε την κατάσταση των θαλασσών μας και να είμαστε συνεχώς ενήμεροι για πιθανόν νέες εκδηλώσεις εξάρσεων ή καταγραφή νέων ειδών».

    «Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι, όπως έχει συμβεί σε άλλες χώρες της Μεσογείου, όπως παραδείγματος χάριν στη Μάλτα, η επόμενη έξαρση των μεδουσών μπορεί να συμβεί ανά οποιαδήποτε χρονιά, χωρίς να τηρεί απαραίτητα τον δεκαετή κύκλο. Είναι σημαντικό να παραμείνουμε ενεργοί παρατηρητές και προστάτες του περιβάλλοντος», καταλήγει η ανακοίνωση.

    Πηγή: iEidiseis.gr

  • Γιατί έχουμε έξαρση τροπικών μεδουσών: Πότε μπορεί να γίνουν επικίνδυνες
    Γιατί έχουμε έξαρση τροπικών μεδουσών: Πότε μπορεί να γίνουν επικίνδυνες

    Για την εμφάνιση της τροπικής μέδουσας«Rhopilema Nomadica» στη Ρόδο μίλησε στο OPEN και την εκπομπή «Ώρα Ελλάδος» ο ωκεανογράφος Δημήτρης Μαυρουλέας, εξηγώντας γιατί παρατηρείται έξαρση του συγκεκριμένου είδους και δίνοντας οδηγίες τι να κάνουμε εάν έρθουμε σε επαφή μαζί του στο νερό

    «Φυσιολογικό φαινόμενο»

    Αρχικά, ο ειδικός αναφέρει πως: «Τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται μια έξαρση του πληθυσμού. Δεν είναι η πρώτη φορά που καταγράφεται. Το συγκεκριμένο είδος στη Μεσόγειο έχει καταγραφεί για πρώτη φορά το 1970. Είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο. Σε διάφορες περιόδους παρουσιάζουν πληθυσμιακές εξάρσεις. Δεν χρειάζεται ούτε να ανησυχούμε ούτε να τρομοκρατείται ο κόσμος».

    «Μπορεί να φτάσει μέχρι το ένα μέτρο η μέδουσα»

    Στη συνέχεια αναφέρει πως «η μέδουσα μπορεί να φτάσει μέχρι το ένα μέτρο. Οι συγκεκριμένες που βρέθηκαν δεν περνάνε τα 30-40 εκατοστά. Όταν κολυμπάμε βρισκόμαστε στο φυσικό περιβάλλον αυτών των οργανισμών, επομένως είναι λογικό να μας ξενίζει οτιδήποτε βλέπουμε και δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε. Το θέμα είναι να μην μας πιάνει πανικός».

    Πώς σχετίζεται η έξαρση μεδουσών με τη μείωση των χελωνών

    Ο κ. Μαυρουλέας σημειώνει πως «ένας λόγος που παρατηρείται η έξαρση του πληθυσμού των μεδουσών είναι και η μείωση αντίστοιχα του πληθυσμού των θαλάσσιων χελώνων. Στην Ελλάδα έχουμε 2 είδη, στη Μεσόγειο 3. Η καρέτα καρέτα και η πράσινη χελώνα είναι από τους κύριους θηρευτές των μεδουσών».

    Τι πρέπει να κάνουμε αν έρθουμε σε επαφή με την μέδουσα

    Τέλος, τονίζει πως: «Δυνητικά επικίνδυνα είναι όλα τα ζώα για τον άνθρωπο, όταν δεν ξέρουμε το ιστορικό του. Για τα συγκεκριμένα ζώα, σε περίπτωση επαφής με γυμνό δέρμα, επειδή προκαλούν κνησμό, καλό θα είναι να βγούμε έξω από το νερό, να χρησιμοποιήσουμε κάποια κάρτα ή ξύλο, όχι γυμνά χέρια, για να απομακρύνουμε τα υπολείμματα από τα πλοκάμια. Ξεπλένουμε με θαλασσινό νερό, και όχι γλυκό. Και στη συνέχεια αν δεν υποχωρήσει ο κνησμός και η ερυθρότητα, καλό είναι να συμβουλευτούμε έναν γιατρό ή να πάμε σε κάποιο κοντινό φαρμακείο για να χρησιμοποιήσουμε κάποιο αντισταμινικό».

