Σχετικά Άρθρα

• Κοράλλια: Έκτακτη σύσκεψη του ΟΗΕ για την πανδημία στα πολύτιμα οικοσυστήματα
  σε Περιβάλλον
  

  Σχεδόν το 80% των κοραλλιών σε όλο τον κόσμο έχει υποστεί θερμικό στρες και κινδυνεύει με απονέκρωση

  Με τους περισσότερους κοραλλιογενείς υφάλους να βρίσκονται σήμερα σε κρίσιμη κατάσταση λόγω των ακραίων θερμοκρασιών που φέρνει η κλιματική αλλαγή, ο ΟΗΕ προχώρησε στην ασυνήθιστη κίνηση να συγκαλέσει έκτακτη σύσκεψη για την οικολογική κρίση, κάτι που συνήθως γίνεται μόνο για την αντιμετώπιση ένοπλων συγκρούσεων ή φυσικών καταστροφών.

  Η έκτακτη σύσκεψη, με κύριο ζήτημα την αύξηση της χρηματοδότησης για την προστασία των κοραλλιών, πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη στο περιθώριο της COP16, της διεθνούς διάσκεψης του ΟΗΕ για τη βιοποικιλότητα, η οποία ολοκληρώνεται στο Κάλι της Κολομβίας, όπως φαίνεται χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.

  «Πλησιάζουμε το σημείο όπου μπορεί να χάσουμε το πρώτο οικοσύστημα που εμφανίστηκε στον πλανήτη» προειδοποίησε σύμφωνα με το Reuters ο Πίτερ Τόμσον, ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τους ωκεανούς.

  «Τα κοράλλια είναι τα πρώτα που θα χαθούν αν συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο» είπε, αναφερόμενος στην κλιματική αλλαγή, η οποία ανεβάζει τη θερμοκρασία των θαλασσών και παράλληλα κάνει τα νερά πιο όξινα λόγω απορρόφησης CO2.

  Οι πολύποδες που παράγουν τον λευκό ασβεστολιθικό σκελετό των κοραλλιών συμβιώνουν με μονοκύτταρα φύκη που ονομάζονται ζωοξανθέλες. Σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας, τα πολύχρωμα φύκη εγκαταλείπουν την αποικία, η οποία έτσι αποχρωματίζεται και μένει άσπρη σαν φάντασμα. Αν οι ζωοξανθέλες δεν επιστρέψουν σύντομα, τα κοράλλια πεθαίνουν.

  Επεισόδια αποχρωματισμού έπληξαν φέτος το 77% των κοραλλιογενών υφάλων σε όλο τον κόσμο –είναι το τέταρτο και μεγαλύτερο επεισόδιο που έχει καταγραφεί ποτέ και επηρεάζει και τα δύο ημισφαίρια, ανέφερε το Ταμείο Ανάπτυξης Κεφαλαίων του ΟΗΕ.

  Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, τα πιο παραγωγικά θαλάσσια οικοσυστήματα, στηρίζουν το 25% της θαλάσσιας ζωής. Σχεδόν ένα δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από τους υφάλους για την εξεύρεση τροφής και την προστασία των ακτών τους από τη διάβρωση.

  Στην έκτακτη σύσκεψη, ειδικοί και εκπρόσωποι χωρών συζήτησαν μέτρα όπως ο περιορισμός της υπεραλίευσης, η δημιουργία νέων θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και η αναγνώριση πληθυσμών κοραλλιών με ιδιαίτερη αντοχή στη ζέστη.

  Μετά τη σύσκεψη, αναφέρει το Associated Press, οι κυβερνήσεις τη Νέας Ζηλανδίας, της Βρετανίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας προχώρησαν σε νέες δεσμεύσεις, συνολικού ύψους 30 εκατ. δολαρίων, για το ταμείο προστασίας των κοραλλιών που θεσμοθετήθηκε το 2020.

  Μέχρι το 2030 το ταμείο εκτιμάται ότι θα χρειαστεί 3 δισ. δολάρια σε δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για να χρηματοδοτήσει τις προσπάθειες προστασίας. Μέχρι στιγμής έχουν συγκεντρωθεί μόνο 225 εκατ.

  Στο Μεγάλο Κοραλλιογενές Φράγμα της Αυστραλίας, τον μεγαλύτερο ύφαλο του κόσμου, ο αποχρωματισμός επηρέασε το 90% των εκτάσεων που αξιολογήθηκαν το 2022.

  Στις ακτές του Μεξικού στον Ειρηνικό, το 50 με 93 τοις εκατό των κοραλλιών νεκρώθηκαν, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε φέτος τον Απρίλιο.

  Το πρώτο παγκόσμιο επεισόδιο αποχρωματισμού καταγράφηκε το 1998. Το δεύτερο το διάστημα 2011-13 και το τρίτο το 2016, επισήμανε ο κενυάτης θαλάσσιος βιολόγος Ντέιβιντ Ομπούρα.

  Όπως είπε, τα επεισόδια αυτά «διαρκούν πάνω από ένα έτος κάθε φορά, κάτι που προκαλεί ανησυχία».

