Σχετικά Άρθρα

• Κλιματική αλλαγή: Η σύγκριση μεταξύ Dana και Daniel
  σε Περιβάλλον
  

  Τόσο ο Daniel όσο και η Dana άφησαν πίσω τους μεγάλες καταστροφές και νεκρούς - Εκ του αποτελέσματος, το βασικό κοινό στοιχείο των δύο φαινομένων είναι το πόσο απροστάτευτες ήταν οι πληγείσες περιοχές

  Η Ισπανία εξακολουθεί να μετρά τις πληγές και τους νεκρούς της από τις φονικές πλημμύρες στην περιοχή της Βαλένθια και ευρύτερα τμήματα στα ανατολικά της χώρας. Πλημμύρες που προκλήθηκαν από ένα καταστροφικό καιρικό φαινόμενο -που είναι γνωστό τοπικά ως DANA- στο οποίο ο ψυχρός και θερμός αέρας συναντώνται και δημιουργούν ισχυρά σύννεφα βροχής, ένα μοτίβο που πιστεύεται ότι εμφανίζεται συχνότερα λόγω της κλιματικής αλλαγής.

  Όταν ψυχρός αέρας πνέει πάνω από τα ζεστά νερά της Μεσογείου, προκαλεί την άνοδο θερμότερου αέρα γρήγορα και τον σχηματισμό πυκνών σύννεφων, γεμάτων νερό, που μπορούν να παραμείνουν στην ίδια περιοχή για πολλές ώρες, αυξάνοντας τις καταστροφικές τους δυνατότητες. Το φαινόμενο προκαλεί ορισμένες φορές έντονη χαλαζόπτωση και ανεμοστρόβιλους όπως φάνηκε αυτή την εβδομάδα, λένε μετεωρολόγοι.

  DANA: Μεγάλος όγκος νερού

  Το DANA αυτής της εβδομάδας ήταν μία από τις τρεις πιο έντονες τέτοιες καταιγίδες στην περιοχή της Βαλένθια, δήλωσε ο Ρούμπεν ντελ Κάμπο, εκπρόσωπος της ισπανικής Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, AEMET.

  Η Υπηρεσία, ανακοίνωσε ότι το μεγαλύτερο ημερήσιο ύψος βροχής καταγράφηκε στην περιοχή Chiva, 30 χλμ δυτικά της Βαλένθια, και ήταν ίσο με 445.4 mm. Πρόκειται για την 2η υψηλότερη τιμή ημερήσιου ύψους υετού στην Περιφέρεια της Βαλένθια, μετά τα 520 mm στην πόλη Tavernes de la Vall στις 11 Σεπτεμβρίου 1996.

  Τα προκαταρκτικά δορυφορικά δεδομένα που κατέγραψε η επιστημονική ομάδα του Climatebook δείχνουν ότι μια μεγάλη περιοχή της Ανατολικής Ισπανίας δέχθηκε πάνω από 100-150 mm βροχής (180 mm στο κέντρο της Βαλένθια), και τοπικά πάνω από 250 mm σε λιγότερο από 24 ώρες.

  

  Πρόκειται για πολύ υψηλά ύψη βροχής, όταν ο μέσος όρος για όλο τον Οκτώβριο στη Βαλένθια είναι περίπου 65 χιλιοστά.

  Οι αρχές ενεργοποίησαν στην Ισπανία ενεργοποίησαν επιχειρήσεις διάσωσης, ενώ πολλοί κάτοικοι εγκλωβίστηκαν σε σπίτια ή οχήματα, με τις ζημιές να περιλαμβάνουν εκτεταμένες καταστροφές σε υποδομές και δρόμους. Η Βαλένθια, η Καταλονία και άλλες περιοχές παραμένουν σε κατάσταση συναγερμού, καθώς οι καιρικές συνθήκες θα παραμείνουν ασταθείς μέχρι και το Σ/Κ 2-3 Νοεμβρίου 2024.

  Η σύγκριση με τον Daniel

  Αναμφισβήτητα, ένας μεγάλος όγκος νερού, σε μικρό χρονικό διάστημα έπεσε στην Ισπανία, ωστόσο, υπολείπεται σημαντικά του νερού που έπεσε στη Θεσσαλία όταν χτυπήθηκε από τον Daniel, ο οποίος είχε και μεγαλύτερη διάρκεια.

  Τον Σεπτέμβριο του 2023, κατά την κακοκαιρία Daniel, εκδηλώθηκαν ισχυρές βροχοπτώσεις οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα σοβαρά πλημμυρικά φαινόμενα κυρίως στη Θεσσαλία, και την απώλεια 15 ανθρώπινων ζωών.

  Αποτέλεσμα των βροχοπτώσεων ρεκόρ στη Θεσσαλία ήταν η κατάκλιση του θεσσαλικού κάμπου από νερό, με περίπου 720.000 στρέμματα καλλιεργήσιμων εκτάσεων να πλημμυρίζουν μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου

  Η ασυνήθιστη για την εποχή ατμοσφαιρική διάταξη προκάλεσε πολύωρες και ισχυρές καταιγίδες στα ανατολικά ηπειρωτικά τμήματα της χώρας μας, κυρίως μεταξύ 5 και 6 Σεπτεμβρίου, όπως αναφέρει το climatebook. Ο μετεωρολογικός σταθμός του meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατέγραψε 760 mm μέγιστο ημερήσιο ύψος βροχής στη Ζαγορά Πηλίου και συνολικά κατά την διάρκεια του Daniel, 1235 mm στη Μακρινίτσα Πηλίου.

  Μεγάλα ύψη βροχής καταγράφηκαν και στις πόλεις της Καρδίτσας (659 mm) και του Βόλου (617 mm), με τη δεύτερη να κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για διάστημα 6 μηνών. Τα ποσά βροχής σε διάστημα 4 ημερών αντιστοιχούν στο μέσο ετήσιο ύψος βροχής για αυτές τις περιοχές.

  

  Αποτέλεσμα των βροχοπτώσεων ρεκόρ στη Θεσσαλία ήταν η κατάκλιση του θεσσαλικού κάμπου από νερό, με περίπου 720.000 στρέμματα καλλιεργήσιμων εκτάσεων να πλημμυρίζουν μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου.

  Τόσο ο Daniel όσο και η Dana άφησαν πίσω τους μεγάλες καταστροφές και νεκρούς. Εκ του αποτελέσματος, το βασικό κοινό στοιχείο των δύο φαινομένων είναι το πόσο απροστάτευτες ήταν οι πληγείσες περιοχές.

  Πηγή: In.gr
• Ηλεία: Έντονες οι οικονομικές και περιβαλλοντικές συνέπειες από την κλιματική αλλαγή στην ελαιοκαλλιέργεια
  σε Πρωτογενής Τομέας
  

  Επιστολή του Συλλόγου Γεωπόνων Ελευθέρων Επαγγελματιών Ηλείας στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

  Η έντονη κλιματική αλλαγή και οι συνεχιζόμενες ακραίες καιρικές συνθήκες φαίνεται να έχουν σοβαρές συνέπειες για την ελαιοκαλλιέργεια στον Νομό Ηλείας, μια περιοχή που παίζει καθοριστικό ρόλο στην παραγωγή ελαιολάδου στη χώρα μας. Η φετινή καλλιεργητική περίοδος 2024-2025 ξεκίνησε με αισιόδοξες προσδοκίες, αλλά οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη ανομβρία, έχουν οδηγήσει σε συνθήκες θερμικού και υδατικού στρες στα δέντρα, μειώνοντας την παραγωγή και επηρεάζοντας την ποιότητα του παραγόμενου ελαιολάδου.

  Οι ελεύθεροι επαγγελματίες - γεωπόνοι του Νομού Ηλείας, σε επιστολή τους προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κο Κώστα Τσιάρα, ανέφεραν τις σοβαρές επιπτώσεις αυτών των φαινομένων στην οικονομική και κοινωνική ζωή του νομού. Μετά από τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021, όπου χάθηκε περίπου το 25% των παραγωγικών ελαιοδέντρων, η φετινή πτώση παραγωγής προστίθεται στις απώλειες, οδηγώντας τους παραγωγούς σε απόγνωση.

