Οι συνέπειες από την έκθεση στον καύσωνα. Τα σημάδια που δείχνουν θερμοπληξία. Τι είναι η αφυδάτωση και ποια τα συμπτώματα.
Προ των πυλών βρίσκεται ο πρώτος ισχυρός καύσωνας και ήδη γιατροί και άλλοι ειδικοί προχωρούν σε συστάσεις προς τους πολίτες, προκειμένου να προστατευτούν από τις πιθανές συνέπειες, όπως για παράδειγμα τη θερμοπληξία.
Όσον αφορά στις συνέπειες για τον οργανισμό μας από την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες, η εκτελεστική αντιπρόεδρος του τμήματος επειγόντων περιστατικών του Ιατρικού Κέντρου της Βοστώνης, δρα Τζούντιθ Λίντεν αναφέρει αρχικά ότι το σώμα μας είναι συνηθισμένο σε ένα συγκεκριμένο εύρος, συνήθως μεταξύ 36,1-37,2 βαθμών Κελσίου.
Τα συμπτώματα της θερμοπληξίας
Πρώτο σύμπτωμα συνήθως είναι οι κράμπες λόγω απώλειας αλάτων. Μπορεί να εμφανισθούν ζάλη, σύγχυση, πονοκέφαλος, ναυτία και εμετός. Επίσης μπορεί να παρατηρηθούν παραλήρημα, σπασμοί και κάποιες φορές πλήρης απώλεια αισθήσεων. Το δέρμα είναι καυτό, ερυθρό και ξηρό, ο πυρετός μπορεί να φτάνει τους 41 βαθμούς Κελσίου, η αναπνοή είναι γρήγορη ενώ ο σφυγμός εξασθενεί προοδευτικά.
Σε βαριά θερμοπληξία ο ασθενής παθαίνει μαζική καταστροφή των μυών, νεφρική και αναπνευστική ανεπάρκεια έως και πνευμονικό οίδημα. Ο καρδιακός ρυθμός διαταράσσεται όπως και η πήξη του αίματος. Σε προχωρημένα στάδια μπορεί να παρατηρηθεί ακόμα και εγκεφαλοπάθεια η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κώμα, ενώ ο θάνατος σ' αυτές τις συνθήκες είναι πολύ πιθανός. Αναφέρεται 25% θνητότητα των πασχόντων.
Τα σημάδια που δείχνουν θερμοπληξία
Ωστόσο, η πιο σοβαρή πάθηση που σχετίζεται με τη ζέστη και, αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο, είναι η θερμοπληξία.
«Αυτό συμβαίνει όταν η θερμοκρασία του σώματός σας ξεπερνά τους 40 βαθμούς περίπου, και εκεί αρχίζουν να αποτυγχάνουν οι μηχανισμοί σας», υπογραμμίζει η Λίντεν.
Τα προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να περιλαμβάνουν εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες σώματος, κόκκινο και ξηρό δέρμα, γρήγορο σφυγμό, πονοκέφαλο, ζάλη, ναυτία ή απώλεια συνείδησης, σύμφωνα με το CDC.
Το χαρακτηριστικό γνώρισμα της θερμοπληξίας είναι η σύγχυση και η ταραχή, συμπλήρωσε η ίδια.
«Έτσι, όταν κάποιος βρίσκεται στη ζέστη και είναι συγχυσμένος και ταραγμένος, αυτό είναι θερμοπληξία μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου και πρέπει να καλέσετε ασθενοφόρο ή να ζητήσετε αμέσως βοήθεια και να απομακρύνετε το άτομο από τη ζέστη», σημείωσε.
Τι είναι η αφυδάτωση και ποια τα συμπτώματα
Κάτι που πρέπει να κάνουμε πολύ πιο συχνά τις ημέρες ενός καύσωνα είναι το να πίνουμε νερό, ώστε να αποφύγουμε τον κίνδυνο αφυδάτωσης.
Στη φυσιολογία, αφυδάτωση είναι η ανεπάρκεια του συνολικού σωματικού ύδατος, με μια συνοδευτική διαταραχή των μεταβολικών διεργασιών. Λαμβάνει χώρα όταν η απώλεια ελευθέρου ύδατος υπερβαίνει τη λήψη του ελευθέρου ύδατος, συνήθως λόγω άσκησης, ασθένειας, ή υψηλής περιβαλλοντικής θερμοκρασίας. Η ήπια αφυδάτωση μπορεί επίσης να προκληθεί από διούρηση εμβάπτισης, που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο νόσου αποσυμπίεσης στους δύτες.
