«Δεν χρειάζεται να αυξάνουμε την αβεβαιότητα ιδιωτικοποιώντας την ΔΕΗ», αναφέρει χαρακτηριστικά για το μείζον θέμα που προέκυψε με την πώληση της εταιρείας ηλεκτρισμού της χώρας, ενώ χαρακτηρίζει ως «ενδιαφέρουσα» τη συνέντευξη Σαμαρά, αν και προσθέτει ότι «το καλύτερο θα ήταν ο διάλογος μεταξύ των κορυφαίων της ΝΔ να ήταν θεσμικός και δημιουργικός και να μην γινόταν μέσα από τις στήλες εφημερίδων». «Η Ελλάδα έχει το τελευταίο διάστημα μία από τις τρεις χειρότερες επιδόσεις στην ΕΕ σε ό,τι αφορά τους θανάτους από Covid-19 ανά εβδομάδα και ανά εκατομμύριο κατοίκους», αναφέρει για την πανδημία, ενώ καλεί την κυβερνητική ηγεσία «να οργανώσει ένα νέο ξεκίνημα για αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της πανδημίας».
Ο Γιώργος Κύρτσος αναλύει το περιεχόμενο του νέου του βιβλίου, αλλά και τις προτάσεις του για να μη συνεχίσει να περνάει η ελληνική οικονομία «Κάτω από τον πήχη» στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Δεν είναι ώρα για αναπτυξιακές θριαμβολογίες για την οικονομία αλλά για δημιουργικό προβληματισμό για τα κακώς κείμενα και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν γρήγορα και αποτελεσματικά», αναφέρει χαρακτηριστικά, ενώ διαμηνύει πως «δεν υπάρχουν εύκολες εκλογές, ειδικά στην Ελλάδα»
Μόλις κυκλοφόρησε το βιβλίο σας «Κάτω από τον πήχη» από τις εκδόσεις Free Sunday. Αναφέρεσθε στην υστέρηση της ΕΕ έναντι των ΗΠΑ και της Κίνας. Πόσο θα επηρεάσει το μέλλον αυτή η υστέρηση; Και πώς πρέπει να κινηθούν οι Βρυξέλλες έναντι του «πολέμου» Ουάσιγκτον-Πεκίνου;
Στο νέο μου βιβλίο παρουσιάζω δύο ζητήματα μεγάλης στρατηγικής σημασίας.
Πρώτον, γιατί η ΕΕ δεν μπορεί να ανταγωνιστεί αποτελεσματικά τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Δεύτερον, γιατί η ελληνική οικονομία δεν μπόρεσε να αξιοποιήσει πλήρως τις ευκαιρίες της ΕΟΚ, μετέπειτα ΕΕ, με αποτέλεσμα να μένει συνεχώς πίσω στον εσωτερικό οικονομικό ανταγωνισμό της ΕΕ.
Στις 598 σελίδες του βιβλίου μου αναλύω μεταξύ των άλλων τα τεχνικά χαρακτηριστικά της ΕΕ, τις πολιτικές δυνάμεις που κυριαρχούν στα κράτη-μέλη και συγκρούονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τις διεθνείς σχέσεις της ΕΕ και κρατών-μελών, την αντιμετώπιση συγκεκριμένων κρίσεων από την Ουκρανία και το προσφυγικό-μεταναστευτικό με την Τουρκία μέχρι την ένταση που προκαλεί ο στρατηγικός ανταγωνισμός ΗΠΑ – Κίνας.
Δίνω έμφαση στην πράσινη – ενεργειακή μετάβαση και στην ψηφιακή μετάβαση εξηγώντας ότι η ΕΕ είναι ενεργειακά πανάκριβη και πως το ψηφιακό μας μέλλον προσδιορίζεται πλέον από τις ΗΠΑ και την Κίνα. Εξετάζω και τον τρόπο με τον οποίο η κρίση της πανδημίας ανέδειξε τις μεγάλες αδυναμίες της ΕΕ αλλά και αξιοποιήθηκε για θετικές πρωτοβουλίες.