  Πηγή: In.gr
• Κλιματική αλλαγή: Η σύγκριση μεταξύ Dana και Daniel
  σε Περιβάλλον
  

  Τόσο ο Daniel όσο και η Dana άφησαν πίσω τους μεγάλες καταστροφές και νεκρούς - Εκ του αποτελέσματος, το βασικό κοινό στοιχείο των δύο φαινομένων είναι το πόσο απροστάτευτες ήταν οι πληγείσες περιοχές

  Η Ισπανία εξακολουθεί να μετρά τις πληγές και τους νεκρούς της από τις φονικές πλημμύρες στην περιοχή της Βαλένθια και ευρύτερα τμήματα στα ανατολικά της χώρας. Πλημμύρες που προκλήθηκαν από ένα καταστροφικό καιρικό φαινόμενο -που είναι γνωστό τοπικά ως DANA- στο οποίο ο ψυχρός και θερμός αέρας συναντώνται και δημιουργούν ισχυρά σύννεφα βροχής, ένα μοτίβο που πιστεύεται ότι εμφανίζεται συχνότερα λόγω της κλιματικής αλλαγής.

  Όταν ψυχρός αέρας πνέει πάνω από τα ζεστά νερά της Μεσογείου, προκαλεί την άνοδο θερμότερου αέρα γρήγορα και τον σχηματισμό πυκνών σύννεφων, γεμάτων νερό, που μπορούν να παραμείνουν στην ίδια περιοχή για πολλές ώρες, αυξάνοντας τις καταστροφικές τους δυνατότητες. Το φαινόμενο προκαλεί ορισμένες φορές έντονη χαλαζόπτωση και ανεμοστρόβιλους όπως φάνηκε αυτή την εβδομάδα, λένε μετεωρολόγοι.

  DANA: Μεγάλος όγκος νερού

  Το DANA αυτής της εβδομάδας ήταν μία από τις τρεις πιο έντονες τέτοιες καταιγίδες στην περιοχή της Βαλένθια, δήλωσε ο Ρούμπεν ντελ Κάμπο, εκπρόσωπος της ισπανικής Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, AEMET.

  Η Υπηρεσία, ανακοίνωσε ότι το μεγαλύτερο ημερήσιο ύψος βροχής καταγράφηκε στην περιοχή Chiva, 30 χλμ δυτικά της Βαλένθια, και ήταν ίσο με 445.4 mm. Πρόκειται για την 2η υψηλότερη τιμή ημερήσιου ύψους υετού στην Περιφέρεια της Βαλένθια, μετά τα 520 mm στην πόλη Tavernes de la Vall στις 11 Σεπτεμβρίου 1996.

  Τα προκαταρκτικά δορυφορικά δεδομένα που κατέγραψε η επιστημονική ομάδα του Climatebook δείχνουν ότι μια μεγάλη περιοχή της Ανατολικής Ισπανίας δέχθηκε πάνω από 100-150 mm βροχής (180 mm στο κέντρο της Βαλένθια), και τοπικά πάνω από 250 mm σε λιγότερο από 24 ώρες.

  

  Πρόκειται για πολύ υψηλά ύψη βροχής, όταν ο μέσος όρος για όλο τον Οκτώβριο στη Βαλένθια είναι περίπου 65 χιλιοστά.

  Οι αρχές ενεργοποίησαν στην Ισπανία ενεργοποίησαν επιχειρήσεις διάσωσης, ενώ πολλοί κάτοικοι εγκλωβίστηκαν σε σπίτια ή οχήματα, με τις ζημιές να περιλαμβάνουν εκτεταμένες καταστροφές σε υποδομές και δρόμους. Η Βαλένθια, η Καταλονία και άλλες περιοχές παραμένουν σε κατάσταση συναγερμού, καθώς οι καιρικές συνθήκες θα παραμείνουν ασταθείς μέχρι και το Σ/Κ 2-3 Νοεμβρίου 2024.

  Η σύγκριση με τον Daniel

  Αναμφισβήτητα, ένας μεγάλος όγκος νερού, σε μικρό χρονικό διάστημα έπεσε στην Ισπανία, ωστόσο, υπολείπεται σημαντικά του νερού που έπεσε στη Θεσσαλία όταν χτυπήθηκε από τον Daniel, ο οποίος είχε και μεγαλύτερη διάρκεια.

  Τον Σεπτέμβριο του 2023, κατά την κακοκαιρία Daniel, εκδηλώθηκαν ισχυρές βροχοπτώσεις οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα σοβαρά πλημμυρικά φαινόμενα κυρίως στη Θεσσαλία, και την απώλεια 15 ανθρώπινων ζωών.

  Αποτέλεσμα των βροχοπτώσεων ρεκόρ στη Θεσσαλία ήταν η κατάκλιση του θεσσαλικού κάμπου από νερό, με περίπου 720.000 στρέμματα καλλιεργήσιμων εκτάσεων να πλημμυρίζουν μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου

  Η ασυνήθιστη για την εποχή ατμοσφαιρική διάταξη προκάλεσε πολύωρες και ισχυρές καταιγίδες στα ανατολικά ηπειρωτικά τμήματα της χώρας μας, κυρίως μεταξύ 5 και 6 Σεπτεμβρίου, όπως αναφέρει το climatebook. Ο μετεωρολογικός σταθμός του meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατέγραψε 760 mm μέγιστο ημερήσιο ύψος βροχής στη Ζαγορά Πηλίου και συνολικά κατά την διάρκεια του Daniel, 1235 mm στη Μακρινίτσα Πηλίου.

  Μεγάλα ύψη βροχής καταγράφηκαν και στις πόλεις της Καρδίτσας (659 mm) και του Βόλου (617 mm), με τη δεύτερη να κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για διάστημα 6 μηνών. Τα ποσά βροχής σε διάστημα 4 ημερών αντιστοιχούν στο μέσο ετήσιο ύψος βροχής για αυτές τις περιοχές.

  

  Αποτέλεσμα των βροχοπτώσεων ρεκόρ στη Θεσσαλία ήταν η κατάκλιση του θεσσαλικού κάμπου από νερό, με περίπου 720.000 στρέμματα καλλιεργήσιμων εκτάσεων να πλημμυρίζουν μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου.

