Πέμπτη, 04 Ιανουαρίου 2024 21:46

Πότε λέμε τα κάλαντα των Φώτων

Γράφτηκε από την
Ad Slot

Πολλά είναι τα έθιμα που συνδέονται με τη γιορτή των Θεοφανίων με κορυφαία τα κάλαντα που λένε τα παιδιά την παραμονή και την κατάδυση του Τιμίου Σταυρού.

Τα Θεοφάνια που γιορτάζονται στις 6 Ιανουαρίου είναι η τρίτη και τελευταία εορτή του Δωδεκαημέρου, που ξεκινά με τα Χριστούγεννα. Λέγεται, επίσης, Επιφάνια και Φώτα.

Το όνομά της γιορτής προκύπτει από τη φανέρωση των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδας, που σύμφωνα με τις Γραφές συνέβη κατά τη Βάπτιση του Ιησού από τον Ιωάννη τον Βαπτιστή. Τα Θεοφάνια συνιστούν κοσμογονικό γεγονός σύμφωνα με τις διδαχές της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, σε αντίθεση με τον Δυτικό Χριστιανισμό που δίνει μεγαλύτερο βάρος στην προσκύνηση των Τριών Μάγων ή Τριών Βασιλέων ή Τριών Σοφών.

Όπως και τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά, έτσι και η παραμονή των Φώτων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον ήχο από τις παιδικές φωνές που λένε τα κάλαντα από σπίτι σε σπίτι. Τραγούδια, που γνωρίζουν πολλές παραλλαγές από τόπο σε τόπο, τα οποία έχουν ευχητικό χαρακτήρα. Με την ευκαιρία της γιορτής οι μικροί «καλαντιστές» εύχονται στους κατοίκους του σπιτιού που επισκέπτονται να έχουν υγεία και χαρά και ο Θεός να τους ευλογήσει με όλα τα καλά.

Τα πιο διαδεδομένα κάλαντα των Φώτων σε όλη την Ελλάδα:

Σήμερα τα φώτα και οι φωτισμοί

Κι χαρές μεγάλες κι αγιασμοί.

Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό

κάθετ' η κυρά μας η Παναγιά.

Καλημέρα!

Καλησπέρα!

Καλή σου μέρα αφέντη με την κυρά!

Όργανo βαστάει, κερί κρατεί

και τον Αϊ-Γιάννη παρακαλεί.

Άϊ-Γιάννη αφέντη και βαπτιστή

βάπτισε κι εμένα Θεού παιδί.

Ν' ανεβώ επάνω στους ουρανούς

να μαζέψω ρόδα και λίβανούς

Καλημέρα!

Καλησπέρα!

Καλή σου μέρα αφέντη με την κυρά!

Ο Μιχάλης Χατζηγιάννης τραγουδάει τα Μικρασιάτικα κάλαντα των Φώτων:

Τα κάλαντα των Φώτων από παιδική χορωδία:

Κάλαντα: Ο λόγος που η Εκκλησία τα είχε απαγορεύσει

Τα κάλαντα όπως τα γνωρίζουμε σήμερα έχουν θρησκευτικό περιεχόμενο. Όμως η αλήθεια είναι πως, για πάρα πολλούς αιώνας τα τραγούδια αυτά είχαν κοσμικό χαρακτήρα και η καταγωγή τους ανάγονταν στην αρχαιότητα, σε ήθη και έθιμα που είχαν ριζώσει στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, τα οποία περιγράφονται στο έργο του Πλουτάρχου. Οι νεαροί τραγουδιστές λάμβαναν δώρα και κεράσματα από τους ιδιοκτήτες των σπιτιών που επισκέπτονταν και η παρουσία τους θεωρούνταν καλός οιωνός από τους προγόνους μας.

Όμως, με την επικράτηση του Χριστιανισμού, τα κάλαντα, ως απομεινάρια της αρχαίας θρησκείας, αντιμετωπίστηκαν από την Εκκλησία με καχυποψία. Η ΣΤ' Οικουμενική Συνόδος το 680 μ.Χ. καταδίκασε το έθιμο ως ειδωλολατρικό και το απαγόρευσε.

