Σάββατο, 01 Απριλίου 2023 10:35

Πρωταπριλιά: Γιατί λέμε ψέματα σήμερα - Πώς ξεκίνησε το έθιμο

Γράφτηκε από την
Ad Slot

Πρωταπριλιά έχουμε σήμερα και το έθιμο με τα καλοπροαίρετα ψέμματα που λέμε σήμερα, καλά κρατεί. Ξέρατε όμως γιατί ξεκίνησε το έθιμο αυτό;

Δύο οι επικρατέστερες εκδοχές

Το έθιμο να μας έρχεται από τη Δυτική Ευρώπη, με τις επικρατέστερες εκδοχές να είναι οι εξής δύο. Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες, τον λαό της βορειοδυτικής Ευρώπης. Οι Κέλτες ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου, όμως εκείνο το διάστημα, τα ψάρια δεν πέφτουν εύκολα στα δίχτυα.

Έτσι και αυτοί, όπως κάνουν άλλωστε οι ψαράδες όλων των εποχών και καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Αυτή η συνήθεια έγινε, με το πέρασμα του χρόνου, έθιμο. Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται και πιο βάσιμη ιστορικά, θέλει γενέτειρα του εθίμου τη Γαλλία του 16ου αιώνα. Μέχρι το 1564 η Πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η 1η Απριλίου. Τη χρονιά αυτή όμως, και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούνταν πλέον η 1η Ιανουαρίου.

Στην αρχή αυτό δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες. Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν, την παλαιά πλέον, πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.

Το έθιμο στην Ελλάδα

Στον ελληνικό χώρο το έθιμο πρέπει να ήταν γνωστό από την εποχή των Σταυροφοριών. Η συνήθεια να λένε ψέματα αποτελεί, όπως υποστηρίζει ο λαογράφος Γεώργιος Μέγας, συνήθη μηχανισμό στην προσπάθεια εξασφάλισης της επιτυχίας μιας μαγικής ενέργειας ή ενός δύσκολου έργου, βάσει της αντίληψης ότι η ψευδολογία ξεγελά και εμποδίζει τις βλαπτικές δυνάμεις. Και το ψέμα της Πρωταπριλιάς είναι «ένα σκόπιμο ξεγέλασμα των βλαπτικών δυνάμεων που θα εμπόδιζαν την αγροτική παραγωγή», σύμφωνα με το λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο.

Σε κάποιες περιοχές, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά.

Πηγή: ethnos.gr

Κεντρική φωτογραφία από Eleonora Francesca Grotto στο Unsplash

Τελευταία τροποποίηση στις Σάββατο, 01 Απριλίου 2023 11:30

Σχετικά Άρθρα

  • Η μεγαλύτερη φάρσα που έγινε ποτέ - Όταν το BBC είχε χιούμορ και φαντασία…
    σε Viral
    Η μεγαλύτερη φάρσα που έγινε ποτέ - Όταν το BBC είχε χιούμορ και φαντασία…

    Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 1η Απριλίου του 1957, όταν ένα τρίλεπτο οπτικοποιημένο ρεπορτάζ του τηλεοπτικού προγράμματος Panorama του BBC προκάλεσε εντύπωση στους Βρετανούς.

    Το ρεπορτάζ έδειχνε μια οικογένεια αγροτών στη νότια Ελβετία- στα σύνορα με την Ιταλία- να μαζεύει μακαρόνια από το οικογενειακό «δέντρο σπαγγέτι». Ήταν τόση η έκπληξη των Βρετανών, που αμέσως προσπάθησαν να επικοινωνήσουν με τον τηλεοπτικό σταθμό για να μάθουν λεπτομέρειες: πού θα βρουν σπόρους του δένδρου, αν είναι δύσκολη η καλλιέργεια του, πόσο διαρκεί η καρποφορία…

    Το ρεπορτάζ είχε παρουσιάσει πλάνα και από ένα παραδοσιακό Φεστιβάλ Συγκομιδής στην περιοχή, που συνοδευόταν από μια συζήτηση για την αναπαραγωγή και τα λιπάσματα που ήταν απαραίτητα για την ανάπτυξη του τέλειου μήκους μακαρονιών!

    Τότε, 7 εκατομμύρια από τα 15,8 εκατ. σπίτια (περίπου το 44%) στη Βρετανία είχαν τηλεοπτικούς δέκτες. Και να σημειωθεί επίσης ότι τα ζυμαρικά τότε, στη δεκαετία του ’50, ήταν σπάνιο φαγητό στο Νησί και ήταν γνωστά κυρίως από κονσέρβες μακαρονιών με σάλτσα ντομάτας και, μάλιστα, θεωρούνταν από πολλούς ως μια εξωτική λιχουδιά.

    Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι παρακολούθησαν εκείνο το πρόγραμμα, την 1η Απριλίου του 1957, και εκατοντάδες τηλεφώνησαν την επόμενη μέρα, άλλοι- οι λίγοι- για να αμφισβητήσουν την αυθεντικότητα της ιστορίας κι άλλοι- οι πολλοί- για να ζητήσουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την καλλιέργεια μακαρονιών και πώς θα μπορούσαν να αποκτήσουν τα δικά τους «δέντρα σπαγγέτι». Το BBC τους συμβούλευσε να «βάλουν ένα κλωνάρι μακαρόνια σε μια κονσέρβα με σάλτσα ντομάτας και να προσδοκούν το καλύτερο»…

    Δεκαετίες αργότερα, το CNN χαρακτήρισε εκείνο το… ρεπορτάζ ως «τη μεγαλύτερη φάρσα που έκανε ποτέ οποιοδήποτε έγκριτο ειδησεογραφικό πρακτορείο». Εμπνευστής το Πρωταπριλιάτικου ρεπορτάζ ήταν ο εικονολήπτης Τσαρλς ντε Τζέγκερ που εμπνεύστηκε την όλη ιστορία ενθυμούμενος πώς οι δάσκαλοί στο σχολείο του στην Αυστρία πείραζαν τους αφελείς συμμαθητές του, λέγοντάς τους ότι τα μακαρόνια φύτρωναν στα δέντρα και εκείνοι το πίστευαν.

    Το ρεπορτάζ, μάλιστα, είχε γίνει περισσότερο πιστευτό αφού αφηγητής του ήταν ο διάσημος στη Βρετανία Ρίτσαρντ Ντίμπλι, ο πρώτος πολεμικός ανταποκριτής του BBC και κορυφαίος σχολιαστής ειδήσεων.
    Σκηνές του ευφάνταστου είναι η αλήθεια θέματος είχαν γυριστεί στο (τώρα πια κλειστό) εργοστάσιο Pasta Foods στο Λονδίνο, στο St Albans , στο Hertfordshire και σε ένα ξενοδοχείο στην Castagnola της Ελβετίας. «Και του χρόνου», είπαν στη Βρετανία και χαμογέλασαν όταν κατάλαβαν τη φάρσα, άλλοι πάλι πέθαναν περιμένοντας να καρποφορήσουν τα μακαρονόδενδρα που είχαν σπεύσει να προμηθευτούν…

    Πηγή: Ethnos.gr
  • Πρωταπριλιά: Γιατί λέμε σήμερα ψέματα;
    σε Plus +
    Πρωταπριλιά: Γιατί λέμε σήμερα ψέματα;

    Πρωταπριλιά έχουμε σήμερα και το έθιμο με τα καλοπροαίρετα ψέματα που λέμε σήμερα, καλά κρατεί. Πώς ξεκίνησε όμως το έθιμο αυτό;

    Δύο οι επικρατέστερες εκδοχές

    Το έθιμο με τα ψέματα την 1η Απριλίου έρχεται από τη Δυτική Ευρώπη, με τις επικρατέστερες εκδοχές να είναι δύο. Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες, τον λαό της βορειοδυτικής Ευρώπης. Οι Κέλτες ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου, όμως εκείνο το διάστημα, τα ψάρια δεν πέφτουν εύκολα στα δίχτυα.

    Έτσι και αυτοί, όπως κάνουν άλλωστε οι ψαράδες όλων των εποχών και καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Αυτή η συνήθεια έγινε, με το πέρασμα του χρόνου, έθιμο.

    Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται και πιο βάσιμη ιστορικά, θέλει γενέτειρα του εθίμου τη Γαλλία του 16ου αιώνα. Μέχρι το 1564 η Πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η 1η Απριλίου. Τη χρονιά αυτή όμως, και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούνταν πλέον η 1η Ιανουαρίου.

    Στην αρχή δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες. Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν, την παλαιά πλέον, πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.

    Οι ρίζες του εθίμου στην Ελλάδα

    Στην Ελλάδα, το έθιμο πρέπει να ήταν γνωστό από την εποχή των Σταυροφοριών. Η συνήθεια να λένε ψέματα αποτελεί, όπως υποστηρίζει ο λαογράφος Γεώργιος Μέγας, συνήθη μηχανισμό στην προσπάθεια εξασφάλισης της επιτυχίας μιας μαγικής ενέργειας ή ενός δύσκολου έργου, βάσει της αντίληψης ότι η ψευδολογία ξεγελά και εμποδίζει τις βλαπτικές δυνάμεις.

    Και το ψέμα της Πρωταπριλιάς είναι «ένα σκόπιμο ξεγέλασμα των βλαπτικών δυνάμεων που θα εμπόδιζαν την αγροτική παραγωγή», σύμφωνα με το λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο.

    Σε κάποιες περιοχές, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά!

    Πηγή: Ethnos.gr
  • Ξύρισε το μουστάκι o Στάθης Καννής
    Ξύρισε το μουστάκι o Στάθης Καννής

    Μια μεγάλη έκπληξη περίμενε τους υπαλλήλους και στενούς συνεργάτες του Δημάρχου Πύργου Στάθη Καννή σήμερα, νωρίς το πρωί, όταν εμφανίστηκε στο Λάτσειο Δημοτικό Μέγαρο, χωρίς μουστάκι!

    Κάτι που δεν το ήξεραν παρά ελάχιστοι, είναι ότι ο κ. Καννής είχε εκμυστηρευτεί σε πολύ στενό οικογενειακό και μόνο κύκλο, ότι αν κερδίσει τις εκλογές θα ξύριζε το μουστάκι του.

    Για διάφορους λόγους όμως, άργησε να το κάνει πράξη. Ίσως και να είχε να κάνει και με την επέτειο της 25ης Μαρτίου καθώς ήθελε να εμφανιστεί στην παρέλαση ως μυστακοφόρος.

    Οπότε τώρα, ήταν έτοιμος να κάνει την προεκλογική του δέσμευση, πράξη!