    Πηγή: Ethnos.gr - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Freepik
  • Συναγερμός στη Ρόδο με μέδουσες που φτάνουν το 1 μέτρο διάμετρο - Τι πρέπει να κάνετε αν σας τσιμπήσει
    Συναγερμός στη Ρόδο με μέδουσες που φτάνουν το 1 μέτρο διάμετρο - Τι πρέπει να κάνετε αν σας τσιμπήσει

    Πρόκειται για την τροπική μέδουσα Rhopilema nomadica

    Η τροπική μέδουσα Rhopilema nomadica που εμφανίστηκε στη Ρόδο στα μέσα Μαρτίου, έχει πλέον παρατηρηθεί σε αρκετές παραλίες του νησιού.
    Όπως αναφέρει σε ανακοίνωση του ο Υδροβιολογικός Σταθμός Ρόδου η Rhopilema nomadica, γνωστή και ως νομαδική μέδουσα, έχει ημισφαιρικό σχήμα, διαφανές - γαλαζωπό χρώμα και διάμετρο συνήθως 30-40 εκατοστά αν και μπορεί να φτάσει και το 1 μέτρο.
    Στην κάτω επιφάνεια του σώματός της, υπάρχουν 8 πλοκάμια με νηματοκύστεις, δηλαδή μικρά κεντριά με δηλητήριο, που αν έρθουν σε επαφή με το δέρμα προκαλούν έντονο πόνο, αίσθημα καύσου, κνησμό και ερεθισμό της περιοχής. Γι΄αυτό, ακόμη και αν βρούμε μια μέδουσα στη παραλία, αποφεύγουμε την επαφή με γυμνά χέρια!

    Όπως όλες οι μέδουσες έτσι και η Rhopilema nomadica αναφέι ο Υδροβιολογικός Σταθμός Ρόδου είναι πλαγκτονικός οργανισμός δηλαδή παρασύρεται από τα θαλάσσια ρεύματα, οπότε η εμφάνισή της είναι παροδικό φαινόμενο και συνδέεται άμεσα με τις υδροδυναμικές συνθήκες που επικρατούν κάθε φορά. Από τη δεκαετία του 1980, καταγράφονται περιοδικές εξάρσεις του πληθυσμού στις ελληνικές θάλασσες. Ταυτόχρονα, η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη άρα και της θάλασσας, λόγω της κλιματικής αλλαγής, δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την εμφάνιση τέτοιων εξάρσεων στους πληθυσμούς των μεδουσών. Επιπλέον, η μείωση των θαλάσσιων χελωνών, των οποίων οι μέδουσες αποτελούν βασική τροφή, αλλά και της υπεραλίευσης μεγάλων πελαγικών ψαριών, συμβάλει στην αύξηση του πληθυσμού των μεδουσών.

    Το προσωπικό του Υδροβιολογικού Σταθμού Ρόδου/ΕΛΚΕΘΕ παρακολουθεί και καταγράφει καθημερινά το φαινόμενο και την εξέλιξή του .ευχαριστώντας όλους τους πολίτες που μας στέλνουν καθημερινά καταγραφές για το συγκεκριμένο είδος

    Οι βασικές οδηγίες σε περίπτωση μιας δυσάρεστης «συνάντησης» με μία μέδουσα Rhopilema nomadica:

    - Αφαιρούμε τα πλοκάμια ή άλλα υπολείμματα της μέδουσας, χρησιμοποιώντας μια πλαστική κάρτα, ένα τσιμπιδάκι, ένα ξύλο ή ακόμα και ένα πλαστικό φτυαράκι από παιδικό παιχνίδι. Δεν ακουμπάμε τη μέδουσα με γυμνά χέρια!
    - Ξεπλένουμε με θαλασσινό νερό, χωρίς όμως να τρίβουμε τη περιοχή. Δεν χρησιμοποιούμε γλυκό νερό!

    - Δεν καλύπτουμε τη περιοχή με επιδέσμους.

    - Δεν χρησιμοποιούμε φαρμακευτικά παρασκευάσματα χωρίς ιατρική συμβουλή διότι τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλουν από άτομο σε άτομο.

    - Εάν ο πόνος και το οίδημα παραμένει, συμβουλευόμαστε έναν γιατρό.