Φυσικά, όπως γνωρίζουμε, το έθιμο αποδείχθηκε πιο ανθεκτικό από τους κανόνες και τις διώξεις. Οι φανατικοί καλαντιστές της εποχής άλλαξαν τους στίχους και προσάρμοσαν τα κάλαντα στα νέα δεδομένα. Έτσι, με τον καιρό οι Μηναγύρτες, όπως αποκαλούσαν υποτιμητικά τους καλαντιστές οι πολέμιοί τους, αναδείχθηκαν σε κεντρικούς πρωταγωνιστές όλων των μεγάλων θρησκευτικών γιορτών.

Η προέλευση της λέξης κάλαντα

Ετυμολογικά, η λέξη «κάλαντα» προέρχεται από τη λατινική λέξη calendae (καλένδες στα ελληνικά), που σημαίνει τις πρώτες ημέρες κάθε μήνα, 5 ή 7 ανάλογα με την διάρκεια της νέας σελήνης. Οι ημέρες αυτές χωρίζονταν σε εργάσιμες (λέγονταν και δικάσιμες) και αργίες, κατά τις οποίες λατρεύονταν οι θεοί.

Ειδικά, οι Καλένδες του Ιανουαρίου ήταν μέρες γιορτής για τους Ρωμαίους που γλεντούσαν με την καρδιά τους την αλλαγή του χρόνου με τραγούδια, χορούς, επισκέψεις και ανταλλαγή δώρων.

Από τις αρχαίες ρωμαϊκές Καλένδες και δη του Ιανουαρίου παίρνουν το όνομά τους τα κάλαντα.

Πηγή: iEidiseis.gr

Τελευταία τροποποίηση στις Πέμπτη, 04 Ιανουαρίου 2024 20:32

Σχετικά Άρθρα

  • Λύκειο των Ελληνίδων Πύργου: Το Σάββατο του Λαζάρου οι μικροί μαθητές θα τραγουδήσουν τα κάλαντα στο Δημαρχείο και στην Ι.Μ. Ηλείας
    Λύκειο των Ελληνίδων Πύργου: Το Σάββατο του Λαζάρου οι μικροί μαθητές θα τραγουδήσουν τα κάλαντα στο Δημαρχείο και στην Ι.Μ. Ηλείας

    «Πού 'σουν Λάζαρε, πού η φωνή σου όπου σε έκλαιγαν οι αδερφοί σου;…»

    Το Σάββατο του Λαζάρου (27/4/2024) οι μικροί μαθητές του Λυκείου των Ελληνίδων Πύργου θα τραγουδήσουν τα κάλαντα του Λαζάρου με παραδοσιακές φορεσιές και κεράσματα (λαζαράκια) στο Δημαρχείο ώρα 10.30πμ. και στην Ι.Μ. Ηλείας.

    Συνοδεύει η Μαρία Παπαγεωργίου (κανονάκι) και ο Ανδρέας Μικελόπουλος (κρουστά).

    Ήρθ' ο Λάζαρος, ήρθαν τα βάγια, ήρθ' η Κυριακή που τρων' τα ψάρια.

    Καλό Πάσχα!

    (Δελτίο Τύπου)

  • Κυλλήνη: Πλήθος κόσμου τα Θεοφάνεια στο λιμάνι
    Κυλλήνη: Πλήθος κόσμου τα Θεοφάνεια στο λιμάνι

    Ο δήμος Ανδραβίδας - Κυλλήνης τίμησε τα Άγια Θεοφάνεια στο αλιευτικό καταφύγιο Λεχαινών και στο Λιμάνι της Κυλλήνης. Στην Κυλλήνη, πλήθος κόσμου παραβρέθηκε για να παρακολουθήσει την τελετή καθαγιασμού των υδάτων από τον Πανοσιολογιότατο Αρχιμανδρίτη Φιλάρετο Σπανόπουλο συνοδεία ιερέων της περιοχής και παρουσία του βουλευτή Ηλείας και Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ Μιχάλη Κατρίνη, του δημάρχου Ανδρβίδας - Κυλλήνης Γιάννη Λέντζα, μελών της δημοτικής αρχής και εκπροσώπων τοπικών φορέων.

    Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με τη Θεία Λειτουργία στον Ι.Ν. Αγίου Διονυσίου Κυλλήνης ενώ στη συνέχεια ακολούθησε πομπή προς το λιμάνι συνοδεία της Φιλαρμονικής Λεχαινών.

    Αρκετοί βούτηξαν στα παγωμένα νερά του λιμανιού αλλά πιο τυχερός στάθηκε ο Γιάννης Ρουμελιώτης που για πρώτη φορά βούτηξε για να πιάσει τον σταυρό τα Θεοφάνεια…

    Theofania Kullini 6

    Theofania Kullini 2

    Theofania Kullini 3

    Theofania Kullini 4

    Theofania Kullini 5

  • Δήμος Πηνειού: Σε Μπούκα και Γλύφα ο εορτασμός των Θεοφανείων
    Δήμος Πηνειού: Σε Μπούκα και Γλύφα ο εορτασμός των Θεοφανείων

    Πλήθος κόσμου στην τελετή Καθαγιασμού των υδάτων στο Δήμο Πηνειού στην παραλία της Μπούκας και στο λιμανάκι της Γλύφας .

 Με κάθε λαμπρότητα εορτάστηκαν εφέτος τα Άγια Θεοφάνεια στο Δήμο Πηνειού. Σημαντική προσέλευση πολιτών από όλο το Δήμο και την ευρύτερη περιοχή .


    Ευχαριστούμε για την συμμετοχή των κολυμβητών που βούτηξαν για να πιάσουν το σταυρό στον Καθαγιασμό των υδάτων στην παραλία της Μπούκας και στο λιμανάκι της Γλύφας. 

 Μετά την Θεία Λειτουργία στους Ιερούς Ναούς του Δήμου, ο Δήμαρχος Πηνειού Αλέξιος Αθ. Καστρινός , οι Αντιδήμαρχοι , οι δημοτικοί σύμβουλοι ,οι Πρόεδροι των Δ.Κ., ο βουλευτής Διονύσης Καλαματιανός, οι ιερείς του Δήμου και οι εκπρόσωποι αρχών και φορέων, όπως και πλήθος πιστών παραβρέθηκαν στον Καθαγιασμό των υδάτων όπου τελέστηκε από τον Πατήρ Ανδρέα Καρνέζο στην παραλία της Μπούκας και τον Πανοσιολογιότατο Φιλάρετο Σπανόπουλο και Ιερείς της περιοχής στο λιμανάκι της Γλύφας.



    Τυχερός του σταυρού στην παραλία της Μπούκας στάθηκε ο Σταθάτος Σπύρος του Γερασίμου από την Γαστούνη και στο λιμανάκι της Γλύφας ο Χρήστος Σπανός όπου τιμήθηκαν από τον δήμαρχο Πηνειού με μία εικόνα της Παναγίας.

 Ο Δήμαρχος στο λιμανάκι της Γλύφας δήλωσε τα εξής :

    "Θέλω και εγώ με την σειρά μου να πω ότι η σημερινή μέρα θα είναι η αφετηρία μιας καινούριας φώτισης για να έρθουν μέρες καλύτερες, φωτεινότερες και δημιουργικότερες. Εύχομαι του χρόνου να είμαστε όλοι εδώ, περισσότεροι, υγιέστεροι και δυνατότεροι. Χρόνια πολλά σε όλους".

    Theofania Pineios 2

    Theofania Pineios 3

    Theofania Pineios 4

    Theofania Pineios 5

    Theofania Pineios 6

    Theofania Pineios 7

  • Κ. Σαμικό: Πλήθος πιστών παραβρέθηκαν στον καθαγιασμό των υδάτων
    Κ. Σαμικό: Πλήθος πιστών παραβρέθηκαν στον καθαγιασμό των υδάτων

    Χαιρετισμό εκ μέρους του δημάρχου Σάκη Μπαλιούκου, μετέφερε στο Κ. Σαμικό η δημοτική σύμβουλος Αθανασία Κουσκουρή

    Με λαμπρότητα εορτάστηκαν το πρωί του Σαββάτου 6 Ιανουαρίου 2024, τα Θεοφάνεια στο δήμο Ανδρίτσαινας-Κρεστένων, παρουσία εκπροσώπων της εκκλησίας, τοπικών φορέων, αρχών και πλήθους κόσμου.

