Σχετικά Άρθρα

• Τα δάση δεν απορρόφησαν διοξείδιο του άνθρακα το 2023 - Πώς αυτό επηρεάζει το κλίμα
  σε Περιβάλλον
  

  Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει άμεσα τη διαδικασία απορρόφησης του διοξειδίου του άνθρακα από το φυσικό περιβάλλον, σύμφωνα με έρευνες που διεξήγαγε ομάδα διεθνών επιστημόνων.

  Τι έδειξε η έρευνα σχετικά με την απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα το 2023

  Οι μικροοργανισμοί και τα έμβια όντα καθημερινά επιτελούν σημαντικό έργο για το περιβάλλον, αφού απομακρύνουν εκατομμύρια τόνους άνθρακα, κάτι που -ωστόσο- επηρεάζεται άμεσα από την κλιματική αλλαγή.

  Τα στοιχεία της έρευνας της ομάδας επιστημόνων αποτυπώνουν τη θλιβερή πραγματικότητα για το 2023, που αποτέλεσε την πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ, καθώς τα δάση, τα φυτά και το έδαφος δεν απορρόφησαν άνθρακα.

  Τα σημάδια για την υπερθέρμανση του πλανήτη είναι πολλά, αφού οι παγετώνες της Γροιλανδίας και της Αρκτικής λιώνουν ταχύτερα του αναμενόμενου, επιβραδύνοντας τον ρυθμό με τον οποίο οι ωκεανοί απορροφούν τον άνθρακα. Επιπλέον, το ζωοπλαγκτόν εκτίθεται σε περισσότερο ηλιακό φως, με τους επιστήμονες να εκτιμούν ότι αυτό θα μπορούσε να το κρατήσει στα βάθη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

  «Η φύση μέχρι στιγμής εξισορροπεί τα όσα κάνουμε ως άνθρωποι εναντίον του περιβάλλοντος. Σύντομα αυτό θα φτάσει στο τέλος του», τόνισε ο Γιόχαν Ρόκστρεμ σε μια εκδήλωση για το κλίμα τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο Guardian.

  Τι θα συμβεί αν οι δεξαμενές άνθρακα σταματήσουν να δουλεύουν;

  Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι όσο μειώνεται η δυνατότητα της φύσης να απορροφά άνθρακα, τόσο θα πρέπει να βρεθούν πιο ριζικοί τρόποι για την αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου.

  Παράλληλα, το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο, αν αναλογιστεί κανείς ότι η Κίνα και οι ΗΠΑ δεν έχουν δώσει στη δημοσιότητα στοιχεία σχετικά με την απορρόφηση άνθρακα.

  Η μεγαλύτερη πρόκληση αυτή τη στιγμή είναι η προστασία των δεξαμενών άνθρακα, ωστόσο συζητήσεις γίνονται και για το πώς οι χώρες θα καταφέρουν να αυξήσουν τις ποσότητες που απορροφούν τα δάση και τα οικοσυστήματα.

  Πηγή: Ethnos.gr
• Δήμος Αρχ. Ολυμπίας: Κλαδεύτηκαν δέντρα που αποτελούσαν κίνδυνο για τους μαθητές
  σε Αυτοδιοίκηση
  

  Στο κλάδεμα των δέντρων που αποτελούν κίνδυνο για τους μαθητές προχώρησε η Υπηρεσία Περιβάλλοντος & Πρασίνου, υπό την εποπτεία του Αρμόδιου Αντιδημάρχου, κ. Γιώργου Κρέζου, σε όλα τα σχολεία του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας.

  Σε Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια όλης της περιοχής, ο Δήμος προέβη στο κλάδεμα των δέντρων, τα οποία αποτελούσαν κίνδυνο για τη σωματική ακεραιότητα των μαθητών και του προσωπικού.

  Με σκοπό την αποφυγή ατυχημάτων από τη θραύση των κλαδιών, η οποία, λόγω της ξηρασίας, είναι συχνή και μπορεί να προκαλέσει ζημιές και ατυχήματα, η Υπηρεσία Πρασίνου προχώρησε άμεσα στο κλάδεμά τους, στον προαύλιο χώρο όλων των σχολικών μονάδων.

  

  

  (Δελτίο Τύπου)

• Κλιματική αλλαγή: Σύγχρονοι αλχημιστές μετατρέπουν το CO2 σε χρήσιμα προϊόντα
  σε Περιβάλλον
  

  Νέα μέθοδος καταλυτικής μετατροπής θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε μεγάλη κλίμακα για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας θέρμανσης.

  Νέα μέθοδος κατάλυσης για τη μετατροπή του διοξειδίου του άνθρακα σε πρώτες ύλες για τη χημική βιομηχανία θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ελπίζουν οι ερευνητές που την ανέπτυξαν στο MIT.

  Όπως λένε, η νέα προσέγγιση θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στη δέσμευση και αξιοποίηση του CO2 που εκλύουν ρυπογόνες βιομηχανίες, ή ακόμα και σε εγκαταστάσεις που ρουφούν το CO2 απευθείας από την ατμόσφαιρα.

  Το διοξείδιο του άνθρακα, το σημαντικότερο από τα λεγόμενα αέρια του θερμοκηπίου, μπορεί να δώσει χρήσιμες ενώσεις αφού πρώτα μετατραπεί σε μονοξείδιο του άνθρακα, μια σημαντική πρώτη ύλη για τη χημική βιομηχανία.

