Μαζί με τα... σταυρόλεξα βάλτε και τα αθλητικά σας, για γερή καρδιά και κοφτερό μυαλό συστήνει νεότερη μελέτη, η οποία αναδεικνύει τον καίριο ρόλο της καρδιάς στην εύρυθμη λειτουργία του εγκεφάλου
Ακόμα ένας λόγος που θα πρέπει να σηκωθούμε από τον καναπέ και να κινηθούμε έστω και λίγο είναι και η εύρυθμη λειτουργία του εγκεφάλου, πέρα από αυτήν της καρδιάς. Πιο συγκεκριμένα, η διατήρηση της υγείας και των δύο οργάνων είναι αλληλένδετη, καθώς όσο τα αιμοφόρα αγγεία διατηρούνται εύκαμπτα, τόσο και καλύτερη γίνεται η λειτουργία του εγκεφάλου.
Σύμφωνα με την έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, που δημοσιεύθηκε στο Nature Neuroscience, ένας υγιεινός τρόπος ζωής που διατηρεί την ικανότητα των αιμοφόρων αγγείων να συστέλλονται και να διαστέλλονται – η αγγειακή δύναμη- αυξάνει τη ροή του εγκεφαλονωτιαίου υγρού στον εγκέφαλο. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσε να προληφθούν νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ.
Η αγγειακή δυναμική μπορεί να οδηγήσει το εγκεφαλονωτιαίο υγρό προς τα εμπρός μέσω του γλυμφατικού συστήματος. Αυτό το σύστημα βοηθά τον εγκέφαλο να αποβάλλει τα απόβλητα που συσσωρεύονται όταν υπάρχει δραστηριότητα στον εγκέφαλο. Και αν το σύστημα δεν λειτουργεί άριστα, αυξάνεται ο κίνδυνος, μεταξύ άλλων, της νόσου Αλτσχάιμερ και της άνοιας.
Η μελέτη διεξήχθη σε ποντίκια, αλλά, σύμφωνα με τους ερευνητές, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τα αποτελέσματα να εφαρμόζονται και στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Αντίστοιχες μελέτες σε ανθρώπους έχουν συμπεράνει αλλαγές στον όγκο του αίματος, που θα μπορούσαν να μετατοπίσουν το εγκεφαλονωτιαίο υγρό.
Ο ρόλος των αιμοφόρων αγγείων
Τα πρώτα αποτελέσματα δεν καθόρισαν εάν ήταν η νευρωνική δραστηριότητα, δηλαδή η δραστηριότητα των νευρώνων στον εγκέφαλο, ή η αυξημένη παροχή αίματος που ώθησε το εγκεφαλονωτιαίο υγρό προς τα εμπρός. Ως εκ τούτου, οι ερευνητές έπρεπε να οργανώσουν πειράματα που διαχώριζαν τη νευρωνική δραστηριότητα από τα αιμοφόρα αγγεία, χρησιμοποιώντας μια πολύ συγκεκριμένη μέθοδο.
«Δοκιμάσαμε σε αυτή τη μελέτη να ενεργοποιήσουμε τα αιμοφόρα αγγεία ανεξάρτητα από τους νευρώνες και έτσι δείξαμε ότι τα αιμοφόρα αγγεία είναι αυτά που μπορούν να προωθήσουν το υγρό, ανεξάρτητα από τη νευρωνική δραστηριότητα. Πρόκειται για μια σημαντική ανακάλυψη που δεν περιμέναμε» επισημαίνει ο καθηγητής Maiken Nedergaard, ένας από τους ερευνητές της μελέτης.
Όταν ο εγκέφαλος ενεργοποιείται, περισσότερο αίμα ρέει στην ενεργοποιημένη περιοχή του, ένα φαινόμενο που ονομάζεται λειτουργική υπεραιμία. Τα νέα ευρήματα αποδεικνύουν ότι το πρωταρχικό καθήκον της λειτουργικής υπεραιμίας είναι να αυξήσει τον «καθαρισμό» του εγκεφάλου.
Με τη χρήση της οπτογενετικής, ενός φωτοευαίσθητου καναλιού ιόντων, ενεργοποιούνται τα αιμοφόρα αγγεία φωτίζοντάς τα με φως. Με αυτόν τον τρόπο, οι ερευνητές θα μπορούσαν να διαχωρίσουν τους νευρώνες στον εγκέφαλο και να εξετάσουν μόνο τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων. Όπως διαπιστώθηκε, τα αιμοφόρα αγγεία που οδηγούν το εγκεφαλικό υγρό προς τα εμπρός ενισχύονται έχοντας μια υγιή καρδιά, που θα αντλεί το αίμα στο σώμα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όπως η άσκηση.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες για τη νόσο Αλτσχάιμερ και την άνοια, επομένως, τα ευρήματα αποτελούν ένα σημαντικό βήμα προς την κατανόηση των θεραπευτικών επιλογών.