  Οι επιπτώσεις αυτές είναι πολυεπίπεδες. Πέρα από τη σοβαρή απώλεια εισοδήματος, οι γεωπόνοι επισημαίνουν ότι το θερμικό και υδατικό στρες που υφίστανται τα ελαιόδεντρα μπορεί να οδηγήσει σε εγκατάλειψη καλλιεργειών και υποβάθμιση της υπαίθρου, ενώ η μείωση της παραγωγής και της ποιότητας μπορεί να έχει ευρύτερες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες για την τοπική κοινότητα.

  Η επιστολή τονίζει την ανάγκη για δύο άμεσες παρεμβάσεις: την εξασφάλιση οικονομικής βοήθειας προς τους παραγωγούς και τη δημιουργία ενός σχεδίου διαχείρισης και παρέμβασης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Οι γεωπόνοι του νομού, ως επιστήμονες πεδίου, δηλώνουν έτοιμοι να συμβάλουν σε αυτό το έργο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για άμεση δράση για την προστασία της ελαιοκαλλιέργειας, μιας καλλιέργειας που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την οικονομία και την κοινωνία της Ηλείας.

  Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται να αναδείξει ένα ευρύτερο ζήτημα: την επιτακτική ανάγκη για τη θωράκιση του αγροτικού τομέα της χώρας απέναντι στις κλιματικές προκλήσεις που επιδεινώνονται συνεχώς.

   

• Ανησυχητική μελέτη: Τριπλασιάστηκαν οι εκτάσεις που πλήττονται από ξηρασία σε σχέση με το 1980
  σε Περιβάλλον
  

  Εξαιρετικά ανησυχητικά είναι ευρήματα νέας έκθεσης για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής καθώς από αυτή προκύπτει ότι η έκταση της επιφάνειας της γης που πλήττεται από ξηρασία έχει τριπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1980.

  Συγκεκριμένα το 48% της χερσαίας επιφάνειας της Γης βίωσε τουλάχιστον ένα μήνα ακραίας ξηρασίας πέρυσι, σύμφωνα με την ανάλυση του Lancet Countdown on Health and Climate Change - από 15% κατά μέσο όρο τη δεκαετία του 1980.

  Σχεδόν το ένα τρίτο του πλανήτη - το 30% - βίωσε ακραία ξηρασία για τρεις μήνες ή περισσότερο το 2023. Τη δεκαετία του 1980, ο μέσος όρος ήταν 5%.

  Η νέα μελέτη προσφέρει μερικά από τα πιο ενημερωμένα παγκόσμια δεδομένα για την ξηρασία, επισημαίνοντας πόσο γρήγορα επιταχύνεται, όπως αναφέρει το BBC.

  Το όριο της ακραίας ξηρασίας επιτυγχάνεται μετά από έξι μήνες πολύ χαμηλών βροχοπτώσεων ή πολύ υψηλών επιπέδων εξάτμισης από τα φυτά και το έδαφος - ή και των δύο.

  Αποτελεί άμεσο κίνδυνο για την ύδρευση και την αποχέτευση, την επισιτιστική ασφάλεια και τη δημόσια υγεία και μπορεί να επηρεάσει τον ενεργειακό εφοδιασμό, τα δίκτυα μεταφορών και την οικονομία.

  Τα αίτια των μεμονωμένων ξηρασιών είναι περίπλοκα, επειδή υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα του νερού, από τα φυσικά καιρικά φαινόμενα μέχρι τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη γη.

  Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει τα παγκόσμια πρότυπα βροχοπτώσεων, καθιστώντας ορισμένες περιοχές πιο επιρρεπείς στην ξηρασία.

  Η αύξηση της ξηρασίας ήταν ιδιαίτερα σοβαρή στη Νότια Αμερική, τη Μέση Ανατολή και το Κέρας της Αφρικής.

  Στον Αμαζόνιο η ξηρασία απειλεί να αλλάξει τα πρότυπα του καιρού.

  Σκοτώνει τα δέντρα που παίζουν ρόλο στην τόνωση του σχηματισμού των σύννεφων βροχής, γεγονός που διαταράσσει τους λεπτούς ισορροπημένους κύκλους των βροχοπτώσεων.

  Αυξήθηκαν οι ακραίες βροχοπτώσεις

  Το παράδοξο είναι ότι την ίδια στιγμή που μεγάλα τμήματα της ξηράς έχουν στεγνώσει, οι ακραίες βροχοπτώσεις έχουν επίσης αυξηθεί.

  Τα τελευταία 10 χρόνια, στο 61% του πλανήτη σημειώθηκε αύξηση των ακραίων βροχοπτώσεων, σε σύγκριση με τον βασικό μέσο όρο της περιόδου 1961-1990.

  Η σχέση μεταξύ ξηρασίας, πλημμυρών και υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι πολύπλοκη. Ο ζεστός καιρός αυξάνει την εξάτμιση του νερού από το έδαφος, γεγονός που καθιστά τις περιόδους χωρίς βροχή ακόμη πιο ξηρές.

  Αλλά η κλιματική αλλαγή αλλάζει επίσης τα πρότυπα βροχοπτώσεων. Καθώς οι ωκεανοί θερμαίνονται, περισσότερο νερό εξατμίζεται στον αέρα. Ο αέρας θερμαίνεται επίσης, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να συγκρατήσει περισσότερη υγρασία. Όταν αυτή η υγρασία κινείται πάνω από τη στεριά ή συγκλίνει σε μια καταιγίδα, οδηγεί σε πιο έντονες βροχοπτώσεις.

  Οι επιπτώσεις στην υγεία

  Η έκθεση Lancet Countdown διαπίστωσε ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία φτάνουν σε επίπεδα ρεκόρ.

  Η ξηρασία εξέθεσε 151 εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους σε επισιτιστική ανασφάλεια πέρυσι, σε σύγκριση με τη δεκαετία του 1990, γεγονός που συνέβαλε στον υποσιτισμό. Οι θάνατοι από τη ζέστη για άτομα άνω των 65 ετών αυξήθηκαν επίσης κατά 167% σε σύγκριση με τη δεκαετία του 1990.

  Εν τω μεταξύ, η άνοδος της θερμοκρασίας και οι περισσότερες βροχές προκαλούν αύξηση των ιών που σχετίζονται με τα κουνούπια. Τα κρούσματα του δάγκειου πυρετού βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και ο δάγκειος πυρετός, η ελονοσία και ο ιός του Δυτικού Νείλου έχουν εξαπλωθεί σε μέρη που δεν είχαν βρεθεί ποτέ πριν.

  Η αύξηση των καταιγίδων σκόνης έχει αφήσει εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους εκτεθειμένους στην επικίνδυνη ατμοσφαιρική ρύπανση.

  «Το κλίμα αλλάζει γρήγορα», λέει η Marina Romanello, εκτελεστική διευθύντρια της Lancet Countdown.

  «Αλλάζει σε συνθήκες στις οποίες δεν έχουμε συνηθίσει και τις οποίες δεν σχεδιάσαμε τα συστήματά μας για να λειτουργούν».

  Η σημασία των βροχών

  Κατά τη διάρκεια της ξηρασίας, τα ποτάμια και οι λίμνες στερεύουν και το έδαφος καίγεται, δηλαδή σκληραίνει και χάνει τη φυτοκάλυψη. Εάν ακολουθήσει έντονη βροχή, το νερό δεν μπορεί να απορροφηθεί από το έδαφος και αντ' αυτού τρέχει, προκαλώντας αστραπιαίες πλημμύρες.

  «Τα φυτά μπορούν να προσαρμοστούν στην ακραία ξηρασία, σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον, αλλά οι πλημμύρες διαταράσσουν πραγματικά τη φυσιολογία τους», προσθέτει η Ρομανέλο.

  «Είναι πραγματικά κακό για την επισιτιστική ασφάλεια και τον γεωργικό τομέα», σημειώνει.