  Τόσο ο Daniel όσο και η Dana άφησαν πίσω τους μεγάλες καταστροφές και νεκρούς. Εκ του αποτελέσματος, το βασικό κοινό στοιχείο των δύο φαινομένων είναι το πόσο απροστάτευτες ήταν οι πληγείσες περιοχές.

  Πηγή: In.gr
• Ηλεία: Έντονες οι οικονομικές και περιβαλλοντικές συνέπειες από την κλιματική αλλαγή στην ελαιοκαλλιέργεια
  σε Πρωτογενής Τομέας
  

  Επιστολή του Συλλόγου Γεωπόνων Ελευθέρων Επαγγελματιών Ηλείας στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

  Η έντονη κλιματική αλλαγή και οι συνεχιζόμενες ακραίες καιρικές συνθήκες φαίνεται να έχουν σοβαρές συνέπειες για την ελαιοκαλλιέργεια στον Νομό Ηλείας, μια περιοχή που παίζει καθοριστικό ρόλο στην παραγωγή ελαιολάδου στη χώρα μας. Η φετινή καλλιεργητική περίοδος 2024-2025 ξεκίνησε με αισιόδοξες προσδοκίες, αλλά οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη ανομβρία, έχουν οδηγήσει σε συνθήκες θερμικού και υδατικού στρες στα δέντρα, μειώνοντας την παραγωγή και επηρεάζοντας την ποιότητα του παραγόμενου ελαιολάδου.

  Οι ελεύθεροι επαγγελματίες - γεωπόνοι του Νομού Ηλείας, σε επιστολή τους προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κο Κώστα Τσιάρα, ανέφεραν τις σοβαρές επιπτώσεις αυτών των φαινομένων στην οικονομική και κοινωνική ζωή του νομού. Μετά από τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021, όπου χάθηκε περίπου το 25% των παραγωγικών ελαιοδέντρων, η φετινή πτώση παραγωγής προστίθεται στις απώλειες, οδηγώντας τους παραγωγούς σε απόγνωση.

  Οι επιπτώσεις αυτές είναι πολυεπίπεδες. Πέρα από τη σοβαρή απώλεια εισοδήματος, οι γεωπόνοι επισημαίνουν ότι το θερμικό και υδατικό στρες που υφίστανται τα ελαιόδεντρα μπορεί να οδηγήσει σε εγκατάλειψη καλλιεργειών και υποβάθμιση της υπαίθρου, ενώ η μείωση της παραγωγής και της ποιότητας μπορεί να έχει ευρύτερες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες για την τοπική κοινότητα.

  Η επιστολή τονίζει την ανάγκη για δύο άμεσες παρεμβάσεις: την εξασφάλιση οικονομικής βοήθειας προς τους παραγωγούς και τη δημιουργία ενός σχεδίου διαχείρισης και παρέμβασης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Οι γεωπόνοι του νομού, ως επιστήμονες πεδίου, δηλώνουν έτοιμοι να συμβάλουν σε αυτό το έργο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για άμεση δράση για την προστασία της ελαιοκαλλιέργειας, μιας καλλιέργειας που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την οικονομία και την κοινωνία της Ηλείας.

  Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται να αναδείξει ένα ευρύτερο ζήτημα: την επιτακτική ανάγκη για τη θωράκιση του αγροτικού τομέα της χώρας απέναντι στις κλιματικές προκλήσεις που επιδεινώνονται συνεχώς.

   

• Ανησυχητική μελέτη: Τριπλασιάστηκαν οι εκτάσεις που πλήττονται από ξηρασία σε σχέση με το 1980
  σε Περιβάλλον
  

  Εξαιρετικά ανησυχητικά είναι ευρήματα νέας έκθεσης για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής καθώς από αυτή προκύπτει ότι η έκταση της επιφάνειας της γης που πλήττεται από ξηρασία έχει τριπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1980.

  Συγκεκριμένα το 48% της χερσαίας επιφάνειας της Γης βίωσε τουλάχιστον ένα μήνα ακραίας ξηρασίας πέρυσι, σύμφωνα με την ανάλυση του Lancet Countdown on Health and Climate Change - από 15% κατά μέσο όρο τη δεκαετία του 1980.

  Σχεδόν το ένα τρίτο του πλανήτη - το 30% - βίωσε ακραία ξηρασία για τρεις μήνες ή περισσότερο το 2023. Τη δεκαετία του 1980, ο μέσος όρος ήταν 5%.

  Η νέα μελέτη προσφέρει μερικά από τα πιο ενημερωμένα παγκόσμια δεδομένα για την ξηρασία, επισημαίνοντας πόσο γρήγορα επιταχύνεται, όπως αναφέρει το BBC.

  Το όριο της ακραίας ξηρασίας επιτυγχάνεται μετά από έξι μήνες πολύ χαμηλών βροχοπτώσεων ή πολύ υψηλών επιπέδων εξάτμισης από τα φυτά και το έδαφος - ή και των δύο.

  Αποτελεί άμεσο κίνδυνο για την ύδρευση και την αποχέτευση, την επισιτιστική ασφάλεια και τη δημόσια υγεία και μπορεί να επηρεάσει τον ενεργειακό εφοδιασμό, τα δίκτυα μεταφορών και την οικονομία.

  Τα αίτια των μεμονωμένων ξηρασιών είναι περίπλοκα, επειδή υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα του νερού, από τα φυσικά καιρικά φαινόμενα μέχρι τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη γη.

  Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει τα παγκόσμια πρότυπα βροχοπτώσεων, καθιστώντας ορισμένες περιοχές πιο επιρρεπείς στην ξηρασία.

