Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ελαιοτριβείς και οι παραγωγοί για τις φορολογικές τους υποχρεώσεις

Ο Νικόλαος Μπίστολας Γεωπόνος - Οικονομολόγος  MSc  από την AGROTAX O.E. μιλώντας στο Gaia365.gr αναφέρει αναλυτικά όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι ελαιοτριβείς και οι παραγωγοί ελαιολάδου οι οποίοι αντιμετωπίζουν σημαντικές φορολογικές υποχρεώσεις και διαδικασίες, ειδικά όταν πρόκειται για την απεικόνιση της αμοιβής τους σε είδος και τη διαχείριση των παραστατικών.

Οι διατάξεις του νόμου 4308/2014 (Ε.Λ.Π.), ισχύουσες από 01/01/2015, καθορίζουν με σαφήνεια τις υποχρεώσεις αυτές.

1. Η ανταλλαγή υπηρεσιών με αγαθά

Όταν ένας εκμεταλλευτής ελαιοτριβείου λαμβάνει την αμοιβή του σε είδος (π.χ. ποσοστό επί του παραχθέντος ελαιολάδου) για τις υπηρεσίες που παρέχει, θεωρείται ότι γίνεται ανταλλαγή υπηρεσιών με αγαθά. Ο εκμεταλλευτής παρέχει υπηρεσίες προς τον αγρότη, για τις οποίες οφείλει να εκδώσει τιμολόγιο, ενώ ταυτόχρονα θεωρείται αγοραστής του προϊόντος που λαμβάνει ως αμοιβή.

2. Υποχρεώσεις των παραγωγών

Οι παραγωγοί που εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. πρέπει να τηρούν λογιστικά στοιχεία και να εκδίδουν παραστατικά πώλησης (τιμολόγιο) για την πώληση αγαθών, όπως το ελαιόλαδο και ο ελαιοπυρήνας, σε άλλες οντότητες. Εάν ο παραγωγός είναι αγρότης του κανονικού καθεστώτος, αποδίδει την εισφορά δακοκτονίας και εκδίδει το παραστατικό χωρίς να είναι απαραίτητη η αναγραφή του ποσού της εισφοράς σε αυτό.

3. Υποχρεώσεις των ελαιοτριβείων

Ο εκμεταλλευτής ελαιοτριβείου:

- Οφείλει να εκδίδει τιμολόγιο για τις υπηρεσίες που παρέχει και αμείβεται σε είδος.

- Για την ποσότητα αγροτικού προϊόντος που λαμβάνει ως αμοιβή:

- Από αγρότη του ειδικού καθεστώτος, εκδίδει παραστατικό πώλησης, το οποίο μπορεί να συνενωθεί με το παραστατικό παροχής υπηρεσιών, υπό την προϋπόθεση ότι όλες οι πληροφορίες είναι διακριτά καταγεγραμμένες.

- Από αγρότη του κανονικού καθεστώτος, λαμβάνει τιμολόγιο ή μπορεί να κάνει αυτοτιμολόγηση και να εκδώσει το παραστατικό για λογαριασμό του αγρότη.

4. Προβλήματα και ιδιώτες

Υπάρχει προβληματισμός για τους ιδιώτες που παράγουν λάδι για προσωπική χρήση. Συχνά, ελαιοτριβεία απαιτούν πληρωμή σε είδος, κάτι που είναι ακατάλληλο καθώς συνεπάγεται ότι ο ιδιώτης θα θεωρηθεί αγρότης του ειδικού καθεστώτος, με αντίστοιχες φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις. Ιδιώτες που υποχρεώνονται να πληρώσουν σε είδος πρέπει να ενημερώσουν τα ελαιοτριβεία ότι αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί, και να ζητήσουν την πληρωμή με μετρητά.

5. Εγγραφή και διακοπή από το ειδικό καθεστώς

Πολλοί παραγωγοί που δεν καλλιεργούν πλέον και παράγουν λάδι μόνο για το σπίτι τους πρέπει να διακόψουν την ιδιότητά τους ως αγρότες του ειδικού καθεστώτος για να αποφύγουν προβλήματα κατά την έκδοση των παραστατικών από τα ελαιοτριβεία.

6. Περιοδική δήλωση Φ.Π.Α.

Από 01/01/2024, η ΑΑΔΕ κλειδώνει την περιοδική δήλωση Φ.Π.Α., με αποτέλεσμα να απαιτείται οι προμηθευτές να διαβιβάζουν τα έξοδα στο MyDATA ώστε ο λογιστής να μπορεί να υποβάλει τη δήλωση.