Αναπόφευκτα το βιβλίο μου ασχολείται με τη θέση της Ελλάδας στην ΕΕ και τα διαρθρωτικά προβλήματα που μας κρατάνε πίσω διαχρονικά. Το μεγάλο δημόσιο χρέος και η χαλαρή δημοσιονομική διαχείριση, το πρωτοφανές ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό έλλειμμα, η αδυναμία των τραπεζών την οποία πληρώνει ακριβά η οικονομία, η έλλειψη διεθνούς ανταγωνιστικότητας που εμφανίζεται ξανά με μεγαλύτερη αύξηση των εισαγωγών από ό,τι των εξαγωγών, το ενεργειακό κόστος που υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας και από ό,τι φαίνεται μας οδηγεί σε νέες οικονομικές και κοινωνικές περιπέτειες.
Κάνω συγκεκριμένες αναλυτικές προτάσεις για το πώς θα μπορούσαν η ΕΕ και η ελληνική οικονομία να σταματήσουν να περνάνε «κάτω από τον πήχη» και να πάνε πολύ καλύτερα.
Το θεαματικό άδειασμα του Μακρόν από τον Μπάιντεν στο θέμα της αμυντικής συνεργασίας με την Αυστραλία και της συμφωνίας για την ναυπήγηση υποβρυχίων για το πολεμικό ναυτικό της Αυστραλίας, επιβεβαίωσε τη στρατηγική αδυναμία της ΕΕ και το δόγμα «πρώτα η Αμερική» που εφαρμόζει και ο Μπάιντεν μετά τον Τραμπ. Ο γεωπολιτικός ρόλος της ΕΕ είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει στον Ινδικό και στον Ειρηνικό ωκεανό. Η μόνη ευρωπαϊκή δύναμη που προωθεί τη λεγόμενη στρατηγική αυτονομία έναντι των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ είναι η Γαλλία, γι’ αυτό και μετατράπηκε σε στόχο της Ουάσιγκτον.
Η Γερμανία είναι και θα παραμείνει ουσιαστικά αδιάφορη, ενώ κράτη-μέλη όπως η Πολωνία είναι ανοιχτά υπέρ των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ και κατά της ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας.
Επομένως ο γεωπολιτικός ρόλος της ΕΕ στη στρατηγική αναμέτρηση ΗΠΑ – Κίνας θα είναι εξαιρετικά περιορισμένος. Οι Ευρωπαίοι και ιδιαίτερα οι Γερμανοί θα δώσουν προτεραιότητα στην οικονομική συνεργασία με το σκεπτικό ότι η ΕΕ μπορεί να είναι ταυτόχρονα «γίγαντας» στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις και «νάνος» στα γεωπολιτικά.
Επισημαίνετε επίσης την υστέρηση της χώρας μας έναντι της ΕΕ. Κατ΄αρχήν θα ήθελα την άποψή σας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, για τα βασικά προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει...
Όπως εξηγώ στο βιβλίο μου «Κάτω από τον πήχη» η ελληνική οικονομία αναπτύσσει δυναμική ανάκαμψης έπειτα από μία δεκαετία κρίσης, πρώτα οικονομικής και στη συνέχεια κρίσης Covid-19.
Αυτή τη δεκαετία υποστήκαμε τις μεγαλύτερες απώλειες, της τάξης του 30% του ΑΕΠ. Είναι πολύ θετικό ότι η οικονομία άρχισε να ανακάμπτει το 2021 με ρυθμό που σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις μπορεί να ξεπεράσει το 6-7% του ΑΕΠ για το 2021.
Αυτό όμως δεν καταργεί αντίθετα αναδεικνύει τα προβλήματα που επισημαίνονται στο βιβλίο μου.
Μία τόσο καταστροφική πτώση δεν διορθώνεται με την ανάκαμψη. Χρειάζεται σταθερή και δυναμική ανάπτυξη σε βάθος δεκαετίας, η οποία όπως εξηγώ δεν είναι το πιθανότερο σενάριο.
Υπάρχουν ένα σωρό διαρθρωτικά προβλήματα που μας υποχρεώνουν, διαχρονικά, να μένουμε πίσω και εάν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα θα καταγράψουμε μία ακόμη χαμένη ευκαιρία.
Αναφέρω ενδεικτικά την απογείωση του δημόσιου χρέους, την προσωρινή επιστροφή σε δημοσιονομικό έλλειμμα άνω του 10% του ΑΕΠ, το έλλειμμα ρεκόρ στο ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό σύστημα, την έλλειψη διεθνούς ανταγωνιστικότητας που αυξάνει πιο γρήγορα τις εισαγωγές από τις εξαγωγές, «εξάγοντας» έτσι θέσεις εργασίας, τα τεράστια προβλήματα του τραπεζικού συστήματος και την αδυναμία επαρκούς χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας.