  Η αύξηση της ξηρασίας ήταν ιδιαίτερα σοβαρή στη Νότια Αμερική, τη Μέση Ανατολή και το Κέρας της Αφρικής.

  Στον Αμαζόνιο η ξηρασία απειλεί να αλλάξει τα πρότυπα του καιρού.

  Σκοτώνει τα δέντρα που παίζουν ρόλο στην τόνωση του σχηματισμού των σύννεφων βροχής, γεγονός που διαταράσσει τους λεπτούς ισορροπημένους κύκλους των βροχοπτώσεων.

  Αυξήθηκαν οι ακραίες βροχοπτώσεις

  Το παράδοξο είναι ότι την ίδια στιγμή που μεγάλα τμήματα της ξηράς έχουν στεγνώσει, οι ακραίες βροχοπτώσεις έχουν επίσης αυξηθεί.

  Τα τελευταία 10 χρόνια, στο 61% του πλανήτη σημειώθηκε αύξηση των ακραίων βροχοπτώσεων, σε σύγκριση με τον βασικό μέσο όρο της περιόδου 1961-1990.

  Η σχέση μεταξύ ξηρασίας, πλημμυρών και υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι πολύπλοκη. Ο ζεστός καιρός αυξάνει την εξάτμιση του νερού από το έδαφος, γεγονός που καθιστά τις περιόδους χωρίς βροχή ακόμη πιο ξηρές.

  Αλλά η κλιματική αλλαγή αλλάζει επίσης τα πρότυπα βροχοπτώσεων. Καθώς οι ωκεανοί θερμαίνονται, περισσότερο νερό εξατμίζεται στον αέρα. Ο αέρας θερμαίνεται επίσης, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να συγκρατήσει περισσότερη υγρασία. Όταν αυτή η υγρασία κινείται πάνω από τη στεριά ή συγκλίνει σε μια καταιγίδα, οδηγεί σε πιο έντονες βροχοπτώσεις.

  Οι επιπτώσεις στην υγεία

  Η έκθεση Lancet Countdown διαπίστωσε ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία φτάνουν σε επίπεδα ρεκόρ.

  Η ξηρασία εξέθεσε 151 εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους σε επισιτιστική ανασφάλεια πέρυσι, σε σύγκριση με τη δεκαετία του 1990, γεγονός που συνέβαλε στον υποσιτισμό. Οι θάνατοι από τη ζέστη για άτομα άνω των 65 ετών αυξήθηκαν επίσης κατά 167% σε σύγκριση με τη δεκαετία του 1990.

  Εν τω μεταξύ, η άνοδος της θερμοκρασίας και οι περισσότερες βροχές προκαλούν αύξηση των ιών που σχετίζονται με τα κουνούπια. Τα κρούσματα του δάγκειου πυρετού βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και ο δάγκειος πυρετός, η ελονοσία και ο ιός του Δυτικού Νείλου έχουν εξαπλωθεί σε μέρη που δεν είχαν βρεθεί ποτέ πριν.

  Η αύξηση των καταιγίδων σκόνης έχει αφήσει εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους εκτεθειμένους στην επικίνδυνη ατμοσφαιρική ρύπανση.

  «Το κλίμα αλλάζει γρήγορα», λέει η Marina Romanello, εκτελεστική διευθύντρια της Lancet Countdown.

  «Αλλάζει σε συνθήκες στις οποίες δεν έχουμε συνηθίσει και τις οποίες δεν σχεδιάσαμε τα συστήματά μας για να λειτουργούν».

  Η σημασία των βροχών

  Κατά τη διάρκεια της ξηρασίας, τα ποτάμια και οι λίμνες στερεύουν και το έδαφος καίγεται, δηλαδή σκληραίνει και χάνει τη φυτοκάλυψη. Εάν ακολουθήσει έντονη βροχή, το νερό δεν μπορεί να απορροφηθεί από το έδαφος και αντ' αυτού τρέχει, προκαλώντας αστραπιαίες πλημμύρες.

  «Τα φυτά μπορούν να προσαρμοστούν στην ακραία ξηρασία, σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον, αλλά οι πλημμύρες διαταράσσουν πραγματικά τη φυσιολογία τους», προσθέτει η Ρομανέλο.

  «Είναι πραγματικά κακό για την επισιτιστική ασφάλεια και τον γεωργικό τομέα», σημειώνει.

  «Προς το παρόν, είμαστε ακόμη σε θέση να προσαρμοστούμε στις κλιματικές αλλαγές. Αλλά θα φτάσουμε σε ένα σημείο όπου θα φτάσουμε στα όρια των δυνατοτήτων μας. Τότε θα δούμε πολλές αναπόφευκτες επιπτώσεις», τονίζει ακόμη η Ρομανέλο.

  «Όσο πιο ψηλά αφήνουμε να ανέβει η παγκόσμια θερμοκρασία, τόσο χειρότερα θα είναι τα πράγματα», καταλήγει.

  Πηγή: Cnn.gr

• ΟΗΕ: Σε επίπεδα ρεκόρ η συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα το 2023
  σε Περιβάλλον
  

  Σε επίπεδα ρεκόρ έφτασε τον προηγούμενο χρόνο (2023), η συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα επισημαίνει ο ΟΗΕ, προειδοποιώντας ταυτόχρονα ότι θα υπάρξει αναπόφευκτη άνοδο της θερμοκρασίας.

  Η υπηρεσία αυτή του ΟΗΕ παρατήρησε κυρίως ότι το διοξείδιο του άνθρακα συγκεντρώνεται πιο γρήγορα από ποτέ στην ατμόσφαιρα, με ρυθμούς που έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από 10% μέσα σε δύο δεκαετίες.