    Με μεγάλη συμμετοχή κόσμου έγινε η τελετή καθαγιασμού των υδάτων στην παραλία της Κοινότητας Κάτω Σαμικού, όπου αρχικά τελέστηκε Δοξολογία κι εν συνεχεία έγινε η ρίψη του Τιμίου Σταυρού στην παραλία της περιοχής, τον οποίο ανέσυρε από τη θάλασσα ο μαθητής της Β’ Γυμνασίου Κρεστένων Γιάννης Τσούρας.

    Σε σύντομο χαιρετισμό εκ μέρους του δημάρχου Ανδρίτσαινας –Κρεστένων κ. Σάκη Μπαλιούκου, η δημοτική σύμβουλος κ. Αθανασία Κουσκουρή αφού ευχήθηκε σε όλους χρόνια πολλά και καλή χρονιά, τόνισε πως «ο δήμαρχος και όλοι εμείς θα είμαστε δίπλα στον καθέναν , να επιλύσουμε κάθε μεγάλο και μικρό πρόβλημα και πιστεύουμε ότι όλοι μαζί με ενότητα θα καταφέρουμε να πάμε το δήμο μας και την περιοχή μας πιο ψηλά».

    Ακόμα η κ. Κουσκουρή ανέφερε πως ο δήμαρχος θα βρίσκεται πολύ σύντομα κοντά μας, μετά τη διάγνωσή του τις προηγούμενες ημέρες με κορωνοϊό.

    Από την πλευρά του εξάλλου ο μαθητής που ανέσυρε για πρώτη φορά τον Τίμιο Σταυρό και στον οποίο προσφέρθηκε χρυσός σταυρός, με δηλώσεις του εξέφρασε τη μεγάλη χαρά του που έπεσε για το συγκεκριμένο σκοπό στη θάλασσα, παρά το αρκετό κρύο που επικρατούσε!

    Ανάλογες τελετές καθαγιασμού των υδάτων έγιναν στις Τ.Κ. Σέκουλα και Τρυπητής του δήμου Ανδρίτσαινας-Κρεστένων, παρουσία τοπικών φορέων, αιρετών και πολλών κατοίκων από την ευρύτερη περιοχή.

    Theofania Samiko 2

    Theofania Samiko 3

    Theofania Samiko 4

    Theofania Samiko 5

    Theofania Samiko 6

  • Πλήθος κόσμου στην τελετή Καθαγιασμού των υδάτων από το Δήμο Ήλιδας, στο λιμανάκι του Παλουκίου
    Πλήθος κόσμου στην τελετή Καθαγιασμού των υδάτων από το Δήμο Ήλιδας, στο λιμανάκι του Παλουκίου

    Με κάθε λαμπρότητα γιόρτασε εφέτος τα Άγια Θεοφάνεια ο Δήμος Ήλιδας, στο αλιευτικό καταφύγιο του Παλουκίου. Η προσέλευση του κόσμου από την Αμαλιάδα και κάθε σημείο του Δήμου Ήλιδας ήταν πέραν του αναμενόμενου, ενώ σε αυτό συνέβαλε ο καλός καιρός και οι υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες.

    Ιδιαίτερα μεγάλη ήταν και η συμμετοχή των κολυμβητών που βούτηξαν για να πιάσουν το σταυρό, οι οποίοι ήταν συνολικά 12 στον αριθμό, ανάμεσά του και μικρά σε ηλικία παιδιά.

    Μετά την καθιερωμένη Θεία Λειτουργία στους Ιερούς Ναούς του Δήμου, ο Δήμαρχος Ήλιδας Χρήστος Χριστοδουλόπουλος, τα μέλη της Δημοτικής Αρχής και του Δημοτικού Συμβουλίου, ο νέος Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη και βουλευτής Ηλείας Ανδρέας Νικολακόπουλος, ο βουλευτής Διονύσης Καλαματιανός, οι ιερείς της πόλεως, και οι εκπρόσωποι αρχών και φορέων, όπως και πλήθος πιστών, παραβρέθηκαν στο λιμανάκι του Παλουκίου, όπου και τελέσθηκε ο Καθαγιασμός των υδάτων από τον Αρχιμανδρίτη κ. Δαμασκηνό Πετράκο.