    Με τις υγείες του!

    ... και Καλή Πρωταπριλιά

  • Οργή Τσελέντη μετά την παρέμβαση εισαγγελέα για την πρωταπριλιάτικη φάρσα του: «Πόσο χαζός πρέπει να είναι κανείς για να την πιστέψει»;
    Οργή Τσελέντη μετά την παρέμβαση εισαγγελέα για την πρωταπριλιάτικη φάρσα του: «Πόσο χαζός πρέπει να είναι κανείς για να την πιστέψει»;

    Σε κακό βγήκε στον διευθυντή του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και Διευθυντού του Εθνικού Κέντρου Προειδοποίησης για τσουνάμι, Άκη Τσελέντη η πρωταπριλιάτικη φάρσα που έκανε για το ηφαίστειο της Σαντορίνης, με τον γνωστό σεισμολόγο να εκφράζει την οργή του για την εισαγγελική παρέμβαση.

    «Πόσο χαζός πρέπει να είναι κανείς να πιστέψει ότι υπάρχει μια τρύπα που διαπερνά τη Γη μέσω της οποίας θα αδειάσει το Αιγαίο και θα πηγαίνουμε στα νησιά με αυτοκίνητα!», γράφει στον λογαριασμό του στο Facebook ο κ. Τσελέντης.

    Αναλυτικά αναφέρει:

    «Ελπίζω να μην αληθεύει … “Διώκουν” εμένα για ένα πρωταπριλιάτικο αστείο. Τον άνθρωπο που επανειλημμένα έχει διαψεύσει δημόσια εκτιμήσεις για δήθεν επερχόμενους καταστροφικούς σεισμούς από μερικούς συναδέλφους πχ 8,5R !! στο θαλάσσιο χώρο κοντά στη Κρήτη , 7R στη Θήβα πριν 1 χρόνο και σε αρκετές άλλες περιπτώσεις με σκοπό να εφησυχάσω τους πολίτες.

    Ξεχνούν ότι κάποιοι μετά τις τραγικές εικόνες από τον σεισμό της Τουρκίας που έμπαιναν στα σπίτια μας από τα ΜΜΕ, εκμεταλλευόμενοι το πανικό του κόσμου, μίλαγαν για καταστροφικούς σεισμούς στην Ελλάδα για το 1 λεπτό δημοσιότητας στην TV…. Και πόσες φορές βγήκα δημόσια και το διέψευσα.

    Τους ενόχλησε ένα προφανές πρωταπριλιάτικο αστείο που στο τέλος παρέπεμπα σε σύνδεσμο για το πως ξεκίνησε η παράδοση της πρωταπριλιάς ενώ υπήρχε και φωτογραφία του Πινόκιο!

    Πόσο χαζός πρέπει να είναι κανείς να πιστέψει ότι υπάρχει μια τρύπα που διαπερνά τη Γη μέσω της οποίας θα αδειάσει το Αιγαίο και θα πηγαίνουμε στα νησιά με αυτοκίνητα!

    Ας έκαναν το κόπο να διαβάσουν τα χιλιάδες σχόλια που μου ευχόταν καλή πρωταπριλιά…..

    Δεν γνωρίζω καμία περίπτωση στην ιστορία να διωχθεί κάποιος για πολύ ποιο πιστευτά και επικίνδυνα πρωταπριλιάτικα ψέματα. Ούτε γνωρίζω βέβαια καμία χώρα όπου αφήνουν ελεύθερο ένα προπονητή που βίασε 36 παιδιά και είχε φάει 401 χρόνια φυλακή.

    Όλα αυτά επιβεβαιώνουν ότι οι αναρτήσεις μου ενοχλούν κάποιους και προσπαθούν με ψεύδη να επηρεάσουν τον κ Εισαγγελέα ο οποίος δικαιολογημένα δεν γνωρίζει το αντικείμενο της Σεισμολογίας. Διαφήμιση μου κάνουν ας μη το συνεχίσουν.

    ΠΡΟΣΟΧΗ Όσοι κοινοποιείτε προσθέτετε με copy paste και τα γραφόμενα μου γιατί κοινοποιείται μόνο η ανάρτηση της εφημερίδας!».

    Ο Εισαγγελέας Εφετών αναφέρει μεταξύ άλλων:

    Σημειώνεται πως ο εισαγγελέας Εφετών Αιγαίου ζήτησε προκαταρκτική εξέταση για να διαπιστωθεί, εάν η ανάρτηση του διευθυντή του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου στο Facebook αποτελεί διασπορά ψευδών ειδήσεων και ως εκ τούτου ποινικό αδίκημα με βάση το αρ. 191 του Ποινικού Κώδικα.

    «Κατόπιν σχετικής αναρτήσεως σε Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, του Σεισμολόγου, Διευθυντού του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και Διευθυντού του Εθνικού Κέντρου Προειδοποίησης για τσουνάμι, κ. Ακη Τσελέντη, αναφορικά με επικείμενες καταστροφές βιβλικού ή και Ιρουρασικού μεγέθους στο Αιγαίο, με επίκεντρο τη Σαντορίνη Ν. Κυκλάδων, ανάρτηση η οποία προκάλεσε ιδιαίτερη ανησυχία, λόγω και της προέλευσης της στον πληθυσμό της Σαντορίνης του Νομού Κυκλάδων, αλλά και παγκοσμίως, παραγγέλεσθε, όπως επειγόντως διερευνήσετε, σχηματίζοντας σχετική προκαταρκτική δικογραφία, την πιθανή τέλεση εκ μέρους του, κατά τα άλλα διακεκριμένου επιστήμονα, της ποινικώς κολασίμου πράξεως του άρθρου 191 Π.Κ. (Διασπορά ψευδών ειδήσεων)».

