Σχετικά Άρθρα

• Ηλεία: Έντονες οι οικονομικές και περιβαλλοντικές συνέπειες από την κλιματική αλλαγή στην ελαιοκαλλιέργεια
  σε Γεωργία
  

  Η έντονη κλιματική αλλαγή και οι συνεχιζόμενες ακραίες καιρικές συνθήκες φαίνεται να έχουν σοβαρές συνέπειες για την ελαιοκαλλιέργεια στον Νομό Ηλείας, μια περιοχή που παίζει καθοριστικό ρόλο στην παραγωγή ελαιολάδου στη χώρα μας. Η φετινή καλλιεργητική περίοδος 2024-2025 ξεκίνησε με αισιόδοξες προσδοκίες, αλλά οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη ανομβρία, έχουν οδηγήσει σε συνθήκες θερμικού και υδατικού στρες στα δέντρα, μειώνοντας την παραγωγή και επηρεάζοντας την ποιότητα του παραγόμενου ελαιολάδου.

  Οι ελεύθεροι επαγγελματίες - γεωπόνοι του Νομού Ηλείας, σε επιστολή τους προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κο Κώστα Τσιάρα, ανέφεραν τις σοβαρές επιπτώσεις αυτών των φαινομένων στην οικονομική και κοινωνική ζωή του νομού. Μετά από τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021, όπου χάθηκε περίπου το 25% των παραγωγικών ελαιοδέντρων, η φετινή πτώση παραγωγής προστίθεται στις απώλειες, οδηγώντας τους παραγωγούς σε απόγνωση.

  Οι επιπτώσεις αυτές είναι πολυεπίπεδες. Πέρα από τη σοβαρή απώλεια εισοδήματος, οι γεωπόνοι επισημαίνουν ότι το θερμικό και υδατικό στρες που υφίστανται τα ελαιόδεντρα μπορεί να οδηγήσει σε εγκατάλειψη καλλιεργειών και υποβάθμιση της υπαίθρου, ενώ η μείωση της παραγωγής και της ποιότητας μπορεί να έχει ευρύτερες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες για την τοπική κοινότητα.

  Η επιστολή τονίζει την ανάγκη για δύο άμεσες παρεμβάσεις: την εξασφάλιση οικονομικής βοήθειας προς τους παραγωγούς και τη δημιουργία ενός σχεδίου διαχείρισης και παρέμβασης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Οι γεωπόνοι του νομού, ως επιστήμονες πεδίου, δηλώνουν έτοιμοι να συμβάλουν σε αυτό το έργο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για άμεση δράση για την προστασία της ελαιοκαλλιέργειας, μιας καλλιέργειας που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την οικονομία και την κοινωνία της Ηλείας.

  Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται να αναδείξει ένα ευρύτερο ζήτημα: την επιτακτική ανάγκη για τη θωράκιση του αγροτικού τομέα της χώρας απέναντι στις κλιματικές προκλήσεις που επιδεινώνονται συνεχώς.

• Ανησυχητική μελέτη: Τριπλασιάστηκαν οι εκτάσεις που πλήττονται από ξηρασία σε σχέση με το 1980
  σε Περιβάλλον
  

  Εξαιρετικά ανησυχητικά είναι ευρήματα νέας έκθεσης για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής καθώς από αυτή προκύπτει ότι η έκταση της επιφάνειας της γης που πλήττεται από ξηρασία έχει τριπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1980.

  Συγκεκριμένα το 48% της χερσαίας επιφάνειας της Γης βίωσε τουλάχιστον ένα μήνα ακραίας ξηρασίας πέρυσι, σύμφωνα με την ανάλυση του Lancet Countdown on Health and Climate Change - από 15% κατά μέσο όρο τη δεκαετία του 1980.

  Σχεδόν το ένα τρίτο του πλανήτη - το 30% - βίωσε ακραία ξηρασία για τρεις μήνες ή περισσότερο το 2023. Τη δεκαετία του 1980, ο μέσος όρος ήταν 5%.

  Η νέα μελέτη προσφέρει μερικά από τα πιο ενημερωμένα παγκόσμια δεδομένα για την ξηρασία, επισημαίνοντας πόσο γρήγορα επιταχύνεται, όπως αναφέρει το BBC.

  Το όριο της ακραίας ξηρασίας επιτυγχάνεται μετά από έξι μήνες πολύ χαμηλών βροχοπτώσεων ή πολύ υψηλών επιπέδων εξάτμισης από τα φυτά και το έδαφος - ή και των δύο.

  Αποτελεί άμεσο κίνδυνο για την ύδρευση και την αποχέτευση, την επισιτιστική ασφάλεια και τη δημόσια υγεία και μπορεί να επηρεάσει τον ενεργειακό εφοδιασμό, τα δίκτυα μεταφορών και την οικονομία.

  Τα αίτια των μεμονωμένων ξηρασιών είναι περίπλοκα, επειδή υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα του νερού, από τα φυσικά καιρικά φαινόμενα μέχρι τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη γη.

  Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει τα παγκόσμια πρότυπα βροχοπτώσεων, καθιστώντας ορισμένες περιοχές πιο επιρρεπείς στην ξηρασία.

  Η αύξηση της ξηρασίας ήταν ιδιαίτερα σοβαρή στη Νότια Αμερική, τη Μέση Ανατολή και το Κέρας της Αφρικής.

  Στον Αμαζόνιο η ξηρασία απειλεί να αλλάξει τα πρότυπα του καιρού.

  Σκοτώνει τα δέντρα που παίζουν ρόλο στην τόνωση του σχηματισμού των σύννεφων βροχής, γεγονός που διαταράσσει τους λεπτούς ισορροπημένους κύκλους των βροχοπτώσεων.

  Αυξήθηκαν οι ακραίες βροχοπτώσεις

  Το παράδοξο είναι ότι την ίδια στιγμή που μεγάλα τμήματα της ξηράς έχουν στεγνώσει, οι ακραίες βροχοπτώσεις έχουν επίσης αυξηθεί.

  Τα τελευταία 10 χρόνια, στο 61% του πλανήτη σημειώθηκε αύξηση των ακραίων βροχοπτώσεων, σε σύγκριση με τον βασικό μέσο όρο της περιόδου 1961-1990.

  Η σχέση μεταξύ ξηρασίας, πλημμυρών και υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι πολύπλοκη. Ο ζεστός καιρός αυξάνει την εξάτμιση του νερού από το έδαφος, γεγονός που καθιστά τις περιόδους χωρίς βροχή ακόμη πιο ξηρές.

  Αλλά η κλιματική αλλαγή αλλάζει επίσης τα πρότυπα βροχοπτώσεων. Καθώς οι ωκεανοί θερμαίνονται, περισσότερο νερό εξατμίζεται στον αέρα. Ο αέρας θερμαίνεται επίσης, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να συγκρατήσει περισσότερη υγρασία. Όταν αυτή η υγρασία κινείται πάνω από τη στεριά ή συγκλίνει σε μια καταιγίδα, οδηγεί σε πιο έντονες βροχοπτώσεις.

  Οι επιπτώσεις στην υγεία

  Η έκθεση Lancet Countdown διαπίστωσε ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία φτάνουν σε επίπεδα ρεκόρ.

  Η ξηρασία εξέθεσε 151 εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους σε επισιτιστική ανασφάλεια πέρυσι, σε σύγκριση με τη δεκαετία του 1990, γεγονός που συνέβαλε στον υποσιτισμό. Οι θάνατοι από τη ζέστη για άτομα άνω των 65 ετών αυξήθηκαν επίσης κατά 167% σε σύγκριση με τη δεκαετία του 1990.

  Εν τω μεταξύ, η άνοδος της θερμοκρασίας και οι περισσότερες βροχές προκαλούν αύξηση των ιών που σχετίζονται με τα κουνούπια. Τα κρούσματα του δάγκειου πυρετού βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και ο δάγκειος πυρετός, η ελονοσία και ο ιός του Δυτικού Νείλου έχουν εξαπλωθεί σε μέρη που δεν είχαν βρεθεί ποτέ πριν.

  Η αύξηση των καταιγίδων σκόνης έχει αφήσει εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους εκτεθειμένους στην επικίνδυνη ατμοσφαιρική ρύπανση.

  «Το κλίμα αλλάζει γρήγορα», λέει η Marina Romanello, εκτελεστική διευθύντρια της Lancet Countdown.

  «Αλλάζει σε συνθήκες στις οποίες δεν έχουμε συνηθίσει και τις οποίες δεν σχεδιάσαμε τα συστήματά μας για να λειτουργούν».

  Η σημασία των βροχών

  Κατά τη διάρκεια της ξηρασίας, τα ποτάμια και οι λίμνες στερεύουν και το έδαφος καίγεται, δηλαδή σκληραίνει και χάνει τη φυτοκάλυψη. Εάν ακολουθήσει έντονη βροχή, το νερό δεν μπορεί να απορροφηθεί από το έδαφος και αντ' αυτού τρέχει, προκαλώντας αστραπιαίες πλημμύρες.

  «Τα φυτά μπορούν να προσαρμοστούν στην ακραία ξηρασία, σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον, αλλά οι πλημμύρες διαταράσσουν πραγματικά τη φυσιολογία τους», προσθέτει η Ρομανέλο.

  «Είναι πραγματικά κακό για την επισιτιστική ασφάλεια και τον γεωργικό τομέα», σημειώνει.

  «Προς το παρόν, είμαστε ακόμη σε θέση να προσαρμοστούμε στις κλιματικές αλλαγές. Αλλά θα φτάσουμε σε ένα σημείο όπου θα φτάσουμε στα όρια των δυνατοτήτων μας. Τότε θα δούμε πολλές αναπόφευκτες επιπτώσεις», τονίζει ακόμη η Ρομανέλο.

  «Όσο πιο ψηλά αφήνουμε να ανέβει η παγκόσμια θερμοκρασία, τόσο χειρότερα θα είναι τα πράγματα», καταλήγει.