    Τυχερός του σταυρού στάθηκε τη φετινή χρονιά ο Νικόλαος Μπουγονικολός από την Αμαλιάδα, όπου, μάλιστα, τιμήθηκε από τον νέο δήμαρχο Ήλιδας κ. Χρήστο Χριστοδουλόπουλο για την επιτυχία του, με έναν χρυσό σταυρό, δεχόμενος και πολλές ευχές για ότι καλύτερο.

    Ο Δήμαρχος Ήλιδας στάθηκε στην αθρόα προσέλευση του κόσμου στο λιμανάκι, τονίζοντας κατά τη δήλωσή του: «Χρόνια πολλά, με φώτιση και υγεία. Ο κόσμος κατέβηκε για να γιορτάσουμε όλοι μαζί τον αγιασμό των υδάτων, σε μία όμορφη και ηλιόλουστη ημέρα. Και πάλι, να ευχηθώ από καρδιάς χρόνια πολλά σε όλες και όλους, μια χρονιά μόνο με καλές ειδήσεις και ειρήνη σε όλη την πλάση, μια χρονιά που θα αποτελέσει την απαρχή για να ξεπεράσουμε τα όποια προβλήματα των τελευταίων ετών. Άλλωστε η ζωή και το φως πάντα νικούν το σκοτάδι».

    (Δελτίο Τύπου)

    Theofania palouki 2

    Theofania palouki 3

    Theofania palouki 4

    Theofania palouki 5

    Theofania palouki 6

    Theofania palouki 7

    Theofania palouki 8

    Theofania palouki 9

    Theofania palouki 10

  • Σπιάντζα: 12χρονoς μαθητής έπιασε το Σταυρό. Με Μεγαλοπρέπεια και πολύ κόσμο ο αγιασμός των Υδάτων στον Οικισμό
    Σπιάντζα: 12χρονoς μαθητής έπιασε το Σταυρό. Με Μεγαλοπρέπεια και πολύ κόσμο ο αγιασμός των Υδάτων στον Οικισμό

    Με την παρουσία πλήθους κόσμου και οικιστών πραγματοποιήθηκε το πρωί του Σαββάτου ο αγιασμός των υδάτων στη Σπιάντζα και εν συνεχεία η κοπή της πίτας του Συλλόγου Οικιστών.

    Στις 11 το πρώι οι πιστοί με πομπή κατευθύνθηκαν στη θάλασσα όπου ο Ιερέας έριξε το Σταυρό και αγίασε τα νερά. Πέντε κολυμβητές βούτηξαν στη θάλασσα για να πιάσουν το Σταυρό.

    Το Σταυρό έπιασε ο 12χρονος μαθητής της ΣΤ΄Δημοτικού Άγγελος Ασημακόπουλος ο οποίος πήρε δώρο από το Σύλλογο Οικιστών μία εικόνα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρως.

    Στη συνέχεια στο προαύλιο της εκκλησίας έγινε η κοπή της πίτας του συλλόγου συνοδευόμενη από τις καθιερωμένες ανταλλαγές ευχών.

    Η τυχερή που κέρδισε το φλουρί ήταν η Ανθή Καπώνη μαθήτρια της Α΄Δημοτικού όπου πήρε μία εικόνα της Παναγίας δώρο από το το Σύλλογο Οικιστών.

    Στις εκδηλώσεις το δήμο εκπροσώπησε ο Αντιδήμαρχος Καθαριότητας – Πρασίνου και Ανακύκλωσης, Βασίλης Φάμελος ενώ το παρόν έδωσαν η πρόεδρος της Τ.Κ Πύργου Αθηνά Κρεστενίτη και ο γραμματέας του Δημοτικού Συμβουλίου Πύργου Ανδρέας Γαλανόπουλος.