    - Σε περίπτωση αλλεργικού ατόμου, το άτομο αυτό πρέπει να επικοινωνήσει/μεταβεί άμεσα σε γιατρό ή νοσοκομείο.
    Πηγή: Protothema.gr
  • Σπρέι από μέδουσες, εμφανίζει τα αποτυπώματα σε 10 δεύτερα!
    Σπρέι από μέδουσες, εμφανίζει τα αποτυπώματα σε 10 δεύτερα!

    Οι επιστήμονες ανέπτυξαν ένα σπρέι που υπόσχεται επανάσταση στις εγκληματολογικές έρευνεςκαι το οποίο χρησιμοποιεί μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στις μέδουσες και εμφανίζει δακτυλικά αποτυπώματα σε μόλις 10 δευτερόλεπτα!

    Το νέο σπρέι μπορεί με αυτόν τον τρόπο να κάνει τις έρευνες ταχύτερες και αποτελεσματικότερες. Είναι επίσης υδατοδιαλυτό και έχει χαμηλή τοξικότητα. Οι παραδοσιακές εγκληματολογικές μέθοδοι χρησιμοποιούν είτε τοξικές σκόνες που μπορούν να βλάψουν τα αποδεικτικά στοιχεία DNA είτε πετροχημικούς διαλύτες που είναι κακοί για το περιβάλλον και η πώληση των οποίων περιορίζεται όλο και περισσότερο, σύμφωνα με την Guardian.

    Πώς δρα το σπρέι μεδουσών

    Οι χρωστικές ουσίες στο σπρέι βασίζονται σε μια φθορίζουσα ένωση που ονομάζεται πράσινη φθορίζουσα πρωτεΐνη (GFP), η οποία στο παρελθόν έφερε επανάσταση στην ικανότητα των επιστημόνων να απεικονίζουν βιολογικές διαδικασίες σε κύτταρα και ζώα. Οι χρωστικές είναι βιολογικά συμβατές και δεν παρεμβαίνουν στην επακόλουθη ανάλυση DNAτων δακτυλικών αποτυπωμάτων.

    «Αυτό το σύστημα είναι ασφαλέστερο, πιο βιώσιμο και λειτουργεί ταχύτερα από τις υπάρχουσες τεχνολογίες, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμη και σε δακτυλικά αποτυπώματα που είναι μιας εβδομάδας», αναφέρει ο καθηγητής Τόνι Τζέιμς, χημικός στο Πανεπιστήμιο του Bath και συν-συγγραφέας της έρευνας.

    Η ομάδα δημιούργησε δύο διαφορετικές έγχρωμες χρωστικές, που ονομάζονται LFP-Yellow και LFP-Red, οι οποίες δεσμεύονται με χημικές ουσίες που βρίσκονται στον ιδρώτα και τα έλαια του δέρματος. Αυτό κλειδώνει τα μόρια της χρωστικής στη θέση τους και εκπέμπουν μια φθορίζουσα λάμψη που μπορεί να φανεί κάτω από μπλε φως.

    «Η ύπαρξη δύο διαφορετικών χρωμάτων σημαίνει ότι το σπρέι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε επιφάνειες διαφορετικού χρώματος. Ελπίζουμε να παράγουμε περισσότερα χρώματα στο μέλλον», επισήμανε ο χημικός.

    Το λεπτό σπρέι αποτρέπει επίσης τις πιτσιλιές που θα μπορούσαν να καταστρέψουν τα αποτυπώματα, είναι λιγότερο βρώμικο από μια σκόνη και λειτουργεί γρήγορα ακόμη και σε τραχιές επιφάνειες όπου είναι πιο δύσκολο να αποτυπωθούν τα δακτυλικά αποτυπώματα, όπως τα τούβλα.

    Πιο γρήγορη και φτηνή τεχνολογία

    Σημειώνεται πως τα δακτυλικά αποτυπώματα συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται για τις περισσότερες ταυτοποιήσεις DNA σε υποθέσεις όπου ο δράστης είναι άγνωστος, και η τεχνολογία είναι γρήγορη και φθηνή σε σύγκριση με την ανάλυση προφίλ DNA.

    Ο καθηγητής Τσουσέν Χουάνγκ, του Πανεπιστημίου της Σαγκάης στην Κίνα ερευνητής του έργου, δήλωσε με τη σειρά του: «Ελπίζουμε ότι αυτή η τεχνολογία μπορεί πραγματικά να βελτιώσει την ανίχνευση αποδεικτικών στοιχείων σε σκηνές εγκλήματος».