  Το πρόβλημα όμως είναι ότι το CO2 είναι ιδιαίτερα σταθερό μόριο και η διάσπασή του απαιτεί μεγάλες ποσότητες ενέργειας, ένα μειονέκτημα που καθιστά ασύμφορη την χρήση του.

  Η νέα μελέτη χρησιμοποιεί ηλεκτρική ενέργεια και προηγμένους καταλύτες για να μετατρέψει CO2 που έχει πρώτα διαλυθεί σε νερό.

  Η διαφορά σε σχέση με προηγούμενες προσπάθειες είναι ότι οι καταλύτες (μόρια πορφυρινών) δεν κυκλοφορούν ελεύθεροι στο υδατικό διάλυμα, αλλά μένουν μόνιμα προσκολλημένοι στην επιφάνεια ενός ηλεκτροδίου. Και αυτό σημαίνει ότι τα μόρια CO2 που πέφτουν στο ηλεκτρόδιο είναι πολύ πιθανότερο να συναντήσουν μόρια καταλύτη και να αντιδράσουν μαζί τους.

  Χάρη στην σταθεροποίηση των καταλυτών, η απόδοση της ηλεκτροκατάλυσης εκτοξεύεται από το 40 στο 100 τοις εκατό, αναφέρουν οι ερευνητές στο Journal of the American Chemical Society Au. Αυτή η βελτίωση, λένε, είναι αρκετά μεγάλη ώστε να καθιστά τη διαδικασία οικονομικά βιώσιμη.

  Το μυστικό της επιτυχίας ήταν η πρόσδεση των καταλυτών στο ηλεκτρόδιο με τη βοήθεια μορίων DNA. Σε πρώτη φάση, μια κοντή αλληλουχία DNA συνδέεται μόνιμα στο ηλεκτρόδιο. Στη συνέχεια προστίθεται μια συμπληρωματική αλληλουχία συνδεδεμένη με μόρια καταλύτη, οπότε οι αλυσίδες ενώνονται και σχηματίζουν μια διπλή έλικα.

  Όταν ο καταλύτης εξαντληθεί, μπορεί εύκολα να αφαιρεθεί και να αντικατασταθεί με απλή θέρμανση, η οποία σπάει τους δεσμούς της διπλής αλυσίδας για να ξαναρχίσει η διαδικασία από την αρχή.

  Επόμενο βήμα των ερευνητών είναι να πειραματιστούν με άλλους καταλύτες για την απευθείας μετατροπή του CO2 σε άλλα προϊόντα όπως η αιθανόλη, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο.

  Πηγή: In.gr - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Freepik
• Επεισόδιο Κάριγκτον: Τα δέντρα θυμούνται την ισχυρότερη ηλιακή καταιγίδα της σύγχρονης ιστορίας
  σε Περιβάλλον
  

  Το ξύλο απορρόφησε ραδιενεργό ισότοπο του άνθρακα που σχηματίστηκε από τον βομβαρδισμό της ατμόσφαιρας με ηλιακά σωματίδια.

  Αναλύσεις στους κορμούς αιωνόβιων δέντρων στη Λαπωνία αποκάλυψαν ραδιενεργά ίχνη του διαβόητου «Επεισοδίου Κάριγκτον» του 1859, την ισχυρότερη γεωμαγνητική καταιγίδα των τελευταίων αιώνων, τόσο ισχυρή ώστε θα μπορούσε να καταστρέψει δορυφόρους και να προκαλέσει εκτεταμένα μπλακάουτ αν συνέβαινε σήμερα.

  Η γεωμαγνητική καταιγίδα που έγινε αντιληπτή στις 1 Σεπτεμβρίου 1859 προκλήθηκε από μια «στεμματική εκτόξευση μάζας», ή CME, μια έκρηξη στην επιφάνεια του Ήλιου που εκτόξευσε στο Διάστημα δισεκατομμύρια τόνους φορτισμένων σωματιδίων.

  Όταν έφτασαν στη Γη, τα περισσότερα από αυτά τα σωματίδια παγιδεύτηκαν στο μαγνητικό πεδίο του πλανήτη και κινήθηκαν προς τους πόλους, όπου συγκρούστηκαν με σωματίδια της ατμόσφαιρας και δημιούργησαν ένα θεαματικό σέλας, ορατό ακόμα και στους τροπικούς.

  Επιπλέον, ο βομβαρδισμός σωματιδίων προκάλεσε την εμφάνιση επαγωγικών ηλεκτρικών ρευμάτων στα καλώδια του τηλέγραφου και έβαλε φωτιά σε πολλούς τηλεγραφικούς σταθμούς.

  Ένα μικρό μέρος των ηλιακών σωματιδίων υψηλής ενέργειας συγκρούστηκε με άτομα αζώτου ψηλά στην ατμόσφαιρα και τα μετέτρεψε σε άτομα άνθρακα-14, ενός ραδιενεργού ισοτόπου που αξιοποιείται στη ραδιοχρονολόγηση αρχαίων οργανικών υλικών.

  Τους μήνες και τα χρόνια που ακολούθησαν, ο άνθρακας-14 ενώθηκε με άτομα οξυγόνου και σχημάτισε διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο απορροφήθηκε από τη βλάστηση για τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης.