    Το αστείο του Τσελέντη

    Σημειώνεται πως ο κ. Τσελέντης την Παρασκευή στις 23:50 (λίγα λεπτά πριν την 1 Απριλίου) ανάρτησε στον προσωπικό λογαριασμό του στο Facebook κείμενο με το οποίο μεταξύ άλλων έκανε λόγο για μεγάλη πιθανότητα (30%) να μετατοπισθεί όλο το μάγμα που ήταν κάτω από τη Σαντορίνη προς το ηφαίστειο της… Ιαπωνίας Tripanteko δημιουργώντας μια τεράστια χοάνη κάτω από τη Σαντορίνη. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί πως στο τέλος της ανάρτησης ο κ. Τσελέντης είχε link που παρέπεμπε σε ανάρτηση ιστοσελίδας σχετικά με την Πρωταπριλιά και για ποιο λόγο λέμε ψέματα.

    Πηγή: Ethnos.gr
  • Πρωταπριλιά: Η φάρσα της Ζέτας Μακρυπούλια στον Νίκο Μουτσινά
    Πρωταπριλιά: Η φάρσα της Ζέτας Μακρυπούλια στον Νίκο Μουτσινά

    Δείτε το βίντεο από την καλοστημένη πλάκα που έστησε η παρουσιάστρια στον τηλεοπτικό «ανταγωνιστή» της, αλλά και πολύ καλό της φίλο

    Ο Νίκος Μουτσινάς είναι ένα από τα «θύματα» της Πρωταπριλιάς και μάλιστα, από φάρσα της φίλης του, Ζέτας Μακρυπούλια.

    Ο παρουσιαστής του «Καλό Μεσημεράκι» δέχτηκε ένα τηλεφώνημα στον αέρα της εκπομπής, το οποίο εξελίχθηκε σε μία καλοστημένη φάρσα από την παρουσιάστρια του «Ρουκ Ζουκ».

    Πιο συγκεκριμένα, η Ζέτα Μακρυπούλια τηλεφώνησε στον Νίκο Μουτσινά για να του εκφράσει τη χαρά της για την αλλαγή ώρας που θα γίνει στην εκπομπή του από τη Δευτέρα 4/4. Υπενθυμίζεται, ότι από εδώ και στο εξής το «Καλό Μεσημεράκι» θα προβάλλεται στις 16:00 και δεν θα είναι «απέναντι» από το «Ρουκ Ζουκ». Μέχρι εκείνο το σημείο, η συζήτηση κινήθηκε σε φυσιολογικά πλαίσια, αλλά η παρουσιάστρια θέλησε να κάνει μία φάρσα.

    Η Ζέτα Μακρυπούλια, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Νίκο δεν θα το πιστέψεις τι έχει γίνει. Κατ’ αρχάς δεν ξέρει τι χαρά πήρα που επιτέλους θα μπορώ και εγώ να βλέπω τον φίλο μου από την αρχή και να μη σε βλέπω μετά σε βίντεο, δεν μπορώ να στην περιγράψω. Αυτή τη χαρά όμως μου την πήρανε πίσω όμως, γιατί με πήρανε από τον ΑΝΤ1 και μου είπανε ότι από Δευτέρα με πάνε στις 16:00»

    Αφού είδε σοκαρισμένο τον για πολλά χρόνια φίλο της, η Ζέτα Μακρυπούλια του ευχήθηκε… καλό μήνα και τότε ο ίδιος κατάλαβε πως πρόκειται για πρωταπριλιάτικο αστείο.
    Πηγή: Protothema.gr
  • Πρωταπριλιά: Γιατί λέμε ψέματα, πώς ξεκίνησε το έθιμο
    Πρωταπριλιά: Γιατί λέμε ψέματα, πώς ξεκίνησε το έθιμο

    Πρωταπριλιά σήμερα και μόλις μπήκε, ο τέταρτος μήνας του πολιτικού έτους, με διάρκεια 30 ημέρες. Αρχικά ο Απρίλιος ήταν ο δεύτερος μήνας του δεκάμηνου Ρωμαϊκού ημερολογίου με την ονομασία Aprilis και πήρε το όνομά του από το λατινικό ρήμα aperire, που σημαίνει ανοίγω, γιατί το μήνα αυτό ανοίγουν, ανθίζουν τα λουλούδια.

    Ο Απρίλιος είναι ο μήνας των λουλουδιών, η βροχή του θεωρείται από τους γεωργούς πολύ ευεργετική, και παλαιότερα στη Θράκη το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς θεωρούνταν θεραπευτικό και το έδιναν στους αρρώστους. Το πιο βασικό όμως έθιμο τον μήνα Απρίλιο είναι η λεγόμενη Πρωταπριλιά, δηλαδή η ημέρα που λέμε μικρά ψέματα και κοροϊδεύουμε όσο πιο έξυπνα μπορούμε... φωνάζοντας στο τέλος περιπαικτικά «πρωταπριλιά». Λέμε αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε το «θύμα» μας. Σε κάποιες περιοχές, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά.

