Σταθερή μεταβολή παρουσιάζεται στον τρόπο που οι νέοι διασκεδάζουν, καθώς ευρήματα ερευνών σκιαγραφούν συνθήκες μοναξιάς και περιορισμένων εξόδων, καταστάσεων που δυνητικά επηρεάζουν την ψυχολογία τους.
Η επιδημία της μοναξιάς
Η ανεπάρκεια τεκμηριωμένων δεδομένων για τη μοναξιά έχει οδηγήσει ορισμένους να αμφισβητήσουν το κατά πόσον υπήρξε κάποια αύξηση του φαινομένου στους νέους, πόσο μάλλον μια επιδημία. Όσον αφορά την ψυχική υγεία των νεαρών ενηλίκων, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι ένα σημαντικό μέρος της αύξησης των προβλημάτων που έχει παρατηρηθεί αποτελεί απλώς καταγραφή περιπτώσεων που προηγουμένως δεν είχαν διαγνωστεί, ενώ άλλοι επισημαίνουν ότι κάποιες στατιστικές είναι παραπλανητικές.
Όσοι είναι σκεπτικοί επί του θέματος δεν έχουν άδικο να διατυπώνουν αμφιβολίες και είναι σχεδόν βέβαιο ότι υπήρξε ένας βαθμός υπερβολής. Όμως, καθώς περνάει ο καιρός και τόσο τα δεδομένα όσο και οι μαρτυρίες πληθαίνουν, αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ότι η απουσία στοχευμένων ερευνών δεν αποτελεί απόδειξη ότι οι νέοι δεν είναι πιο μοναχικοί και πως οι συνήθειες της ψυχαγωγίας τους δεν έχουν αλλάξει. Πράγματι, υπάρχει μια αυξανόμενη αίσθηση ότι αυτά τα φαινόμενα μπορεί όχι μόνο να είναι πραγματικά, αλλά και ότι όλα αποτελούν μέρος της ίδιας ευρύτερης αλλαγής: της κατακόρυφης πτώσης της προσωπικής κοινωνικοποίησης μεταξύ των νέων, αναφέρουν οι Financial Times.
Ο «αντικοινωνικός αιώνας»
Μέχρι πρόσφατα, τα στοιχεία σχετικά με τη μοναξιά ήταν στην καλύτερη περίπτωση «αδύναμα», αλλά οι έρευνες που έδειχναν προηγουμένως ότι η μοναξιά μειωνόταν μεταξύ των τελειόφοιτων λυκείων των ΗΠΑ δείχνουν τώρα απότομη άνοδο. Στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη, νέα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν το 2024 δείχνουν μια σημαντική αύξηση της μοναξιάς μεταξύ των ατόμων που βρίσκονται στην δεκαετία των 20. Αυτό αντικατοπτρίζει τα μοτίβα στην κοινωνικοποίηση, ή μάλλον την έλλειψή της. Όπως έγραψε την περασμένη εβδομάδα ο Derek Thompson του Atlantic, ζούμε όλο και περισσότερο στον αντικοινωνικό αιώνα. Η τάση αυτή δεν είναι μόνο για τις ΗΠΑ, αλλά σαρώνει όλο τον σύγχρονο κόσμο. Το ποσοστό των νέων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού που συναντιούνται τακτικά με φίλους, συγγενείς ή συναδέλφους έχει μειωθεί απότομα. Στην Ευρώπη, το ποσοστό που δεν συναναστρέφεται με κόσμο ούτε μια φορά την εβδομάδα έχει αυξηθεί από έναν στους δέκα, σε έναν στους τέσσερις ανθρώπους.
Οι άνθρωποι στην εφηβεία και στα είκοσί τους κάνουν τώρα παρέα περίπου όσο έκανε στο παρελθόν κάποιος 10 χρόνια μεγαλύτερός τους. Δεν πρόκειται τόσο για την περίπτωση που τα 30 είναι τα νέα 20, όσο για την περίπτωση που τα 20 είναι τα νέα 30. Λιγότερη παρέα και λιγότερα πάρτι σημαίνουν λιγότερη σεξουαλική επαφή και μικρότερη κατανάλωση αλκοόλ. Και τα δύο είναι πράγματα που η επιστημονική κοινότητα της δημόσιας υγείας θεωρεί ωφέλιμα.