Αυτά και άλλα πολλά αναλύονται στα κεφάλαια του βιβλίου μου. Δεν είναι ώρα για αναπτυξιακές θριαμβολογίες για την οικονομία αλλά για δημιουργικό προβληματισμό για τα κακώς κείμενα και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν γρήγορα και αποτελεσματικά.
Συνεπώς, κατά την άποψή σας, τι πρέπει να γίνει ώστε να μην εξακολουθούμε να περνάμε «Κάτω από τον πήχη»;
Πρέπει να γίνουν πολλά, «βομβαρδίζω» την κυβέρνηση με προτάσεις μου μέσα από συνεχείς δημόσιες παρεμβάσεις, τις οποίες παρουσιάζω αναλυτικά στο βιβλίο μου.
Να σας δώσω πέντε χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Πρώτον, πρέπει να πάμε σε πλήρη ηλεκτροκίνηση λεωφορείων και ταξί σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη για να δημιουργήσουμε και τη βάση μιας νέου τύπου βιομηχανίας και υποδομής.
Δεύτερον, το επιτελικό κράτος πρέπει να γίνει πραγματικά επιτελικό και να σταματήσει η αύξηση των δημοσίων δαπανών. Έχουμε ρεκόρ στον αριθμό των υπουργών, στους μετακλητούς υπαλλήλους σε διάφορα είδη δαπανών. Πρέπει να προσαρμοστούμε προτού αρχίσουν να σφίγγουν τα δημοσιονομικά λουριά στην Ευρωζώνη.
Τρίτον, πρέπει να βάλουμε τάξη στο ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό χάος. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο Γιαννίτσης που προώθησε προ εικοσαετίας, δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα, τη σχετική μεταρρύθμιση είναι πια τόσο μεγάλο το πρόβλημα του ασφαλιστικού ώστε οι πολιτικοί δεν μιλάνε πια γι’ αυτό. Εγώ σπάω τον κανόνα της σιωπής που περιγράφει.
Τέταρτον, η κυβέρνηση να υιοθετήσει την πρόταση Στουρνάρα για δημιουργία badbankδιαφορετικά η εξυγίανση των συστημικών τραπεζών θα πάρει υπερβολικά πολύ χρόνο και θα έχει τεράστιες οικονομικές συνέπειες.
Πέμπτον, η κυβέρνηση πρέπει να εκδώσει πράσινο ομόλογο της τάξης των 5 δις ακολουθώντας το παράδειγμα Ντράγκι – Ιταλίας.
Η ενεργειακή μετάβαση κινδυνεύει να εκτροχιαστεί, το φυσικό αέριο αποδεικνύεται πανάκριβο σαν μεταβατικό καύσιμο, η απολιγνιτοποίηση έγινε υπερβολικά γρήγορα χωρίς να ακολουθούν έγκαιρα οι σχετικές πράσινες επενδύσεις, οι ιδιώτες πάροχοι και οι εισαγωγείς διαμορφώνουν την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στα μέτρα τους στέλνοντας το λογαριασμό στην οικονομία και στην κοινωνία.
Έχω συμπληρώσει επτά χρόνια στην Οικονομική και Νομισματική Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και η γνώση μου για τις ευρωπαϊκές πολιτικές και τις εναλλακτικές που έχουμε στη διάθεσή μας τι μπορούμε να δημιουργήσουμε είναι πολλή καλή.
Στο πολιτικό επίπεδο, οι εκλογές θα είναι εύκολες για την κυβέρνηση Μητσοτάκη;
Δεν νομίζω ότι υπάρχουν εύκολες εκλογές ειδικά στην Ελλάδα. Μητσοτάκης και Νέα Δημοκρατία εξακολουθούν να έχουν σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ ενώ βρισκόμαστε ήδη στο δεύτερο μισό της τετραετίας. Πρόκειται για μεγάλη πολιτική επιτυχία με υπογραφή Μητσοτάκη.