    Δύο οι επικρατέστερες εκδοχές

    Καλοπροαίρετα ψέματα και μόνο είθισται να λέμε την πρώτη μέρα του Απρίλη, γνωστή κι ως Πρωταπριλιά, με το έθιμο να μας έρχεται από τη Δυτική Ευρώπη, με τις επικρατέστερες εκδοχές να είναι οι εξής δύο. Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες, τον λαό της βορειοδυτικής Ευρώπης. Οι Κέλτες ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου, όμως εκείνο το διάστημα, τα ψάρια δεν πέφτουν εύκολα στα δίχτυα.

    Ετσι και αυτοί, όπως κάνουν άλλωστε οι ψαράδες όλων των εποχών και καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Αυτή η συνήθεια έγινε, με το πέρασμα του χρόνου, έθιμο. Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται και πιο βάσιμη ιστορικά, θέλει γενέτειρα του εθίμου τη Γαλλία του 16ου αιώνα. Μέχρι το 1564 η Πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η 1η Απριλίου. Τη χρονιά αυτή όμως, και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούνταν πλέον η 1η Ιανουαρίου.

    Στην αρχή αυτό δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες. Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν, την παλαιά πλέον, πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.

    Το έθιμο στην Ελλάδα

    Στον ελληνικό χώρο το έθιμο πρέπει να ήταν γνωστό από την εποχή των Σταυροφοριών. Η συνήθεια να λένε ψέματα αποτελεί, όπως υποστηρίζει ο λαογράφος Γεώργιος Μέγας, συνήθη μηχανισμό στην προσπάθεια εξασφάλισης της επιτυχίας μιας μαγικής ενέργειας ή ενός δύσκολου έργου, βάσει της αντίληψης ότι η ψευδολογία ξεγελά και εμποδίζει τις βλαπτικές δυνάμεις. Και το ψέμα της Πρωταπριλιάς είναι «ένα σκόπιμο ξεγέλασμα των βλαπτικών δυνάμεων που θα εμπόδιζαν την αγροτική παραγωγή», σύμφωνα με το λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο.

    Πηγή: Ethnos.gr
  • Πρωταπριλιά: Η χαρά του ψεύτη, πώς ξεκίνησε το έθιμο
    Πρωταπριλιά: Η χαρά του ψεύτη, πώς ξεκίνησε το έθιμο

    Δύο οι εκδοχές για τους «πατέρες» της Πρωταπριλιάς

    Καλοπροαίρετα ψέματα και μόνο είθισται να λέμε την πρώτη μέρα του Απρίλη, γνωστή κι ως Πρωταπριλιά, με το έθιμο να μας έρχεται από τη Δυτική Ευρώπη, με τις επικρατέστερες εκδοχές να είναι οι εξής δύο. Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες, τον λαό της βορειοδυτικής Ευρώπης. Οι Κέλτες ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου, όμως εκείνο το διάστημα, τα ψάρια δεν πέφτουν εύκολα στα δίχτυα.

    Ετσι και αυτοί, όπως κάνουν άλλωστε οι ψαράδες όλων των εποχών και καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Αυτή η συνήθεια έγινε, με το πέρασμα του χρόνου, έθιμο. Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται και πιο βάσιμη ιστορικά, θέλει γενέτειρα του εθίμου τη Γαλλία του 16ου αιώνα. Μέχρι το 1564 η Πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η 1η Απριλίου. Τη χρονιά αυτή όμως, και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούνταν πλέον η 1η Ιανουαρίου.

    Στην αρχή αυτό δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες. Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν, την παλαιά πλέον, πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.

    Πηγη: Εthnos.gr - Φωτογραφία από Murat ilgarlar από το Pixabay

  • Η Πρωταπριλιά και το ψέμα....
    Η Πρωταπριλιά και το ψέμα....

    Του Πρεσβύτερου Νικόλαου Κατσηδήμα

    Εύχομαι μια Πρωταπριλιά μες τις καρδιές ν΄ ανθίσει κι΄ ό,τι σας πίκρανε πολύ να το εξαφανίσει!