  «Προς το παρόν, είμαστε ακόμη σε θέση να προσαρμοστούμε στις κλιματικές αλλαγές. Αλλά θα φτάσουμε σε ένα σημείο όπου θα φτάσουμε στα όρια των δυνατοτήτων μας. Τότε θα δούμε πολλές αναπόφευκτες επιπτώσεις», τονίζει ακόμη η Ρομανέλο.

  «Όσο πιο ψηλά αφήνουμε να ανέβει η παγκόσμια θερμοκρασία, τόσο χειρότερα θα είναι τα πράγματα», καταλήγει.

  Πηγή: Cnn.gr

• Αγρότες: Πώς θα κερδηθεί το στοίχημα της κερδοφορίας – Κίνδυνοι και ευκαιρίες
  σε Πρωτογενής Τομέας
  

  Στο σημερινό ασταθές οικονομικό τοπίο, οι αγρότες επαναξιολογούν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες

  Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι αυξημένες τιμές των εισροών και οι ασταθείς τιμές των αγροτικών προϊόντων, αποτελούν τις τρεις βασικές προκλήσεις, όχι μόνο για τους Έλληνες αγρότες και κτηνοτρόφους, αλλά για τους παραγωγούς σε όλη τη γη.

  Σύμφωνα με παγκόσμια έρευνα που διενήργησε η McKinsey & Company, στο σημερινό ασταθές οικονομικό τοπίο, οι αγρότες επαναξιολογούν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και θέτουν προτεραιότητες προκειμένου να βελτιώσουν την παραγωγικότητα και να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους. Έτσι, πολλοί στρέφονται στην υιοθέτηση νέων προϊόντων, βιώσιμων πρακτικών και νέων τεχνολογιών.

  Για να κερδηθεί το «στοίχημα» των βιώσιμων και κερδοφόρων εκμεταλλεύσεων, οι φορείς που παρέχουν τεχνολογία και υπηρεσίες σε αγρότες, έχουν την ευκαιρία να επεκτείνουν τη δράση τους και σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς να προτείνουν λύσεις προσαρμοσμένες ανάλογα με τις ανάγκες των αγροτών, λαμβάνοντας υπόψη και τα διαφορετικά μοναδικά χαρακτηριστικά των χωρών και της υπαίθρου.

  Οι αγρότες σε παγκόσμιο επίπεδο προσβλέπουν σε βιώσιμες πρακτικές, καινοτόμες τεχνολογικές εφαρμογές και νέα προϊόντα

  Τα περιθώρια κέρδους για τους αγρότες

  Η Παγκόσμια Έρευνα Αγροτών του 2024 της McKinsey, πραγματοποιήθηκε το διάστημα από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο του 2024 με τη συμμετοχή 4.400 αγροτών, από την Ευρώπη (Γαλλία, Γερμανία και Ολλανδία), την Ινδία, τη Λατινική Αμερική (Αργεντινή, Βραζιλία και Μεξικό) και τη Βόρεια Αμερική (Καναδάς και Ηνωμένες Πολιτείες).

  Οι συμμετέχοντες είναι ιδιοκτήτες αγροκτημάτων μεγέθους από 120 στρέμματα ή λιγότερο (το 100% των 1.031 ερωτηθέντων της Ινδίας) έως περισσότερα από 6.000 στρέμματα (το 15% των ερωτηθέντων από τον Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες). Όσον αφορά την παραγωγή, κυριάρχησαν οι καλλιέργειες όπως το καλαμπόκι και το σιτάρι, που κυμαίνονταν από το 46% του δείγματος στην Ινδία έως το 80% στη Λατινική Αμερική, ακολουθούμενες από ειδικές καλλιέργειες όπως τα φρούτα και τα λαχανικά.

  Η νέα αυτή παγκόσμια έρευνα περιγράφει μια «προσεκτικά αισιόδοξη» προοπτική, η οποία επικεντρώνεται στο γεγονός να καταφέρει ο πρωτογενής τομέας να αυξήσει τα κέρδη του τα επόμενα χρόνια.

  Από την πλευρά τους, οι αγρότες σε παγκόσμιο επίπεδο προσβλέπουν σε βιώσιμες πρακτικές, καινοτόμες τεχνολογικές εφαρμογές και νέα προϊόντα, τα οποία αυξάνουν τις αποδόσεις στις καλλιέργειές τους, προκειμένου να καταφέρουν να ενισχύσουν τα κέρδη τους και μάλιστα σε συνθήκες πίεσης που ασκούν τα «πράσινα» και περιβαλλοντικά μέτρα.

  Ωστόσο, οι προσδοκίες για αύξηση των περιθωρίων κέρδους διαφέρουν ανάλογα με την περιοχή. Για παράδειγμα οι αγρότες της Βόρειας Αμερικής αναμένουν συνολικά τα κέρδη φέτος να είναι χαμηλότερα κατά 64% και της Ευρώπης κατά 55%.

  Στον αντίποδα, οι αγρότες στη Λατινική Αμερική και την Ινδία αναμένουν υψηλότερα κέρδη τα επόμενα δύο χρόνια, 58% και 76% αντίστοιχα, από 42% και 37% το 2022.

  Οι αγρότες που θέλουν να ενισχύσουν τα κέρδη τους τα επόμενα χρόνια, πρέπει να επενδύσουν είτε μέσω βιώσιμων γεωργικών μεθόδων είτε υιοθετώντας νέες τεχνολογίες

  Με το βλέμμα στραμμένο στη βιωσιμότητα οι αγρότες

  Η αειφορία είναι ένας τομέας όπου οι αγρότες επενδύουν προκειμένου να βελτιώσουν την παραγωγικότητα και να αυξήσουν τα έσοδά τους.

  Σύμφωνα με την έρευνα, στην Ινδία, τη Βόρεια Αμερική και τη Λατινική Αμερική, οι αγρότες εφαρμόζουν βιώσιμες πρακτικές για την αύξηση της απόδοσης, ενώ οι Ευρωπαίοι αγρότες ενδιαφέρονται για πρόσθετες ροές εσόδων.

  Ταυτόχρονα, η έρευνα αποκαλύπτει ότι οι αγρότες που θέλουν να ενισχύσουν τα κέρδη τους τα επόμενα χρόνια, πρέπει να επενδύσουν είτε μέσω βιώσιμων γεωργικών μεθόδων είτε υιοθετώντας νέες τεχνολογίες.

  Όσον αφορά τις πρακτικές βιωσιμότητας που εφαρμόζουν οι αγρότες, οι κορυφαίες πρακτικές είναι οι αμειψισπορές (68%), η μειωμένη ή καθόλου άροση (56%) και ο ψεκασμός ή η λίπανση με μεταβλητό ρυθμό (40%). Γενικά, η Ινδία και το Μεξικό υστερούν στην υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών σε σύγκριση με την Αργεντινή, τη Βραζιλία, την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική.

  Σημαντική αύξηση παγκοσμίως καταγράφεται στην υιοθέτηση βιοελέγχων και βιοθρεπτικών συστατικών ως πρακτικών για την υγεία του εδάφους και την βελτίωση της απόδοσης. Περίπου το 31% των αγροτών χρησιμοποιεί βιοθρεπτικά συστατικά, ενώ το 20% χρησιμοποιεί βιοελέγχους.

  Οι τιμές των εισροών παραμένουν η κύρια ανησυχία των αγροτών

  Υιοθέτηση τεχνολογίας

  Μέσω της ενσωμάτωσης νέων τεχνολογιών, πολλοί αγρότες φιλοδοξούν να ενισχύσουν τα μελλοντικά τους κέρδη.

  Ωστόσο, η υιοθέτηση της τεχνολογίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το μέγεθος του αγροκτήματος – τα μεγάλα αγροκτήματα (πάνω από 2.500 στρέμματα) έχουν 45% περισσότερες πιθανότητες να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες σε σύγκριση με τα μικρά αγροκτήματα (λιγότερα από 100 στρέμματα).

