Τα δασικά οικοσυστήματα της Χώρας μας συνιστούν διαχρονικά τη σημαντικότερη οικολογική και κοινωνικοοικονομική παράμετρο, ενώ παράλληλα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην περιβαλλοντική και κλιματική σταθερότητα και στην ενίσχυση της οικονομίας των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών. Ως ανοικτά οικοσυστήματα δέχονται συνεχείς επιδράσεις από τον άνθρωπο και κατά συνέπεια, επεμβάσεις που πολλές φορές τα υποβαθμίζουν.
Η παραγωγική ανασυγκρότησή τους με έμφαση στην αειφορική τους διαχείριση αποτελεί από παλιά μια πρόκληση με στόχο την ενσωμάτωση σύγχρονων απαιτήσεων, όπως η ενίσχυση της βιοποικιλότητας και η μεγιστοποίηση της συμβολής τους στην οικονομία, την απασχόληση και το περιβάλλον. Επίσης τα δασικά φυσικά οικοσυστήματα αποτέλεσαν τον κύριο χώρο διαβίωσης των πρώτων κατοίκων του πλανήτη μας και αργότερα το φυσικό περιβάλλον των μόνιμων εγκαταστάσεων τους που σε συνδυασμό με την επιβλητική τους μορφή και την ποικιλομορφία τους αλλά και τις πολύτιμες και πολυποίκιλες παροχές τους, προκάλεσαν τη σύνδεση των δασών αυτών με Θεούς, παραδόσεις, μύθους και έθιμα αλλά και τόπους παροχής τροφής, κατοικιών και εργαλείων.
Η 21η Μαρτίου πέρα από τη σημειολογική της σημασία με την ανακήρυξη της ως Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας και Διεθνή Ημέρα Δασών από το Διεθνή Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), ως ημέρα δηλαδή σκέψης και υπενθύμισης στο σύγχρονο άνθρωπο την ανάγκη επαγρύπνησης ώστε να επιτευχθεί η αρχή της αειφορίας, της πολυλειτουργικότητας και της ορθολογικής διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων, αποτελεί επιπλέον για εμάς τους Έλληνες, με αφορμή τη συμπλήρωση 200 ετών από την Επανάσταση του 1821, έναν ακόμα λόγο για προστασία και ανάδειξη της σημασίας των δασών αυτών, αφού αποτέλεσαν μια Κιβωτός του Ελληνισμού και ορμητήριο, καταφύγιο και χώρο οργάνωσης και διεξαγωγής της αντίστασης των επαναστατημένων Ελλήνων.
Στη μεγάλη αυτή ιστορική εποποιία τα ελληνικά δασικά οικοσυστήματα έχουν τη δική τους ξεχωριστή θέση στην ιστορία μας, αφού συμμετείχαν πολύπλευρα, βοήθησαν ενεργά και συνέβαλαν ουσιαστικά στην επιτυχία της εθνικής μας απελευθέρωσης και ανεξαρτησίας.
Δυστυχώς η φετινή επέτειος των γεγονότων αυτών ταυτίζεται με την πανδημία της νόσου του κορωνοϊού (Covid-19) και στερεί από την υπηρεσία μας για φέτος, διάφορες δημόσιες δραστηριότητες που θα μπορούσαμε να οργανώσουμε και να πραγματοποιήσουμε όπως δεντροφυτεύεις, συλλογή απορριμμάτων, ομιλίες, κ.α., με σκοπό τη υπενθύμιση της προσφοράς των δασικών οικοσυστημάτων στην κοινωνίας μας και γενικότερα στην ίδια μας τη ζωή.
Ο εγκλεισμός αυτός όμως, ας είναι μια ευκαιρία να μελετήσουμε και να αναλογιστούμε τόσο την ατομική όσο και τη συλλογική μας ευθύνη ως διαχειριστές των δασικών φυσικών οικοσυστημάτων και μελλοντικοί πάροχοι στις επόμενες γενιές των αποτελεσμάτων από τις πράξεις και τις ενέργειες μας. Η φράση «Σκέψου πριν δράσεις», ας γίνει από σήμερα σημείο καθημερινής αναφοράς μας, για την αποτροπή της υποβάθμισης του φυσικού μας περιβάλλοντος.
Δρ Παναγιώτης Λάττας
Δασολόγος MSc, PhD