    Δυστυχώς δεν είναι, αγαπητοί μου φίλοι, μόνο η γιορτή του «Αγίου Βαλεντίνου». Είναι και μια άλλη, να αυτή της Πρωταπριλιάς! Της Παγκοσμιοποίησης και της «Νέας Εποχής» κι αυτή! Που είναι ξενόφερτη βέβαια κι αυτή, αλλά κάποιοι θέλουν να καθιερωθεί και να γίνει όχι μόνον Ελληνική, αλλά και παγκόσμια! Αξίζει να την δούμε, γιατί όλοι μας λίγο ως πολλοί, συμμετέχουμε με τις πλάκες μας σε αυτή και να είμαστε πληροφορημένοι σε όλα αυτά τα «παγκόσμια γλέντια». Κι ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά τους…
    ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΓΕΓΟΝΟΣ...
    Δυστυχώς, έχει καθιερωθεί πια, την 1η Απριλίου να γιορτάζει το ψέμα και να περιπαίζεται η αλήθεια! Με βάση το ψέμα, να γίνονται ένα σωρό πράγματα (από απλές φάρσες και ζαβολιές μέχρι χοντρά και κακόγουστα αστεία) σε βάρος των… απονήρευτων! Το σύνθημα μοιάζει να είναι του τύπου «Πέστε ένα ψέμα και… δεν χάλασε ο κόσμος»! Ας είναι και το πιο μικρό, φθάνει να είναι… πετυχημένο! Φθάνει να γίνει πιστευτό και να… παραπλανήσει! Φθάνει να εκθέσει τους «αφελείς», τα θύματα αυτά της αλήθειας! Άφησέ το να απλωθεί, σαν παραμύθι, και μη φοβάσαι για… τη μύτη σου! Το σηκώνει, βλέπετε, η ημέρα. Εξάλλου εσύ στα… ψέματα λες, αυτό που λες, δεν έγινε και τίποτα! Το «έθιμο» αυτό πέρασε και στα ΜΜΕ τα οποία, υπό τύπον αστείου, μεταδίδουν διάφορες ειδήσεις και σχόλια καταλήγοντας στο τέλος «και του χρόνου, είναι Πρωταπριλιά»! Με τον τρόπο αυτό, αλλά και με την διεθνή τους εμβέλεια, δεν κάνουν τίποτ’ άλλο, από το να καθιερώνουν την Πρωταπριλιά ως παγκόσμια γιορτή κατά της αλήθειας!
    ΠΩΣ ΠΡΟΗΛΘΕ;
    Λέγεται πως στην Γαλλία κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, η πρώτη ημέρα του χρόνου ήταν η 1η Απριλίου. Η περίοδος της Πρωτοχρονιάς άρχιζε στις 25 Μαρτίου, διαρκούσε 8 ημέρες, και τελείωνε τότε, την 1η Απριλίου. Κατά την περίοδο αυτή γιόρταζαν πανηγυρικά όχι μόνο τον ερχομό του νέου χρόνου, αλλά και της άνοιξης! Το 1562 μ.Χ. ο Πάπας Γρηγόριος με το γνωστό του ημερολόγιο καθιέρωσε η πρωτοχρονιά να εορτάζεται την 1η Ιανουαρίου. Το 1564 ο Κάρολος Θ΄ υιοθέτησε το Γρηγοριανό ημερολόγιο, οπότε και μετέθεσε την αρχή της χρονιάς στην 1η Ιανουαρίου, για να συμβαδίζει έτσι και με τις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Αυτή η αλλαγή δυσαρέστησε πολλούς, οι οποίοι συνέχισαν να γιορτάζουν στις προηγούμενες ημερομηνίες την πρωτοχρονιά, εμμένοντας στην παράδοση. Αυτό όμως έδωσε την ευκαιρία στους νεωτεριστές να τους περιγελούν, στέλνοντάς τους είτε δώρα κωμικά, είτε ψευτοευχές, είτε προσκλήσεις σε γλέντια ανύπαρκτα, περιγελώντας έτσι τις παλαιομοδίτικες αντιλήψεις τους! Επιπλέον μετέδιδαν και ψευδείς ειδήσεις!
    ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΟΝ ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΚΟΣΜΟ;
    Ωστόσο, λέγεται πως το έθιμο αυτό της Πρωταπριλιάς, συναντάται σε πολλούς λαούς και πολιτισμούς, που γίνεται με διαφορετικό τρόπο και πάντοτε προσαρμοσμένο στις τοπικές παραδόσεις. Στην Αγγλία η Πρωταπριλιά εμφανίστηκε τον 18ο αιώνα και στη συνέχεια πέρασε στην Αμερική από τους Άγγλους, τους Σκωτσέζους και τους Γάλλους. Στην Πορτογαλία γιορτάζεται την Κυριακή και τη Δευτέρα πριν από τη Σαρακοστή (δηλαδή εορτάζεται δύο ημέρες εκεί), όπου παραδοσιακά οι δρόμοι γεμίζουν με αλεύρι, το οποίο οι άνθρωποι πετούν στους φίλους τους! Στην Ινδία υπάρχει ανάλογο έθιμο ονομαζόμενο «η γιορτή του Χούλι», το οποίο εορτάζεται τον Μάρτιο. Η τελευταία δε ημέρα του «Χούλι» είναι η 31η Μαρτίου. Η Πρωταπριλιά εορτάζεται και στις χώρες της Λατινικής Αμερικής (Περού, Κολομβία, Μεξικό κ.λ.π.), αλλά σε διαφορετική ημερομηνία (την 28η Δεκεμβρίου) και για διαφορετικούς λόγους. Η εγκυκλοπαίδεια «ΠΑΠΥΡΟΣ -ΛΑΡΟΥΣ» αναφέρει πως, αν και διαδόθηκε ευρύτατα στην Ελλάδα, είναι ξένο έθιμο για τη Χώρα μας.