Μικρότερη η ικανοποίηση στη ζωή
Αυτό που παρατηρείται, σύμφωνα με το άρθρο, είναι ότι τα ποσοστά ψυχικής δυσφορίας αυξάνονται μεταξύ των νέων, αλλά όχι μεταξύ των μεσήλικων ή των ηλικιωμένων. Μια πληθώρα ερευνών για τη δημόσια υγεία υποδηλώνει ότι τα δύο αυτά φαινόμενα δεν είναι απλώς συμπτωματικά, αλλά συνδέονται αιτιωδώς. Ο χρόνος που περνάει κανείς μόνος του συνδέεται στενά με χαμηλότερη ικανοποίηση από τη ζωή και ακόμη και με αυξημένη θνησιμότητα.
Μερικά ιδιαίτερα σημαντικά στοιχεία έρχονται από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, τα οποία δείχνουν μια σημαντική αύξηση του χρόνου που περνούν μόνοι τους οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες κατά την τελευταία δεκαετία, αλλά ελάχιστη έως καμία αλλαγή στις μεγαλύτερες ομάδες. Το πιο σημαντικό είναι ότι αυτά τα δεδομένα καταγράφουν επίσης το πώς αισθάνονται οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της ημέρας τους, καθώς κάνουν διαφορετικά πράγματα με (ή χωρίς) άλλα άτομα.
Ένα σαφές και σταθερό εύρημα είναι ότι ο περισσότερος χρόνος που περνούν μόνοι τους συνδέεται με χαμηλότερη ικανοποίηση από τη ζωή, και οι άνθρωποι αναφέρουν χαμηλότερα επίπεδα ευτυχίας όταν εκτελούν την ίδια δραστηριότητα μόνοι τους σε σύγκριση με έναν σύντροφο. Χρησιμοποιώντας τα επίπεδα ευτυχίας και νοήματος που αποδίδουν οι Αμερικανοί σε διάφορες δραστηριότητες, διαπιστώνεται ότι η επιδείνωση της ικανοποίησης των νέων από τη ζωή μεταξύ 2010 και 2023 μπορεί να εξηγηθεί σε σημαντικό βαθμό από τις αλλαγές στον τρόπο που περνούν τον χρόνο τους.
Οι «ένοχοι» παράγοντες
Ο πιο προφανής ένοχος φέρεται να είναι ο πολλαπλασιασμός των smartphones και των «παρεμβατικών» μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία παρουσιάζουν «εκρηκτική» διάδοση από όταν εμφανίστηκαν τα βίντεο μικρού μήκους. Από όλες τις δεκάδες δραστηριότητες που αξιολογούνται στα αμερικανικά δεδομένα και πραγματοποιούνται κατά τον ελεύθερο προσωπικό χρόνο των ατόμων, οι μοναχικές ώρες που περνούν με video games, σκρολάρισμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και παρακολούθηση βίντεο, αξιολογούνται ως οι λιγότερο σημαντικές.
Το γεγονός ότι αυτά τα στοιχεία δίνονται από τους ίδιους τους εφήβους και τους νεαρούς ενήλικες που περνούν ώρες κολλημένοι στις συσκευές τους, υπογραμμίζει την τραγωδία στην «καρδιά» αυτής της ιστορίας: οι άνθρωποι που υποφέρουν γνωρίζουν σε κάποιο επίπεδο τι πραγματικά πάει στραβά, αλλά φαίνονται αδύναμοι να το αποτρέψουν.
Η τελευταία δεκαετία είναι μια ιστορία νέων ανθρώπων που αποσύρονται από τις ασχολίες που τους προσφέρουν τη μεγαλύτερη ικανοποίηση και τις αντικαθιστούν – συνειδητά ή όχι – με αδύναμες απομιμήσεις.