  «Ακόμη μία χρονιά, ακόμη ένα ρεκόρ. Θα έπρεπε να σημάνει συναγερμός μεταξύ αυτών που λαμβάνουν αποφάσεις. Είναι ξεκάθαρο ότι υπολειπόμαστε των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού», δήλωσε η Σελέστ Σάουλο γενική γραμματέας του WMO.

  Με βάση τη Συμφωνία του Παρισιού οι κυβερνήσεις θα έπρεπε να λάβουν μέτρα ώστε να περιοριστεί η άνοδος της θερμοκρασίας της Γης σε λιγότερους από 2° Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.

  Υπενθυμίζεται ότι τα επίπεδα των τριών βασικών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και συμβάλλουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη – του διοξειδίου του άνθρακα (CO2), του μεθανίου (CH4) και του πρωτοξειδίου του αζώτου (N2O)—αυξήθηκαν το περασμένο έτος, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO).

  Η ετήσια έκθεση

  Η ετήσια έκθεση του WMO για τα αέρια του θερμοκηπίου δόθηκε στη δημοσιότητα λίγες ημέρες πριν την COP29, τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα που θα διεξαχθεί από τις 11 ως τις 22 Νοεμβρίου στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν.

  Για όσο καιρό συνεχίζονται οι εκπομπές, τα αέρια του θερμοκηπίου θα εξακολουθήσουν να συγκεντρώνονται στην ατμόσφαιρα, αυξάνοντας τη θερμοκρασία της Γης, τόνισε ο WMO.

  Ήδη οι παγκόσμιες θερμοκρασίες στην επιφάνεια της Γης και της θάλασσας ήταν το 2023 «οι υψηλότερες που έχουν καταγραφεί από το 1850».

  Με δεδομένη μάλιστα τη διάρκεια ζωής του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, τα τρέχοντα επίπεδα θερμοκρασίας θα διατηρηθούν για δεκαετίες ακόμη κι αν μειωθούν γρήγορα οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου και μηδενιστούν.

  «Το CO2 συγκεντρώνεται στην ατμόσφαιρα πιο γρήγορα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη περίοδο της ανθρώπινης ύπαρξης», προειδοποίησε ο WMO.

  Η Γη γνώρισε τόσο υψηλές συγκεντρώσεις CO2 πριν 3 με 5 εκατομμύρια χρόνια, όταν η θερμοκρασία ήταν κατά 2 με 3 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη και το επίπεδο της θάλασσας 10 με 20 μέτρα πάνω από το σημερινό, υπενθύμισε.

  Λίγο λιγότερο από τις μισές εκπομπές CO2 παραμένουν στην ατμόσφαιρα, ενώ οι υπόλοιπες απορροφώντας από τα οικοσυστήματα.

  Όμως σήμερα «είμαστε αντιμέτωποι με έναν πιθανό φαύλο κύκλο», προειδοποίησε η Κο Μπάρετ αναπληρώτρια γενική γραμματέας του WMO.

  Η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να «οδηγήσει τα οικοσυστήματα να γίνουν οι μεγαλύτεροι παραγωγοί αερίων του θερμοκηπίου», τόνισε.

  Οι δασικές πυρκαγιές ενδέχεται να προκαλέσουν την έκλυση περισσότερου διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, ενώ οι πιο ζεστοί ωκεανοί πιθανόν να απορροφούν λιγότερο. Κατά συνέπεια ενδέχεται να μένει στην ατμόσφαιρα περισσότερο CO2 και να επιταχυνθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη, σημείωσε.

  Πηγή: cnn.gr

• Ηλεία: Σε κίνδυνο η παραγωγή κάστανου - Δύσκολη χρονιά εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής
  σε Πρωτογενής Τομέας
  

  Της Δήμητρας Βέλμαχου

  Ο Οκτώβριος είναι παραδοσιακά ο μήνας της συγκομιδής των κάστανων στην Ελλάδα, μια περίοδος που φέρνει ζωή και στις ορεινές περιοχές της Ηλείας που έχουν έντονη αγροτική παραγωγή.

  Ωστόσο, φέτος οι παραγωγοί κάστανου βιώνουν μία ακόμα κρίση, με τη σοδιά να απειλείται σοβαρά λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Οι υψηλές θερμοκρασίες και η παρατεταμένη ξηρασία δεν επιτρέπουν στους καρπούς να ωριμάσουν και να πέσουν, γεγονός που δυσχεραίνει τη συγκομιδή.

  Σύμφωνα με τον παραγωγό κάστανων Μιλτιάδη Μπότσα από την Πέρσαινα, οι συνθήκες φέτος είναι ιδιαίτερα αντίξοες, με τη συγκομιδή να έχει ξεκινήσει νωρίτερα από ό,τι συνήθως, ήδη από τις αρχές Οκτωβρίου. Αυτό συνέβη ως απόρροια της κλιματικής αλλαγής που επηρεάζει τη φυσιολογία των δέντρων.

  

  Ο κ. Μπότσας τόνισε ότι οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες δεν επιτρέπουν στους καρπούς να πέσουν στο έδαφος, αναγκάζοντας τους παραγωγούς να ξεκινήσουν τη διαδικασία υπό αντίξοες συνθήκες. «Κινδυνεύουμε να χάσουμε την παραγωγή μας. Μέσα σε μια ημέρα με θερμοκρασίες 25-26 βαθμών, τα κάστανα ξεραίνονται και χάνουν την εμπορευσιμότητά τους», αναφέρει χαρακτηριστικά.

