Σχετικά Άρθρα

• Η μεγαλύτερη καταιγίδα στο ηλιακό μας σύστημα αλλάζει συνεχώς σχήμα και θέση
  σε Τεχνολογία
  

  Νέες παρατηρήσεις της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας του Δία που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble δείχνουν ότι η 190 ετών καταιγίδα κουνιέται και αλλάζει σχήμα συνεχώς.

  Οι απροσδόκητες παρατηρήσεις, τις οποίες έκανε το Hubble επί 90 ημέρες από τον Δεκέμβριο έως τον Μάρτιο, δείχνουν ότι η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα (Great Red Spot, ή GRS για συντομία) δεν είναι τόσο σταθερή όσο φαίνεται, σύμφωνα με τους αστρονόμους.

  Η GRS είναι ένας αντικυκλώνας, μια μεγάλη κυκλοφορία ανέμων στην ατμόσφαιρα του Δία που περιστρέφεται γύρω από μια κεντρική περιοχή υψηλής πίεσης κατά μήκος της ζώνης νεφών του νότιου μεσαίου γεωγραφικού πλάτους του πλανήτη. Και η μεγαλύτερη στο ηλιακό μας σύστημα, τόσο μεγάλη που η Γη θα μπορούσε να χωρέσει μέσα της.

  Παρόλο που οι καταιγίδες θεωρούνται γενικά ασταθείς, η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα διατηρείται για σχεδόν δύο αιώνες. Αλλά οι παρατηρούμενες αλλαγές φαίνεται να σχετίζονται με την κίνηση και το μέγεθός της. Μια ακολουθία των εικόνων στο παρακάτω βίντεο της NASA δείχνει τη δίνη να «κουνιέται» σαν ζελατίνη και να διαστέλλεται και να συστέλλεται με την πάροδο του χρόνου:

  Η σχετική μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Planetary Science Journal και παρουσιάστηκε στην πρόσφατη 56η ετήσια συνάντηση του Τμήματος Πλανητικών Επιστημών της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας.

  «Ενώ γνωρίζαμε ότι η κίνησή του μεταβάλλεται ελαφρώς στο γεωγραφικό μήκος της, δεν περιμέναμε να δούμε και το μέγεθος να ταλαντώνεται. Απ' όσο γνωρίζουμε, δεν έχει εντοπιστεί στο παρελθόν», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Έιμι Σάιμον, πλανητική επιστήμονας στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA.

  «Με την υψηλή ανάλυση του τηλεσκοπίου Hubble μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η GRS συμπιέζεται και αποσυμπιέζεται, ενώ ταυτόχρονα κινείται ταχύτερα και βραδύτερα. Αυτό ήταν πολύ απροσδόκητο», συμπλήρωσε.

  Μια μεταβαλλόμενη εξωγήινη καταιγίδα

  Οι αστρονόμοι παρατηρούν την Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα εδώ και τουλάχιστον 150 χρόνια. Οι επιστήμονες της NASA χρησιμοποιούν το Hubble για να παρακολουθούν τη συμπεριφορά της μία φορά το χρόνο μέσω του προγράμματος Outer Planet Atmospheres Legacy ή OPAL, του οποίου ηγείται η Σάιμον. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα παρατηρεί τους εξωτερικούς πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και παρακολουθεί πώς αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου.

  Όμως οι νέες παρατηρήσεις έγιναν ξεχωριστά μέσω ενός προγράμματος αφιερωμένου στη λεπτομερέστερη μελέτη της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας, παρακολουθώντας πώς η καταιγίδα μεταβάλλεται σε διάστημα μηνών. Οι γνώσεις που συλλέγονται από προγράμματα σαν αυτό μπορούν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν πώς μπορεί να είναι ο καιρός σε εξωπλανήτες που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από άλλα άστρα.

  Η ομάδα της Σάιμον χρησιμοποίησε τις εικόνες υψηλής ανάλυσης του Hubble για να ρίξει μια λεπτομερή ματιά στο μέγεθος, το σχήμα και τις χρωματικές αλλαγές της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας.

  «Όταν κοιτάζουμε προσεκτικά, βλέπουμε ότι πολλά πράγματα αλλάζουν από μέρα σε μέρα», δήλωσε η Σάιμον. Στις αλλαγές περιλαμβάνεται η φωτεινότητα του πυρήνα της καταιγίδας όταν η GRS βρίσκεται στο μεγαλύτερο μέγεθός της, καθώς ταλαντώνεται.

  «Καθώς επιταχύνεται και επιβραδύνεται, η GRS πιέζει τους αεροχείμαρρους στα βόρεια και νότια της», δήλωσε ο Μάικ Ουόνγκ, συν-συγγραφέας της μελέτης, πλανητικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ. «Σαν ένα σάντουιτς όπου οι φέτες ψωμιού εξογκώνονται όταν υπάρχει πολύ γέμιση στη μέση».

  Στον Ποσειδώνα, οι σκοτεινές κηλίδες μπορούν να παρασυρθούν σε όλο τον πλανήτη, καθώς δεν υπάρχουν ισχυροί αεροχείμαρροι που να τις συγκρατούν στη θέση τους, ενώ στον Δία η Μεγάλη Κόκκινη Κηλίδα είναι παγιδευμένη ανάμεσα σε αεροχείμαρρους σε νότιο γεωγραφικό πλάτος, σύμφωνα με τον Ουόνγκ.

  Οι αστρονόμοι έχουν παρατηρήσει ότι η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα συρρικνώνεται από τότε που ξεκίνησε το πρόγραμμα OPAL πριν από μια δεκαετία και προβλέπουν ότι θα συνεχίσει να συρρικνώνεται μέχρι να φτάσει σε ένα σταθερό, λιγότερο μακρόστενο σχήμα, το οποίο θα μπορούσε να μειώσει την ταλάντωση.

  «Αυτή τη στιγμή υπερπληρώνει τη ζώνη πλάτους της σε σχέση με το πεδίο του ανέμου. Μόλις συρρικνωθεί μέσα σε αυτή τη ζώνη, οι άνεμοι θα την κρατήσουν πραγματικά στη θέση της», δήλωσε η Σάιμον.

  Με πληροφορίες από: The largest storm in our solar system is moving unexpectedly, scientists say by Ashley Strickland, CNN

  Πηγή: Cnn.gr
• Δίας: Εκτοξεύθηκε το «Europa Clipper» της NASA – Αναζητά την πιθανή ύπαρξη εξωγήινης ζωής (video)
  σε Τεχνολογία
  

  Οι επιστήμονες θεωρούν ότι η Ευρώπη, το φεγγάρι του Δία, το φεγγάρι έχει πιθανότατα έναν υπόγειο ωκεανό.

  Ένας πύραυλος SpaceX Falcon Heavy απογειώθηκε, τη Δευτέρα (14/10), από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα, μεταφέροντας ένα σκάφος της NASA που έχει σχεδιαστεί για να εξερευνήσει το παγωμένο φεγγάρι του Δία με την ονομασία Ευρώπη και να αναζητήσει σημάδια εξωγήινης ζωής.

  Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν οι «Los Angeles Times», το «Europa Clipper» θα κάνει ταξίδι πεντέμισι ετών και περίπου 2,8 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων προς τον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού συστήματος μας. Το ταξίδι του «Europa Clipper» δεν θα είναι άμεσο, καθώς θα υποβοηθηθεί από τη βαρύτητα, περνώντας πρώτα από τον Άρη στις αρχές του επόμενου έτους και στη συνέχεια θα περάσει γύρω από τη Γη στα τέλη του 2026 προτού στραφεί προς τον Δία και το παγωμένο, δυναμικό φεγγάρι του.

  Liftoff of Europa Clipper!
  
  The #EuropaClipper spacecraft lifted off at 12:06pm ET Oct. 14 from Launch Pad 39A aboard a SpaceX Falcon Heavy rocket.
  
  The mission will help scientists better understand how life developed on Earth and the potential for finding life beyond our… pic.twitter.com/rzqbmqvyBh

  — NASA's Kennedy Space Center (@NASAKennedy) October 14, 2024

  Η αποστολή του «Europa Clipper» στον Δία

  Ως εκ τούτου, το «Europa Clipper» είναι προγραμματισμένο να φτάσει στον Δία το 2030 και να συλλέξει δεδομένα για περισσότερα από τέσσερα χρόνια. Όταν τελειώσει η αποστολή, το διαστημικό σκάφος θα πετάξει σε ένα από τα βραχώδη φεγγάρια του Δία για να διασφαλίσει ότι το διαστημόπλοιο δεν θα μολύνει την Ευρώπη. Η εκτόξευση ήταν αρχικά προγραμματισμένη για τις 10 Οκτωβρίου, αλλά δεν έγινε λόγω του τυφώνα Μίλτον.

  Οι επιστήμονες υποστηρίζουν εδώ και δεκαετίες μια αποστολή στην Ευρώπη, από τότε που το σκάφος «Galileo» της NASA διαπίστωσε ότι το φεγγάρι έχει πιθανότατα έναν υπόγειο ωκεανό, ο οποίος θερμαίνεται από τις βαρυτικές δυνάμεις του Δία που συμπιέζουν και τεντώνουν τον πυρήνα του φεγγαριού, καθώς η Ευρώπη περιστρέφεται γύρω από τον γιγαντιαίο πλανήτη με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Με νερό, μια πηγή ενέργειας με τη μορφή θερμότητας και ενδεχομένως οργανικές ενώσεις, οι επιστήμονες λένε ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να είναι φιλοξενήσει εξωγήινη ζωή.

  Ενώ θα βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Δία, το «Europa Clipper» θα περάσει δεκάδες φορές από την Ευρώπη και θα χρησιμοποιήσει τη σειρά επιστημονικών οργάνων του για να μελετήσει τη δυναμική του υπόγειου ωκεανού του φεγγαριού και να αναζητήσει οργανικές ενώσεις, δηλαδή μια πιθανή ένδειξη ζωής. Η αποστολή του «Europa Clipper», αξίας 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από το Jet Propulsion Laboratory της NASA. Είναι ο μεγαλύτερος πλανητικός ανιχνευτής που έχει κατασκευάσει ποτέ η διαστημική υπηρεσία.