    protaprilia anastasi
    Η ΠΑΓΑΝΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΑΠΡΙΛΙΑΣ!
    Αν προσέξουμε, όμως, καλά τα πράγματα και θελήσουμε να τα δούμε πέραν από την όποια εύθυμη πλευρά τους, τότε θα διαπιστώσουμε τα εξής:
    1. Οι περισσότεροι το έχουν για γούρι να ξεγελάσουν ή να παραπλανήσουν κάποιον μ’ ένα πρωταπριλιάτικο ψέμα! Αυτή η αντίληψη έχει καθαρά παγανιστικές (δηλ. ειδωλολατρικές) ρίζες, κατά τις οποίες, όταν ξεγελάμε με αυτό τον τρόπο κάποιον, στην ουσία ξεγελάμε τον επίφοβο δαίμονα η εχθρό, γι΄ αυτό κι εκείνος που θα αναδειχθεί νικητής στην ψευδολογία, θα τύχει μεγάλης ευτυχίας! Λέγεται πως σε πολλές περιοχές της Ανατ. Θράκης τα πρωταπριλιάτικα ψέματα, που γίνονται πιστευτά, κάνουν τα δένδρα να καρποφορούν, στη δε Κομοτηνή την εποχή που έτρεφαν μεταξοσκώληκες έλεγαν πως βοηθούσαν να γίνουν τα… κουκούλια τους!
    2. Γράφει πολύ χαρακτηριστικά το περιοδικό NEMECIS: «Απρίλης: Η άνοιξη αποχαιρετά τον «παλουκοκαύτη» Μάρτη και υποδέχεται απ' άκρη σε άκρη την αναγέννηση της φύσης. Τα λουλούδια ανθίζουν, τα δημητριακά μεγαλώνουν και τα δέντρα είναι γεμάτα καρποφόρους ανθούς. Η γενική ευφορία και η εύθραυστη ευτυχία που επίκειται να φέρει, καλλιέργησαν ανέκαθεν στον άνθρωπο έναν παγανιστικό φόβο. Εύλογα, λοιπόν, την κρίσιμη ώρα της διάβασης από τη νάρκη στην αφύπνιση της φύσης, ο άνθρωπος ενστικτωδώς επιχειρούσε να παραπλανήσει τις ελλοχεύουσες δυνάμεις του σκότους. Δυνάμεις υπερφυσικές που επηρεάζουν όχι μόνον την έκβαση της σοδειάς, αλλά και τις ανθρώπινες σχέσεις. Έτσι την Πρωταπριλιά είθισται η ψευδολογία σαν προφυλακτικό ή και ανεξίκακο αντίδοτο. Τα ψέματα αυτής της ημέρας είναι ένα είδος υπερφυσικής, μαγικής πάλης για την επικράτηση του καλού, με νικητές πότε τον αρχιψεύταρο που έγινε πιστευτός και πότε τον ρεαλιστή που δεν ξεγελάστηκε…».
    3. Παίρνοντας ακόμη και την εύθυμη πλευρά των πραγμάτων, δεν έχουμε παρά να θυμηθούμε αυτό που αναφέρεται ότι συνέβαινε στις αρχαίες (και ειδωλολατρικές) κοινωνίες, στις οποίες οι μάγοι προσπαθούσαν να διώξουν τους δαίμονες και τα κακά πνεύματα, τις αιτίες των ασθενειών, με αστεία, χορούς και διασκεδάσεις!
    4. Στο πρώιμο Ρωμαϊκό ημερολόγιο, η 1η Απριλίου ήταν η πρώτη ημέρα της άνοιξης. Πολλοί πολιτισμοί θεωρούσαν αυτήν την ημέρα, ως ημέρα αναγέννησης της γης και της ζωής. Για τον λόγο αυτό, γίνονταν πολλές γιορτές, θυσίες και προσφορές στους (ειδωλολατρικούς) θεούς. Με την επικράτηση, όμως, του Χριστιανισμού και μάλιστα επί της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το Πάσχα αντικατέστησε αυτές τις τελετουργίες για την άνοιξη. Οι παλιές γιορτές, μάλιστα, γελοιοποιήθηκαν και διακωμωδήθηκαν. Σήμερα δεν πιστεύουμε ότι γίνεται αναβίωση αυτής της γελοιοποίησης, όσο αναβίωση αυτού που καταργήθηκε! Οπότε… συμμετέχοντας κανείς σ’ αυτή τη διαδικασία, άθελά του, συμμετέχει στα κατάλοιπα ή και σ’ αυτή ακόμη την προσπάθεια αναβίωσης παγανιστικών εθίμων. Πέραν αυτού, όσοι το θεωρούν τούτο υπερβολικό, ας σκεφθούν τουλάχιστον τα εξής:
    Α. Η ουσία είναι ότι κατά την ημέρα αυτή, όλα τα πράγματα της ζωής μας, πρέπει να αναζητηθούν, να διατυπωθούν και να γίνουν κατά αντίθετο τρόπο! Το «μήνυμα», ας το πούμε έτσι, της ημέρας είναι να καταλάβουμε τι μπορεί να σκαρώσει η φαντασία μας, αν αφεθεί ελεύθερη και αχαλίνωτη, προκειμένου να φέρει τα πάνω – κάτω!