    Η επιστημονική ομάδα συνεργάζεται με εταιρείες και ελπίζει να καταστήσει τις εγκληματολογικές βαφές εμπορικά διαθέσιμες.

    Πηγή: Ethnos.gr
  • Μια θάλασσα γεμάτη μέδουσες; Οι ωκεάνιοι καύσωνες απειλούν τα θαλάσσια οικοσυστήματα
    Μια θάλασσα γεμάτη μέδουσες; Οι ωκεάνιοι καύσωνες απειλούν τα θαλάσσια οικοσυστήματα

    Μια θάλασσα γεμάτη μέδουσες στο κοντινό μέλλον; Οι ωκεάνιοι καύσωνες, που πλήττουν σχεδόν το ήμισυ των θαλασσίων υδάτων στον κόσμο, απειλούν να αποδυναμώσουν και να μεταμορφώσουν σε βάθος τα θαλάσσια οικοσυστήματα, που έχουν ήδη πληγεί από την υπερθέρμανση του πλανήτη.

    Ποιες οι διαστάσεις των ωκεάνιων καυσώνων;

    Τον φετινό Ιούλιο, το 44% των ωκεανών του κόσμου αντιμετωπίζει θαλάσσια κύματα καύσωνα, ποσοστό ρεκόρ από το 1991, σύμφωνα με την Ωκεανογραφική Υπηρεσία των ΗΠΑ (NOAA), η οποία εκτιμά ότι το ποσοστό αυτό θα μπορούσε να φτάσει το 50% μέχρι τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο.
    Η παγκόσμια θερμοκρασία των ωκεανών αγγίζει το 21°C, κοντά στο απόλυτο ρεκόρ (21,1°C). Ο Βόρειος Ατλαντικός έφτασε τους 24,5 βαθμούς Κελσίου, λόγω του επίμονου καύσωνα που έπληξε από τα τέλη Μαΐου τον Βισκαϊκό Κόλπο και την θαλάσσια περιοχή ανοικτά της Πορτογαλίας.
    Στη Μεσόγειο, τοπικά η θερμοκρασία φθάνει μέχρι και τους 30°C (4°C πάνω από το κανονικό) στην περιοχή ανάμεσα στην Σικελία και την Νάπολη, σύμφωνα με τον Τιμπό Γκιναλντό (Thibault Guinaldo), ερευνητή στην Διαστημική Ωκεανογραφία στο Κέντρο Μελετών Δορυφορικής Μετεωρολογίας (CEMS) του Λανιόν.

    Πώς εξηγούνται;

    "Υπάρχουν πολλές υποθέσεις. Αλλά η βασική θέση είναι ότι η θερμοκρασία του ωκεανού αυξάνεται με την υπερθέρμανση του πλανήτη", διευκρινίζει ο ερευνητής.
    Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι θαλάσσιοι καύσωνες έχουν διπλασιαστεί σε συχνότητα από την προβιομηχανική εποχή, σύμφωνα με τους ειδικούς για το κλίμα της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC/GIEC).
    Σε αυτό πρέπει να προστεθεί «η φυσική μεταβλητότητα» του κλίματος, σύμφωνα με τον Τιμπό Γκινάλντο. Στον Βόρειο Ατλαντικό, ένας ασθενής άνεμος μείωσε την ανάμειξη των επιφανειακών υδάτων στο πλαίσιο ενός αντικυκλωνικού φαινομένου που ευνοεί την υπερθέρμανση, με λιγότερα σύννεφα να αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία.
    Στον Ειρηνικό Ωκεανό, είναι μάλλον η άνοδος του περιοδικού κλιματικού φαινομένου El Niño που συμβάλλει στη υπερθέρμανση των νερών.