    Τη βασιλόπιτα για άλλη μια χρονιά προσέφερε το Ζαχαροπλαστείο Σμαρνάκης.

    Theofania Spiantza 4

    Theofania Spiantza 5

    Theofania Spiantza 6

    Theofania Spiantza 3

    Theofania Spiantza 7

    Theofania Spiantza 8

    Theofania Spiantza 2

  • Μυτιλήνη: «Στημένη» η ρίψη του Σταυρού; Το βίντεο που έγινε viral με την ύποπτη κίνηση του ιερέα στον κολυμβητή
    Μυτιλήνη: «Στημένη» η ρίψη του Σταυρού; Το βίντεο που έγινε viral με την ύποπτη κίνηση του ιερέα στον κολυμβητή

    Viral έχει γίνει, τις τελευταίες ώρες, το βίντεο από την τελετή για τον Αγιασμό των υδάτων στο λιμάνι της Μυτιλήνης.

    Όπως φαίνεται στο βίντεο, οι κολυμβητές περίμεναν με αγωνία να βουτήξουν για να πιάσουν τον Τίμιο Σταυρό, ωστόσο φαίνεται ότι, το αποτέλεσμα της τελετής, είχε ήδη κριθεί, πριν ο Σταυρός αγγίξει το νερό.

    Στο βίντεο ο ιερέας φαίνεται να μη ρίχνει -όπως συνηθίζεται- μακριά τον Σταυρό, αλλά να τον «παραδίδει», ουσιαστικά σε έναν από τους νέους που βρίσκονται μπροστά του, περιμένοντας να βουτήξουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι, όπως φαίνεται και από τις εικόνες, ο κολυμβητής πρώτα πιάνει τον Σταυρό και, στη συνέχεια, βουτά στη θάλασσα.

    Δείτε το βίντεο

    Πηγή: ethnos.gr

  • Θεοφάνεια: Πιάστηκαν στα χέρια για τον Σταυρό στα Τρίκαλα
    Θεοφάνεια: Πιάστηκαν στα χέρια για τον Σταυρό στα Τρίκαλα

    Απρόοπτο ήταν το σκηνικό στη ρίψη του Σταυρού στα παγωμένα νερά του Ληθαίου στα Τρίκαλα, αφού κατέληξαν να πιαστούν στα χέρια οι κολυμβητές ανήμερα των Θεοφανείων.

    Σύμφωνα με το trikalaopinion.gr, αρχικά τον σταυρό έπιασε ένας νεαρός, όμως έπεσαν πάνω του άλλοι για να τον πάρουν με αποτέλεσμα να υπάρξει ένταση.

    Η δυσφορία που προκλήθηκε αποτυπώθηκε και από το σχόλιο του Μητροπολίτη Αυλώνος κ. Χριστόδουλο ο οποίος από μικροφώνου είπε «θα σκοτωθούν τώρα…».

    Πάντως, το περιστατικό άφησε πικρή γεύση σε όσους βρέθηκαν εκεί καθώς την τελετή παρακολουθούσαν και μικρά παιδιά τα οποία ήρθαν αντιμέτωπα με στιγμές βίας σε μία κορυφαία για την Ορθόδοξη Πίστη, γιορτή.

    Δείτε βίντεο:

    Πηγή: cnn.gr

Sites του Ομίλου

Αγ. Κυριακής 4 | Πύργος Ηλείας | Τηλ: 26210 30400 | Δημοσιογραφικό τμήμα: 6976 869414 | Εμπορικό Τμήμα: 6945 556212 | email: [email protected]

Μ.Η.Τ. 242102 | ΑΦΜ: 105224221 - ΔΟΥ Πύργου | Aρ.Γ.Ε.ΜΗ. 141319425000 | Ατομική Επιχείρηση | Ιδιοκτήτρια - διευθύντρια - διαχειρίστρια - δικαιούχος ονόματος τομέα: Δήμητρα Βέλμαχου | Διευθυντής σύνταξης: Γιάννης Σπυρούνης

Up & High Media & Productions

ilia live smallCopyright © 2011 - 2024 Ηλεία Live!.
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.

Μέλος του 
Μητρώο ΜΗ

Marma Touch