Έχουν γραφτεί τόμοι βιβλίων στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη για τον, εν δράσει, μέχρι τον θάνατο του, επαναστάτη Μανώλη. Για τη Κατοχή, τη μεταεμφυλιοπολεμική περίοδο, τη δικτατορία, τη μεταπολίτευση… Προφανώς, θα γραφτούν πολλά και για το θάνατο του.
Πριν μιλήσω για τη προσωπικές μου εμπειρίες μαζί του, θα αναφερθώ στη πρώτη αντιστασιακή πράξη που καταγράφηκε στη κατεχόμενη Ευρώπη, αυτή, όπου μαζί με τον Λάκη Σάντα, κατέβασαν τη σημαία, των Ναζί από την Ακρόπολη στις 31 Μάη 1941, πράξη που έστειλε μηνύματα ανάτασης, αντιστασιακής δράσης και ελπίδας στους λαούς που στέναζαν κάτω από τη μπότα των Ναζί.
Λέω τον Γλέζο, Κομαντάντε, γιατί μου θύμιζε τον Τσε, που το 1956, μια χούφτα επαναστάτες με τον Κάστρο, έφτασαν παράνομα σε παραλία της Κούβας, και αυτής κατεχόμενης από τις ΗΠΑ, μέσω δικτάτορα Μπατίστα. «Αποκοτιές», έκαναν αυτοί, όπως κάνουν, άλλωστε, όλοι οι ελεύθεροι άνθρωποι.
Στο Εθνικό Συμβούλιο
Το 1985 ο Μανώλης Γλέζος, θέλοντας να «αιμοδοτήσει», με νέους αντιστασιακούς, το, λίγο καιρό πριν, «Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα», που ήταν πρόεδρος, μας επιστράτευσε, μαζί με τον Δημήτρη Παπαχρήστο. Μπήκαμε, εγώ μάλιστα έγινα και εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου στη Γενεύη για τις γερμανικές οφειλές.
Απαιτητικός και επίμονος, είμαστε πάντα παρόντες και εν κινήσει. Ευτυχώς γιατί εκεί σπουδάσαμε με δασκάλους της συγκροτημένης και στρατηγικής δράσης, Μπάμπης Ρούπας, Στέλιος Ζαμάνος, Βασίλης Πριόβολος (Καπετάν Ερμής), Πέτρος Ανταίος, Κώστας Παπαγιαννάκης, Γεώργιος - Αλέξανδρος Μαγκάκης, Ευάγγελος Μαχαίρας, Γιάννης Σταμούλης κ.α.
Με πρόταση του προέδρου Γλέζου, έγινα εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου στο Βερολίνο (συζήτηση και διαδήλωση με την «Ομάδα Δίστομο» από το Αμβούργο), στη Χάγη (Διεθνές Δικαστήριο για τις γερμανικές αποζημιώσεις, μετά από προσφυγή Γερμανίας εναντίον του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου της Ρώμης, που δικαίωνε το Εθνικό Συμβούλιο και Σταμούλη). Κυρίως, όμως στις συνεδριάσεις στη Γενεύη, έδρα του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΙΟΜ), που συντόνιζε την αξιολόγηση των αιτήσεων αποζημίωσης ανθρώπων που είχαν χρησιμοποιηθεί ως «σκλάβοι εργάτες» στις γερμανικές επιχειρήσεις (Krupp, BMW, Volkswagen, Bayer, Siemens κ.λπ.) ή ως «άνθρωποι πειραματόζωα» για τις ιατρικές αναζητήσεις των Ναζί, καθώς επίσης, Ρομά, ομοφυλόφιλοι!
Είναι μια μεγάλη ιστορία, που θα τη παρουσιάσω άλλη φορά. Μια φράση μόνο, ότι σε αντίθεση με τους εκπροσώπους άλλων κρατικών ή συλλογικών σχημάτων, εμείς είμαστε απελπιστικά μόνοι μας, χωρίς καμιά στήριξη από τις τότε ελληνικές κυβερνήσεις! Το μόνο ντοκουμέντο ήταν η “Μαύρη Βίβλος της Κατοχής”, βιβλίο του Εθνικού Συμβουλίου που εκδόθηκε με πρωτοβουλία Γλέζου.
Στο ΝΙΜΙΤΣ
Με έμεινε, ως τελευταία εικόνα, η αγέρωχη και αποφασιστική ματιά του στο Νοσοκομείο ΝΙΜΙΤΣ ανήμερα Χριστούγεννα, που τον είχα δει τελευταία φορά, όπου με όση ένταση του απόμενε, να λέει ότι, μετά το πόρισμα που έφερε στη Βουλή ο ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να εντείνουμε τη δράση μας για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών.
Εκεί, μου εκμυστηρεύθηκε ότι έχει ορίσει διαχειριστές κηδείας του, Μπαλαούρα, Μειμαράκη (γιατί ενίσχυε το Εθνικό Συμβούλιο) και έναν Απειρανθίτη).
Μάλλον δε θα γίνει κηδεία όμως λόγω κοροναϊού. Τότε εκατοντάδες αθηναίοι θα σε αποχαιρετούσαν Μανώλη, για τη λεβεντιά σου και της λιονταρίσιας γενιάς σου.
Μας, μου, άφησε παρακαταθήκη την αγωνιστική του δράση, αφήνοντας μας μια βαριά ιστορική ευθύνη..
Δεν είναι τυχαίο ότι έφυγες, την ίδια μέρα, με τον δολοφονημένο Ν. Μπελογιάννη …
*Από Συνέντευξη στο ρ/σ «Στο Κόκκινο»