    Πώς αντιδρούν τα οικοσυστήματα;

    «Η διαδοχή των κυμάτων καύσωνα τείνει να αποδυναμώνει τα οικοσυστήματα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει την δραματική μείωση των πληθυσμών ή μετατοπίσεις πληθυσμών προς ψυχρότερα νερά», εκτιμά ο Ρολάν Σεφεριάν (Roland Séférian), κλιματολόγος στο Εθνικό Κέντρο Μετεωρολογικών Μελετών (CNRM) στην Τουλούζη.
    Κατά τη διάρκεια των κυμάτων καύσωνα 2015-2019 στη Μεσόγειο, περίπου πενήντα είδη (κοράλια, αχινοί, μαλάκια, δίθυρα, ποσειδωνία κ.λπ.) εμφάνισαν μαζική θνητότητα μεταξύ της επιφάνειας και έως βάθος 45 μέτρων, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2022 στην επιστομονική επιθεώρηση Global Change Biology.
    Ορισμένα είδη, όπως τα ψάρια, θα μεταναστεύσουν προς τους πόλους αναζητώντας πιο δροσερά νερά, ενώ άλλα θα «μεταναστεύουν προς τα βάθη», σύμφωνα με τον ερευνητή, ο οποίος ωστόσο υπογραμμίζει τις «γκρίζες ζώνες που συνδέονται με την ικανότητα προσαρμογής, ανθεκτικότητας ή μετανάστευσης» των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
    «Υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν γνωρίζουμε. Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψουμε γεγονότα μαζικής θνητότητας», προσθέτει ο ερευνητής. Έτσι, «για τα κοράλλια, αν τα κύματα καύσωνα δεν είναι πολύ έντονα και κοντινά μεταξύ τους», «παράγεται κάποιου βαθμού μια ανθεκτικότητα», σημειώνει, προσθέτοντας ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη «τείνει να μεταμορφώνει τα οικοσυστήματα σε βάθος».

    Ποια ζωή για τους ωκεανούς στο μέλλον;

    Υπό την επίδραση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, τα κύματα καύσωνα θα μπορούσαν να είναι 20 έως 50 φορές πιο συχνά μέχρι το τέλος του αιώνα, σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή, σύμφωνα με την IPCC, η οποία επίσης προβλέπει επιδείνωση της έντασης και της έκτασής τους.
    «Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν είδη που θα ωφεληθούν από αυτή την αλλαγή. Οι μέδουσες είναι οργανισμοί που θα ωφεληθούν από έναν θερμότερο ωκεανό, θα πολλαπλασιασθούν», σημειώνει ο Ρολάν Σεφεριάν. «Ίσως ο ωκεανός του μέλλοντος να είναι ένας ωκεανός γεμάτος μέδουσες».
    Αλλάζει ήδη το οικοσύστημα; Κατά τη διάρκεια επιχείρησης στον Βισκαϊκό Κόλπο, οι επιστήμονες του Ifremer παρατήρησαν με έκπληξη μεγάλες συγκεντρώσεις καβουριών κολυμβητών, καθώς και «μεγάλους πληθυσμούς πλαγκτονικών οργανισμών, κυρίως σαλπών».
    «Παρατηρούμε αυτά τα καβούρια κάθε χρόνο, αλλά ποτέ δεν τα έχουμε δει σε τόσο μεγάλους αριθμούς και οργανωμένα», εξηγεί ο Ερουάν Ντυαμέλ ( Erwan Duhamel), ερευνητής αλιείας και συνυπεύθυνος για την εκστρατεία Pelgas.
    «Η παρουσία αυτών των καβουριών, μεδουσών και σαλπών σε μεγάλες συγκεντρώσεις υποδηλώνει μια πιθανή αλλαγή στο οικοσύστημα», προσθέτει. «Πριν από μερικά χρόνια, μόνο ένα στα τέσσερα χρόνια θεωρείτο έτος μέδουσας. Τώρα είναι στην πραγματικότητα κάθε χρόνο.»

    Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Sites του Ομίλου

Αγ. Κυριακής 4 | Πύργος Ηλείας | Τηλ: 26210 30400 | Δημοσιογραφικό τμήμα: 6976 869414 | Εμπορικό Τμήμα: 6945 556212 | email: [email protected]

Μ.Η.Τ. 242102 | ΑΦΜ: 105224221 - ΔΟΥ Πύργου | Aρ.Γ.Ε.ΜΗ. 141319425000 | Ατομική Επιχείρηση | Ιδιοκτήτρια - διευθύντρια - διαχειρίστρια - δικαιούχος ονόματος τομέα: Δήμητρα Βέλμαχου | Διευθυντής σύνταξης: Γιάννης Σπυρούνης

Up & High Media & Productions

ilia live smallCopyright © 2011 - 2024 Ηλεία Live!.
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.

Μέλος του 
Μητρώο ΜΗ

Βλαχαντώνη Ολυμπία - Μεσιτικό Γραφείο