  Πηγή: Cnn.gr

• ΟΗΕ: Σε επίπεδα ρεκόρ η συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα το 2023
  σε Περιβάλλον
  

  Σε επίπεδα ρεκόρ έφτασε τον προηγούμενο χρόνο (2023), η συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα επισημαίνει ο ΟΗΕ, προειδοποιώντας ταυτόχρονα ότι θα υπάρξει αναπόφευκτη άνοδο της θερμοκρασίας.

  Η υπηρεσία αυτή του ΟΗΕ παρατήρησε κυρίως ότι το διοξείδιο του άνθρακα συγκεντρώνεται πιο γρήγορα από ποτέ στην ατμόσφαιρα, με ρυθμούς που έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από 10% μέσα σε δύο δεκαετίες.

  «Ακόμη μία χρονιά, ακόμη ένα ρεκόρ. Θα έπρεπε να σημάνει συναγερμός μεταξύ αυτών που λαμβάνουν αποφάσεις. Είναι ξεκάθαρο ότι υπολειπόμαστε των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού», δήλωσε η Σελέστ Σάουλο γενική γραμματέας του WMO.

  Με βάση τη Συμφωνία του Παρισιού οι κυβερνήσεις θα έπρεπε να λάβουν μέτρα ώστε να περιοριστεί η άνοδος της θερμοκρασίας της Γης σε λιγότερους από 2° Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.

  Υπενθυμίζεται ότι τα επίπεδα των τριών βασικών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και συμβάλλουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη – του διοξειδίου του άνθρακα (CO2), του μεθανίου (CH4) και του πρωτοξειδίου του αζώτου (N2O)—αυξήθηκαν το περασμένο έτος, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO).

  Η ετήσια έκθεση

  Η ετήσια έκθεση του WMO για τα αέρια του θερμοκηπίου δόθηκε στη δημοσιότητα λίγες ημέρες πριν την COP29, τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα που θα διεξαχθεί από τις 11 ως τις 22 Νοεμβρίου στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν.

  Για όσο καιρό συνεχίζονται οι εκπομπές, τα αέρια του θερμοκηπίου θα εξακολουθήσουν να συγκεντρώνονται στην ατμόσφαιρα, αυξάνοντας τη θερμοκρασία της Γης, τόνισε ο WMO.

  Ήδη οι παγκόσμιες θερμοκρασίες στην επιφάνεια της Γης και της θάλασσας ήταν το 2023 «οι υψηλότερες που έχουν καταγραφεί από το 1850».

  Με δεδομένη μάλιστα τη διάρκεια ζωής του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, τα τρέχοντα επίπεδα θερμοκρασίας θα διατηρηθούν για δεκαετίες ακόμη κι αν μειωθούν γρήγορα οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου και μηδενιστούν.

  «Το CO2 συγκεντρώνεται στην ατμόσφαιρα πιο γρήγορα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη περίοδο της ανθρώπινης ύπαρξης», προειδοποίησε ο WMO.

  Η Γη γνώρισε τόσο υψηλές συγκεντρώσεις CO2 πριν 3 με 5 εκατομμύρια χρόνια, όταν η θερμοκρασία ήταν κατά 2 με 3 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη και το επίπεδο της θάλασσας 10 με 20 μέτρα πάνω από το σημερινό, υπενθύμισε.

  Λίγο λιγότερο από τις μισές εκπομπές CO2 παραμένουν στην ατμόσφαιρα, ενώ οι υπόλοιπες απορροφώντας από τα οικοσυστήματα.

  Όμως σήμερα «είμαστε αντιμέτωποι με έναν πιθανό φαύλο κύκλο», προειδοποίησε η Κο Μπάρετ αναπληρώτρια γενική γραμματέας του WMO.

  Η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να «οδηγήσει τα οικοσυστήματα να γίνουν οι μεγαλύτεροι παραγωγοί αερίων του θερμοκηπίου», τόνισε.

  Οι δασικές πυρκαγιές ενδέχεται να προκαλέσουν την έκλυση περισσότερου διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, ενώ οι πιο ζεστοί ωκεανοί πιθανόν να απορροφούν λιγότερο. Κατά συνέπεια ενδέχεται να μένει στην ατμόσφαιρα περισσότερο CO2 και να επιταχυνθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη, σημείωσε.

  Πηγή: cnn.gr

• Ηλεία: Σε κίνδυνο η παραγωγή κάστανου - Δύσκολη χρονιά εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής
  σε Γεωργία
  

  Της Δήμητρας Βέλμαχου

  Ο Οκτώβριος είναι παραδοσιακά ο μήνας της συγκομιδής των κάστανων στην Ελλάδα, μια περίοδος που φέρνει ζωή και στις ορεινές περιοχές της Ηλείας που έχουν έντονη αγροτική παραγωγή.