  Στα δέντρα της Λαπωνίας, το Επεισόδιο Κάριγκτον καταγράφηκε ως απότομη αύξηση των επιπέδων του άνθρακα-14, συγκριτικά με το κοινό ισότοπο άνθρακας-12, στους αυξητικούς δακτυλίους που αντιστοιχούν στο 1859 και τα έτη που ακολούθησαν, αναφέρει διεθνής ερευνητική ομάδα στο Geophysical Research Letters.

  «Τα ραδιοϊσότοπα άνθρακα λειτουργούν ως κοσμικός δείκτης, ο οποίος περιγράφει φαινόμενα που αφορούν τη Γη, το Ηλιακό Σύστημα και το Διάστημα» σχολίασε ο Μάρκου Οϊνόνεν του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι, επικεφαλής της μελέτης.

  Μέχρι σήμερα, απότομη αύξηση του άνθρακα-14 στους αυξητικούς δακτυλίους των δέντρων είχε καταγραφεί μόνο για πολύ ισχυρότερες γεωμαγνητικές καταιγίδες, όπως αυτή που έπληξε τη Γη πριν 14.300 χρόνια, η οποία εκτιμάται πως ήταν τουλάχιστον 10 φορές ισχυρότερη από το Επεισόδιο Κάριγκτον.

  Αν συνέβαινε σήμερα, ένα τέτοιο ξέσπασμα θα μπορούσε όχι μόνο να προκαλέσει εκτεταμένες διακοπές ηλεκτροδότησης αλλά και να απειλείσει αστροναύτες σε τροχιά ή να καταστρέψει δορυφόρους του GPS και άλλων κρίσιμων υπηρεσιών.

  Δεδομένου στη σύγχρονη εποχή δεν έχουν καταγραφεί τόσο ισχυρές ηλιακές καταιγίδες, οι δακτύλιοι των δέντρων θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους φυσικούς να κατανοήσουν καλύτερα αυτά τα φαινόμενα.

  Επόμενος στόχος της ερευνητικής ομάδας είναι να εξετάσει αιωνόβια δέντρα για ίχνη των γεωμαγνητικών καταιγίδων που πιστεύεται ότι συνέβησαν τα έτη 1730 και 1770.

  Πηγή: In.gr
• Δήμος Πύργου: Κλαδεύτηκαν τα επικίνδυνα πεύκα στο λόφο του Επαρχείου
  σε Αυτοδιοίκηση
  

  Σε συνεργασία με το Δασαρχείο Πύργου

  Στην άμεση απομάκρυνση όλων των επικίνδυνων κλαδιών και καθαρισμό του χώρου στο λόφο του Επαρχείου προέβη η Υπηρεσία Πρασίνου. Το κλάδεμα και όλες οι απαραίτητες σχετικές εργασίες έγιναν σε συνεργασία με το Δασαρχείο Πύργου, μετά και τις πτώσεις κλαδιών που σημειώθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

  Τις εργασίες επέβλεψε ο αντιδήμαρχος Πρασίνου Μαρίνος Αχτύπης ο οποίος ενημερώνει ότι θα γίνουν συνολικά όλες οι απαραίτητες ενέργειες ώστε σύντομα - σε άμεση συνεργασία με το Δασαρχείο και την Πυροσβεστική Υπηρεσία Πύργου - να αντικατασταθούν τα γερασμένα και επικίνδυνα πεύκα.

  

  

  (Δελτίο Τύπου)

• Σπάει όλα τα ρεκόρ η συγκέντρωση CO2 στην ατμόσφαιρα
  σε Περιβάλλον
  

  Για πρώτη φορά στα χρονικά η ημερήσια συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα ξεπέρασε τα 423 ppm n Και στην Ελλάδα η συγκέντρωσή του αυξάνεται με ανησυχητικό ρυθμό, βάσει των μετρήσεων από τον σταθμό Φινοκαλιάς

  Τα στοιχεία προκαλούν δέος ακόμη και στους πλέον αισιόδοξους: η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) στην ατμόσφαιρα κατέγραψε πριν από λίγες ημέρες ρεκόρ όλων των εποχών.

  Πρόκειται για τιμές που, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δεν έχει ζήσει ποτέ το ανθρώπινο είδος, καθώς υψηλότερες συγκεντρώσεις θεωρείται ότι υπήρχαν στην ατμόσφαιρα μόνο πριν από 3 εκατομμύρια χρόνια…

  Αντίστοιχη εικόνα παρατηρείται και στην Ελλάδα, όπου βάσει των μετρήσεων η συγκέντρωση CO₂ αυξάνεται με σημαντικό ρυθμό – της τάξεως των 2,4 ppm τον χρόνο -, ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία, στην περιοχή μας παρατηρούνται επίσης υψηλές συγκεντρώσεις μεθανίου. Το διοξείδιο του άνθρακα θεωρείται ένα από τα πιο «ένοχα» αέρια για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και έχει την ιδιότητα να παραμένει στην ατμόσφαιρα από 50 έως 100 χρόνια.