  Watch as our largest planetary spacecraft takes flight!@EuropaClipper is targeted to launch at 12:06pm ET (1606 UTC) on a Falcon Heavy rocket from @NASAKennedy, beginning its journey to Jupiter’s ocean moon, Europa. https://t.co/ajxnh7LMhQ

  — NASA (@NASA) October 14, 2024

  Πηγή: iEidiseis.gr - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΑΠΕ-ΕΡΑ/ CRISTOBAL HERRERA-ULASHKEVICH

• Διάστημα: Πέντε εντυπωσιακές όψεις του σύμπαντος από την διαστημική αποστολή Euclid
  σε Τεχνολογία
  

  Πέντε εντυπωσιακές νέες όψεις του σύμπαντος, τις οποίες «αιχμαλώτισε» η διαστημική αποστολή Euclid του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) δημοσιεύονται σήμερα, σχεδόν έντεκα μήνες μετά την εκτόξευση της αποστολής.

  Οι νέες εικόνες συνοδεύουν τα πρώτα επιστημονικά δεδομένα της αποστολής που επίσης δημοσιοποιούνται σήμερα και δέκα προσεχείς επιστημονικές εργασίες.

  Η επιστήμονας του προγράμματος Euclid, Βαλέρια Πετορίνο, κάνει λόγο για «ένα σημαντικό ορόσημο». «Οι εικόνες και τα σχετικά επιστημονικά ευρήματα είναι εντυπωσιακά διαφορετικά όσον αφορά στα αντικείμενα και τις αποστάσεις που παρατηρούνται. Περιλαμβάνουν μια ποικιλία επιστημονικών εφαρμογών και παρόλα αυτά αντιπροσωπεύουν μόλις 24 ώρες παρατηρήσεων. Δίνουν απλώς μια ιδέα για το τι μπορεί να κάνει ο Euclid. Ανυπομονούμε για άλλα έξι χρόνια δεδομένων που έρχονται», σημειώνει.

  Οι πρώτες παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου στόχευσαν 17 αστρονομικά αντικείμενα, από κοντινά νέφη αερίου και σκόνης έως μακρινά σμήνη γαλαξιών και αποκάλυψαν πάνω από έντεκα εκατομμύρια αντικείμενα στο ορατό φως και επιπλέον πέντε εκατομμύρια στο υπέρυθρο φως.

  Το τηλεσκόπιο στοχεύει να αποκαλύψει τα μυστικά του σκοτεινού σύμπαντος. Θα χαρτογραφήσει δισεκατομμύρια γαλαξίες σε περισσότερο από το ένα τρίτο του ουρανού, θα εξερευνήσει πώς σχηματίστηκε και εξελίχθηκε το σύμπαν και θα μελετήσει τα πιο μυστηριώδη συστατικά του: την σκοτεινή ενέργεια και την σκοτεινή ύλη. Σύμφωνα με την ESA, οι εικόνες που λαμβάνονται από αυτό το διαστημικό τηλεσκόπιο είναι τουλάχιστον τέσσερις φορές πιο ευκρινείς από εκείνες που μπορούμε να πάρουμε από επίγεια τηλεσκόπια.

  #ESAEuclid celebrates first science with sparkling cosmic views! 🤩
  
  The images are part of Euclid’s Early Release Observations — just 24 hours of observations, 17 targets, over 11 million objects revealed in visible light and 5 million more in infrared light.
  
  Access them here👉… pic.twitter.com/P1Be1GCMKv

  — ESA's Euclid mission (@ESA_Euclid) May 23, 2024

  Η πρώτη εικόνα που δημοσιεύεται αφορά στο σμήνος γαλαξιών Abell 2390 και αποκαλύπτει περισσότερους από 50.000 γαλαξίες. Η δεύτερη παρουσιάζει το Messier 78, ένα φυτώριο αστεριών που περιβάλλεται από διαστρική σκόνη, στο οποίο το τηλεσκόπιο εντόπισε κρυφές περιοχές σχηματισμού άστρων για πρώτη φορά χαρτογραφώντας τα πολύπλοκα νήματα αερίου και σκόνης με λεπτομέρεια και αποκαλύπτοντας νεοσχηματισμένα αστέρια και πλανήτες.

  Στην τρίτη εικόνα το τηλεσκόπιο παρουσιάζει τον NGC 6744, ένα αρχέτυπο του είδους του γαλαξία που σχηματίζει τα περισσότερα αστέρια. Το μεγάλο οπτικό πεδίο του Ευκλείδη καλύπτει ολόκληρο τον γαλαξία αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες σε μικρές χωρικές κλίμακες.

  Η τέταρτη εικόνα απεικονίζει το σμήνος γαλαξιών Abell 2764, το οποίο περιλαμβάνει εκατοντάδες γαλαξίες μέσα σε ένα τεράστιο κομμάτι σκοτεινής ύλης. Επίσης, στο προσκήνιο φαίνεται ένα πολύ φωτεινό αστέρι που βρίσκεται στον δικό μας γαλαξία (V*BP-Phoenicis).

  Τέλος, παρουσιάζεται η ομάδα γαλαξιών Dorado Group και το τηλεσκόπιο καταγράφει γαλαξίες που εξελίσσονται και συγχωνεύονται.

  Σημειώνεται ότι η αποστολή Euclid λειτουργεί από την ESA σε συνεργασία με τη NASA. Η κοινοπραξία Euclid αποτελείται από περισσότερους από 2.000 επιστήμονες από 300 ινστιτούτα σε 15 χώρες της Ευρώπης, των ΗΠΑ, του Καναδά και της Ιαπωνίας και είναι υπεύθυνη για την παροχή των επιστημονικών οργάνων και την ανάλυση των επιστημονικών δεδομένων.

  Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Dorado Group/ Credit: ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA, image processing by J.-C. Cuillandre (CEA Paris-Saclay), G. Anselmi; CC BY-SA 3.0 IGO or ESA Standard Licence

• NASA: Εκπληκτικές εικόνες από τις λίμνες λάβας και τα βουνά στην Ιώ, το φεγγάρι του Δία
  σε Τεχνολογία
  

  Δύο κοντινές πτήσεις του διαστημικού σκάφους Juno της NASA από την Ιώ, το γεμάτο ηφαίστεια φεγγάρι του Δία, συνέλλεξαν μοναδικές εικόνες και δεδομένα τα οποία η διαστημική υπηρεσία μετέτρεψε σε δύο εντυπωσιακά βίντεο.

  Η Ιώ είναι λίγο μεγαλύτερη από το δικό μας φεγγάρι, αλλά δεν μοιάζει με κανένα άλλο μέρος του ηλιακού συστήματος, καθώς η επιφάνειά της καλύπτεται από εκατοντάδες ισχυρά ηφαίστεια, τα οποία εκτοξεύουν συντριβάνια λάβας με ύψος δεκάδων χιλιομέτρων, ορατά ακόμα και από τα μεγάλα τηλεσκόπια στη Γη.

  Το Juno (Ήρα) πέταξε σε απόσταση περίπου 1.500 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Ιούς τον Δεκέμβριο και τον Φεβρουάριο για να καταγράψει τις πρώτες λεπτομερείς εικόνες από τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη της.

  Η Ιώ είναι απλά γεμάτη με ηφαίστεια, και πιάσαμε μερικά από αυτά σε δράση», ανακοίνωσε ο Σκοτ Μπόλτον, κύριος ερευνητής του προγράμματος Juno.

  «Πήραμε επίσης μερικά σπουδαία κοντινά πλάνα και άλλα δεδομένα για μια λίμνη λάβας μήκους 200 χιλιομέτρων που ονομάζεται Loki Patera. Η κατοπτρική αντανάκλαση που κατέγραψαν τα όργανά μας από τη λίμνη υποδηλώνει ότι τμήματα της επιφάνειας της Ιούς είναι λεία σαν γυαλί, θυμίζοντας τον οψιδιανό που δημιουργήθηκε από ηφαιστειακά φαινόμενα στη Γη».

  Δείτε στη συνέχεια το animation για τη Loki Patera που δημιούργησε η NASA με τα δεδομένα του Juno:

  Αν και η θερμοκρασία του μάγματος στην Ιώ ανέρχεται σε χιλιάδες βαθμούς, η επιφάνεια του φεγγαριού είναι πιθανότατα μείον 100 βαθμούς Κελσίου, δήλωσε ο Μπόλτον. «Όταν το μάγμα βγαίνει έξω καθώς ένα ηφαίστειο εκρήγνυται, παγώνει αμέσως και πιθανώς κάνει χιόνι θείου», είπε.

  Αυτό συμβαίνει και στη Loki Patera∙ ενώ η ίδια η λίμνη λάβας είναι πιθανότατα πολύ ζεστή, η κορυφή των νησιών που βρίσκονται μέσα σε αυτή είναι πιθανότατα πολύ κρύα.

  Ένα εντυπωσιακό βουνό

  Η ομάδα της αποστολής Juno χρησιμοποίησε το όργανο μικροκυματικής ακτινοβολίας του σκάφους για να δημιουργήσει χάρτες της επιφάνειας της Ιούς, δείχνοντας πόσο απίστευτα λεία είναι. Αυτό οφείλεται στη λάβα που αναδύεται συνεχώς και καλύπτει την επιφάνεια.

  Ωστόσο, το Juno κατέγραψε και ένα εντυπωσιακό βουνό, το οποίο η ομάδα ονόμασε Steeple Mountain. Το εντόπισε με τη βοήθεια του ήλιου που έλαμπε στην επιφάνεια της Ιούς, αποκαλύπτοντας τη σκιά μιας πολύ απότομης και μυτερής κορυφής. «Χρησιμοποιήσαμε τα επιστημονικά δεδομένα για να κατανοήσουμε τις σκιές και να μετρήσουμε την απόσταση», δήλωσε ο Μπόλτον. «Μπορεί να μην είναι απόλυτα σωστό, αλλά κάπως έτσι θα ήταν αν πηγαίνατε εκεί».

  Δείτε στη συνέχεια το animation για το Steeple Mountain της Ιούς:

  Η ομάδα χρησιμοποίησε επίσης τη συστοιχία τηλεσκοπίων Atacama Large Millimeter/submillimeter Array στη Χιλή για να παρατηρήσει τα αέρια στην ατμόσφαιρα της Ιούς. Οι ερευνητές βρήκαν ενδείξεις αφθονίας εμπλουτισμένου θείου και χλωρίου, γεγονός που υποδηλώνει ότι η Ιώ ήταν πιθανώς ηφαιστειακά ενεργή για το μεγαλύτερο μέρος ή και από την αρχή της ύπαρξής της, πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια.

