Βλέπετε το ποτήρι μισογεμάτο ή μισοάδειο; Η απάντησή σας μπορεί να αποκαλύψει πολλά για την υγεία του εγκεφάλου σας στο μέλλον, σύμφωνα με νεότερη μελέτη
H λίστα με τα πράγματα που προστατεύουν τον εγκέφαλο από τη φθορά όλο και πληθαίνει, με τη σφραγίδα της επιστήμης. Εκτός όμως από συστάσεις σχετικά με την υιοθέτηση μιας ρουτίνας της άσκησης, ισορροπημένη διατροφή με πολύχρωμα φρούτα και ενίσχυση της κοινωνικής μας ζωής, μια νεότερη μελέτη επισημαίνει πως ακόμα και η στάση μας απέναντι στην ίδια τη ζωή μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Πιο συγκεκριμένα, όσοι διατηρούν μια θετική στάση ζωής, έχουν και τη «συνταγή» για την προστασία του εγκεφάλου από τη νόσο Αλτσχάιμερ. Οι επιστήμονες από το Πανεπιστημίου Davis της Καλιφόρνια και του Πανεπιστημίου Northwestern, που διενέργησαν την παρούσα μελέτη, ανέφεραν ότι οι άνθρωποι που παρουσιάζουν χαρακτηριστικά προσωπικότητας, όπως η ευσυνειδησία, η εξωστρέφεια και η θετικότητα έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια σε σύγκριση με άλλους που εμφανίζουν νευρωτισμό και αρνητικότητα.
Παράλληλα, οι χαρούμενοι άνθρωποι με θετική προδιάθεση έχουν υψηλά αποθέματα ενέργειας και ικανότητα συγκέντρωσης. Αντίθετα, τα άτομα με πιο αρνητική ενέργεια εμφανίζουν συνήθως σημάδια νευρικότητας, στενοχώριας και θυμού. Ο νευρωτισμός είναι ένα ακόμη θεμελιώδες χαρακτηριστικό της προσωπικότητας, που ορίζεται ως προδιάθεση προς το άγχος, την κατάθλιψη και την εγωπάθεια.
Παρόλα αυτά, οι συγγραφείς επισημαίνουν ότι αυτές οι διαφορές μεταξύ των τύπων προσωπικότητας δεν έχουν σχέση με τις φυσικές βλάβες στον εγκεφαλικό ιστό που διαπιστώνονται στους ασθενείς με άνοια κατά την αυτοψία. Αντίθετα, τα ευρήματα είναι πιο πιθανό να έχουν σχέση με το πώς ορισμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας βοηθούν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τις βλάβες που σχετίζονται με την άνοια.
Αν και προηγούμενες μελέτες έχουν διερευνήσει τις συσχετίσεις μεταξύ των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας και της άνοιας στο παρελθόν, αυτές ήταν ως επί το πλείστον μικρές και και αντιπροσώπευαν μόνο συγκεκριμένους πληθυσμούς, εξηγεί η πρώτη συγγραφέας της μελέτης Emorie Beck, επίκουρη καθηγήτρια ψυχολογίας στο UC Davis.
Γι’ αυτό, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από οκτώ δημοσιευμένες μελέτες, που περιλάμβαναν πάνω από 44.000 άτομα, εκ των οποίων οι 1.703 εμφάνισαν τελικά άνοια. Αξιολόγησαν τις μετρήσεις των «μεγάλων πέντε» (Big Five) χαρακτηριστικών της προσωπικότητας (ευσυνειδησία, εξωστρέφεια, δεκτικότητα, νευρωτισμός και προσήνεια) και την υποκειμενική ευημερία (θετικότητα ή αρνητισμός, ικανοποίηση από τη ζωή) σε σύγκριση με τα κλινικά συμπτώματα που συνάδουν με την άνοια (επιδόσεις σε γνωστικά τεστ) και την εγκεφαλική παθολογία.
Οι επιστήμονες συνήθως θεωρούν ότι η προσωπικότητα σχετίζεται με τον κίνδυνο άνοιας μέσω της συμπεριφοράς, σημειώνει η δρ Beck. Για παράδειγμα, όσοι σημείωσαν υψηλή βαθμολογία στην ευσυνειδησία, πιθανότατα ακολουθούν και έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, γεγονός που θα είχε στη συνέχεια ως αποτέλεσμα καλύτερη μακροπρόθεσμη υγεία.
Όπως σημειώνουν οι ερευνητές της μελέτης, οι υψηλές βαθμολογίες για τα αρνητικά χαρακτηριστικά (νευρωτισμός, αρνητική επίδραση) και οι χαμηλότερες βαθμολογίες για τα θετικά χαρακτηριστικά (ευσυνειδησία, εξωστρέφεια, θετική επίδραση) είχαν σχέση με υψηλότερο κίνδυνο διάγνωσης άνοιας. Ωστόσο, οι υψηλές βαθμολογίες στη δεκτικότητα σε νέες εμπειρίες, στην προσήνεια και στην ικανοποίηση από τη ζωή, παρουσίασαν στην πραγματικότητα προστατευτική επίδραση σε ένα μικρότερο υποσύνολο μελετών.
Ωστόσο, οι ερευνητές εξεπλάγησαν, όταν δε διαπίστωσαν καμία σύνδεση μεταξύ αυτών των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας και της πραγματικής νευροπαθολογίας στους εγκεφάλους των ανθρώπων μετά το θάνατο. Μια πιθανή εξήγηση είναι η ανθεκτικότητα που προσφέρουν ορισμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας στις βλάβες που προκαλούν ασθένειες όπως η νόσος Αλτσχάιμερ. Όσοι παρουσιάζουν αυτά τα χαρακτηριστικά ενδεχομένως να βρίσκουν τρόπους, είτε συνειδητά είτε όχι, να τις αντιμετωπίζουν.
