Με κούκλες μετρά η NASA και η ESA την διαστημική ακτινοβολίαπου δέχονται οι αστροναύτες.
Έρευνα με τη συνεργασία επιστημόνων από ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο επιχειρεί να κατανοήσει το περιβάλλον ακτινοβολίας και την επίδραση που έχει η ακτινοβολία στον άνθρωπο, με στόχο τον μετριασμό των πιθανών κινδύνων για την υγεία. Η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι μελλοντικές αποστολές προς τη Σελήνη είναι απίθανο να εκθέσουν τους αστροναύτες σε ακτινοβολία μεγαλύτερη από τα όρια που έχει θέσει η NASA.
Οι δύο κούκλες που μέτρησαν την ακτινοβολία
Στη διάρκειας τριών εβδομάδων αποστολή «Άρτεμις Ι», που ταξίδεψε χωρίς πλήρωμα το 2022 στη Σελήνη, τέθηκε σε τροχιά γύρω της και στη συνέχεια επέστρεψε στη Γη, ενσωματώθηκαν πολλοί αισθητήρες μέτρησης της ακτινοβολίας: σε διάφορες τοποθεσίες μέσα στο διαστημόπλοιο Orion και πάνω στις δύο κούκλες που μεταφέρει, την Ζόχαρ και τη Χέλγκα.
Η Χέλγκα πέταξε χωρίς προστατευτικό γιλέκο, ενώ η Ζόχαρ φορούσε προστατευτικό γιλέκο. Οι αισθητήρες συνέλεγαν δεδομένα ακτινοβολίας διαρκώς κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μεταξύ της Γης και της Σελήνης.
Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Nature», η έκθεση στην ακτινοβολία διέφερε σημαντικά ανάλογα με τη θέση του αισθητήρα, με τις πιο θωρακισμένες περιοχές να παρέχουν τέσσερις φορές περισσότερη προστασία από τις λιγότερο θωρακισμένες. Η έκθεση στην ακτινοβολία από συμβάντα μεγάλων ηλιακών σωματιδίων στην πιο βαριά θωρακισμένη περιοχή της κάψουλας παρέμεινε κάτω από 150 millisieverts, που θεωρείται ένα ασφαλές επίπεδο για την αποφυγή οξείας ασθένειας ακτινοβολίας. Τα δεδομένα αυτά επικυρώνουν το σχέδιο θωράκισης του διαστημικού σκάφους.
Επίσης, ο προσανατολισμός του διαστημικού σκάφους επηρέασε την έκθεση στην ακτινοβολία. Μια στροφή 90 μοιρών κατά τη διάρκεια της πτήσης του Orion στην εσωτερική ζώνη Βαν Άλεν μείωσε την έκθεση σε ακτινοβολία κατά 50% και αυτό παρέχει στους ερευνητές πολύτιμες πληροφορίες για μελλοντικά σχέδια αποστολών.