  Αποκαλύπτοντας τα μυστήρια της Ιούς

  Η Ιώ βρίσκεται σε μια συνεχή κατάσταση διελκυστίνδας, καθώς έλκεται από την τεράστια βαρύτητα του Δία, αλλά και από τα μεγάλα φεγγάρια του, την Ευρώπη και τον Γανυμήδη.

  Αυτοί οι τρεις κόσμοι έλκουν τόσο βίαια την Ιώ που η επιφάνειά της διογκώνεται και συρρικνώνεται κατά 100 μέτρα, όπως οι παλίρροιες στη Γη μόνο που στην Ιώ αυτό συμβαίνει σε στερεό έδαφος. Οι δυνάμεις που ασκούνται στην Ιώ προκαλούν στην επιφάνειά της μια τεράστια ποσότητα θερμότητας, γι' αυτό και το υπέδαφός της παραμένει σαν λιωμένος βράχος, αποτελούμενος είτε από λιωμένο θείο είτε από πυριτικά πετρώματα. Οι συνεχείς ηφαιστειακές εκρήξεις βοηθούν το φεγγάρι να ανακουφίσει τη βαρυτική πίεση.

  Η Ιώ έχει μελετηθεί από πολλά διαστημικά σκάφη, συμπεριλαμβανομένων των Pioneer και Voyager στη δεκαετία του 1970 και του Galileo στη δεκαετία του 1990. Και τώρα, οι αποκαλύψεις του Juno βοηθούν τους επιστήμονες να κατανοήσουν τις δυνάμεις πίσω από την ηφαιστειακή δραστηριότητα του φεγγαριού όπως ποτέ άλλοτε.

  Με πληροφορίες από: Unprecedented images reveal jaw-dropping features of Jupiter’s ‘tortured moon’ by Ashley Strickland, CNN

  Πηγή: Cnn.gr

• Την πρώτη τεχνητή έκλειψη ηλίου θέλει να δημιουργήσει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος
  σε Τεχνολογία
  

  Μετά την πρόσφατη ολική έκλειψη ηλίου που παρατηρήθηκε κυρίως στη Βόρεια Αμερική, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) σχεδιάζει να δημιουργήσει μια τεχνητή έκλειψη, χρησιμοποιώντας δύο δορυφόρους.

  Η αποστολή Proba-3 του ESA θα είναι η πρώτη παγκοσμίως που θα επιχειρήσει κάτι τέτοιο. Ο λόγος γι’ αυτό το πρωτότυπο εγχείρημα; Η καλύτερη κατανόηση του ηλιακού καιρού μέσα από τη μελέτη του στέμματος του Ήλιου, δηλαδή της ατμόσφαιρας που τον περιβάλλει.

  Οι δορυφόροι Occulter και Coronagraph θα εκτοξευθούν μαζί και μετά από ένα μήνα θα τοποθετηθούν σε ακριβή σχηματισμό, με απόσταση 144 μέτρων ή λίγο περισσότερο.

  Όπως εξηγεί στο ακόλουθο βίντεο του Euronews η Marie Beeckman, μηχανικός λειτουργίας δορυφόρων στην εταιρεία διαστημικών υποδομών Redwire Space, η οποία συμμετέχει στο πρόγραμμα, ο Occulter θα πετάξει πιο κοντά στον Ήλιο και θα ευθυγραμμιστεί μαζί του για να τον μπλοκάρει, ρίχνοντας σκιά πάνω στον Coronagraph, με τον ίδιο τρόπο που η Σελήνη δημιουργεί σκιά πάνω στην επιφάνεια της Γης κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης.

  Αυτό θα επιτρέψει να παραμείνει ορατό μόνο το στέμμα του Ήλιου, ώστε ο Coronagraph να μπορέσει να φωτογραφίσει το εσωτερικό τμήμα της περιοχής του στέμματος. Εάν το φως από τον Ήλιο δεν εμποδιστεί, οποιοδήποτε τηλεσκόπιο παρατήρησης θα «τυφλωνόταν» και δεν θα μπορούσε να δει το στέμμα.

  Όταν η φωτογράφηση ολοκληρωθεί, οι δορυφόροι θα σπάσουν το σχηματισμό τους και θα μπουν σε ασφαλή τροχιά, αρκετά μακριά ο ένας από τον άλλον, ώστε να μη συγκρουστούν.

  Πρόβλεψη του ηλιακού καιρού

  Σύμφωνα με τον ESA, η μελέτη του ηλιακού στέμματος μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να προβλέψουν τον ηλιακό καιρό, όπως οι γεωμαγνητικές ηλιακές καταιγίδες που μπορούν να επηρεάσουν δορυφόρους σε τροχιά καθώς και δίκτυα επικοινωνίας και ηλεκτρικά δίκτυα στη Γη.

  «Αυτό θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε πολλά πράγματα, όπως την προέλευση του ηλιακού ανέμου», δήλωσε ο Andrei Zhukov, ανώτερος ερευνητής στο Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Βελγίου.

  Οι δύο δορυφόροι ολοκληρώνονται αυτή τη στιγμή στο Βέλγιο, και στη συνέχεια θα μεταφερθούν στην Ινδία, από όπου θα εκτοξευθούν τον Σεπτέμβριο.

  Η έκλειψη που θα δημιουργήσουν οι δύο δορυφόροι δεν θα είναι ορατή από τη Γη, διευκρινίζει ο ESA.