Όμως το οικονομικό, κοινωνικό, διεθνοπολιτικό περιβάλλον παραμένουν εξαιρετικά σύνθετα όπως αναλύω στο «Κάτω από τον πήχη». Οι εκλογές θα είναι αναγκαστικά διπλές οπότε οι υπολογισμοί γίνονται πιο σύνθετοι ενώ η πανδημία είναι πάντα μαζί μας και επηρεάζει τον πολιτικό σχεδιασμό. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Καναδά όπου ο φιλελεύθερος πρωθυπουργός Τριντό προσπάθησε να αιφνιδιάσει την αντιπολίτευση με πρόωρες εκλογές για να περάσει από τη σχετική στην απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Οι ψηφοφόροι τον έκριναν αρκετά αυστηρά και τον άφησαν εκεί που ήταν και λίγο χειρότερα.
Τις εξελίξεις στο ΚΙΝΑΛ πώς τις βλέπετε; Υπό ποιες προϋποθέσεις θα μπορούσε να ήταν εν δυνάμει κυβερνητικός εταίρος ώστε να εξασφαλιστεί η σταθερότητα; Και εσείς, ποιον δεν θα θέλατε στην ηγεσία του;
Οι εξελίξεις στο ΚΙΝΑΛ παρουσιάζουν μεγάλο πολιτικό ενδιαφέρον για δύο λόγους. Πρώτον είναι ένα κόμμα με περιορισμένες προς το παρόν δυνατότητες το οποίο όμως μπορεί στο μέλλον να στηρίξει, εάν υπάρξει ανάγκη, κυβερνητικό συνασπισμό με άλλα κόμματα.
Δεύτερον, εάν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις για τις γερμανικές εκλογές και περάσει η καγκελαρία από τους Χριστιανοδημοκράτες στους Σοσιαλδημοκράτες, αυτό θα σημάνει αλλαγή συσχετισμού δυνάμεων στην ΕΕ.
Ήδη οι Σοσιαλιστές βρίσκονται στην εξουσία σε Ισπανία, Πορτογαλία, σύμμαχοί τους όπως το Δημοκρατικό Κόμμα της Ιταλίας συμμετέχουν σε κυβερνήσεις συνασπισμού, ενώ ελέγχουν την πρωθυπουργία και σε Δανία, Σουηδία, Φινλανδία. Εξασφάλισαν στις πρόσφατες εκλογές την πρωθυπουργία και στη Νορβηγία η οποία δεν ανήκει στην ΕΕ αλλά είναι στενά δεμένη μαζί της. Άρα ανοίγονται ευρωπαϊκά παράθυρα ευκαιρίας και για την ελληνική κεντροαριστερά. Προφανώς δεν θα πάρω θέση στην αναμέτρηση για την ηγεσία του ΚΙΝΑΛ. Θα ήταν το αντίστοιχο αυτού που οι μητροπολίτες αποκαλούν εισπήδηση, δηλαδή να ασχολείται ο ένας με το χώρο, δηλαδή τη Μητρόπολη του άλλου. Στην πολιτική βέβαια δεν ισχύουν οι εκκλησιαστικοί κανόνες αλλά θα ήταν πολιτικά απαράδεκτο να αρχίσουμε οι ευρωβουλευτές, οι βουλευτές και τα στελέχη της ΝΔ να ανταγωνιζόμαστε υπέρ του ενός ή του άλλου υποψηφίου για την ηγεσία του ΚΙΝΑΛ.
Εύχομαι καλό πολιτικό αγώνα σε όλους τους, το πολιτικό μας σύστημα χρειάζεται ένα ισχυρότερο και πιο δημιουργικό ΚΙΝΑΛ.
Στο θέμα της πανδημίας δικαιωθήκατε και πάλι. Βλέπετε νέο λοκντάουν; Τι πρέπει να γίνει στον τομέα αυτόν;
Στο θέμα της πανδημίας δικαιώθηκα εν μέρει. Είχα προβλέψει ότι με την εξαφάνιση Τσιόδρα υπέρ μιας μικρής βουλής λοιμωξιολόγων και τη χαλάρωση που επικράτησε το 2021 θα γινόμασταν από τους καλύτερους στην αντιμετώπιση της πανδημίας στην ΕΕ που ήμασταν το 2020, στους χειρότερους που είμαστε το 2021.
Έπεσα όμως έξω στην πρόγνωσή μου για το βαθμό αυτονομίας της οικονομίας έναντι της πανδημίας. Παρά την έξαρση της πανδημίας ο τουρισμός πήγε πολύ καλά και ξεπέρασε τον φιλόδοξο στόχο που είχε θέσει η κυβέρνηση για 60% του κύκλου εργασιών του 2019.