  Η υιοθέτηση όμως της τεχνολογίας γίνεται με αργό ρυθμό, καθώς σύμφωνα με την έρευνα αυξήθηκε κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες από το 2022 ο αριθμός των αγροτών που χρησιμοποιούν ή επιθυμούν τουλάχιστον μία νέα ψηφιακή τεχνολογία.

  Οι αγρότες της Βόρειας Αμερικής πρωτοστατούν στην υιοθέτηση της τεχνολογίας, ενώ η Λατινική Αμερική γνώρισε την ταχύτερη ανάπτυξη (αύξηση δέκα ποσοστιαίων μονάδων από το 2022 έως το 2024).

  Οι τρεις κίνδυνοι

  Οι τιμές των εισροών παραμένουν η κύρια ανησυχία, με το 48% των αγροτών να επισημαίνει τις αυξήσεις των τιμών ως τον κύριο κίνδυνο για τα κέρδη, σε σύγκριση με το 63% το 2022. Παρά τη γενική μείωση του κόστους για τα λιπάσματα και τα ενεργά συστατικά για την προστασία των καλλιεργειών το περασμένο έτος, οι αγρότες αναφέρουν μια μέση αντιληπτή αύξηση στο συνολικό κόστος κατά 13% τους τελευταίους 12 μήνες.

  Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα τα λιπάσματα έχουν τον υψηλότερο πληθωρισμό τους τελευταίους 12 μήνες: το 24% των καλλιεργητών ανέφεραν ότι οι τιμές έχουν αυξηθεί περισσότερο από 20% το περασμένο έτος. Ακολουθούν οι αυξήσεις στο κόστος εργασίας (14%) και στην προστασία των καλλιεργειών (13%).

  Επιπλέον, τα ακραία καιρικά φαινόμενα παραμένουν ένας από τους κύριους «πονοκεφάλους» των αγροτών, με τους ευρωπαίους και τους αγρότες της Λατινικής Αμερικής να σημειώνουν ιδιαίτερα τις επιπτώσεις που έχουν στα κέρδη τους.

  Οι καλλιεργητές που πιστεύουν ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι ένας από τους κορυφαίους κινδύνους δήλωσαν ότι ξοδεύουν περίπου 30% περισσότερα από τους ομολόγους τους. Σε αυτό περιλαμβάνονται πρόσθετες δαπάνες όπως η ασφάλιση των καλλιεργειών.

  Οι ασταθείς τιμές των εμπορευμάτων είναι ο τρίτος σημαντικός κίνδυνος για τα κέρδη που ανέφεραν οι αγρότες. Το 30% των αγροτών, κυρίως στη Βόρεια Αμερική, το θεώρησαν ως έναν από τους κορυφαίους κινδύνους.

  Και οι τρεις ευκαιρίες για τους αγρότες

  Παρά τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν παγκοσμίως, οι αγρότες βλέπουν επίσης την ευκαιρία να αποκομίσουν κέρδη τα επόμενα χρόνια. Οι οικονομικές προοπτικές ποικίλλουν ανά περιοχή, με τους ευρωπαίους και βορειοαμερικανούς αγρότες πιο απαισιόδοξους να αυξήσουν το εισόδημά τους στο μέλλον.

  Όταν ερωτήθηκαν, οι αγρότες είπαν ότι οι τρεις πρώτες ευκαιρίες για να αυξήσουν τα κέρδη τους τα επόμενα δύο χρόνια ήταν οι βελτιωμένες αποδόσεις, οι υψηλότερες τιμές των αγροτικών προϊόντων και οι χαμηλότερες τιμές για τις εισροές.

  Για να αξιοποιήσουν αυτές τις ευκαιρίες, οι αγρότες προβλέπουν τη λήψη τριών βασικών ενεργειών: τη δοκιμή νέων προϊόντων αύξησης της απόδοσης, τη δοκιμή νέων προϊόντων προστασίας των καλλιεργειών και την αγορά καινοτόμου εξοπλισμού, προϊόντων ή τεχνολογίας.

  Οι περισσότεροι αγρότες σε όλο τον κόσμο είπαν ότι η δοκιμή νέων προϊόντων για την αύξηση των αποδόσεων αποτελεί πρώτο στη λίστα των προτεραιοτήτων τους για αύξηση των κερδών. Όμως, το ποσοστό των αγροτών που σχεδίαζαν να προχωρήσουν σε αυτή τη δράση διέφερε σε όλο τον κόσμο. Για παράδειγμα, οι αγρότες στη Βόρεια Αμερική είχαν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες από τους αγρότες στην Ευρώπη να δοκιμάσουν νέα προϊόντα αύξησης της απόδοσης.

  Πηγή: ΟΤ - Ιn.gr

• ΟΗΕ: Σε επίπεδα ρεκόρ η συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα το 2023
  σε Περιβάλλον
  

  Σε επίπεδα ρεκόρ έφτασε τον προηγούμενο χρόνο (2023), η συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα επισημαίνει ο ΟΗΕ, προειδοποιώντας ταυτόχρονα ότι θα υπάρξει αναπόφευκτη άνοδο της θερμοκρασίας.

  Η υπηρεσία αυτή του ΟΗΕ παρατήρησε κυρίως ότι το διοξείδιο του άνθρακα συγκεντρώνεται πιο γρήγορα από ποτέ στην ατμόσφαιρα, με ρυθμούς που έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από 10% μέσα σε δύο δεκαετίες.

  «Ακόμη μία χρονιά, ακόμη ένα ρεκόρ. Θα έπρεπε να σημάνει συναγερμός μεταξύ αυτών που λαμβάνουν αποφάσεις. Είναι ξεκάθαρο ότι υπολειπόμαστε των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού», δήλωσε η Σελέστ Σάουλο γενική γραμματέας του WMO.

  Με βάση τη Συμφωνία του Παρισιού οι κυβερνήσεις θα έπρεπε να λάβουν μέτρα ώστε να περιοριστεί η άνοδος της θερμοκρασίας της Γης σε λιγότερους από 2° Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.

  Υπενθυμίζεται ότι τα επίπεδα των τριών βασικών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και συμβάλλουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη – του διοξειδίου του άνθρακα (CO2), του μεθανίου (CH4) και του πρωτοξειδίου του αζώτου (N2O)—αυξήθηκαν το περασμένο έτος, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO).

  Η ετήσια έκθεση

  Η ετήσια έκθεση του WMO για τα αέρια του θερμοκηπίου δόθηκε στη δημοσιότητα λίγες ημέρες πριν την COP29, τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα που θα διεξαχθεί από τις 11 ως τις 22 Νοεμβρίου στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν.

  Για όσο καιρό συνεχίζονται οι εκπομπές, τα αέρια του θερμοκηπίου θα εξακολουθήσουν να συγκεντρώνονται στην ατμόσφαιρα, αυξάνοντας τη θερμοκρασία της Γης, τόνισε ο WMO.

  Ήδη οι παγκόσμιες θερμοκρασίες στην επιφάνεια της Γης και της θάλασσας ήταν το 2023 «οι υψηλότερες που έχουν καταγραφεί από το 1850».

  Με δεδομένη μάλιστα τη διάρκεια ζωής του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, τα τρέχοντα επίπεδα θερμοκρασίας θα διατηρηθούν για δεκαετίες ακόμη κι αν μειωθούν γρήγορα οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου και μηδενιστούν.

  «Το CO2 συγκεντρώνεται στην ατμόσφαιρα πιο γρήγορα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη περίοδο της ανθρώπινης ύπαρξης», προειδοποίησε ο WMO.

  Η Γη γνώρισε τόσο υψηλές συγκεντρώσεις CO2 πριν 3 με 5 εκατομμύρια χρόνια, όταν η θερμοκρασία ήταν κατά 2 με 3 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη και το επίπεδο της θάλασσας 10 με 20 μέτρα πάνω από το σημερινό, υπενθύμισε.

  Λίγο λιγότερο από τις μισές εκπομπές CO2 παραμένουν στην ατμόσφαιρα, ενώ οι υπόλοιπες απορροφώντας από τα οικοσυστήματα.