  Πηγή: Cnn.gr
• Europa Clipper: Αυτό είναι το «μήνυμα σε μπουκάλι» που θα σταλεί σε εξωγήινο ωκεανό
  σε Τεχνολογία
  

  Συμβολική πλάκα στο σκάφος που αναχωρεί για την Ευρώπη του Δία μεταφέρει μηνύματα της ανθρωπότητας.

  Μια μεταλλική πλάκα στην οποία έχουν χαραχθεί μηνύματα από την ανθρωπότητα θα ταξιδέψει με την αποστολή Europa Clipper που εκτοξεύει φέτος η NASA με προορισμό την Ευρώπη, ένα από τα μεγάλα φεγγάρια του Δία που κρύβει κάτω από την παγωμένη επιφάνειά του έναν απέραντο ωκεανό.

  Από την εποχή των αποστολών Pioneer και Voyager, πολλές ρομποτικές αποστολές της NASA έχουν μεταφέρει συμβολικά «μηνύματα σε μπουκάλι» που θα μπορούσαν να διαβαστούν στο μέλλον από κάποιον εξωγήινο πολιτισμό.

  Σειρά έχει τώρα το Europa Clipper, το οποίο σχεδιάστηκε να εξετάσει αν ο ωκεανός που κρύβεται κάτω από το επιφανειακό στρώμα πάγου της Ευρώπης προσφέρει κατάλληλες συνθήκες για την εξέλιξη μικροβιακής ζωής.

  Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο υπόγειος ωκεανός της Ευρώπης περιέχει διπλάσια ποσότητα νερού από τους ωκεανούς της Γης και πιθανώς διαθέτει τους χημικούς δομικούς λίθους της ζωής.

  Η χαραγμένη πλάκα που θα μεταφέρει το Europa Clipper, κατασκευασμένη από το σπάνιο μέταλλο ταντάλιο, αποκαλύφθηκε την περασμένη εβδομάδα στο συνέδριο South by Southwest (SXSW) που πραγματοποιήθηκε στο Όστιν Του Τέξας.

  Χαραγμένη με σχέδια και στις δύο πλευρές της, η πλάκα θα σφραγίζει το θωρακισμένο κέλυφος που θα προστατεύει τα όργανα του σκάφους από την ισχυρή ακτινοβολία του Δία.

  Στην εσωτερική πλευρά βρίσκεται κολλημένο ένα τσιπ πυριτίου πάνω στο οποίο έχουν χαραχθεί με μια δέσμη ιόντων τα ονόματα 2,6 εκατομμυρίων ανθρώπων που δήλωσαν συμμετοχή.

  Το μικροτσίπ βρίσκεται στο κέντρο ενός σχεδίου που δείχνει ένα μπουκάλι να αιωρείται στην τροχιά του Δία, ο συμβολισμός ενός «μηνύματος σε μπουκάλι».

  Κάτω από το μπουκάλι είναι χαραγμένο το ποίημα In Praise of Mystery: A Poem for Europa («Προς Έπαινο του Μυστηρίου: Ένα Ποίημα για την Ευρώπη») της βραβευμένης αμερικανίδας ποιήτριας Άντα Λιόν, γραμμένο με τον γραφικό χαρακτήρα της, καθώς και το πορτρέτο του πρωτοπόρου πλανητικού επιστήμονα Ρον Γκρίλι, ο οποίος έπαιξε σημαντικό ρόλο στον αρχικό σχεδιασμό της αποστολής.

  Η εσωτερική πλευρά της πλάκας περιλαμβάνει επίσης την Εξίσωση Ντρέικ, την οποία ανέπτυξε το 1961 ο αστρονόμος Φρανκ Ντρέικ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στη Σάντα Κρουζ προκειμένου να εκτιμήσει πόσοι εξωγήινοι πολιτισμοί μπορεί να κρύβονται στον Γαλαξία.

  Στην δε εξωτερική πλευρά της πλάκας έχουν χαραχθεί οι κυματομορφές, δηλαδή οι αναπαραστάσεις ηχητικών κυμάτων, της λέξης «νερό» όπως ηχογραφήθηκε σε 103 γλώσσες. Οι κυματομορφές απλώνονται ακτινωτά από ένα κεντρικό σύμβολο που αναπαριστά τη λέξη «νερό» στην αμερικανική νοηματική γλώσσα.

  «Η πλάκα συνδυάζει ό,τι καλύτερο έχει να προσφέρει η ανθρωπότητα στο Σύμπαν –επιστήμη, τεχνολογία, εκπαίδευση, τέχνη και μαθηματικά» δήλωσε η Λόρι Γκλέιζ, διευθύντρια του τμήματος Πλανητικής Επιστήμης στη NASA.

  «Το μήνυμα της σύνδεσης μέσω του νερού, το οποίο είναι αναγκαίο για όλες τις μορφές της ζωής όπως την γνωρίζουμε, αναδεικνύει τέλεια τη σύνδεση της Γης με αυτόν τον μυστηριώδη ωκεάνιο κόσμο που θα εξερευνήσουμε».

  Το Europa Clipper, το οποίο βρίσκεται υπό συναρμολόγηση στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια, προγραμματίζεται να εκτοξευτεί στη διάρκεια χρονικού παραθύρου που ανοίγει στις 10 Οκτωβρίου.