Τα περισσότερα άτομα μπορούν να ανεχθούν μια απώλεια σε ποσοστό 3-4% του συνολικού σωματικού ύδατος χωρίς δυσκολία ή αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Μείωση 5-8% μπορεί να προκαλέσει κόπωση και ζάλη. Απώλεια πάνω από 10% του συνολικού σωματικού ύδατος μπορεί να προκαλέσει σωματική και νοητική επιδείνωση, συνοδευόμενη από σοβαρή δίψα. Θάνατος συμβαίνει με απώλεια μεταξύ 15-25% του σωματικού ύδατος. Ήπια αφυδάτωση χαρακτηρίζεται από δίψα και γενική δυσφορία και αποκαθίσταται συνήθως με στοματική επανυδάτωση.
Η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει υπερνατριαιμία (υψηλά επίπεδα ιόντων νατρίου στο αίμα) και διαφέρει από την υπογκαιμία (απώλεια όγκου αίματος, ειδικότερα πλάσματος αίματος).
Όπως προαναφέραμε, η αφυδάτωση συμβαίνει όταν το σώμα σας χάνει περισσότερα υγρά από όσα προσλαμβάνει. Τα άτομα που κινδυνεύουν περισσότερο από αφυδάτωση είναι τα μωρά, τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι.
Τα συμπτώματα της αφυδάτωσης περιλαμβάνουν τα εξής:
- Αίσθημα δίψας.
- Σκούρα κίτρινα και έντονα μυρωδάτα ούρα.
- Αίσθημα ζάλης ή ζαλάδας.
- Αίσθημα κόπωσης.
- Ξηρότητα του στόματος, των χειλιών και των ματιών.
- Λιγότερο κατούρημα, λιγότερο από τέσσερις φορές την ημέρα.
Η αφυδάτωση μπορεί να συμβεί πιο εύκολα αν έχετε:
- Διαβήτη.
- Εμετό ή διάρροια.
- Έχετε παραμείνει στον ήλιο για πολύ ώρα (θερμοπληξία).
- Έχετε πιει πάρα πολύ αλκοόλ.
- Ιδρώσατε πάρα πολύ μετά από άσκηση.
- Υψηλή θερμοκρασία 38C ή περισσότερο.
- Έχετε πάρει φάρμακα που σας κάνουν να κατουράτε περισσότερο (διουρητικά).
Το NHS λέει ότι οι άνθρωποι που πάσχουν από αφυδάτωση πρέπει να καλούν το ΕΚΑΒ ή να πηγαίνουν στο νοσοκομείο εάν παρουσιάσουν κάποιο από τα ακόλουθα:
- Αισθάνεστε ασυνήθιστα κουρασμένοι.
- Έχετε σύγχυση και αποπροσανατολισμό.
- Οποιαδήποτε ζάλη όταν σηκώνεστε δεν υποχωρεί.
- Δεν έχετε κατουρήσει όλη την ημέρα.
- Ο σφυγμός σας είναι αδύναμος ή γρήγορος.
- Έχετε σπασμούς (επιληπτικές κρίσεις).
Από την πλευρά της, η Ένωση Πνευμονολόγων Ελλάδας προχώρησε σε συστάσεις προς τους πολίτες ενόψει καύσωνα, καλώντας τους να παραμένουν σε εσωτερικούς κλιματιζόμενους χώρους και να αποφεύγουν τις άσκοπες μετακινήσεις με έκθεση στη ζέστη.
Οι ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά́ προβλήματα, όπως η Χρόνια Αποφρακτική́ Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το βρογχικό́ άσθμα, καλό́ θα ήταν να βρίσκονται σε συνεχή́ επαφή́ με τον γιατρό́ τους και να λαμβάνουν την αγωγή́ τους συστηματικά́ σύμφωνα με τις οδηγίες του.
Συμπτώματα όπως η δυσκολία στην αναπνοή́, ο βήχας ή η αποβολή́ πτυέλων θα πρέπει να αναφέρονται στον θεράποντα πνευμονολόγο.
Επιπρόσθετα, η επαρκής ενυδάτωση, η ισορροπημένη και υγιεινή́ διατροφή́, ο ελαφρύς ρουχισμός, καθώς και η αποφυγή́ της άσκησης σε εξωτερικούς χώρους, ιδιαίτερα τις μεσημβρινές ώρες, αποτελούν τους βασικούς κανόνες για την προστασία του οργανισμού́.