  Όμως σήμερα «είμαστε αντιμέτωποι με έναν πιθανό φαύλο κύκλο», προειδοποίησε η Κο Μπάρετ αναπληρώτρια γενική γραμματέας του WMO.

  Η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να «οδηγήσει τα οικοσυστήματα να γίνουν οι μεγαλύτεροι παραγωγοί αερίων του θερμοκηπίου», τόνισε.

  Οι δασικές πυρκαγιές ενδέχεται να προκαλέσουν την έκλυση περισσότερου διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, ενώ οι πιο ζεστοί ωκεανοί πιθανόν να απορροφούν λιγότερο. Κατά συνέπεια ενδέχεται να μένει στην ατμόσφαιρα περισσότερο CO2 και να επιταχυνθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη, σημείωσε.

  Πηγή: cnn.gr

• Στο ΦΕΚ ο νέος Κώδικας ΦΠΑ – Τι αναφέρει για ειδικό και κανονικό καθεστώς αγροτών
  σε Πρωτογενής Τομέας
  

  Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ ο νέος νόμος 5144/2024 με τίτλο: «Κώδικας Φόρου Προστιθέμενης Αξίας», όπου επί των άρθρων 48 και 49 έχει συγκεκριμένες προβλέψεις για τους αγρότες.

  Άρθρο 48

  Ειδικό καθεστώς αγροτών

  1. Οι αγρότες, οι οποίοι κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος πραγματοποίησαν προς οποιοδήποτε πρόσωπο παραδόσεις αγροτικών προϊόντων καθώς και παροχές αγροτικών υπηρεσιών, σύμφωνα με το άρθρο 49, των οποίων η αξία αθροιστικά ήταν κατώτερη των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ και έλαβαν επιδοτήσεις των οποία η αξία ήταν κατώτερη των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, δύνανται, αντί της εφαρμογής του κανονικού καθεστώτος, να εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς του παρόντος άρθρου με την επιφύλαξη της παρ. 2.

  Για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου ως αξία για τις παραδόσεις αγροτικών προϊόντων και τις παροχές αγροτικών υπηρεσιών λαμβάνεται αυτή που προκύπτει από τα οικεία νόμιμα λογιστικά στοιχεία (παραστατικά), εφόσον η παραγωγή προϊόντων και η παροχή υπηρεσιών προέρχονται από εκμετάλλευση περιουσιακών στοιχείων που είτε ανήκουν στον αγρότη κατά κυριότητα είτε ο αγρότης έχει το δικαίωμα εκμετάλλευσης με οποιαδήποτε έννομη σχέση. Σε περίπτωση παράδοσης αγροτικών προϊόντων από τρίτους υποκείμενους στον φόρο, για λογαριασμό των παραγωγών αγροτών, η παραπάνω αξία λαμβάνεται χωρίς φόρο και προμήθεια. Για τον προσδιορισμό της αξίας λαμβάνεται υπόψη και αυτή που αναγράφεται στο ειδικό στοιχείο της παρ. 5.

  2. Δεν εντάσσονται στο καθεστώς του παρόντος άρθρου, αλλά στο κανονικό καθεστώς, οι αγρότες που:

  α) ασκούν τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και παρέχουν τις αγροτικές υπηρεσίες του άρθρου 49, με τη μορφή εταιρείας οποιουδήποτε τύπου ή αγροτικών συνεταιρισμών,
  β) πωλούν αγροτικά προϊόντα παραγωγής τους ύστερα από επεξεργασία που μπορεί να προσδώσει σε αυτά χαρακτήρα βιομηχανικών ή βιοτεχνικών προϊόντων,
  γ) ασκούν παράλληλα και άλλη οικονομική δραστηριότητα, για την οποία έχουν υποχρέωση να τηρούν λογιστικά αρχεία (βιβλία),
  δ) παραδίδουν προϊόντα παραγωγής τους από λαϊκές αγορές ή από δικό τους κατάστημα ή πραγματοποιούν εξαγωγές ή παραδόσεις των προϊόντων τους προς άλλο κράτος μέλος, κατ’ εφαρμογή των άρθρων 29 και 33 αντίστοιχα.

  3. Οι αγρότες που εντάσσονται στο καθεστώς του παρόντος άρθρου δεν επιβαρύνουν με ΦΠΑ τις παραδόσεις των αγαθών και τις παροχές των υπηρεσιών της παρ. 1 και δικαιούνται επιστροφής του ΦΠΑ που επιβάρυνε τις αγορές αγαθών ή λήψεις υπηρεσιών, τις οποίες πραγματοποίησαν για την άσκηση της αγροτικής τους εκμετάλλευσης ή την παροχή αγροτικών υπηρεσιών, σύμφωνα με τις παρ. 4 και 5.

  4. Το ποσό της επιστροφής προκύπτει με την εφαρμογή κατ’ αποκοπή συντελεστή έξι τοις εκατό (6%) στην αξία των παραδιδόμενων αγαθών και των παρεχόμενων υπηρεσιών της παρ. 1 προς άλλους υποκείμενους στον φόρο. Για την επιστροφή υποβάλλεται δήλωση – αίτηση επιστροφής.

  5. Η παρ. 4 δεν εφαρμόζεται για παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών της παρ. 1 προς άλλους αγρότες ενταγμένους στο καθεστώς του παρόντος άρθρου, ή προς μη υποκείμενα στον φόρο πρόσωπα. Για τις πράξεις του πρώτου εδαφίου εκδίδεται ειδικό στοιχείο που περιλαμβάνει το είδος, την ποσότητα και την αξία των παραδιδόμενων αγαθών, ή το είδος και την αξία των παρεχόμενων υπηρεσιών.

  6. Οι αγρότες που επιθυμούν την ένταξή τους στο καθεστώς του παρόντος άρθρου, κατά την έναρξη αγροτικών εκμεταλλεύσεων και υπηρεσιών του άρθρου 49, υποβάλλουν δήλωση ένταξης σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ, ν. 5104/2024, Α’ 58).

  Οι αγρότες του κανονικού καθεστώτος που επιθυμούν την υπαγωγή στο καθεστώς του παρόντος άρθρου υποβάλλουν δήλωση μεταβολών σύμφωνα με τον ΚΦΔ αποκλειστικά από την έναρξη του φορολογικού έτους, με την προϋπόθεση ότι πληρούνται τα κριτήρια της παρ. 1 και δεν υφίστανται οι περιορισμοί της παρ. 2.

  Η υποχρέωση των προηγούμενων εδαφίων καταλαμβάνει και τους αγρότες που πραγματοποιούν αποκλειστικά τις πράξεις της παρ. 5.
  Η δήλωση ένταξης στο ειδικό καθεστώς του παρόντος άρθρου υποβάλλεται πριν από την υποβολή της δήλωσης – αίτησης επιστροφής της παρ. 4. Προκειμένου να παρέχεται δικαίωμα επιστροφής για παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών της παρ. 1 που πραγματοποιήθηκαν κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος η δήλωση ένταξης στο καθεστώς υποβάλλεται με δηλούμενη ημερομηνία τουλάχιστον την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου φορολογικού έτους.

  Οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος του παρόντος άρθρου υποβάλλουν δήλωση για την απένταξή τους από αυτό, η οποία μπορεί να έχει και αναδρομική ισχύ, με την επιφύλαξη της διακοπής της αγροτικής εκμετάλλευσης κατά τον χρόνο απένταξης.