  Ανοδική πορεία

  Η τιμή – ρεκόρ κατεγράφη την Τετάρτη 12 Απριλίου 2023 και ήταν ίση με 423,23 ppm. Ηταν η πρώτη φορά που η ημερήσια συγκέντρωση CO₂ έφτασε σε τέτοια επίπεδα. Τα στοιχεία συλλέχθηκαν από το διεθνές παρατηρητήριο Mauna Loa, τον απομακρυσμένο σταθμό που βρίσκεται σε ηφαίστειο της Χαβάης και μετρά τη συγκέντρωση CO₂ στην ατμόσφαιρα από το 1958.

  Αξίζει να σημειωθεί πως οι επιστήμονες είναι σε θέση να συγκρίνουν τα ευρήματά τους με τα δεδομένα παλαιότερων εποχών, καθώς οι συγκεντρώσεις CO₂ στην ατμόσφαιρα πριν από τον 20ό αιώνα έχουν αναλυθεί από παγιδευμένο αέρα σε φυσαλίδες μέσα σε πυρήνες πάγου.

  Οπως όλα δείχνουν, αντί τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα να σταθεροποιούνται, ακολουθούν ανοδική πορεία, και μάλιστα με αξιοσημείωτο ρυθμό: το τελευταίο έτος η αύξηση της συγκέντρωσης του CO₂ υπολογίζεται περίπου στα 4,2 ppm, δηλαδή πολύ πιο πάνω από τον μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης της τελευταίας δεκαετίας, που ήταν ίσος με 3 ppm.

  Στην Ελλάδα αντίστοιχες μετρήσεις πραγματοποιεί ο σταθμός του Πανεπιστήμιου Κρήτης στη Φινοκαλιά του Αγίου Νικολάου, ο οποίος συμπληρώνει φέτος 30 χρόνια λειτουργίας. Ο συγκεκριμένος σταθμός μετρά ρύπανση υποβάθρου, δηλαδή οι μετρήσεις του θεωρούνται αντιπροσωπευτικές για ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Το 2022 ο σταθμός κατέγραψε συγκέντρωση 420 ppm CO₂ στην περιοχή, ενώ το 2023 η μέγιστη τιμή ήταν ακόμη μεγαλύτερη σημειώνοντας ρεκόρ. Οπως προκύπτει από τις μετρήσεις, στην Ελλάδα η συγκέντρωση CO₂ αυξάνεται κατά 2,4 ppm το έτος.

  Οι τιμές θεωρούνται ιδιαίτερα ακριβείς και σχεδόν ταυτίζονται με τα ευρήματα του Mauna Loa. Δεν είναι τυχαίο: οι ομογενοποιημένες μετρήσεις διοξειδίου του άνθρακα σε ολόκληρη τη Γη οφείλονται στο γεγονός ότι το CO₂ παραμένει στην ατμόσφαιρα επί δεκαετίες. Το δεδομένο αυτό οδηγεί και σε ένα «παράδοξο»: κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης ή του lockdown λόγω Covid-19, ο περιορισμός της ανθρώπινης δραστηριότητας οδήγησε σε μείωση αρκετών ρύπων, όπως των αιωρούμενων σωματιδίων, γεγονός το οποίο κατεγράφη από τους επιστήμονες. Αυτό δεν συνέβη με το διοξείδιο του άνθρακα. Οι επιστήμονες εξηγούν πως ακόμη κι αν σταματούσαμε σήμερα εντελώς τις εκπομπές CO₂, θα βλέπαμε το αποτέλεσμα ύστερα από 50 χρόνια… Και αυτό είναι ίσως το πιο ανησυχητικό μήνυμα που προκύπτει από τις μετρήσεις.

  Το μεθάνιο

  Αντιθέτως, το μεθάνιο, η παρουσία του οποίου καταγράφεται αυξημένη τα τελευταία χρόνια στην ατμόσφαιρα της Ελλάδας – και εν γένει στην Ανατολική Μεσόγειο -, έχει μικρότερο χρόνο ζωής, γι’ αυτό και επιτρέπει στους επιστήμονες να διαπιστώνουν τις διαφορές από περιοχή σε περιοχή. Συγκρίνοντας τις τιμές που κατέγραψαν την τελευταία 20ετία ο σταθμός Mauna Loa και ο σταθμός της Φινοκαλιάς, διαπιστώνουμε την ύπαρξη υψηλότερων επιπέδων μεθανίου στην Ανατολική Μεσόγειο, γεγονός εν πολλοίς αναμενόμενο καθώς ο πρώτος σταθμός βρίσκεται στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού.

  Εντυπωσιακό είναι, αντιθέτως, το γεγονός ότι επί περίπου μία 10ετία τα επίπεδα μεθανίου παρέμεναν σε σχετικά σταθερά επίπεδα, μέχρι το 2018, όταν ξεκίνησε να καταγράφεται αυξητική πορεία, και μάλιστα με πολύ μεγάλο ρυθμό που φτάνει τα 12,5 ppb το έτος.