  Ωστόσο, φέτος οι παραγωγοί κάστανου βιώνουν μία ακόμα κρίση, με τη σοδιά να απειλείται σοβαρά λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Οι υψηλές θερμοκρασίες και η παρατεταμένη ξηρασία δεν επιτρέπουν στους καρπούς να ωριμάσουν και να πέσουν, γεγονός που δυσχεραίνει τη συγκομιδή.

  Σύμφωνα με τον παραγωγό κάστανων Μιλτιάδη Μπότσα από την Πέρσαινα, οι συνθήκες φέτος είναι ιδιαίτερα αντίξοες, με τη συγκομιδή να έχει ξεκινήσει νωρίτερα από ό,τι συνήθως, ήδη από τις αρχές Οκτωβρίου. Αυτό συνέβη ως απόρροια της κλιματικής αλλαγής που επηρεάζει τη φυσιολογία των δέντρων.

  

  Ο κ. Μπότσας τόνισε ότι οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες δεν επιτρέπουν στους καρπούς να πέσουν στο έδαφος, αναγκάζοντας τους παραγωγούς να ξεκινήσουν τη διαδικασία υπό αντίξοες συνθήκες. «Κινδυνεύουμε να χάσουμε την παραγωγή μας. Μέσα σε μια ημέρα με θερμοκρασίες 25-26 βαθμών, τα κάστανα ξεραίνονται και χάνουν την εμπορευσιμότητά τους», αναφέρει χαρακτηριστικά.

  «Κανονικά η συγκομιδή ξεκινάει από τις 20 Οκτωβρίου με 10 Νοεμβρίου, φέτος ξεκινήσαμε από τις 7 Οκτωβρίου εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

  Αυτό είναι πολύ κακό, τις τελευταίες ημέρες δεν βρέχει καθόλου, δεν έχει καθόλου δροσιά για να μαλακώσουν και να πέσουν από το δέντρο και αντιμετωπίζουμε πολύ μεγάλο πρόβλημα. Κινδυνεύουμε να χάσουμε την παραγωγή την τελευταία στιγμή. Θα στεγνώσουν τα κάστανα και θα την χάσουμε» τόνισε ο κ. Μπότσας ο οποίος εμφανίστηκε ικανοποιημένος τόσο από την τιμή του κάστανου όσο και από την ζήτηση που υπάρχει, ευχόμενος πάντα έστω και τώρα να βελτιωθεί ο καιρός για να σώσει ό,τι μπορεί από την παραγωγή του.

  «Εμείς τα δίνουμε σε εμπόρους και αυτοί τα εξάγουν. Τα τελευταία που έδωσα εγώ έφυγαν για Κροατία» ανέφερε.

  Παρά την καλή τιμή του προϊόντος, που κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα με πέρυσι με ανοδικές τάσεις και παραμένει σταθερή λόγω της ζήτησης, η παραγωγή κινδυνεύει να μειωθεί σημαντικά.

  Όπως εξηγεί στο Gaia365.gr ο δασάρχης Πύργου, Παναγιώτης Λάττας, οι περιοχές της Φολόης και του Λάλα, όπου καλλιεργούνται περίπου 550 στρέμματα καστανιών, έχουν επιδοτηθεί και στηριχθεί από το κράτος για την αντιμετώπιση ασθενειών που έπληξαν τα προηγούμενα χρόνια τα δέντρα.

  Τα τελευταία χρόνια, οι καστανιές αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα με την εμφάνιση ασθενειών, όπως το έλκος της καστανιάς και η σφήκα, τα οποία περιορίστηκαν με βιολογικές και φυσικές μεθόδους. Η βιολογική καταπολέμηση του έλκους, που προκαλείται από μύκητα, έγινε μέσω εμβολιασμού των δέντρων με ειδικά παρασκευάσματα, ενώ για τη σφήκα χρησιμοποιήθηκαν ωφέλιμα έντομα, τα οποία απελευθερώθηκαν στη φύση και λειτούργησαν ως φυσικοί εχθροί του παρασίτου.

  Ωστόσο, η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες επιβαρύνουν περαιτέρω την ήδη επιβαρυμένη κατάσταση.

  Η φαιά σήψη του κάστανου, που εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια, επηρεάζει την ποιότητα και την εμπορική αξία του προϊόντος. Ο μύκητας που προκαλεί τη σήψη αν και εξωτερικά το κάστανο φαίνεται υγειές, προσβάλλει το εσωτερικό του καρπού, καθιστώντας το ακατάλληλο για κατανάλωση. Αν και τα περιστατικά είναι μειωμένα φέτος, δεν υπάρχει ακόμα τρόπος καταπολέμησης της συγκεκριμένης ασθένειας.

  Η τρέχουσα κατάσταση φανερώνει τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες σε μια εποχή που η κλιματική αλλαγή φέρνει συχνά ακραίες και απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες.

  Οι καστανοπαραγωγοί παλεύουν καθημερινά όχι μόνο με τις κλιματικές επιπτώσεις αλλά και με ασθένειες που απειλούν τα δέντρα τους.

  Παρά τις επιτυχίες που σημειώθηκαν στην αντιμετώπιση κάποιων ασθενειών, η κλιματική αλλαγή παραμένει μια σοβαρή πρόκληση για τους ίδιους, όπου ενώ βλέπουν σταθερή την ζήτηση και καλές τις τιμές του προϊόντος διακατέχονται από μεγάλο άγχος καθώς οι καιρικές συνθήκες δεν μπορούν να είναι προβλέψιμες. Παραμένουν ωστόσο σε εγρήγορση, αν και η φετινή χρονιά προμηνύεται δύσκολη, με τη μάχη για κάθε καρπό να είναι πιο απαιτητική από ποτέ.

  

  

  

  

  

  

• Ποιες είναι οι νέες εκτιμήσεις για την τιμή του λαδιού
  σε Γεωργία
  

  Συγκρατημένη αισιοδοξία αποπνέουν οι εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη φετινή παραγωγή του ελαιόλαδου στις χώρες-παραγωγούς, με ό,τι συνεπάγεται αυτό και για την τιμή του.

  Το ότι το ελαιόλαδο έχει γίνει είδος πολυτελείας για τους πολλούς δεν είναι μυστικό. Αρκεί να αναζητήσει κανείς τη διαμόρφωση των τιμών του στο ράφι, από το ξέσπασμα της κρίσης ως σήμερα. Πρακτικά μιλάμε για υπερδιπλάσια τιμή από τον Ιανουάριο του 2021 ως σήμερα.

  Όπως επισημαίνει στις Φθινοπωρινές της Προβλέψεις η Κομισιόν, οι τιμές παραγωγού έφθασαν σε πρωτοφανή υψηλά επίπεδα το 2023/24, μετά από δύο σεζόν με ιστορικά χαμηλά επίπεδα παραγωγής ελαιόλαδου στην ΕΕ. Κορυφώθηκαν τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, με τις μέσες τιμές στην Ισπανία -που είναι η μεγαλύτερη παραγωγός στην Ευρώπη- να φτάνουν τα 903 ευρώ/100 kg, για το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο.

  Έκτοτε, οι τιμές βρίσκονται σε ελαφρά πτωτική πορεία, καθώς οι προσδοκίες για μια καλύτερη σεζόν 2024/25 παγιώνονται. Ωστόσο, οι τιμές αυτές εξακολουθούν να είναι περίπου διπλάσιες του μέσου όρου της πενταετίας.

  Οι προβλέψεις για το ελαιόλαδο

  

  Η φετινή παραγωγή

  Η παραγωγή ελαιόλαδου στην ΕΕ αναμένεται να ανακάμψει περαιτέρω το 2024/25, εκτός εάν εμφανιστούν ακραίες καιρικές συνθήκες τους επόμενους μήνες, με κινητήρια δύναμη την ανάκαμψη της παραγωγής στην Ισπανία (σε περίπου 1,3 εκατ. τόνους, +50% και 65% μερίδιο), αλλά και στην Ελλάδα και στην Πορτογαλία. Αντίθετα, η Ιταλία ενδέχεται να έχει χαμηλότερη παραγωγή ακόμα και σε σχέση με πέρσι, μετά την ξηρασία και τους καύσωνες στο νότο. Συνολικά, η παραγωγή ελαιόλαδου στην ΕΕ αναμένεται να φθάσει τους 2 εκατ. τόνους (+32% σε ετήσια βάση) και να προκαλέσει μείωση των τιμών, οδηγώντας σταδιακά σε ανάκαμψη της κατανάλωσης (+7%), ανάλογα με το ρυθμό μεταβίβασης των τιμών στους καταναλωτές.

  Όπως τονίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η κύρια αβεβαιότητα για το 2024/25 είναι το πόσο γρήγορα οι τιμές θα προσαρμοστούν στην αυξημένη διαθεσιμότητα και πώς θα αντιδράσουν οι καταναλωτές μετά την αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών τους λόγω των υψηλών τιμών. Είναι ενδεικτικό ότι ενώ η μέση ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση ήταν σχεδόν 9,5 κιλά πριν από την πληθωριστική κρίση, την περίοδο 2023/2024 έπεσε στα 7,2 κιλά.

  Στα καθ’ ημάς, οι παραγωγοί παραμένουν συγκρατημένοι, καθώς πολλά θα κριθούν τις επόμενες ημέρες, με βασικό ζητούμενο τη βροχή. Αν και η παραγωγή αναμένεται μεγαλύτερη από πέρσι (το πιθανότερο είναι ότι δεν θα επιβεβαιωθούν οι αρχικές προβλέψεις/προσδοκίες για 200.000 τόνους), οι ελαιοπαραγωγοί σημειώνουν ότι ο αφυδατωμένος καρπός θα δώσει μικρότερη ποσότητα και χαμηλότερη ποιότητα ελαιόλαδου. Σε κάθε περίπτωση, το ζητούμενο για τους καταναλωτές είναι να δουν στο ράφι τιμές κάτω από τα 10 ευρώ τους επόμενους μήνες.

  Η «μάχη» στο χωράφι

  

  Το μόνο σίγουρο είναι ότι η μάχη του πληθωρισμού για τα νοικοκυριά θα κριθεί εν πολλοίς στο πεδίο των τροφίμων. Αν και το κύμα των αυξήσεων έχει ανακοπεί, καταγράφονται επίμονες ανατιμήσεις τόσο σε νωπά όσο και σε συσκευασμένα είδη διατροφής. Με αυτό το δεδομένο, η διακύμανση των διεθνών τιμών σε βασικά αγροτικά προϊόντα, που επηρεάζουν τη βιομηχανία τροφίμων, είναι κρίσιμη. Στη ζάχαρη, για παράδειγμα, η ενισχυμένη προσφορά (παραγωγή και αποθέματα), σε σχέση με τη ζήτηση, αναμένεται να πιέσει την τιμή της. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ανάλυση της Τράπεζας Πειραιώς, οι παράγοντες αυτοί δεν έχουν ενσωματωθεί ακόμα στην τιμή, καθώς φαίνεται να κυριαρχούν οι ανησυχίες της αγοράς για το ενδεχόμενο ύπαρξης δυσμενών καιρικών συνθηκών στη Βραζιλία (εμφάνιση La Niña). Η εκτίμηση είναι, μάλιστα, ότι η θετική δυναμική στην τιμή της ζάχαρης πιθανά να παραμείνει βραχυπρόθεσμα. Το σιτάρι έκανε ένα “άλμα” από τα τέλη Αυγούστου, τον τελευταίο μήνα “χάνει” γύρω στο 1,5%, αλλά παραμένει 2% ψηλότερα από τα περσινά επίπεδα, χωρίς φυσικά να προσεγγίζει καν στα ιλιγγιώδη ύψη της περιόδου 2022/2023. Οι ανησυχίες σχετικά με τη συρρίκνωση της προσφοράς και το γεωπολιτικό ρίσκο παραμένουν, όμως, στο επίκεντρο, με τις εκτιμήσεις της αγοράς να κάνουν λόγο για πιθανή συνέχιση ενίσχυσης των τιμών.

  Πηγή: Ιefimerida.gr

• Η κρίση νερού λόγω της κλιματικής αλλαγής απειλεί την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων
  σε Περιβάλλον
  

  Ζητείται παγκόσμια συνεργασία για την αντιμετώπιση του προβλήματος στα αποθέματα νερού, που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο πάνω από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων μέχρι το 2050

  Η κλιματική αλλαγή, η καταστροφική χρήση της γης και η κακή διαχείριση των αποθεμάτων έχουν θέσει τον παγκόσμιο κύκλο του νερού υπό «πρωτοφανή πίεση», προειδοποίησε η Παγκόσμια Επιτροπή για τα Οικονομικά του Νερού (GCEW), σε έκθεση που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη (17/10).

  «Σχεδόν τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι και περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων βρίσκονται σήμερα σε περιοχές όπου η συνολική αποθήκευση νερού αναμένεται να μειωθεί», ανακοίνωσε η GCEW, μια διετής ερευνητική πρωτοβουλία που συστάθηκε από την Ολλανδία το 2022.

  Οι πυκνοκατοικημένες περιοχές είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην έλλειψη γλυκού νερού, τόνισε, συμπεριλαμβανομένης της βορειοδυτικής Ινδίας, της βορειοανατολικής Κίνας, αλλά και της νότιας και ανατολικής Ευρώπης.

  Η γεωργία επηρεάζεται, με την παγκόσμια παραγωγή δημητριακών να μειώνεται έως και κατά 23%, αν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις.

  Φαύλος κύκλος

  Η άνοδος της θερμοκρασίας έχει δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο, οδηγώντας στην απώλεια του «πράσινου νερού», δηλαδή της υγρασίας που περιέχεται στα εδάφη και τη φυτική ζωή, η εξάτμιση της οποίας παρέχει περίπου το ήμισυ των παγκόσμιων βροχοπτώσεων.

  Οι υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν σε ξηρότερα εδάφη, γεγονός που επιδεινώνει τις ξηρασίες και τις πυρκαγιές, προκαλώντας μεγαλύτερη υποβάθμιση και απώλεια βιοποικιλότητας, γεγονός που μειώνει περαιτέρω την ποσότητα του διαθέσιμου «πράσινου νερού» στο έδαφος.

  Οι διαταραχές του κύκλου του νερού «έχουν σημαντικές παγκόσμιες οικονομικές επιπτώσεις», αναφέρει η έκθεση.

  Η κρίση του νερού θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση του ΑΕΠ, κατά μέσο όρο, κατά 8% για τις χώρες υψηλού εισοδήματος έως το 2050 και έως και 15% για τις χώρες χαμηλότερου εισοδήματος.

  Οι οικονομικές μειώσεις θα είναι συνέπεια «των συνδυασμένων επιπτώσεων των μεταβαλλόμενων προτύπων βροχοπτώσεων και της αύξησης της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής, μαζί με τη μείωση της συνολικής αποθήκευσης νερού και την έλλειψη πρόσβασης σε καθαρό νερό και αποχέτευση».