    Β. Μέσα από τέτοια έθιμα και διαδικασίες, το ψέμα γίνεται…αθώο, οι δε αθώοι γίνονται (η θεωρούνται) αφελείς! Στο τέλος δε είναι και τα θύματα γιατί, απλούστατα, δεν σκέπτονται καχύποπτα ή αντίθετα! Ενώ οι έξυπνοι επικρατούν, γιατί χρησιμοποιούν τό ψέμα! Κι αυτό δεν παύει να είναι το άλλο μήνυμα της… παγκόσμιας αυτής εορτής! Έτσι δεν είναι τυχαίο, που στα Αγγλικά η Πρωταπριλιά λέγεται «Fools Day», δηλαδή «η ημέρα των ανοήτων»! Στη Σκωτία αυτός, που την παθαίνει αποκαλείται «πρωταπριλιάτικος κούκος»! Στις δε χώρες της Λατινικής Αμερικής ονομάζεται«Die de Los Inocentes», που σημαίνει «ημέρα των αθώων»! Μόνο που την επομένη ακριβώς (29η Δεκεμβρίου) η Εκκλησία εορτάζει τη σφαγή των 14.000 αθώων παιδιών από τον Ηρώδη!
    Γ. Οπότε δεν γίνεται κι εγώ κι εσύ να μη πούμε ένα ψέμα τη μέρα αυτή! Να και το τρίτο μήνυμα της ημέρας! Έτσι το ψέμα γιορτάζει, καθιερώνεται, επικρατεί και μάλιστα κατά πομπώδη τρόπο! Δηλαδή γίνεται κάτι, ακόμη και υπό τύπον φάρσας η αστείου, που δεν γίνεται για την Αλήθεια. Ο Αμερικανός συγγραφέας Mark Twain έγραψε: «Η 1η Απριλίου είναι η μέρα, που θυμόμαστε τι είμαστε τις υπόλοιπες 364 του χρόνου». Σωστά! Κι όπως του «Αγίου
    Βαλεντίνου» δεν γίνεται να μη είσαι ερωτευμένος και να μη συμπεριφέρεσαι ως ερωτευμένος, όπως τα Χριστούγεννα δεν γίνεται να μη ζεις και να μη σκέπτεσαι εντελώς κοσμικά με τα πάρτυ, τα ρεβεγιόν, τα χαρτιά κ.λ.π. χάνοντας έτσι πλήρως το νόημά τους, έτσι και την Πρωταπριλιά δεν γίνεται να μη πεις κι εσύ ένα ψέμα(τακι)!
    «Η 1η Απριλίου έχει αναγνωριστεί διεθνώς ως η μέρα του ψέματος και της ζαβολιάς» θα μας πουν και θα μας γράψουν φαρδιά – πλατιά τα «καλά» μας ΜΜΕ., θυμίζοντάς μας και το «έτσι κάνουν όλοι», τώρα δε και στον… πλανήτη, για να θυμόμαστε και την παγκοσμιοποίηση των ημερών μας! Κι επειδή δεν μπορούν με συγκεκριμένα στοιχεία να αποδείξουν ότι αυτό συμβαίνει πραγματικά σε όλες τις χώρες του κόσμου, το αποκαλούν «άναρχο έθιμο του κόσμου» για το οποίο «ελάχιστα πράγματα έχουν επίσημα καταγραφεί», όπως και οι ίδιοι αναγκάζονται να ομολογήσουν, μη κρύβοντας την επιθυμία τους, για την παγκόσμια επικράτησή του!
    Συμπέρασμα: Όπως και να το κάνουμε αγαπητοί μου φίλοι, η Πρωταπριλιά βρίσκεται πάντοτε στην περίοδο του Πάσχα. Τότε που όλοι υποκλινόμαστε σε Εκείνον, που είναι η Αλήθεια, που σταυρώθηκε για την Αλήθεια και για να μας οδηγήσει στην Αληθινή ζωή. Λοιπόν, Εκείνος μας είπε πως ο διάβολος από την αρχή της δημιουργίας του ανθρώπου ήταν ανθρωποκτόνος και με το ψεύδος του τον παρέσυρε στην αμαρτία και τον θάνατο. Και ακόμη πως «δεν στέκεται στην αλήθεια, γιατί δεν υπάρχει αλήθεια σε αυτόν. Όταν λαλεί το ψεύδος, το βγάζει από μέσα του και το λέει, γιατί είναι ψεύτης και πατέρας του ψεύδους, ο πρώτος επινοητής και ο υποβολέας του». (Ιω. η΄ 44).
    Τώρα λοιπόν που καθιέρωσε και την ημέρα του ψεύδους, θα σπεύσουμε άραγε να τη γιορτάσουμε, παραβλέποντας πως είμαστε παιδιά και πιστοί μαθητές Εκείνου; Ας πούμε λοιπόν αγαπητοί μου, ΟΧΙ στης… Πρωταπριλιάς τα ψέματα!
    Όμορφο και ευλογημένο μήνα!
    Καλή Ανάσταση σε κάθε σταυρωμένο,
    σε κάθε πονεμένο, σε κάθε στεναχωρημένο ,
    σε κάθε θλιμμένο συνοδοιπόρο...
    Από το Γολγοθά θα οδηγηθούμε στην Ανάσταση !
    Καλή δύναμη σε όλους!
    ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΗΔΗΜΑΣ
    (Δελτίο Τύπου)
Sites του Ομίλου

Αγ. Κυριακής 4 | Πύργος Ηλείας | Τηλ: 26210 30400 | Δημοσιογραφικό τμήμα: 6976 869414 | Εμπορικό Τμήμα: 6945 556212 | email: [email protected]

Μ.Η.Τ. 242102 | ΑΦΜ: 105224221 - ΔΟΥ Πύργου | Aρ.Γ.Ε.ΜΗ. 141319425000 | Ατομική Επιχείρηση | Ιδιοκτήτρια - διευθύντρια - διαχειρίστρια - δικαιούχος ονόματος τομέα: Δήμητρα Βέλμαχου | Διευθυντής σύνταξης: Γιάννης Σπυρούνης

Up & High Media & Productions

ilia live smallCopyright © 2011 - 2024 Ηλεία Live!.
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.

Μέλος του 
Μητρώο ΜΗ

Βλαχαντώνη Ολυμπία - Μεσιτικό Γραφείο