  Οπως εξηγούν οι επιστήμονες, μεγάλες πηγές μεθανίου θεωρούνται η εμπορία και οι απώλειες του φυσικού αερίου, τα βοοειδή και οι ορυζώνες, με αποτέλεσμα η κάμψη της περιόδου 2002-2015 και η μεγάλη αύξηση που σημειώνεται από το 2018 και μετά να αποδίδονται στην αυξημένη χρήση φυσικού αερίου. Ο,τι συμβαίνει στη Γη αντανακλάται στην ατμόσφαιρα και η ανθρωπότητα έρχεται αναπόφευκτα αντιμέτωπη με τις επιλογές της…

  Πηγή: In.gr
• Κλιματική αλλαγή: Είναι καλή ιδέα να φυτέψουμε ένα τρισεκατομμύριο δέντρα;
  σε Περιβάλλον
  

  Επιστήμονες τονίζουν ότι η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη από τα απλοϊκά οράματα για μαζικές αναδασώσεις

  Ακούγεται καλή ιδέα: Το να φυτευτούν ένα τρισεκατομμύριο δέντρα θα μπορούσε, υποστηρίζουν ορισμένοι, να αντιστρέψει την πορεία της κλιματικής αλλαγής καθώς θα οδηγούσε στην απορρόφηση τεράστιων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Όμως επιστήμονες τονίζουν ότι η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη – και ο στόχος του «ενός τρισεκατομμυρίου δέντρων» ίσως αποδειχθεί χίμαιρα.

  Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

  Το όραμα

  Τον Νοέμβριο του 2021 στη σύνοδο COP26 περισσότερες από 100 χώρες υποσχέθηκαν να δαπανήσουν 19 δισ. δολάρια από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους για να αναστραφεί η καταστροφή των δασών. Τέθηκε ο στόχος της φύτευσης ενός τρισεκατομμυρίου δέντρων, αριθμός ικανός να απορροφήσει 200 γιγατόνους άνθρακα – το ισοδύναμο των δύο τρίτων των υφιστάμενων ανθρωπογενών εκπομπών.

  Αν και, όπως σημειώνουν οι Financial Times, δεν καταρτίστηκε κανένα σαφές σχέδιο για το πώς θα επιτυγχανόταν ο στόχος αυτός, η απόφαση της COP26 ήταν ενδεικτική της δυναμικής που αποκτούσε η λογική της φύτευσης «τρισεκατομμυρίων δέντρων», η οποία ξεκίνησε από επιχειρηματίες και φιλανθρωπικά ιδρύματα την τελευταία δεκαετία. Όμως, αν και ήδη έχει φυτευτεί ένας τεράστιος αριθμός δέντρων, κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει με ακρίβεια την έκταση που έχει λάβει το κύμα αναδάσωσης καθώς ούτε ακριβείς καταμετρήσεις γίνονται ούτε λεπτομερής χαρτογράφηση των περιοχών στις οποίες φυτεύονται τα δέντρα. Σύμφωνα με το βρετανικό έντυπο, πρόσφατη έκθεση ανέφερε ότι οι κυβερνήσεις στοχεύουν ξεχωριστά να φυτέψουν και να αποκαταστήσουν μια έκταση σχεδόν τετραπλάσια από το μέγεθος της Ινδίας.

  Από επιστημονικής πλευράς, δε, εγείρονται σοβαρές ενστάσεις – που αφορούν από την έλλειψη ελεύθερης γης μέχρι την αναξιοπιστία των νέων δέντρων όσον αφορά την αποθήκευση άνθρακα.

  Οι ενστάσεις

  Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή λέει ότι η προστασία και η αποκατάσταση των δασών του πλανήτη είναι ζωτικής σημασίας για τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, αλλά – σύμφωνα με τους FT – πολλοί υποστηρίζουν ότι οι πολιτικοί και επιχειρηματικοί ηγέτες εστιάζουν υπερβολικά στην «αποκατάσταση» αντί για την «προστασία» και προσκολλώνται σε μεθόδους που ελπίζουν ότι θα αντισταθμίσουν τις εκπομπές αντί να τις αποτρέψουν.

  Η φύτευση δέντρων είναι πιο περίπλοκη από ό,τι ακούγεται. Τα οικοσυστήματα πρέπει να αποκατασταθούν για να αποφευχθεί η κατάρρευση της βιοποικιλότητας, λένε οι ειδικοί, αλλά «στη σωστή γη και με τον σωστό τρόπο». Πολλαπλά έργα μέχρι στιγμής έχουν αποτύχει να ωφελήσουν τους ντόπιους πληθυσμούς, άλλα έχουν δημιουργήσει μονοκαλλιεργητικές εμπορικές φυτείες που αποτελούν φτωχά οικοσυστήματα για την άγρια ζωή – ενώ η έλλειψη συνεχούς φροντίδας σημαίνει ότι πολλά δενδρύλλια απλώς πεθαίνουν.

  Εικοσιτέσσερις από τις εταιρείες που συμμετέχουν στην καμπάνια «1t.org», για τη φύτευση ενός τρισεκατομμυρίου δέντρων, ισχυρίζονται ότι έχουν ήδη φυτέψει σχεδόν 300 εκατομμύρια δέντρα, ορισμένα ήδη από το 2004, αλλά για μόνο δύο παρεμβάσεις υπάρχουν στοιχεία ως προς το πόσα από αυτά επέζησαν.

  Κανένας οργανισμός δεν παρακολουθεί κεντρικά τι εκτάσεις γης προορίζονται για δενδροφύτευση, ενώ δεν είναι σαφές σε ποιο βαθμό οι εκστρατείες για το ένα τρισεκατομμύριο δέντρα επικαλύπτονται με τις συχνά ασαφείς δεσμεύσεις αναδάσωσης και αποκατάστασης της γης στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού.