  7. Κατά τη μετάταξη από το κανονικό καθεστώς στο ειδικό καθεστώς του παρόντος άρθρου οι μετατασσόμενοι έχουν υποχρέωση:

  α) Να υποβάλλουν, μέσα σε δύο (2) μήνες από τη μετάταξη, δήλωση αποθεμάτων μετάταξης, που να περιλαμβάνει:
  αα) τα αποθέματα των αγροτικών προϊόντων, στα οποία περιλαμβάνονται όσα έχουν συλλεχθεί, οι ηρτημένοι καρποί και οι καλλιέργειες που βρίσκονται σε εξέλιξη,
  αβ) τα αποθέματα των πρώτων υλών της αγροτικής παραγωγής, όπως σπόρων, λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων, ζωοτροφών και λοιπών συναφών, κατά συντελεστή φόρου,
  αγ) τα αγαθά επένδυσης, εφόσον χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της επιχείρησης και δεν παρήλθε η πενταετής περίοδος του διακανονισμού του άρθρου 38.
  Τα αποθέματα της υποπερ. αα) απογράφονται σε τιμές πώλησης κατά τον χρόνο της μετάταξης και τα αποθέματα των υποπερ. αβ) και αγ) απογράφονται σε τιμές κόστους.
  β) Να καταβάλλουν τον φόρο:
  βα) που αναλογεί στα αποθέματα των αγροτικών προϊόντων, τα οποία θεωρούνται ως παραδόσεις αγαθών κατά τον χρόνο της μετάταξης, υποκείμενων στον φόρο με την εφαρμογή του κατ’ αποκοπή συντελεστή,
  ββ) που έχουν επιβαρυνθεί τα αποθέματα των πρώτων υλών της αγροτικής παραγωγής, καθώς και τα αγαθά επένδυσης κατά το μέρος του φόρου που αναλογεί στα υπόλοιπα έτη του διακανονισμού.
  γ) Να υποβάλλουν έκτακτη δήλωση ΦΠΑ για την καταβολή του φόρου που προκύπτει σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ. β), μέχρι την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν που υποβάλλεται η δήλωση αποθεμάτων μετάταξης.

  8. Τα άρθρα 35, 36 και 37 δεν εφαρμόζονται για τους αγρότες που υπάγονται στο καθεστώς του παρόντος άρθρου. Το ίδιο ισχύει και για τα άρθρα 41 και 43, με εξαίρεση τις υποχρεώσεις που αφορούν σε ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών ή λήψεις υπηρεσιών.

  9. Οι αγρότες που αρχίζουν για πρώτη φορά τις εργασίες τους και επιθυμούν να υπαχθούν στο κανονικό καθεστώς υποβάλλουν δήλωση έναρξης σύμφωνα με τα οριζόμενα στον ΚΦΔ. Οι αγρότες που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς του παρόντος άρθρου μετατάσσονται στο κανονικό καθεστώς, προαιρετικά ή υποχρεωτικά, με υποβολή δήλωσης μεταβολών σύμφωνα με τον ΚΦΔ. Η μη υποβολή της δήλωσης μεταβολών δεν επηρεάζει την υποχρεωτική μετάταξη στο κανονικό καθεστώς. Η μετάταξη στο κανονικό καθεστώς πραγματοποιείται υποχρεωτικά, από την έναρξη του επόμενου φορολογικού έτους σε περίπτωση μη πλήρωσης των προϋποθέσεων που αναφέρονται στην παρ. 1 εντός του τρέχοντος φορολογικού έτους, ή από τον χρόνο που συντρέχει μία από τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις περ. α) έως δ) της παρ. 2. Η μετάταξη στο κανονικό καθεστώς πραγματοποιείται προαιρετικά σε οποιοδήποτε χρόνο. Σε περίπτωση που η προαιρετική μετάταξη πραγματοποιείται από την έναρξη του φορολογικού έτους, η δήλωση υποβάλλεται εντός της προθεσμίας που ορίζεται στον ΚΦΔ και δεν δύναται να ανακληθεί πριν από την πάροδο τριετίας. Σε περίπτωση που η προαιρετική μετάταξη πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια του φορολογικού έτους ισχύει αποκλειστικά από την ημερομηνία υποβολής της ανωτέρω δήλωσης και δεν δύναται να ανακληθεί πριν από την πάροδο τριετίας, η οποία αρχίζει από την έναρξη του επόμενου από τη μετάταξη φορολογικού έτους.

  10. Αν η ένταξη στο κανονικό καθεστώς πραγματοποιείται εντός του φορολογικού έτους, οι αγρότες έχουν δικαίωμα επιστροφής, σύμφωνα με τις παρ. 4 και 5, για πράξεις που πραγματοποιούνται από τον χρόνο ένταξής τους στο καθεστώς του παρόντος άρθρου και έως την ένταξή τους στο κανονικό καθεστώς.

  11. Κατά τη μετάταξη από το ειδικό καθεστώς του παρόντος άρθρου στο κανονικό καθεστώς οι μετατασσόμενοι έχουν:

  α) Υποχρέωση να υποβάλλουν, μέσα σε δύο (2) μήνες από τη μετάταξη, δήλωση αποθεμάτων μετάταξης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ. α) της παρ. 7.
  β) Δικαίωμα έκπτωσης του φόρου:
  βα) που αναλογεί στα αποθέματα των αγροτικών προϊόντων, τα οποία θεωρούνται ως αγορές του κανονικού καθεστώτος, κατά τον χρόνο της μετάταξης, με την εφαρμογή του κατ’ αποκοπή συντελεστή,
  ββ) που έχουν επιβαρυνθεί τα αποθέματα των πρώτων υλών της αγροτικής παραγωγής, καθώς και τα αγαθά επένδυσης κατά το μέρος του φόρου που αναλογεί στα υπόλοιπα έτη του διακανονισμού. Ο φόρος αυτός εκπίπτει με τη δήλωση ΦΠΑ που αφορά στη φορολογική περίοδο εντός της οποίας υποβάλλεται η δήλωση αποθεμάτων μετάταξης.

  12. Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μπορεί να ορίζεται ότι:

  α) η επιστροφή του φόρου ενεργείται από τον αγοραστή των αγροτικών προϊόντων ή τον λήπτη των αγροτικών υπηρεσιών, και

  β) οι αγροτικοί συνεταιρισμοί συνιστούν φορείς που μεσολαβούν στην υποβολή των δηλώσεων – αιτήσεων επιστροφής και γενικά στη διαδικασία επιστροφής του φόρου.

  13. Με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ ορίζονται:

  α) Ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής της δήλωσης – αίτησης επιστροφής, ο τύπος και το περιεχόμενο αυτής, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, καθώς και κάθε σχετικό θέμα για την εκκαθάριση και την απόδοση του επιστρεπτέου φόρου.
  β) Ο τύπος και το περιεχόμενο του ειδικού στοιχείου που προβλέπει η παρ. 5, καθώς και κάθε άλλο διαδικαστικό θέμα.
  γ) Ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης αποθεμάτων που προβλέπει το παρόν άρθρο, καθώς επίσης τα συνυποβαλλόμενα με αυτές στοιχεία.

  Άρθρο 49

  Αγρότες, αγροτικά προϊόντα, αγροτικές εκμεταλλεύσεις και υπηρεσίες

  Για την εφαρμογή του άρθρου 48 θεωρούνται:

  1. Ως αγρότες, αυτοί που ασκούν προσωπικά ή με τα μέλη της οικογένειάς τους ή με μισθωτούς ή εργάτες τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και υπηρεσίες των παρ. 3 και 4.

  2. Ως αγροτικά προϊόντα, τα αγαθά που παράγονται από τους αγρότες στο πλαίσιο των αγροτικών τους εκμεταλλεύσεων.

  3. Ως αγροτικές εκμεταλλεύσεις:

  α) η γεωργία γενικά και ιδίως η καλλιέργεια δημητριακών, κηπευτικών, καπνού, βαμβακιού, οπωροφόρων και καρποφόρων δέντρων, αρωματικών και διακοσμητικών φυτών, η αμπελουργία, η ανθοκομία, η παραγωγή μανιταριών, μπαχαρικών, σπόρων και φυτών,
  β) η εκτροφή ζώων γενικά, στην οποία περιλαμβάνονται ιδίως η κτηνοτροφία, η πτηνοτροφία, η κονικλοτροφία, η μελισσοκομία, η σηροτροφία και η σαλιγκαροτροφία,
  γ) η δασοκομία γενικά,
  δ) η αλιεία σε γλυκά νερά, η ιχθυοτροφία, η βατραχοτροφία, η καλλιέργεια μυδιών, στρειδιών και η εκτροφή μαλακίων και μαλακοστράκων,
  ε) οι μεταποιητικές δραστηριότητες του αγρότη, που πραγματοποιούνται με συνήθη μέσα, στο πλαίσιο των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, σε προϊόντα τα οποία προέρχονται κατά κύριο λόγο από την αγροτική του παραγωγή.

