Αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ζωής πολλών ανθρώπων, ενώ οι επιπτώσεις της στην υγεία και τη μακροζωία εξακολουθούν να υποτιμώνται - Δείτε ποια συνήθεια σας απειλεί και πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε τον κίνδυνο
Οι κίνδυνοι της καθιστικής ζωής βρίσκονται και πάλι στο επίκεντρο της προσοχής, μετά τη δημοσίευση νέας έρευνας στο JAMA Network Open, που προειδοποιεί ότι οι άνθρωποι που περνούν καθιστοί το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητάς τους αντιμετωπίζουν 16% αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου.
«Θεωρείται πλέον φυσιολογικό για τους ανθρώπους να κάθονται παρατεταμένα σε μια καρέκλα», δηλώνουν οι ερευνητές, εκφράζοντας την ανησυχία τους και προσθέτοντας ότι τα ολοένα αυξανόμενα στοιχεία που υπογραμμίζουν την επικίνδυνη διάσταση αυτής της συνήθειας «απονομιμοποιούν αυτή την κοινή συμπεριφορά».
Η ερευνητική ομάδα από την Ταϊβάν με επικεφαλής τον δρ. Chi-Pang Wen του Εθνικού Ινστιτούτου Ερευνών Υγείας ανέλυσε λεπτομερή δεδομένα της καθημερινότητας σχεδόν 482.000 Ταϊβανέζων, ηλικίας κατά μέσο όρο 39 ετών. Συλλέχθηκαν στοιχεία για τη σωματική δραστηριότητα των συμμετεχόντων στον ελεύθερο χρόνο τους, καθώς και για το πόσες ώρες περνούσαν καθιστοί στην εργασία τους. Η υγεία των συμμετεχόντων παρακολουθήθηκε συνολικά για περίπου 13 χρόνια.
Οι ερευνητές κατέληξαν στη διαπίστωση ότι, συγκριτικά με τους ανθρώπους που έκαναν λιγότερο καθιστικές δουλειές, οι άνθρωποι που δήλωσαν ότι κάθονταν τις περισσότερες ώρες μέσα στην ημέρα αντιμετώπιζαν υψηλότερο κίνδυνο θανάτου κατά τη διάρκεια της μελέτης. Ο κίνδυνος αυτός αυξανόταν αναλογικά με την ηλικία και ήταν εντονότερος στις γυναίκες (21%) από ό,τι στους άνδρες (13%). Εξετάζοντας, συγκεκριμένα, τους θανάτους από καρδιακές παθήσεις, η ομάδα του δρ. Wen διαπίστωσε ότι για τους ανθρώπους που ακολουθούσαν μια έντονα καθιστική ζωή, ο κίνδυνος αυξανόταν κατά 34%, χωρίς να κάνει διακρίσεις ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες. Οι ερευνητές ευελπιστούν τα ευρήματα αυτά να αναδείξουν περαιτέρω τους κινδύνους της καθιστικής ζωής για την υγεία.
Πολυάριθμες μελέτες έχουν διαπιστώσει στο παρελθόν ότι, όσο αυξάνονται οι ώρες της καθιστικής ζωής καθημερινά, τόσο ενισχύονται και οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Οι ειδικοί τονίζουν ότι υπάρχει κάτι συγκεκριμένο στην καθιστική στάση, που είναι ιδιαίτερα επιβλαβές, ικανό να αποδυναμώσει τα πόδια και τον κορμό, προκαλώντας «αυξημένη ροή αίματος στα κάτω άκρα» και χαμηλού βαθμού φλεγμονή. Με τη σειρά του, αυτό θα μπορούσε να «οδηγήσει σε μειωμένη δράση ινσουλίνης, διαβήτη, παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο και μειωμένη νεφρική λειτουργία» με την πάροδο του χρόνου, επισημαίνουν οι ερευνητές.
Οι μελετητές τονίζουν, ωστόσο, ότι υπάρχουν και καλά νέα: Μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα μοιάζουν ικανές να μετριάσουν αυτούς τους κινδύνους. Η έρευνα, συγκεκριμένα, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που «σπάνε» τις παρατεταμένες περιόδους καθιστικής στάσης με τακτικά διαλείμματα κίνησης, μειώνουν τον κίνδυνο πρόωρης θνησιμότητας. Επιπλέον, η άσκηση εκτός του ωραρίου εργασίας, έστω και μικρής διάρκειας (15 – 30 λεπτά ημερησίως) μειώνει τον κινδύνου πρόωρου θανάτου τόσο σε όσους έχουν καθιστική εργασία όσο στους ανθρώπους που κάνουν μη καθιστικές εργασίες.
Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι «οι συστημικές αλλαγές στο χώρο και τον τρόπο εργασίας, όπως τα συχνότερα διαλείμματα, τα όρθια γραφεία, οι καθορισμένοι χώροι στην εργασία για σωματική δραστηριότητα και τα προνόμια συνδρομής σε γυμναστήριο», θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους κατά τα άλλα καθηλωμένους στην καρέκλα εργαζόμενους να παραμείνουν υγιείς.