  Θα μείνει ελεύθερη γη;

  Ωστόσο το 2022 ερευνητής του πανεπιστημίου της Μελβούρνης εκτίμησε ότι οι υποσχέσεις δενδροφύτευσης αντιστοιχούν σε σχεδόν 1,2 δισ. εκτάρια γης. Αυτό αντιστοιχεί σχεδόν στο ένα δέκατο των εδαφών παγκοσμίως, εξαιρουμένων των πάγων και των άγονων βράχων, ή περίπου στο ένα τέταρτο της συνολικής γεωργικής γης. Έτσι, πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι απλώς δεν υπάρχει αρκετός χώρος για να υλοποιηθεί το φιλόδοξο αυτό πρότζεκτ.

  Μεγάλο μέρος της γης που θα φυτευτεί, σήμερα αξιοποιείται για γεωργική εκμετάλλευση, κάτι που θέτει τις κοινότητες σε κίνδυνο εκτοπισμού. Όπως επισημαίνουν επιστήμονες, δεν υπάρχουν σήμερα αχρησιμοποίητες, εγκαταλελειμμένες ή μεγάλες εκτάσεις γης που δεν χρησιμοποιούνται από τους ανθρώπους.

  Ήδη στην Κίνα ένα εκτεταμένο σχέδιο τεχνητής αναδάσωσης οδήγησε σε καταστροφή του τοπικού οικοσυστήματος, αφού απαιτήθηκε να αποψιλωθεί το φυσικό δάσος για να φυτευτούν συγκεκριμένα είδη δέντρων. Στην Ιρλανδία, η στρατηγική net zero στοχεύει στην αναδάσωση μιας έκτασης μεγαλύτερης από την πόλη Λέστερ του Ηνωμένου Βασιλείου κάθε χρόνο, χωρίς ωστόσο να είναι σαφές πώς μπορεί να γίνει αυτό χωρίς να επηρεαστεί η παραγωγή τροφίμων. Το Υπουργείο Γεωργίας, Τροφίμων και Ναυτιλίας αναφέρει ότι το μεγαλύτερο μέρος των 8.000 εκταρίων ετησίως θα καλυφθεί από αγρότες που θα φυτεύουν εθελοντικά τη δική τους γη.

  Αλλού, ορισμένοι κατηγορούν το κίνημα δενδροφύτευσης ότι ψάχνει να βρει ελεύθερη προς δεντροφύτευση γη στον παγκόσμιο νότο, όπου τα δέντρα αναπτύσσονται ταχύτερα και η γη είναι φθηνότερη. Σε πρώτη προτεραιότητα φέρονται να βρίσκονται χώρες όπως οι Φιλιππίνες και η Ισημερινή Γουινέα.

  Οι υπέρμαχοι του κινήματος του ενός τρισεκατομμυρίου δέντρων υποστηρίζουν ότι ο σχεδιασμός λαμβάνει υπόψη τις τοπικές κοινότητες και τις ανάγκες τους, κάτι που πάντως τίθεται υπό αμφισβήτηση.

  Και άλλες ενστάσεις

  Σε κάθε περίπτωση – και πέραν του ζητήματος της χωροθέτησης, είναι σε όλους σαφές ότι δεν αρκεί η φύτευση ενός δέντρου ώστε να διασφαλιστεί ότι αυτό θα μεγαλώσει, θα αναπτυχθεί και θα δεσμεύει άνθρακα σε όλο τον κύκλο της ζωής του. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι πολλά από αυτά τα δέντρα θα κοπούν σε 20 ή 30 χρόνια, όπως λέει στους FT ο Σάιμον Λιούις, καθηγητής της επιστήμης της παγκόσμιας αλλαγής στο University College του Λονδίνου και στο Πανεπιστήμιο του Λιντς.

  Ο ίδιος λέει ότι μεγάλο μέρος της μάζας των δέντρων καταλήγει σε προϊόντα όπως χαρτόνι ή ρολό τουαλέτας. Ο άνθρακας που περιέχεται σε αυτά τα προϊόντα επιστρέφει στην ατμόσφαιρα όταν αυτά καταλήγουν σε χωματερή ή αποτεφρώνονται.

  Η ανάλυση που πραγματοποίησε ο Λιούις το 2019 διαπίστωσε ότι τεράστιες εκτάσεις που δεσμεύτηκαν για αποκατάσταση προορίζονταν για εμπορικές φυτείες, πολλές από αυτές ξυλείας. Πολλά εθνικά σχέδια που εκπονήθηκαν στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού, συμπεριλαμβανομένων αυτών του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, αφορούν επίσης σε μεγάλο βαθμό την ξυλεία.

  Είναι χαρακτηριστικό ότι η ιρλανδική κυβέρνηση δεν διευκρινίζει σε ποιες εκτάσεις που προορίζονται για φύτευση θα χησιμοποιηθούν για ξυλεία και ποιες θα αφεθούν ώστε σε αυτές να αναπτυχθούν αυτοφυή δάση.