  Θα περάσει πρώτα από τον Άρη και μετά από τη Γη για να αυξήσει ταχύτητα εκμεταλλευόμενο τη βαρυτική έλξη των πλανητών και θα φτάσει στο σύστημα του Δία το 2030.

  Στη συνέχεια θα πραγματοποιήσει περίπου 50 κοντινά περάσματα από την Ευρώπη, την οποία θα πλησιάσει σε ελάχιστη απόσταση μόλις 26 χιλιομέτρων.

  Θα χρησιμοποιήσει κάμερες, φασματόμετρα, θερμικά όργανα και γεωραντάρ για να μελετήσει την προέλευση του δορυφόρου και να εξετάσει αν υπάρχουν οι συνθήκες για την εξέλιξη μικροβιακής ζωής.

  Το σκάφος θα επιχειρήσει επίσης να αναλύσει σταγονίδια νερού που εκτοξεύονται από ρωγμές στους επιφανειακούς πάγους στις Ευρώπης.

  Πηγή: In.gr
• NASA: Κοντινό πορτρέτο της Ιούς αποκαλύπτει έναν κόσμο ηφαιστείων
  σε Τεχνολογία
  

  Στις 30 Δεκεμβρίου η αποστολή Juno πλησίασε τον δορυφόρο του Δία σε απόσταση 1.500 χλμ.

  Ηφαίστεια που σιγοβράζουν και απέραντες πεδιάδες στερεοποιημένης λάβας απλώνονται στις νέες εικόνες της Ιούς που μετέδωσε η αποστολή Juno της NASA, η οποία πλησίασε το ηφαιστειακό φεγγάρι του Δία πιο κοντά από οποιοδήποτε άλλο σκάφος τα τελευταία 20 χρόνια.

  Η NASA ανάρτησε στο X τις πρώτες εικόνες από το κοντινό πέρασμα της 30ής Δεκεμβρίου, στη διάρκεια της 57^ης περιφοράς του σκάφους γύρω από τον Δία.

  Το Juno πέρασε σε απόσταση 1.500 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του δορυφόρου, ο οποίος έχει περίπου το ίδιο μέγεθος με τη Σελήνη.

  Μόνο ένα άλλο σκάφος έχει πλησιάσει περισσότερο την Ιώ –το Galileo της NASA, το οποίο έφτασε το 2001 σε απόσταση 181 χιλιομέτρων πάνω από τον νότιο πόλο.

  Mε τα ηφαίστεια που έχουν καταμετρηθεί στην επιφάνειά της να υπερβαίνουν τα 400, η Ιώ είναι μακράν το πιο ηφαιστειακά ενεργό σώμα του Ηλιακού Συστήματος.

  A color view of Jupiter's moon Io, the most volcanically active body in the solar system, captured by NASA's #JunoMission on Dec. 30. More images at https://t.co/fmQ8weHDSx. Make your own virtual visit to Io at https://t.co/p5UKsgdaja
  Image processed by Kevin M. Gill pic.twitter.com/xcbvq9nluy

  — NASA Solar System (@NASASolarSystem) December 31, 2023

  Αυτό οφείλεται στην βαρυτική έλξη του γιγάντιου Δία αλλά και των άλλων φεγγαριών του. Οι δυνάμεις αυτές περιοδικά τεντώνουν και συμπιέζουν την Ιώ, μια παραμόρφωση που δημιουργεί τριβές και τελικά απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες θερμότητας.

  Σε αντίθεση με άλλα φεγγάρια του Δία, τα οποία καλύπτονται από πάγο και περιέχουν μεγάλες ποσότητες νερού, η Ιώ είναι πρακτικά στεγνή, και καλυμμένη με κίτρινο θειάφι ηφαιστειακής προέλευσης.

  Ανά διαστήματα, γιγάντιοι πίδακες λάβας φτάνουν σε ύψος εκατοντάδων χιλιάδων χιλιομέτρων και εκτοξεύουν σωματίδια στο Διάστημα.

  Το Juno εκτοξεύτηκε το 2011 και έφτασε στο σύστημα του Δία το 2016 έπειτα από ταξίδι 2,8 δισ. χιλιομέτρων.

  Θα ξαναπεράσει σε απόσταση 1.500 χιλιομέτρων από την Ιώ στις 2 Φεβρουαρίου, δεν θα την προσεγγίσει όμως περισσότερο πριν η αποστολή του λήξει το 2025, οπότε το σκάφος θα αυτοκαταστραφεί με βουτιά αυτοκτονίας στην ατμόσφαιρα του Δία.

  Πηγή: In.gr

• «Μας εξέπληξε»: Τι αποκάλυψε το τηλεσκόπιο James Webb για την ατμόσφαιρα του Δία
  σε Τεχνολογία
  

  Ο Δίας ήταν ένας από τους πρώτους στόχους που παρατήρησε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb όταν έστρεψε για πρώτη φορά το υπέρυθρο βλέμμα του στο σύμπαν τον Ιούλιο του 2022. Αφού κατέγραψε εκπληκτικές εικόνες που ξεπέρασαν τις προσδοκίες των αστρονόμων, το διαστημικό παρατηρητήριο αποκάλυψε τώρα ένα πρωτόγνωρο χαρακτηριστικό στην ατμόσφαιρα του αέριου γίγαντα.

  Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη NIRCam (Near-Infared Camera) του Webb για να τραβήξουν μια σειρά εικόνων του Δία με διαφορά 10 ωρών, εφαρμόζοντας τέσσερα διαφορετικά φίλτρα για να ανιχνεύσουν αλλαγές στην ατμόσφαιρα του πλανήτη.

  Οι αστρονόμοι εντόπισαν έναν αεροχείμαρρο υψηλής ταχύτητας στην κατώτερη στρατόσφαιρα του Δία, ένα ατμοσφαιρικό στρώμα περίπου 40 χιλιόμετρα πάνω από τα σύννεφα. Ο αεροχείμαρρος, ο οποίος βρίσκεται πάνω από τον ισημερινό του πλανήτη, έχει πλάτος μεγαλύτερο από 4.800 χιλιόμετρα και κινείται με ταχύτητα 515 χιλιομέτρων την ώρα, διπλάσια από εκείνη των ανέμων ενός τυφώνα κατηγορίας 5 στη Γη.

  Τα ευρήματα της μελέτης ρίχνουν φως στις δυναμικές αλληλεπιδράσεις εντός της θυελλώδους ατμόσφαιρας του Δία. «Είναι κάτι που μας εξέπληξε εντελώς», δήλωσε ο φυσικός Ricardo Hueso, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στις 19 Οκτωβρίου στο περιοδικό Nature Astronomy.

  «Αυτό που πάντα βλέπαμε ως θολές ομίχλες στην ατμόσφαιρα του Δία εμφανίζεται τώρα ως ευκρινή χαρακτηριστικά που μπορούμε να παρακολουθήσουμε μαζί με τη γρήγορη περιστροφή του πλανήτη», δήλωσε.

  Ο άγριος καιρός του Δία

  Ο Δίας είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και αποτελείται από αέρια, οπότε δεν θα μπορούσε να διαφέρει περισσότερο από τη Γη. Αλλά όπως και ο πλανήτης μας, ο Δίας έχει μια πολυεπίπεδη ατμόσφαιρα. Αυτά τα τυρβώδη στρώματα έχουν παρατηρηθεί από προηγούμενες αποστολές και τηλεσκόπια που προσπαθούσαν να κατανοήσουν καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο τα διάφορα τμήματα της ατμόσφαιρας αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Τα στρώματα περιέχουν επίσης καιρικά φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένων καταιγίδων που εκτείνονται σε βάθος αιώνα, όπως η Μεγάλη Κόκκινη Κηλίδα του Δία, και σύννεφα από παγωμένη αμμωνία.

  Ενώ άλλες αποστολές έχουν διεισδύσει βαθύτερα στα στροβιλιζόμενα σύννεφα του Δία χρησιμοποιώντας διαφορετικά μήκη κύματος φωτός για να κοιτάξουν κάτω από αυτά, το Webb είναι μοναδικά τοποθετημένο για να μελετήσει τα υψηλότερα στρώματα, περίπου 25 έως 50 χιλιόμετρα πάνω από τις κορυφές των νεφών, και να καταγράψει προηγουμένως δυσδιάκριτες λεπτομέρειες.

  Τα μυστικά του αεροχειμάρρου

  Οι ερευνητές συνέκριναν τους ανέμους που ανιχνεύθηκαν από το Webb σε μεγάλα υψόμετρα με εκείνους μέσα στα χαμηλότερα στρώματα που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και παρακολούθησαν τις αλλαγές στην ταχύτητα του ανέμου. Και τα δύο διαστημικά παρατηρητήρια ήταν απαραίτητα για την ανίχνευση του αεροχειμμάρου, καθώς το Webb εντόπισε τα χαρακτηριστικά μικρών σύννεφων και το Hubble επέτρεψε μια ματιά στην ατμόσφαιρα του ισημερινού, συμπεριλαμβανομένων των καταιγίδων που δεν σχετίζονται με τον αεροχείμαρρο. Τα δύο τηλεσκόπια παρείχαν μια ευρύτερη θεώρηση της πολύπλοκης ατμόσφαιρας του Δία και των διεργασιών που λαμβάνουν χώρα μέσα στα στρώματα.

  «Γνωρίζαμε ότι τα διαφορετικά μήκη κύματος του Webb και του Hubble θα αποκάλυπταν την τρισδιάστατη δομή των νεφών καταιγίδων, αλλά ήμασταν επίσης σε θέση να χρησιμοποιήσουμε το χρονοδιάγραμμα των δεδομένων για να δούμε πόσο γρήγορα αναπτύσσονται οι καταιγίδες», δήλωσε πλανητικός επιστήμονας και συν-συγγραφέας της μελέτης Michael Wong, ο οποίος ήταν επικεφαλής των σχετικών παρατηρήσεων του Hubble.

  Μελλοντικές παρατηρήσεις του Δία με το τηλεσκόπιο Webb μπορεί να αποκαλύψουν περισσότερες πληροφορίες για τον αεροχείμμαρο, όπως το κατά πόσον η ταχύτητα και το ύψος του μετατοπίζονται με την πάροδο του χρόνου, καθώς και άλλες εκπλήξεις.

  Με πληροφορίες από: Webb telescope spots never-before-seen feature in Jupiter’s atmosphere by Ashley Strickland, CNN

  Πηγή: Cnn.gr