  4. Ως αγροτικές υπηρεσίες, οι παρεχόμενες από τους αγρότες με χειρωνακτική εργασία ή με το συνήθη εξοπλισμό της εκμετάλλευσής τους, οι οποίες συμβάλλουν στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων. Στις υπηρεσίες αυτές περιλαμβάνονται κυρίως:
  α) οι εργασίες σποράς και φύτευσης, καλλιέργειας, θερισμού, αλωνίσματος, δεματοποίησης, περισυλλογής και συγκομιδής,
  β) οι εργασίες προπαρασκευής για την πώληση προϊόντων, όπως η διαλογή, η ξήρανση, ο καθαρισμός, η άλεση, η έκθλιψη, η απολύμανση, η συσκευασία και η αποθήκευση,
  γ) η φύλαξη, η πάχυνση και η εκτροφή ζώων,
  δ) η μίσθωση μηχανικών μέσων και εξοπλισμού γενικά, που χρησιμοποιούνται στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις,
  ε) η τεχνική βοήθεια,
  στ) η καταπολέμηση επιβλαβών φυτών και ζώων, καθώς και ο ψεκασμός φυτών και εδάφους,
  ζ) η χρησιμοποίηση αρδευτικών, αποξηραντικών μέσων και εξοπλισμού,
  η) η υλοτομία, η κοπή ξύλων, καθώς και άλλες δασοκομικές υπηρεσίες.

  5. Σε κάθε περίπτωση ως αγροτικά προϊόντα και αγροτικές υπηρεσίες νοούνται τα αγαθά και οι υπηρεσίες του Παραρτήματος IV.

  Διαβάστε το ΦΕΚ εδώ

  Πηγή: Etheas.gr

• Ηλεία: Σε κίνδυνο η παραγωγή κάστανου - Δύσκολη χρονιά εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής
  σε Πρωτογενής Τομέας
  

  Της Δήμητρας Βέλμαχου

  Ο Οκτώβριος είναι παραδοσιακά ο μήνας της συγκομιδής των κάστανων στην Ελλάδα, μια περίοδος που φέρνει ζωή και στις ορεινές περιοχές της Ηλείας που έχουν έντονη αγροτική παραγωγή.

  Ωστόσο, φέτος οι παραγωγοί κάστανου βιώνουν μία ακόμα κρίση, με τη σοδιά να απειλείται σοβαρά λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Οι υψηλές θερμοκρασίες και η παρατεταμένη ξηρασία δεν επιτρέπουν στους καρπούς να ωριμάσουν και να πέσουν, γεγονός που δυσχεραίνει τη συγκομιδή.

  Σύμφωνα με τον παραγωγό κάστανων Μιλτιάδη Μπότσα από την Πέρσαινα, οι συνθήκες φέτος είναι ιδιαίτερα αντίξοες, με τη συγκομιδή να έχει ξεκινήσει νωρίτερα από ό,τι συνήθως, ήδη από τις αρχές Οκτωβρίου. Αυτό συνέβη ως απόρροια της κλιματικής αλλαγής που επηρεάζει τη φυσιολογία των δέντρων.

  

  Ο κ. Μπότσας τόνισε ότι οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες δεν επιτρέπουν στους καρπούς να πέσουν στο έδαφος, αναγκάζοντας τους παραγωγούς να ξεκινήσουν τη διαδικασία υπό αντίξοες συνθήκες. «Κινδυνεύουμε να χάσουμε την παραγωγή μας. Μέσα σε μια ημέρα με θερμοκρασίες 25-26 βαθμών, τα κάστανα ξεραίνονται και χάνουν την εμπορευσιμότητά τους», αναφέρει χαρακτηριστικά.

  «Κανονικά η συγκομιδή ξεκινάει από τις 20 Οκτωβρίου με 10 Νοεμβρίου, φέτος ξεκινήσαμε από τις 7 Οκτωβρίου εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

  Αυτό είναι πολύ κακό, τις τελευταίες ημέρες δεν βρέχει καθόλου, δεν έχει καθόλου δροσιά για να μαλακώσουν και να πέσουν από το δέντρο και αντιμετωπίζουμε πολύ μεγάλο πρόβλημα. Κινδυνεύουμε να χάσουμε την παραγωγή την τελευταία στιγμή. Θα στεγνώσουν τα κάστανα και θα την χάσουμε» τόνισε ο κ. Μπότσας ο οποίος εμφανίστηκε ικανοποιημένος τόσο από την τιμή του κάστανου όσο και από την ζήτηση που υπάρχει, ευχόμενος πάντα έστω και τώρα να βελτιωθεί ο καιρός για να σώσει ό,τι μπορεί από την παραγωγή του.

  «Εμείς τα δίνουμε σε εμπόρους και αυτοί τα εξάγουν. Τα τελευταία που έδωσα εγώ έφυγαν για Κροατία» ανέφερε.

  Παρά την καλή τιμή του προϊόντος, που κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα με πέρυσι με ανοδικές τάσεις και παραμένει σταθερή λόγω της ζήτησης, η παραγωγή κινδυνεύει να μειωθεί σημαντικά.

  Όπως εξηγεί στο Gaia365.gr ο δασάρχης Πύργου, Παναγιώτης Λάττας, οι περιοχές της Φολόης και του Λάλα, όπου καλλιεργούνται περίπου 550 στρέμματα καστανιών, έχουν επιδοτηθεί και στηριχθεί από το κράτος για την αντιμετώπιση ασθενειών που έπληξαν τα προηγούμενα χρόνια τα δέντρα.

  Τα τελευταία χρόνια, οι καστανιές αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα με την εμφάνιση ασθενειών, όπως το έλκος της καστανιάς και η σφήκα, τα οποία περιορίστηκαν με βιολογικές και φυσικές μεθόδους. Η βιολογική καταπολέμηση του έλκους, που προκαλείται από μύκητα, έγινε μέσω εμβολιασμού των δέντρων με ειδικά παρασκευάσματα, ενώ για τη σφήκα χρησιμοποιήθηκαν ωφέλιμα έντομα, τα οποία απελευθερώθηκαν στη φύση και λειτούργησαν ως φυσικοί εχθροί του παρασίτου.

  Ωστόσο, η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες επιβαρύνουν περαιτέρω την ήδη επιβαρυμένη κατάσταση.

  Η φαιά σήψη του κάστανου, που εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια, επηρεάζει την ποιότητα και την εμπορική αξία του προϊόντος. Ο μύκητας που προκαλεί τη σήψη αν και εξωτερικά το κάστανο φαίνεται υγειές, προσβάλλει το εσωτερικό του καρπού, καθιστώντας το ακατάλληλο για κατανάλωση. Αν και τα περιστατικά είναι μειωμένα φέτος, δεν υπάρχει ακόμα τρόπος καταπολέμησης της συγκεκριμένης ασθένειας.

  Η τρέχουσα κατάσταση φανερώνει τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες σε μια εποχή που η κλιματική αλλαγή φέρνει συχνά ακραίες και απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες.

  Οι καστανοπαραγωγοί παλεύουν καθημερινά όχι μόνο με τις κλιματικές επιπτώσεις αλλά και με ασθένειες που απειλούν τα δέντρα τους.

  Παρά τις επιτυχίες που σημειώθηκαν στην αντιμετώπιση κάποιων ασθενειών, η κλιματική αλλαγή παραμένει μια σοβαρή πρόκληση για τους ίδιους, όπου ενώ βλέπουν σταθερή την ζήτηση και καλές τις τιμές του προϊόντος διακατέχονται από μεγάλο άγχος καθώς οι καιρικές συνθήκες δεν μπορούν να είναι προβλέψιμες. Παραμένουν ωστόσο σε εγρήγορση, αν και η φετινή χρονιά προμηνύεται δύσκολη, με τη μάχη για κάθε καρπό να είναι πιο απαιτητική από ποτέ.