Η Ελλάδα έχει το τελευταίο διάστημα μία από τις τρεις χειρότερες επιδόσεις στην ΕΕ σε ό,τι αφορά τους θανάτους από Covid-19 ανά εβδομάδα και ανά εκατομμύριο κατοίκους. Ξέρουμε επίσης ότι είμαστε πολύ χειρότερα στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2021 από ό,τι στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2020 και πως οι τελευταίοι μήνες που ακολούθησαν ήταν εξαιρετικά δύσκολοι.
Είναι φανερό ότι πρέπει να ανασυντάξουμε τις δυνάμεις μας γιατί έχουμε εκπαιδευτεί – κακώς κατά την άποψή μου – να λειτουργούμε «κανονικά» με 30 – 40 θανάτους την ημέρα, εάν όμως ανέβουμε στους 100 ή τους 150 θα υπάρξουν αναπόφευκτα συνέπειες και για την οικονομία.
Η κυβερνητική ηγεσία πρέπει να οργανώσει ένα νέο ξεκίνημα για αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της πανδημίας.
Μιλήσατε για «υψηλού πολιτικού ρίσκου απόφαση της κυβέρνησης» στο θέμα της πώλησης της ΔΕΗ. Τι σας ανησυχεί;
Η χώρα όπως το σύνολο της ΕΕ βρίσκεται αντιμέτωπη με μία νέα ενεργειακή κρίση. Αναλύω τα βασικά χαρακτηριστικά της ενεργειακής κρίσης σε ειδικά κεφάλαια του βιβλίου.
Την ώρα λοιπόν που ανεβαίνει το ενεργειακό κόστος το οποίο είναι ήδη εξαιρετικά υψηλό στην Ελλάδα, οι ιδιώτες πάροχοι και οι εισαγωγείς λειτουργούν συχνά κερδοσκοπικά αξιοποιώντας τις ελλείψεις στην οργάνωση και στον έλεγχο της νέας αγοράς. Κινδυνεύουν να απαξιωθούν στο 37% των επενδύσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης εφόσον θα πάνε σε μία πιο καθαρή αλλά όπως όλα δείχνουν και πιο ακριβή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Δεν χρειάζεται να αυξάνουμε την αβεβαιότητα ιδιωτικοποιώντας την ΔΕΗ.
Άλλωστε όπως και στον ΔΕΔΔΗΕ οι περισσότεροι επενδυτές θα είναι fundsκαι όχι επιχειρήσεις ειδικευμένες στην παραγωγή ή τη διανομή ενέργειας.
Δεν χρειαζόμαστε επενδυτικό μπες βγες των fundsκαι ενδεχόμενη ενίσχυση κερδοσκοπικών τάσεων αλλά αξιοποίηση του δημόσιου χαρακτήρα της ΔΕΗ για να σταθεροποιηθεί το σύστημα και να επιβληθεί μεγαλύτερη πειθαρχία στους ιδιώτες πάροχους.
Όταν με το καλό ξεπεράσουμε την ενεργειακή κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη και βεβαιωθούμε ότι η νέα αγορά λειτουργεί υπέρ του ανταγωνισμού και της οικονομίας και όχι υπέρ δύο τριών συγκεκριμένων εταιρειών, τότε θα μπορέσουμε να κάνουμε τα επόμενα βήματα σε συνθήκες ενεργειακής ασφάλειας.
Τη συνέντευξη Σαμαρά πώς την είδατε; Με τι συμφωνείτε;
Ενδιαφέρουσα, θέτει ορισμένα ιδεολογικά και πολιτικά ζητήματα και προβάλλει μερικές από τις γνωστές θέσεις του.
Το καλύτερο θα ήταν ο διάλογος μεταξύ των κορυφαίων της ΝΔ να ήταν θεσμικός και δημιουργικός και να μην γινόταν μέσα από τις στήλες εφημερίδων.
Εκτιμώ πάντως ότι η παρέμβαση Σαμαρά θα προκαλέσει ενδιαφέρουσες συζητήσεις χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα υπάρξει ομαδοποίηση στελεχών ή κάποιου είδους οργανωμένη αμφισβήτηση της ηγεσίας όπως είχαμε παλαιότερα στη ΝΔ.
Πηγή: iEidiseis.gr - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: EUROKINISSI/ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΙΣΙΝΑΣ
