Το βλέμμα σας χάνεται συχνά στο κενό, δυσκολεύεστε να συγκεντρώσετε τις σκέψεις σας, είστε μάλλον υποτονικοί και ονειροπολείτε διαρκώς; Μία ψυχολόγος περιγράφει ένα σύνδρομο που σχετίζεται με αυτά τα χαρακτηριστικά
Πιάνετε συχνά τον εαυτό σας να παραδίδεται στην ονειροπόληση; Το μυαλό σας ταξιδεύει διαρκώς και δυσκολεύεστε να συγκεντρωθείτε σε αυτό που κάνετε; Σύμφωνα με τη Sofia Barbosa Boucas, Reader Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Brunel του Λονδίνου, πολύ πιθανώς να έχετε το σύνδρομο γνωστικής αποδέσμευσης (Cognitive Disengagement Syndrome – CDS).
Το σύνδρομο CDS, γράφει σε άρθρο της στο The Conversation, περιγράφηκε για πρώτη φορά από ψυχολόγους τη δεκαετία του 1960 και του 1970, όταν παρατήρησαν κάποια επίμονα συμπεριφορικά χαρακτηριστικά που, όπως εξηγεί, επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινή ζωή του ατόμου, τις επιδόσεις του στην εκπαίδευση και τις κοινωνικές του αλληλεπιδράσεις.
Αν και σε πρώτη ανάγνωση παραπέμπει στη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας/ΔΕΠΥ) -η οποία χαρακτηρίζεται από παρορμητικότητα-, βασικό χαρακτηριστικό στο CDS είναι η χαμηλή ταχύτητα γνωστικής επεξεργασίας. «Παρότι δεν αναγνωρίζεται ως ξεχωριστή διαταραχή στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών, ο αυξανόμενος όγκος ερευνών υποδηλώνει ότι αξίζει περισσότερη προσοχή και πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά από τη ΔΕΠΥ» τονίζει η Boucas και εξηγεί πως, ακριβώς επειδή δεν έχει αναγνωριστεί και απουσιάζουν τα επίσημα κριτήρια, η διάγνωση είναι δύσκολη.
Κάποιοι ψυχολόγοι βασίζονται σε έναν συνδυασμό ερωτηματολογίων και παρατηρήσεων συμπεριφοράς για να αξιολογήσουν συμπτώματα όπως η συχνή ονειροπόληση, η νοητική σύγχυση/θολότητα και η αργή επεξεργασία πληροφοριών, απαιτείται δηλαδή περισσότερος χρόνος από το άτομο για να επεξεργαστεί μια πληροφορία και να ανταποκριθεί. Η αργή επεξεργασία πληροφοριών ή χαμηλή ταχύτητα γνωστικής επεξεργασίας δεν αποτελεί ένδειξη χαμηλή νοημοσύνης ή πνευματικής οκνηρίας· απλώς ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες με πιο αργό ρυθμό.
Υποστήριξη και θεραπεία
Ενόσω η έρευνα για την κατανόηση και διαχείριση του συνδρόμου τρέχει, οι ειδικοί προτείνουν αναγνωρισμένες θεραπευτικές μεθόδους όπως η γνωστική-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία, ώστε τα άτομα με CDS να μπορέσουν να αναπτύξουν μηχανισμούς βελτίωσης της συγκέντρωσής τους, ενώ εξετάζεται η χορήγηση διεγερτικών φαρμάκων, όπως αυτά που συνταγογραφούνται σε άτομα με ΔΕΠΥ. Ακόμα και παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής ωστόσο μπορούν να συμβάλουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων, όπως η διατήρηση σταθερού προγράμματος ύπνου και η τακτική άσκηση.
Ανάγκη ευαισθητοποίησης
Την ανάγκη για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση επισημαίνει στην κατακλείδα του άρθρου της η Boucas, όχι μόνο του κοινού αλλά και των επαγγελματιών υγείας, ώστε να μην παρερμηνεύεται το σύνδρομο ως απλή οκνηρία ή ιδιορρυθμία. «Αυτό το στίγμα μπορεί να αποτρέψει τους ανθρώπους από το να ζητήσουν βοήθεια και να λάβουν την υποστήριξη που χρειάζονται». Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα ποσοστά συνδρόμου CDS στα παιδιά είναι παρόμοια με αυτά της ΔΕΠΥ, περίπου 5%-7%. «Αυτό υποδηλώνει ότι ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων μπορεί να παλεύει με τα συμπτώματα της CDS χωρίς καν να το γνωρίζει» καταλήγει.