  Παγκόσμια συνεργασία για το νερό

  Η έκθεση ζητά να θεωρηθεί ο κύκλος του νερού ως «παγκόσμιο κοινό αγαθό», για την προστασία του οποίου οι κυβερνήσεις πρέπει να συνεργαστούν.

  «Θα πρέπει να θέσουμε κοινούς στόχους για τη βιωσιμότητα των υδάτων», δήλωσε ο πρόεδρος της Σιγκαπούρης Tharman Shanmugaratnam, συμπρόεδρος της GCEW, σε ενημέρωση πριν από την παρουσίαση της έκθεσης.

  «Τελικά, θα απαιτηθεί ένα παγκόσμιο σύμφωνο για το νερό. Θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να φτάσουμε εκεί, αλλά θα ξεκινήσουμε αυτή τη διαδικασία».

  Η έκθεση ζητά την κατάργηση «των επιβλαβών επιδοτήσεων σε τομείς έντασης νερού ή την ανακατεύθυνσή τους προς λύσεις εξοικονόμησης νερού», σημειώνοντας ότι οι φτωχές και ευάλωτες κοινότητες πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής.

  Η Ngozi Okonjo-Iweala, γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και επίσης συμπρόεδρος της GCEW, δήλωσε ότι πρέπει να ανακατευθυνθούν περίπου 600 δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσιες γεωργικές επιδοτήσεις που ενθαρρύνουν την υπερκατανάλωση νερού και ότι πρέπει να υπάρξει στροφή από τη φύτευση υδροβόρων καλλιεργειών σε ακατάλληλες περιοχές.

  Το νερό στην Ευρώπη κινδυνεύει

  Παράλληλα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος προειδοποιεί ότι η Ευρώπη οφείλει να διαχειρισθεί καλύτερα τους υδάτινους πόρους της, για να εγγυηθεί στους πολίτες της νερό καλής ποιότητας, ενώ επισημαίνει ότι μόνο το 37% των επιφανειακών υδάτων στην ευρωπαϊκή ήπειρο βρίσκεται σε καλή ή πολύ καλή οικολογική υγεία.

  «Η υγεία των ευρωπαϊκών υδάτων δεν είναι καλή. Τα ύδατά μας αντιμετωπίζουν σειρά πρωτοφανών προβλημάτων που απειλούν την σχετική με το νερό ασφάλεια της Ευρώπης», δηλώνει σε ανακοίνωσή της η διευθύντρια του Οργανισμού, Λέενα Ιλα-Μονόνεν.

  Σε ό,τι αφορά την χημική υγεία των επιφανειακών υδάτων, δεν είναι καλή παρά μόνο στο 29% των περιπτώσεων, έναντι 77% για τον υδροφόρο ορίζοντα, από όπου προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος του πόσιμου νερού που καταναλώνουν οι Ευρωπαίοι.

  Καλή χημική υγεία σημαίνει απουσία υπερβάλλουσας ρύπανσης από οργανικά στοιχεία και από επιβλαβείς χημικές ουσίες, όπως οι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS) και τα μικροπλαστικά.

  Οι μεγαλύτερες απειλές για το νερό

  Τα επιφανειακά ύδατα απειλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση (καύση του άνθρακα, εκπομπές των αυτοκινήτων, κλπ) και την γεωργία που παράγει μεγάλες ποσότητες αποβλήτων που μολύνουν τα εδάφη.

  «Η ευρωπαϊκή γεωργία θα πρέπει να αυξήσει τη χρήση περισσότερο αειφόρων φυσικών και αγροοικολογικών πρακτικών, που θα συνοδεύονται από κίνητρα και αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών», σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.

  Ο ευρωπαϊκός οργανισμός έχει αναλύσει 120.000 εξωτερικές επιφάνειες υδάτων και 3,8 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα υπόγειων υδάτων σε 19 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και στη Νορβηγία, και ζητά τη μείωση κατά 50% της χρήσης των ζιζανιοκτόνων μέχρι το 2030.

  «Θα πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να αποκαταστήσουμε την υγεία των πολύτιμων υδάτινων ρευμάτων μας, των λιμνών, των παράκτιων υδάτων και άλλων υδάτινων μαζών, ώστε αυτός ο ζωτικής σημασίας πόρος να διατηρηθεί και να είναι ασφαλής για τις επόμενες γενιές», επισημαίνει η Λέενα Ιλα-Μονόνεν.

  Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής (ξηρασία και πλημμύρες) και η υπερεκμετάλλευση των υδάτινων πόρων ασκούν επίσης πίεση στους υδάτινους πόρους.

  Ο περιορισμός της κατανάλωσης νερού και η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων πρέπει να είναι προτεραιότητες για τις κυβερνήσεις, τη στιγμή μάλιστα που οι υδάτινοι πόροι βρίσκονται υπό πίεση λόγω της κλιματικής αλλαγής, τις σφοδρές βροχοπτώσεις, την τήξη των παγετώνων και την ξηρασία, σύμφωνα με την έκθεση.

  Πηγή: In.gr
• Κλιματική αλλαγή: Το καλοκαίρι του 2024 ήταν το θερμότερο εδώ και 45 χρόνια - Άνω των 3 βαθμών Κελσίου η απόκλιση της θερμοκρασίας στη χώρα μας
  σε Περιβάλλον
  

  Οι μεγαλύτερες θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις εντοπίζονται σε τμήματα της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, της Βόρειας Αμερικής, του Αρκτικού Ωκεανού και της Κεντρικής Ασίας

  Πάνω από τα κανονικά κινήθηκε η θερμοκρασία στη χώρα μας αυτό το καλοκαίρι κατά τουλάχιστον 3 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, όπως αποδεικνύει το meteo.gr, η οποία βασίζεται στα δεδομένα reanalysis του ERA5 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF).

  Ωστόσο, εξίσου εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι από τα τελευταία 45 καλοκαίρια, το φετινό ήταν με διαφορά το θερμότερο, έχοντας συνολικά 259 ακραία θερμές ώρες καταρρίπτοντας έτσι το πρόσφατο ρεκόρ του 2021 - με 17 περισσότερες (ακραία θερμές ώρες).

  Ακολουθεί το δημοσίευμα του meteo.gr:
  
  «Η αξιολόγηση των θερμοκρασιακών αποκλίσεων πάνω από μια περιοχή μπορεί να γίνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους και δεδομένα, όπως για παράδειγμα παρατηρήσεις μετεωρολογικών σταθμών, ραδιοβολήσεων καθώς και δεδομένα αριθμητικών μοντέλων καιρού.

  Στο συγκεκριμένο άρθρο παρουσιάζουμε καταρχάς την ανάλυση της θερμοκρασίας στο επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια), επίπεδο το οποίο επιτρέπει την παρακολούθηση των θερμικών χαρακτηριστικών των αερίων μαζών που επηρεάζουν μια περιοχή.
  
  Ο χάρτης που ακολουθεί δείχνει για το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου 2024 τη συνολική απόκλιση της θερμοκρασίας στη στάθμη των 1500 μέτρων πάνω από το Βόρειο ημισφαίριο και ο οποίος δείχνει ότι στο μεγαλύτερο μέρος αυτού η μέση θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα.
  
  Οι μεγαλύτερες θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις (> 2-3 ˚C) εντοπίζονται σε τμήματα της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, της Βόρειας Αμερικής, του Αρκτικού Ωκεανού και της Κεντρικής Ασίας.
  
  Στην χώρα μας η θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα και σχεδόν στο σύνολο της χώρας η θερμοκρασιακή απόκλιση ξεπέρασε τους 3 βαθμούς Κελσίου, καθιστώντας το ως το θερμότερο που έχει καταγραφεί
  
  

  

  Στη συνέχεια επικεντρωνόμαστε στη χώρα μας και κατατάσσουμε τα τελευταία 45 καλοκαίρια (1979-2024) υπολογίζοντας το άθροισμα των ωρών όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας που έχουν παρατηρηθεί μεταξύ 1981-2010 και τις οποίες ορίζουμε ως ακραία θερμές ώρες.
  
  Η ανάλυση δείχνει ότι το καλοκαίρι του 2024 ήταν το πιο ακραία θερμό τα τελευταία 45 χρόνια με 259 ακραία θερμές ώρες, καταρρίπτοντας έτσι το πρόσφατο ρεκόρ του 2021 με 17 περισσότερες ακραία θερμές ώρες (Γράφημα 2).
  
  Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως είναι φυσικό συσχετίζονται με τις πολλαπλές περιόδους πολύ υψηλών θερμοκρασιών που επηρέασαν την χώρα μας κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2024.»
  
  

  

  Πηγή: Protothema.gr

• Έκλεψαν 600 κιλά λάδι από ελαιοτριβείο στο Αιτωλικό - Έρευνα για τον εντοπισμό των δραστών
  σε Επίκαιρα
  

  Μεγάλη κλοπή σημειώθηκε σε ελαιοτριβείο στην ευρύτερη περιοχή του Αιτωλικού, όπου άγνωστοι δράστες αφαίρεσαν 600 κιλά ελαιόλαδου.

  Σύμφωνα με πληροφορίες του messolonghivoice.gr, οι δράστες εισέβαλαν στην αποθήκη του ελαιοτριβείου και κατάφεραν να αποσπάσουν το ελαιόλαδο, το οποίο βρισκόταν αποθηκευμένο σε μεγάλες κάδες.

  Η αξία του κλεμμένου ελαιόλαδου εκτιμάται σε περίπου 5.000 ευρώ, ενώ το περιστατικό σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, συνέβη στο διάστημα από τις 19 έως τις 21 Οκτωβρίου 2024.

  Οι αρχές διεξάγουν έρευνες για τον εντοπισμό των δραστών, με την τοπική κοινωνία να εκφράζει έντονη ανησυχία.

  Πηγή: Iefimerida.gr