  «Κανονικά η συγκομιδή ξεκινάει από τις 20 Οκτωβρίου με 10 Νοεμβρίου, φέτος ξεκινήσαμε από τις 7 Οκτωβρίου εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

  Αυτό είναι πολύ κακό, τις τελευταίες ημέρες δεν βρέχει καθόλου, δεν έχει καθόλου δροσιά για να μαλακώσουν και να πέσουν από το δέντρο και αντιμετωπίζουμε πολύ μεγάλο πρόβλημα. Κινδυνεύουμε να χάσουμε την παραγωγή την τελευταία στιγμή. Θα στεγνώσουν τα κάστανα και θα την χάσουμε» τόνισε ο κ. Μπότσας ο οποίος εμφανίστηκε ικανοποιημένος τόσο από την τιμή του κάστανου όσο και από την ζήτηση που υπάρχει, ευχόμενος πάντα έστω και τώρα να βελτιωθεί ο καιρός για να σώσει ό,τι μπορεί από την παραγωγή του.

  «Εμείς τα δίνουμε σε εμπόρους και αυτοί τα εξάγουν. Τα τελευταία που έδωσα εγώ έφυγαν για Κροατία» ανέφερε.

  Παρά την καλή τιμή του προϊόντος, που κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα με πέρυσι με ανοδικές τάσεις και παραμένει σταθερή λόγω της ζήτησης, η παραγωγή κινδυνεύει να μειωθεί σημαντικά.

  Όπως εξηγεί στο Gaia365.gr ο δασάρχης Πύργου, Παναγιώτης Λάττας, οι περιοχές της Φολόης και του Λάλα, όπου καλλιεργούνται περίπου 550 στρέμματα καστανιών, έχουν επιδοτηθεί και στηριχθεί από το κράτος για την αντιμετώπιση ασθενειών που έπληξαν τα προηγούμενα χρόνια τα δέντρα.

  Τα τελευταία χρόνια, οι καστανιές αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα με την εμφάνιση ασθενειών, όπως το έλκος της καστανιάς και η σφήκα, τα οποία περιορίστηκαν με βιολογικές και φυσικές μεθόδους. Η βιολογική καταπολέμηση του έλκους, που προκαλείται από μύκητα, έγινε μέσω εμβολιασμού των δέντρων με ειδικά παρασκευάσματα, ενώ για τη σφήκα χρησιμοποιήθηκαν ωφέλιμα έντομα, τα οποία απελευθερώθηκαν στη φύση και λειτούργησαν ως φυσικοί εχθροί του παρασίτου.

  Ωστόσο, η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες επιβαρύνουν περαιτέρω την ήδη επιβαρυμένη κατάσταση.

  Η φαιά σήψη του κάστανου, που εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια, επηρεάζει την ποιότητα και την εμπορική αξία του προϊόντος. Ο μύκητας που προκαλεί τη σήψη αν και εξωτερικά το κάστανο φαίνεται υγειές, προσβάλλει το εσωτερικό του καρπού, καθιστώντας το ακατάλληλο για κατανάλωση. Αν και τα περιστατικά είναι μειωμένα φέτος, δεν υπάρχει ακόμα τρόπος καταπολέμησης της συγκεκριμένης ασθένειας.

  Η τρέχουσα κατάσταση φανερώνει τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες σε μια εποχή που η κλιματική αλλαγή φέρνει συχνά ακραίες και απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες.

  Οι καστανοπαραγωγοί παλεύουν καθημερινά όχι μόνο με τις κλιματικές επιπτώσεις αλλά και με ασθένειες που απειλούν τα δέντρα τους.

  Παρά τις επιτυχίες που σημειώθηκαν στην αντιμετώπιση κάποιων ασθενειών, η κλιματική αλλαγή παραμένει μια σοβαρή πρόκληση για τους ίδιους, όπου ενώ βλέπουν σταθερή την ζήτηση και καλές τις τιμές του προϊόντος διακατέχονται από μεγάλο άγχος καθώς οι καιρικές συνθήκες δεν μπορούν να είναι προβλέψιμες. Παραμένουν ωστόσο σε εγρήγορση, αν και η φετινή χρονιά προμηνύεται δύσκολη, με τη μάχη για κάθε καρπό να είναι πιο απαιτητική από ποτέ.

  

  

  

  

  

  

• Δυσοίωνη έκθεση του ΟΗΕ: Διπλάσια από το αναμενόμενο η υπερθέρμανση του πλανήτη - Καταστροφική αύξηση θερμοκρασίας
  σε Περιβάλλον
  

  Η υπερθέρμανση του πλανήτη θα είναι διπλάσια από ό,τι είχε προβλεφθεί: Ο ΟΗΕ προειδοποιεί για «καταστροφική» αύξηση της θερμοκρασίας αυτόν τον αιώνα.

  Ο πλανήτης βρίσκεται σε τροχιά για μια «καταστροφική» υπερθέρμανση 3,1°C μέχρι το τέλος του αιώνα, προειδοποίησε ο ΟΗΕ.

  Στην ετήσια έκθεσή του σχετικά με τις περικοπές των εκπομπών που απαιτούνται για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε 1,5°C, το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (UNEP) δήλωσε ότι ο στόχος δεν θα επιτευχθεί χωρίς μια παγκόσμια κινητοποίηση σε κλίμακα και ρυθμό που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ.

  Προειδοποίησε ότι ο κόσμος βρίσκεται επί του παρόντος σε τροχιά αύξησης της θερμοκρασίας κατά 2,6°C έως 3,1°C, ανάλογα με τον βαθμό στον οποίον θα υλοποιηθεί η προγραμματισμένη δράση για το κλίμα.