  

  

  

  

  

  

• Η κρίση νερού λόγω της κλιματικής αλλαγής απειλεί την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων
  σε Περιβάλλον
  

  Ζητείται παγκόσμια συνεργασία για την αντιμετώπιση του προβλήματος στα αποθέματα νερού, που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο πάνω από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων μέχρι το 2050

  Η κλιματική αλλαγή, η καταστροφική χρήση της γης και η κακή διαχείριση των αποθεμάτων έχουν θέσει τον παγκόσμιο κύκλο του νερού υπό «πρωτοφανή πίεση», προειδοποίησε η Παγκόσμια Επιτροπή για τα Οικονομικά του Νερού (GCEW), σε έκθεση που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη (17/10).

  «Σχεδόν τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι και περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων βρίσκονται σήμερα σε περιοχές όπου η συνολική αποθήκευση νερού αναμένεται να μειωθεί», ανακοίνωσε η GCEW, μια διετής ερευνητική πρωτοβουλία που συστάθηκε από την Ολλανδία το 2022.

  Οι πυκνοκατοικημένες περιοχές είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην έλλειψη γλυκού νερού, τόνισε, συμπεριλαμβανομένης της βορειοδυτικής Ινδίας, της βορειοανατολικής Κίνας, αλλά και της νότιας και ανατολικής Ευρώπης.

  Η γεωργία επηρεάζεται, με την παγκόσμια παραγωγή δημητριακών να μειώνεται έως και κατά 23%, αν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις.

  Φαύλος κύκλος

  Η άνοδος της θερμοκρασίας έχει δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο, οδηγώντας στην απώλεια του «πράσινου νερού», δηλαδή της υγρασίας που περιέχεται στα εδάφη και τη φυτική ζωή, η εξάτμιση της οποίας παρέχει περίπου το ήμισυ των παγκόσμιων βροχοπτώσεων.

  Οι υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν σε ξηρότερα εδάφη, γεγονός που επιδεινώνει τις ξηρασίες και τις πυρκαγιές, προκαλώντας μεγαλύτερη υποβάθμιση και απώλεια βιοποικιλότητας, γεγονός που μειώνει περαιτέρω την ποσότητα του διαθέσιμου «πράσινου νερού» στο έδαφος.

  Οι διαταραχές του κύκλου του νερού «έχουν σημαντικές παγκόσμιες οικονομικές επιπτώσεις», αναφέρει η έκθεση.

  Η κρίση του νερού θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση του ΑΕΠ, κατά μέσο όρο, κατά 8% για τις χώρες υψηλού εισοδήματος έως το 2050 και έως και 15% για τις χώρες χαμηλότερου εισοδήματος.

  Οι οικονομικές μειώσεις θα είναι συνέπεια «των συνδυασμένων επιπτώσεων των μεταβαλλόμενων προτύπων βροχοπτώσεων και της αύξησης της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής, μαζί με τη μείωση της συνολικής αποθήκευσης νερού και την έλλειψη πρόσβασης σε καθαρό νερό και αποχέτευση».

  Παγκόσμια συνεργασία για το νερό

  Η έκθεση ζητά να θεωρηθεί ο κύκλος του νερού ως «παγκόσμιο κοινό αγαθό», για την προστασία του οποίου οι κυβερνήσεις πρέπει να συνεργαστούν.

  «Θα πρέπει να θέσουμε κοινούς στόχους για τη βιωσιμότητα των υδάτων», δήλωσε ο πρόεδρος της Σιγκαπούρης Tharman Shanmugaratnam, συμπρόεδρος της GCEW, σε ενημέρωση πριν από την παρουσίαση της έκθεσης.

  «Τελικά, θα απαιτηθεί ένα παγκόσμιο σύμφωνο για το νερό. Θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να φτάσουμε εκεί, αλλά θα ξεκινήσουμε αυτή τη διαδικασία».

  Η έκθεση ζητά την κατάργηση «των επιβλαβών επιδοτήσεων σε τομείς έντασης νερού ή την ανακατεύθυνσή τους προς λύσεις εξοικονόμησης νερού», σημειώνοντας ότι οι φτωχές και ευάλωτες κοινότητες πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής.

  Η Ngozi Okonjo-Iweala, γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και επίσης συμπρόεδρος της GCEW, δήλωσε ότι πρέπει να ανακατευθυνθούν περίπου 600 δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσιες γεωργικές επιδοτήσεις που ενθαρρύνουν την υπερκατανάλωση νερού και ότι πρέπει να υπάρξει στροφή από τη φύτευση υδροβόρων καλλιεργειών σε ακατάλληλες περιοχές.

  Το νερό στην Ευρώπη κινδυνεύει

  Παράλληλα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος προειδοποιεί ότι η Ευρώπη οφείλει να διαχειρισθεί καλύτερα τους υδάτινους πόρους της, για να εγγυηθεί στους πολίτες της νερό καλής ποιότητας, ενώ επισημαίνει ότι μόνο το 37% των επιφανειακών υδάτων στην ευρωπαϊκή ήπειρο βρίσκεται σε καλή ή πολύ καλή οικολογική υγεία.

  «Η υγεία των ευρωπαϊκών υδάτων δεν είναι καλή. Τα ύδατά μας αντιμετωπίζουν σειρά πρωτοφανών προβλημάτων που απειλούν την σχετική με το νερό ασφάλεια της Ευρώπης», δηλώνει σε ανακοίνωσή της η διευθύντρια του Οργανισμού, Λέενα Ιλα-Μονόνεν.

  Σε ό,τι αφορά την χημική υγεία των επιφανειακών υδάτων, δεν είναι καλή παρά μόνο στο 29% των περιπτώσεων, έναντι 77% για τον υδροφόρο ορίζοντα, από όπου προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος του πόσιμου νερού που καταναλώνουν οι Ευρωπαίοι.

  Καλή χημική υγεία σημαίνει απουσία υπερβάλλουσας ρύπανσης από οργανικά στοιχεία και από επιβλαβείς χημικές ουσίες, όπως οι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS) και τα μικροπλαστικά.

  Οι μεγαλύτερες απειλές για το νερό

  Τα επιφανειακά ύδατα απειλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση (καύση του άνθρακα, εκπομπές των αυτοκινήτων, κλπ) και την γεωργία που παράγει μεγάλες ποσότητες αποβλήτων που μολύνουν τα εδάφη.

  «Η ευρωπαϊκή γεωργία θα πρέπει να αυξήσει τη χρήση περισσότερο αειφόρων φυσικών και αγροοικολογικών πρακτικών, που θα συνοδεύονται από κίνητρα και αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών», σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.

  Ο ευρωπαϊκός οργανισμός έχει αναλύσει 120.000 εξωτερικές επιφάνειες υδάτων και 3,8 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα υπόγειων υδάτων σε 19 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και στη Νορβηγία, και ζητά τη μείωση κατά 50% της χρήσης των ζιζανιοκτόνων μέχρι το 2030.

  «Θα πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να αποκαταστήσουμε την υγεία των πολύτιμων υδάτινων ρευμάτων μας, των λιμνών, των παράκτιων υδάτων και άλλων υδάτινων μαζών, ώστε αυτός ο ζωτικής σημασίας πόρος να διατηρηθεί και να είναι ασφαλής για τις επόμενες γενιές», επισημαίνει η Λέενα Ιλα-Μονόνεν.

  Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής (ξηρασία και πλημμύρες) και η υπερεκμετάλλευση των υδάτινων πόρων ασκούν επίσης πίεση στους υδάτινους πόρους.

  Ο περιορισμός της κατανάλωσης νερού και η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων πρέπει να είναι προτεραιότητες για τις κυβερνήσεις, τη στιγμή μάλιστα που οι υδάτινοι πόροι βρίσκονται υπό πίεση λόγω της κλιματικής αλλαγής, τις σφοδρές βροχοπτώσεις, την τήξη των παγετώνων και την ξηρασία, σύμφωνα με την έκθεση.

  Πηγή: In.gr