Σύνοδος Κορυφής: Κομβικός ο ρόλος του Μακρόν στις αποφάσεις για τις κυρώσεις στην Τουρκία

Το τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του 2020 καθώς και το τελευταίο κατά το οποίο η Γερμανία έχει την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ (σσ. την 1η Ιανουαρίου αναλαμβάνει η Πορτογαλία), ήταν ουσιαστικά μια τυπική σύνοδος κορυφής. Ολονύκτιες διαβουλεύσεις, συμβιβασμοί και κοινά ανακοινωθέντα τα οποία δεν καλύπτουν σε καμία περίπτωση και τις 27 κυβερνήσεις.

Το ταμείο ανάκαμψης είχε μπλοκαριστεί για αρκετές εβδομάδες από τη Βαρσοβία και τη Βουδαπέστη, οι οποίες αντιτάχθηκαν στον μηχανισμό που επιβάλλει στα κράτη - μέλη της ΕΕ να σέβονται το κράτος δικαίου ώστε να εκταμιεύονται τα απαραίτητα κεφάλαια. Για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο η γερμανική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ - και η ίδια η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ - ανέλαβε δράση.
Για να καταφέρει να καταλήξει σε έναν συμβιβασμό, η γερμανική προεδρία δήλωσε έτοιμη να προχωρήσει με το ταμείο ανάκαμψης χωρίς την Ουγγαρία και την Πολωνία. Δύο χώρες που χρειάζονται τα χρήματα περισσότερο από οποιεσδήποτε άλλες στην ΕΕ. Βαρσοβία και Βουδαπέστη αναγκάστηκαν να δεχθούν την μπλόφα και να υποχωρήσουν αποδεχόμενες το καρότο που προσέφερε η Γερμανία. Ήτοι, τον λόγο για την εφαρμογή του κανονισμού για τον σεβασμό στο κράτος δικαίου να τον έχει ουσιαστικά το ανώτατο δικαιοδοτικό όργανο της ΕΕ, δηλαδή το Δικαστήριο του Λουξεμβούργου.

Η καταρχήν συμφωνία ανάμεσα σε Βερολίνο, Βουδαπέστη και Βαρσοβία έγινε δεκτή από τους μόνιμους αντιπροσώπους των κρατών μελών στις Βρυξέλλες (COREPER) την Πέμπτη, οι οποίοι αποφάσισαν να την υπερψηφίσουν καθώς δεν ξεπερνούσε τις κόκκινες γραμμές που είχε θέσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αλλά και συγκεκριμένα κράτη- μέλη της ΕΕ, όπως η Ολλανδία, το Βέλγιο η Δανία και το Λουξεμβούργο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα δικαιούται 31,9 δισ. εκ των οποίων τα 22,5 δισ. ευρώ υπό τη μορφή επιδοτήσεων και επιχορηγήσεων και 9,4 δισ. σε δάνεια.
Παρόλο που ο διάβολος κρύβεται, ως γνωστόν, στις λεπτομέρειες σε κάθε περίπτωση η ΕΕ αποφάσισε για πρώτη φορά στην ιστορία της ένα τεράστιο ταμείο ανάκαμψης με το οποίο αλλάζει άρδην ο τρόπος χρηματοδότησης κοινών ευρωπαϊκών προγραμμάτων καθώς έγινε το πρώτο αλλά πολύ σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της αμοιβαιοποίησης του χρέους.

Η συμφωνία για τον περιορισμό των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου συνάντησε επίσης μεγάλες δυσκολίες. Η Πολωνία, υποστηριζόμενη από άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης που εξαρτώνται από τον άνθρακα, ζήτησε εγγυήσεις για τη μετάβαση σε μορφές ενέργειας φιλικότερες προς το περιβάλλον, υπογραμμίζοντας ότι είναι άδικο όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ να δεσμευτούν για τον ίδιο στόχο χωρίς να λάβουν υπόψη τις αντίστοιχες ενεργειακές τους εξαρτήσεις.

Ωστόσο το ζήτημα που αφορούσε στη χώρα μας αλλά και στην Κύπρο ήταν αυτό των εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο και συγκεκριμένα για τις παράνομες και προκλητικές ενέργειες της Άγκυρας. Το προσχέδιο που είχαν συντάξει οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των κρατών - μελών στις Βρυξέλλες και το οποίο παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν ικανοποιούσε σε καμία περίπτωση Αθήνα και Λευκωσία. Από τις 9 ώρα Βρυξελλών, όταν και ξεκίνησε η συζήτηση για την Τουρκία μέχρι περίπου στις 2 τα ξημερώματα, το αρχικό κείμενο είχε υποστεί σημαντικές βελτιώσεις, αλλά σε δεν ήταν αυτό που θα ήθελαν η Ελλάδα και η Κύπρος. Η Βουλγαρία και η Γερμανία, συνεπικουρούμενες από την Ουγγαρία, την Ιταλία, την Ισπανία και τη Μάλτα ηρνούντο να συμφωνήσουν σε αυστηρές κυρώσεις κατά της Άγκυρας. Η στάση της Αυστρίας, η οποία παρόλο που αρχικώς ζητούσε αυστηρές κυρώσεις, εν τέλει υπαναχώρησε και κυρίως η Γαλλία η οποία δεν θέλησε να αναλάβει το όποιο πολιτικό κόστος και να βρεθεί «μπροστά» στη διαμάχη β, ήταν οι παράγοντες που καθόρισαν το αποτέλεσμα. Ωστόσο σε κάθε περίπτωση η ΕΕ δεν άφησε έκθετα δύο κράτη - μέλη της, ήτοι Ελλάδα και Κύπρο.

Στις 25 Μαρτίου του 2021, όλως παραδόξως την ημέρα που συμπληρώνονται 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, οι 27 θα εξετάσουν εκ νέου τα μέτρα κατά της Τουρκίας που θα προτείνει μέχρι τότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της ΕΕ.

Πηγή: Protothema.gr - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΑΠΕ/EPA/HAYOUNG JEON / POOL