  Η προειδοποίηση έρχεται πριν από τις φετινές συνομιλίες Cop29 του ΟΗΕ στο Μπακού, στο πλούσιο σε ορυκτά καύσιμα Αζερμπαϊτζάν.

  Εκεί, τα έθνη θα αντιμετωπίσουν εκκλήσεις να συμφωνήσουν σε πιο τολμηρή δράση για την αύξηση της χρηματοδότησης των αναπτυσσόμενων χωρών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την κάλυψη του χάσματος των εκπομπών.

  Σε τεντωμένο σχοινί ακροβατεί ο πλανήτης, λέει ο Γκουτέρες για την υπερθέρμανση

  Απαντώντας στην έκθεση, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, δήλωσε ότι ο κόσμος «ακροβατεί σε ένα πλανητικό τεντωμένο σχοινί».

  «Είτε οι ηγέτες θα γεφυρώσουν το χάσμα των εκπομπών, είτε θα βυθιστούμε με τα μούτρα στην κλιματική καταστροφή - με τους φτωχότερους και πιο ευάλωτους να υποφέρουν περισσότερο», δήλωσε.

  Στις συνομιλίες του Παρισιού για το κλίμα το 2015, οι χώρες συμφώνησαν να περιορίσουν την άνοδο της θερμοκρασίας «πολύ κάτω» από τους 2°C και να συνεχίσουν τις προσπάθειες για τον περιορισμό της στον 1,5°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

  Οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο που αφορά την κλιματική αλλαγή.

  Ωστόσο, ο 1,5°C έχει γίνει αντιληπτός ως ένα όριο πέρα από το οποίο θα γίνουν αισθητές οι χειρότερες επιπτώσεις του καύσωνα, της ξηρασίας, των πλημμυρών, της κατάρρευσης των φυσικών συστημάτων και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής.

  Τα κράτη έχουν καταρτίσει σχέδια δράσης σε επίπεδο χώρας, για την επίτευξη των στόχων του Παρισιού, μέσω της μείωσης των εκπομπών από δραστηριότητες όπως η καύση ορυκτών καυσίμων και της δημιουργίας ή αποκατάστασης οικοτόπων όπως τα δάση για τη δέσμευση άνθρακα, έως το 2030.

  Όμως, καθώς οι χώρες ετοιμάζονται να υποβάλουν την επόμενη σειρά σχεδίων δράσης έως το 2035 τους επόμενους μήνες, το UNEP προειδοποιεί ότι ο στόχος της αποτροπής της επικίνδυνης υπερθέρμανσης απομακρύνεται από την επίτευξη.

  Η έκθεση αναφέρει ότι τα παγκόσμια αέρια του θερμοκηπίου εξακολουθούν να αυξάνονται και ότι το 2023 ήταν αυξημένα κατά 1,3% σε σχέση με τα επίπεδα του 2022 - μια ταχύτερη αύξηση από τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας - με την ομάδα των κορυφαίων οικονομιών της G20 να αντιπροσωπεύει περισσότερα από τα τρία τέταρτα (77%) των εκπομπών.

  «Οι σημερινές πολιτικές μας οδηγούν σε μια καταστροφική αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3,1°C μέχρι το τέλος του αιώνα»

  Ο κόσμος βρίσκεται αντιμέτωπος με μακροπρόθεσμη υπερθέρμανση του πλανήτη κατά 3,1°C με τις τρέχουσες πολιτικές, και ακόμη και αν οι χώρες υλοποιήσουν τα κλιματικά τους σχέδια έως το 2030, αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2,6°C-2,8°C, αναφέρει η έκθεση.

  Αλλά οι χώρες βρίσκονται εκτός πορείας, ακόμη και για τα σχέδια αυτά.

  Ο κ. Γκουτέρες δήλωσε ότι ήδη οι άνθρωποι υποφέρουν από τεράστιους τυφώνες, βιβλικές πλημμύρες και ζέστη ρεκόρ που μετατρέπει τα δάση σε προσάναμμα και τις πόλεις σε σάουνες.

  Προειδοποίησε ότι «οι σημερινές πολιτικές μας οδηγούν σε μια καταστροφική αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3,1°C μέχρι το τέλος του αιώνα».

  Είπε ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να μειώσουν όλες τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, απεξαρτώντας τον κόσμο από τα ορυκτά καύσιμα, επιταχύνοντας την εξάπλωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και σταματώντας και αντιστρέφοντας την αποψίλωση των δασών, και να συμφωνήσουν έναν νέο χρηματοδοτικό στόχο στο Cop29 για να ξεκλειδώσουν τα τεράστια χρηματικά ποσά που χρειάζονται οι αναπτυσσόμενες χώρες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

  Η Ίνγκερ Άντερσεν, εκτελεστική διευθύντρια του UNEP, δήλωσε: «Η ώρα της κλιματικής κρίσης είναι εδώ.

  «Χρειαζόμαστε παγκόσμια κινητοποίηση σε κλίμακα και ρυθμό που δεν έχουμε ξαναδεί - ξεκινώντας από τώρα, πριν από τον επόμενο γύρο δεσμεύσεων για το κλίμα - αλλιώς ο στόχος του 1,5°C θα είναι σύντομα νεκρός και ο στόχος των 2°C θα πάρει τη θέση του στην εντατική».

  Κάλεσε τα έθνη που συναντώνται για το Cop29 να αυξήσουν τη δράση τους τώρα, να προετοιμάσουν το έδαφος για ισχυρότερα εθνικά σχέδια και στη συνέχεια «να τα δώσουν όλα για να μπουν σε τροχιά 1,5°C».

  Και είπε: «Ακόμη και αν ο κόσμος ξεπεράσει τον 1,5°C - και οι πιθανότητες να συμβεί αυτό αυξάνονται καθημερινά - πρέπει να συνεχίσουμε να προσπαθούμε για έναν καθαρό μηδενικό, βιώσιμο και ευημερούντα κόσμο.

  Πηγή: Ιefimerida.gr

• ΟΗΕ: Διπλασιάστηκε το ποσοστό των γυναικών που σκοτώθηκαν στους πολέμους το 2023
  σε Κόσμος
  

  Το 2023, καταγράφτηκαν πάνω από 170 ένοπλες συρράξεις - Η έκθεση υπογραμμίζει επίσης την αύξηση κατά 50% του αριθμού των περιπτώσεων σεξουαλικής βίας

  Το ποσοστό των γυναικών οι οποίες έχασαν τη ζωή τους στις ένοπλες συρράξεις το 2023 διπλασιάστηκε σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, αναφέρει έκθεση του ΟΗΕ επικρίνοντας τις «πατριαρχικές» δομές οι οποίες καθιστούν «απρόσιτη» την ειρήνη.

  Στην ετήσια έκθεσή του για «τις γυναίκες και την ειρήνη και την ασφάλεια», που δόθηκε στη δημοσιότητα το βράδυ της Τρίτης, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες υπογράμμισε πως τα δεδομένα χρωματίζουν «πίνακα με μελανά χρώματα».

  «Κατακτημένα με αγώνες ολόκληρων γενεών δικαιώματα των γυναικών απειλούνται σε όλο τον κόσμο, γεγονός που υπονομεύει τον κινητήριο ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει η ηγεσία και η συμμετοχή των γυναικών στην επιδίωξη της ειρήνης», τόνισε.

  «Η εξουσία και η λήψη αποφάσεων για την ειρήνη και την ασφάλεια παραμένουν σχεδόν αποκλειστικό προνόμιο ανδρών, και η δράση για να τερματιστεί η ατιμωρησία των δραστών φρικαλεοτήτων που διαπράττονται εναντίον γυναικών και κοριτσιών έχει ανησυχητική βραδύτητα», πρόσθεσε.

  Το πιο τρομακτικό στοιχείο που τονίζεται στην έκθεση είναι πως το ποσοστό των γυναικών που σκοτώθηκαν στις ένοπλες συρράξεις του 2023 διπλασιάστηκε σε σύγκριση με το 2022. Τα δεδομένα προέρχονται από άλλη έκθεση του ΟΗΕ, που ανέφερε ότι το 2023 καταγράφτηκαν τουλάχιστον 33.443 θάνατοι αμάχων από τις υπηρεσίες του στους πολέμους σε διεθνές επίπεδο (+72% σε σύγκριση με το 2022), εκ των οποίων τα 4 στα 10 θύματα ήταν γυναίκες και 3 στα 10 ήταν παιδιά.

  The proportion of women killed in armed conflicts doubled last year, accounting for 4 in 10 deaths, @UN_Women reports.https://t.co/Ret6ZKu3c0

  — UN News (@UN_News_Centre) October 23, 2024

  «Οι γυναίκες συνεχίζουν να πληρώνουν το τίμημα των πολέμων των ανδρών», στηλίτευσε σε χωριστό δελτίο Τύπου η επικεφαλής της υπηρεσίας ΟΗΕ Γυναίκες Σίμα Μπαχούς, η οποία έκανε λόγο για «ευρύτερο πόλεμο εναντίον των γυναικών». «Η εσκεμμένη στοχοποίηση των δικαιωμάτων των γυναικών δεν περιορίζεται στις εμπόλεμες χώρες, αλλά είναι ακόμη πιο θανάσιμη σε αυτό το πλαίσιο», πρόσθεσε.
  
  «Ο κόσμος έχει βυθιστεί σε τρομακτική κλιμακούμενη αλληλουχία συρράξεων, αστάθειας και βίας. Το 2023, καταγράφτηκαν πάνω από 170 ένοπλες συρράξεις, και περίπου 612 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια ζουν σε απόσταση μικρότερη από 50 χιλιόμετρα από αυτές τις συρράξεις, δηλαδή είναι 150% πάνω από ό,τι πριν από μόλις δέκα χρόνια», τονίζεται στην έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ.
  
  Εξάλλου, σύμφωνα με προκαταρκτικά δεδομένα μελέτης της υπηρεσίας ΟΗΕ Γυναίκες, στις 50 ειρηνευτικές διαδικασίες που έλαβαν χώρα το 2023, οι γυναίκες αποτελούσαν μόλις το 9,6% των διαπραγματευτών, το 13,7% των μεσολαβητών και το 26,6% όσων υπέγραψαν συμφωνίες ειρήνης ή κατάπαυσης του πυρός — το ποσοστό αυτό κατακρημνίζεται στο 1,5% αν εξαιρεθεί η Κολομβία.

  «Όσο οι πατριαρχικές καταπιεστικές κοινωνικές δομές και οι προκαταλήψεις του φύλου κρατάνε πίσω τις κοινωνίες μας, η ειρήνη θα παραμένει απρόσιτη», κρίνει στο κείμενο ο κ. Γκουτέρες.
  
  Υπογραμμίζει επίσης την αύξηση κατά 50% του αριθμού των (επαληθευμένων από τον ΟΗΕ) περιπτώσεων σεξουαλικής βίας στο πλαίσιο ένοπλων συρράξεων.
  
  Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ - Protothema.gr - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΑΠΕ-ΕΡΑ/ SERGEY DOLZHENKO