Ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα και αγαπημένα ζώα της εξοχής, ο σκαντζόχοιρος, βρίσκεται αντιμέτωπος με την απειλή της εξαφάνισης.
Ο πληθυσμός των σκαντζόχοιρων έχει μειωθεί δραματικά κατά 30% μέσα στην τελευταία δεκαετία, κατατάσσοντάς τους στα «σχεδόν απειλούμενα είδη» στον κόκκινο κατάλογο της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN).
Αυτή η σημαντική μείωση αποδίδεται κυρίως στην αστικοποίηση, την εντατική γεωργία και την κατασκευή νέων δρόμων, που έχουν οδηγήσει σε κατακερματισμό του φυσικού περιβάλλοντος των σκαντζόχοιρων, περιορίζοντας τις περιοχές στις οποίες μπορούν να κινηθούν και να τραφούν.
Ο αριθμός τους επηρεάζεται επίσης από τις συχνές συγκρούσεις με αυτοκίνητα, αλλά και από τη χρήση χημικών και φυτοφαρμάκων, τα οποία δηλητηριάζουν τα έντομα που αποτελούν την κύρια διατροφή τους, ενώ συχνά επηρεάζουν και τους ίδιους τους σκαντζόχοιρους με άμεσο τρόπο.
Η Βρετανική Εταιρεία Θηλαστικών τονίζει την ανάγκη για προστασία των σκαντζόχοιρων, καλώντας τους πολίτες να υιοθετήσουν πρακτικές κηπουρικής φιλικές προς την άγρια ζωή.
Συγκεκριμένα, συστήνεται στους κατοίκους αγροτικών και ημιαστικών περιοχών να αφήνουν μικρά ανοίγματα στους φράχτες, ώστε να επιτρέπεται η ελεύθερη μετακίνηση των σκαντζόχοιρων ανάμεσα στους κήπους.
Επιπλέον, προτείνουν να αποφεύγεται η χρήση χημικών και να δημιουργούνται καταφύγια με φυσικά υλικά, όπως σωροί από κορμούς και φύλλα, όπου τα ζώα μπορούν να βρουν ασφάλεια και καταφύγιο.
Υπενθυμίζεται ότι οι σκαντζόχοιροι λειτουργούν ως ισχυρό παρασιτοκτόνο, καθώς ένας μόνο σκαντζόχοιρος μπορεί να κρατήσει ένα μέσου μεγέθους κήπο καθαρό από παράσιτα, τρώγοντας μέχρι και 200 γραμμάρια εντόμων κάθε βράδυ. Γι' αυτό, συνηθίζεται στην Αγγλία να προσπαθούν οι άνθρωποι να προσελκύσουν σκαντζόχοιρους στους κήπους τους με λιχουδιές και τρύπες στους φράχτες τους.
Ένα σχετικό πρόβλημα είναι η χρήση χημικών παρασιτοκτόνων. Ενώ ο σκαντζόχοιρος έχει ανοσία στα περισσότερα δηλητήρια, αυτή η ανοσία σταματά όταν χωνεύει έντομα που είναι γεμάτα δηλητήριο. Αυτό προκαλεί πολλούς θανάτους σκαντζόχοιρων, καθώς οι κατοικίδιοι τρώνε συχνά στα σπίτια τους δηλητηριασμένα έντομα
Στις περιοχές όπου οι σκαντζόχοιροι έχουν εισαχθεί, όπως η Νέα Ζηλανδία και τα νησιά της Σκωτίας, ο ίδιος ο σκαντζόχοιρος έχει γίνει ένα παράσιτο. Στη Νέα Ζηλανδία προκαλεί τεράστια ζημιά στα γηγενή είδη, στα οποία περιλαμβάνονται έντομα, σαλιγκάρια και πουλιά που φτιάχνουν τις φωλιές τους στο έδαφος. Λόγω υπερπληθυσμού, σκοτώνει περισσότερα έντομα από το επιθυμητό και επεκτείνει τη δίαιτά του σε σαλιγκάρια, σκουλήκια και αυγά καλοβατικών πτηνών.
Υπενθυμίζεται ότι οι σκαντζόχοιροι αποτελούν πηγή τροφής σε πολλές κουλτούρες. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, μάλιστα, θεωρούνταν εκλεκτό έδεσμα και σώζονται πολλές συνταγές από την εποχή εκείνη. Μια συνηθισμένη συνταγή που συνήθως αποδίδεται στους Ρομά (Τσιγγάνους) είναι ο σκαντζόχοιρος ψητός σε πηλό.