  Οι ακτιβιστές υποστηρίζουν ότι η πολιτική αυτή θα θέσει τους αγρότες σε άμεσο ανταγωνισμό με τους παραγωγούς ξυλείας. Ο Brian Smyth, ένας ακτιβιστής στη βορειοδυτική κομητεία Leitrim, λέει ότι οι δεκαετίες επέκτασης της βιομηχανίας ξυλείας στην περιοχή έχουν ήδη αφήσει πολλά σπίτια και χωριά περιτριγυρισμένα από σκοτεινά, αδιαπέραστα φρούρια ερυθρελάτης. Ο ίδιος υποστηρίζει μάλιστα ότι το 30% της διαθέσιμης για φύτευση γης στην κομητεία καλύπτεται ήδη από φυτείες ξυλείας.

  Σε κάθε περίπτωση, τα στοιχεία από όλο τον κόσμο δείχνουν ότι πολλά δενδρύλλια που φυτεύονται δεν επιβιώνουν. Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι σχεδόν τα μισά από αυτά που χρησιμοποιήθηκαν σε 170 ασιατικά έργα αναδάσωσης πέθαναν μέσα σε πέντε χρόνια. Η κυβέρνηση της Αιθιοπίας υποστήριξε ότι φύτεψε 20 δισεκατομμύρια δέντρα το 2022, αλλά οι ειδικοί λένε ότι τα στοιχεία σχετικά με το πόσα επέζησαν είναι αναξιόπιστα. Το συμβούλιο του West Norfolk στην Αγγλία ισχυρίστηκε ότι φύτεψε 6.000 δέντρα τον περασμένο Μάιο, αλλά όταν ελέγχθηκε ένα δείγμα από αυτά τον Αύγουστο, το 90% είχε ήδη πεθάνει.

  Μία «κουτσή» λύση

  Για τα δέντρα που θα φτάσουν στην ωριμότητα, οι ειδικοί λένε ότι οι πολιτικοί και επιχειρηματικοί ηγέτες υπερβάλλουν για την ικανότητά τους να απορροφήσουν τις σημερινές και αυριανές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Οι επιστήμονες συνιστούν μεν λύσεις που βασίζονται στη φύση για την απομάκρυνση του υπάρχοντος διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, αλλά παράλληλα τονίζουν ότι απαιτούνται μαζικές περικοπές στις παγκόσμιες εκπομπές αερίων, οι οποίες έχουν παραμείνει σχετικά σταθερές από το 2015. Εάν συνεχιστεί αυτή η τάση, η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας είναι πιθανό να φθάσει τον 1,5C σε εννέα χρόνια, ενώ τα δέντρα χρειάζονται αρκετές δεκαετίες για να αρχίσουν να αφαιρούν σημαντικό διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Ενώ πάντα υπάρχει ο κίνδυνος τα δέντρα να κοπούν ή να εξοντωθούν από τις πυρκαγιές και τις ξηρασίες που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή.

  Πάντως, οι επιστήμονες και οι ακτιβιστές του κινήματος υπέρ της φύτευσης τρισεκατομμυρίων δέντρων εμφανίζονται ενωμένοι, τονίζοντας ότι η προστασία των υφιστάμενων δασών είναι η σημαντικότερη λύση που βασίζεται στη φύση για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5C. Όμως η ευαίσθητη αποκατάσταση των οικοσυστημάτων στα κατάλληλα μέρη είναι ζωτικής σημασίας για την επιβράδυνση της κατάρρευσης της βιοποικιλότητας, λένε, και πρέπει να γίνει επειγόντως.

  Οι επιπτώσεις στους τοπικούς πληθυσμούς

  Ως προς τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η κακοσχεδιασμένη δενδροφύτευση στους τοπικούς πληθυσμούς, ενδεικτικά είναι όσα έγιναν στην πολιτεία Himachal Pradesh της Ινδίας. Η σύνθεση των δέντρων απομακρύνθηκε από τα πλατύφυλλα είδη που προτιμούσαν τα ζώα των ντόπιων κατοίκων. Ορισμένες από τις φυτεύσεις διέκοψαν τις μεταναστευτικές διαδρομές των κτηνοτρόφων. Σε μια έρευνα σε 2.400 νοικοκυριά που ζούσαν κοντά στις νέες φυτείες δέντρων, μόνο το 9% δήλωσε ότι είχε μεγάλη ή μέτρια εξάρτηση από αυτές. Λιγότερο από το ένα τοις εκατό των 5,6 εκατ. δολαρίων που δαπανήθηκαν για τη φύτευση δέντρων σε διάστημα τεσσάρων ετών πήγαν σε εκτάσεις που διαχειρίζονται από την κοινότητα.

  Οι δεκάδες εταιρικές δεσμεύσεις του 1t.org αφορούν από φυτεύσεις τόσο για την αγροδασοπονία όσο και για μη παραγωγικές, άγριες δασικές εκτάσεις. Για τα τελευταία, το να επιτραπεί στα δέντρα και τους θάμνους να αναγεννηθούν με φυσικό τρόπο θεωρείται ότι δημιουργεί το πιο βιοποικιλόμορφο και ανθεκτικό οικοσύστημα. Πολλές από τις δεσμεύσεις αναφέρουν την «υποβοηθούμενη αναγέννηση» καθώς και την ενεργή «αναδάσωση», αλλά 31 από τις εταιρείες δεσμεύονται να φυτέψουν ενεργά συγκεκριμένο αριθμό δέντρων.

  Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι αυτό είναι στην καλύτερη περίπτωση ένας δαπανηρός αντιπερισπασμός και στη χειρότερη περίπτωση μια ενεργός βλάβη στη βιοποικιλότητα και την ανθεκτικότητα των έργων. Η προσοχή που δίνεται στην ενεργή φύτευση δέντρων είναι άστοχη, υποστηρίζουν ορισμένοι επιστήμονες, τονίζοντας ότι «τα δάση αναπτύσσονται από μόνα τους».

  Πηγή: In.gr
• Νέα επαναστατική μέθοδος απορρόφησης του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα δίνει ελπίδες για αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
  σε Περιβάλλον
  

  Ένα νέο τρόπο απορρόφησης του διοξειδίου του άνθρακα από τον αέρα και αποθήκευσής του στη θάλασσα παρουσίασαν επιστήμονες σύμφωνα με το BBC. Όπως υποστηρίζουν αυτή η νέα μέθοδος δεσμεύει το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα έως και τρεις φορές πιο αποτελεσματικά από τις τρέχουσες μεθόδους.

  Το βλαβερό για την ατμόσφαιρα αέριο αν θερμανθεί μπορεί να μετατραπεί σε διττανθρακική σόδα (η γνωστή μαγειρική σόδα) και να αποθηκευτεί με ασφάλεια και στο θαλασσινό νερό σε μια διαδικασία που είναι επίσης χαμηλού κόστους. Η νέα μέθοδος θα μπορούσε να επιταχύνει την ανάπτυξη της τεχνολογίας αφαίρεσης άνθρακα, λένε οι ειδικοί.

  Ενώ ο κόσμος αγωνίζεται να περιορίσει και να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα τις τελευταίες δεκαετίες, αρκετές εταιρείες έχουν επικεντρωθεί αντ' αυτού στην ανάπτυξη τεχνολογίας για την απομάκρυνση του από την ατμόσφαιρα. Για παράδειγμα σε ένα εργοστάσιο στην Ισλανδία το διοξείδιο του άνθρακα διοχετεύεται βαθιά στο υπέδαφος, όπου μετατρέπεται μόνιμα σε πέτρα. Μάλιστα, η εταιρεία άρχισε πρόσφατα να πωλεί μια πιστοποιημένη υπηρεσία αφαίρεσης διοξειδίου του άνθρακα σε μεγάλους εταιρικούς πελάτες, όπως η Microsoft, η Spotify και η Stripe.

  Ωστόσο, ένα μεγάλο πρόβλημα για τις περισσότερες τρέχουσες προσεγγίσεις για την άμεση δέσμευση του αέρα είναι το κόστος.

  Το CO2, αν και είναι ένας ισχυρός παράγοντας θέρμανσης, είναι σχετικά αραιωμένο στην ατμόσφαιρα σε περίπου 400 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm) στον αέρα.

  Έτσι, απαιτούνται μεγάλα μηχανήματα που απαιτούν μεγάλες ποσότητες ενέργειας τόσο για την απορρόφηση όσο και για την απόρριψη του CO2.

  Η νέα προσέγγιση βασίζεται σε ρητίνες και άλλες χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για εφαρμογές στο νερό και έκανε τις απαραίτητες εφαρμογές σε αυτά τα υλικά ώστε να αφαιρούν το διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα. Στις δοκιμές που έγιναν το νέο υβριδικό απορροφητικό υλικό μπόρεσε να απορροφήσει τρεις φορές περισσότερο CO2 από άλλα αντίστοιχα υλικά και συστήματα.

  «Αυτό που είναι έξυπνο σε αυτό το σύστημα είναι ότι το σημείο εκκίνησης ήταν μια τεχνολογία που είχε σχεδιαστεί προηγουμένως για εφαρμογές στο νερό. Δημιουργείται μια αέρια εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας κάτι που δημιουργεί μια νέα ιδέα. Η αποδεδειγμένη απόδοση για τη δέσμευση CO2 είναι πολλά υποσχόμενη» αναφέρει ο καθηγητής Αρούπ Σεν Γκούπτα, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

  Η εξέλιξη αυτή, αν και βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, χαιρετίστηκε από άλλους στον τομέα. Μία από τις μεγάλες προκλήσεις στη δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα είναι τι θα γίνει με το παγιδευμένο αέριο.

  Η αποθήκευσή του κάτω από το έδαφος ή τη θάλασσα σε πρώην πετρελαιοπηγές είναι μια ευρέως χρησιμοποιούμενη προσέγγιση. Όμως η νέα εργασία δείχνει ότι με την προσθήκη κάποιων χημικών ουσιών το διοξείδιο του άνθρακα μπορεί να μετατραπεί σε διττανθρακική σόδα και να αποθηκευτεί απλά και με ασφάλεια στο θαλασσινό νερό.

  Ο Αρούπ Σεν Γκούπτα λέει ότι τώρα θέλει να ιδρύσει μια εταιρεία για την περαιτέρω ανάπτυξη της νέας τεχνολογίας.

  Πιστεύει ότι η απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα με αυτόν τον τρόπο δεν θα είναι μόνο ζωτικής σημασίας για τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας, αλλά θα μπορούσε επίσης να ενισχύσει άμεσα τις αναπτυσσόμενες χώρες.

  Πηγή: Ethnos.gr