Από τότε, όπως έγραψε ο ποιητής μας Γιάννης Ρίτσος από τον Άη Στράτη όπου βρισκόταν εξόριστος "η μεγάλη μέρα της τριάντα του Μάρτη" μπήκε "στο καινούργιο εορτολόγιο των ηρώων και των μαρτύρων της ειρήνης".
Όπως είπε ο ίδιος ο Νίκος Μπελογιάννης στην απολογία του στο στρατοδικείο: "Αγωνιζόμαστε για να προφτάσουμε την αυγή και το αύριο, για να δημιουργήσουμε νέους χρόνους κι εποχές, στο μπόι των ονείρων μας, στο μπόι των ανθρώπων", λόγια που έχουν συντροφεύσει τη σημερινή μας πάλη μέχρι και στις μέρες μας ως σύνθημα στο 12ο Συνέδριο της ΚΝΕ».
«Ο Μπελογιάννης έπεσε στα χέρια της Ασφάλειας στις 20 Δεκέμβρη 1950. Οι αστυνομικοί, που του είχαν στήσει καρτέρι, τον συνέλαβαν μόλις μπήκε στο σπίτι της οδού Πλαπούτα 30, κοντά στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Το σπίτι λειτουργούσε ως γιάφκα του παράνομου κομματικού μηχανισμού.
Λίγους μήνες πριν ο Μπελογιάννης, αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ είχε αναχωρήσει με κομματική εντολή για την Ελλάδα από την πολιτική προσφυγιά όπου βρισκόταν. Μέσω της διαδρομής Παρίσι - Ρώμη - Αθήνα, έφτασε αεροπορικώς στις 7 Ιούνη 1950, με το όνομα Ερρίκος Πανόζ στο αργεντινό του διαβατήριο.
Ήταν η περίοδος λίγο μετά από τη στρατιωτική ήττα του ΔΣΕ. Ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός και η ελληνική αστική τάξη προσπαθούσαν με όλα τα μέσα να μετατρέψουν τη νίκη τους στα πεδία των μαχών σε συντριβή και εξόντωση του λαϊκού κινήματος, πρωταρχικά του ΚΚΕ.
Το Κόμμα από την πρώτη στιγμή προσανατολίστηκε στη συγκρότηση παράνομων Κομματικών Οργανώσεων.
Αυτές οι παράνομες οργανώσεις αποτέλεσαν τον πυρήνα της αντίστασης του λαού εκείνη τη δύσκολη περίοδο. Στην ενίσχυση της δουλειάς των παράνομων κομματικών οργανώσεων αποσκοπούσε και η έλευση του Μπελογιάννη στην Ελλάδα.
Όπως ήταν αναμενόμενο οι παράνομες οργανώσεις του ΚΚΕ αποτέλεσαν τον βασικό στόχο του αστικού κράτους που επιδίωξε με κάθε μέσο το χτύπημά τους. Απέναντι σε όσους δρούσαν σε αυτές, επιστράτευσε την κατηγορία της κατασκοπείας.
Με αυτή την ανυπόστατη κατηγορία το αστικό κράτος επεδίωξε το διασυρμό του ΚΚΕ ως Κόμματος ξενοκίνητου, που η δράση του δήθεν ερχόταν σε ευθεία σύγκρουση με τα συμφέροντα του λαού.
Σκοπός τους ήταν η απομόνωση του ΚΚΕ από το λαό, η συκοφάντηση και ο μηδενισμός της ηρωικής του δράσης όλη τη δεκαετία που είχε προηγηθεί.
Το ΚΚΕ, με ανακοίνωση του ΠΓ της ΚΕ, στις 18 Φλεβάρη 1952, διακήρυξε:
"Μας κατηγορούν για παράνομη δράση. Τους απαντάμε: Το πιο νόμιμο και ιερό δικαίωμα και υποχρέωση του κάθε πατριώτη Έλληνα είναι να παλεύει την παρανομία τους και το νόμο τους. Η πιο άγια και απαραβίαστη νομιμότητα σήμερα στην Ελλάδα είναι ο αγώνας, ο ανειρήνευτος και αποφασιστικός".
Η στάση του Μπελογιάννη και άλλων κατηγορουμένων στο δικαστήριο ήταν υποδειγματική. Η επιχειρηματολογία τους κατακεραύνωσε και συνέτριψε την κατασκευασμένη κατηγορία "περί κατασκοπείας". Μετατράπηκαν από κατηγορούμενοι σε κατήγοροι.
Οι παράνομες οργανώσεις του ΚΚΕ δεν ενοχλούσαν, όμως, μόνο το αστικό κράτος. Στο στόχαστρό τους τις έβαζαν και οι πολιτικοί πρόγονοι του ΣΥΡΙΖΑ. Στην καλύτερη περίπτωση έλεγαν ότι η ύπαρξή τους προκαλεί αχρείαστους κινδύνους και στη χειρότερη έφταναν να τη χαρακτηρίζουν "σεχταρισμό".
Πρόκειται για τους ίδιους που έφτασαν στο σημείο να αρνηθούν με πάθος την πρόταση του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΚΚΕ να συμπεριληφθεί ο Μπελογιάννης στους εκλογικούς συνδυασμούς της ΕΔΑ, κάτι που και ο ίδιος είχε ζητήσει.
Η σίγουρη εκλογή του Μπελογιάννη ως βουλευτή, σε συνδυασμό με το παγκόσμιο κύμα αλληλεγγύης που είχε ξεσηκωθεί, θα αποτελούσε ένα σοβαρό εμπόδιο στην υλοποίηση της καταδικαστικής απόφασης.
Και όμως κάποιοι προτίμησαν τη σιγουριά της αστικής νομιμότητας, μην τυχόν και ταυτιστεί η ΕΔΑ με το παράνομο ΚΚΕ, λες και το αστικό κράτος δεν ήξερε ότι οι κομμουνιστές αποτελούσαν τον κορμό της ΕΔΑ.
Αξίζει, επίσης, να τονίσουμε ότι τον Μπελογιάννη δολοφόνησε η κυβέρνηση Πλαστήρα, μια κυβέρνηση που είχε εκλεγεί με υποσχέσεις για χαλάρωση των μέτρων κατά των κομμουνιστών και για μερική αμνηστεία.
Ο Μπελογιάννης εκτελέστηκε επειδή συμβόλιζε και εκπροσωπούσε επάξια την αταλάντευτη οργανωμένη παρουσία και δράση του ΚΚΕ σε όλες τις συνθήκες και με όλες τις μορφές πάλης. Η ύπαρξη της παράνομης Οργάνωσης ερχόταν σε αντίθεση, υπονόμευε και εξουδετέρωνε σε εκείνες τις συνθήκες το στόχο είτε υποκατάστασης του ΚΚΕ από ένα νέο, αλλά υποταγμένο στο σύστημα ΚΚ είτε απορρόφησής του από την ΕΔΑ» τόνισε στην ομιλία του μεταξύ άλλων ο κ. Γιάνναρος.
