Οι Τρεις Ιεράρχες, πέρα από την αδιαμφισβήτητη θρησκευτική τους σημασία, αποτελούν διαχρονικά σύμβολα παιδείας και πνευματικής καλλιέργειας. Τα διδάγματά τους, αν και ριζωμένα στην χριστιανική πίστη, διατηρούν διαχρονική αξία και μπορούν να εμπνεύσουν και να καθοδηγήσουν τον σύγχρονο άνθρωπο, ανεξαρτήτως θρησκευτικών πεποιθήσεων.
Στις μέρες μας η Δικαιοσύνη αποτελεί πολλές φορές ζητούμενο για τους πολίτες.
Η έννοια της Δικαιοσύνης κατείχε κεντρική θέση στη διδασκαλία των Τριών Ιεραρχών. Δεν την αντιμετώπιζαν απλά ως αφηρημένη έννοια, αλλά ως βασική αρχή που πρέπει να διέπει όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής, τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Κύρια σημεία της διδασκαλίας τους:
• Η δικαιοσύνη ως θεϊκό χάρισμα: Οι Τρεις Ιεράρχες υπογράμμιζαν ότι η δικαιοσύνη πηγάζει από τον Θεό και αποτελεί αντανάκλαση της θείας βούλησης. Ο άνθρωπος καλείται να ακολουθήσει το θεϊκό παράδειγμα και να εφαρμόζει τη δικαιοσύνη σε όλες τις σχέσεις του.
• Η δικαιοσύνη ως κοινωνική αρετή: Οι Τρεις Ιεράρχες καταδίκαζαν έντονα την κοινωνική αδικία και την εκμετάλλευση των αδυνάτων. Τόνιζαν την ανάγκη για ίση μεταχείριση όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτως κοινωνικής θέσης ή οικονομικής κατάστασης.
• Η δικαιοσύνη και η αγάπη: Οι Τρεις Ιεράρχες συνέδεαν άρρηκτα την δικαιοσύνη με την αγάπη. Πίστευαν ότι η αληθινή δικαιοσύνη πηγάζει από την αγάπη προς τον πλησίον και εκφράζεται μέσα από πράξεις αλληλεγγύης και στήριξης.
• Η δικαιοσύνη και η παιδεία: Οι Τρεις Ιεράρχες θεωρούσαν την παιδεία ως βασικό μέσο για την καλλιέργεια της δικαιοσύνης. Πίστευαν ότι η γνώση και η κριτική σκέψη βοηθούν τον άνθρωπο να διακρίνει το δίκαιο από το άδικο και να αγωνίζεται για την εδραίωση της δικαιοσύνης.
Τα διδάγματα των Τριών Ιεραρχών σχετικά με την δικαιοσύνη παραμένουν επίκαιρα και σήμερα, σε έναν κόσμο που μάχεται ακόμη την ανισότητα, την περιθωριοποίηση και την αδικία.
Η διδασκαλία τους μας υπενθυμίζει την σημασία της κοινωνικής αλληλεγγύης, της ίσης μεταχείρισης και της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μας καλεί να αγωνιστούμε για έναν πιο δίκαιο κόσμο, όπου θα κυριαρχεί η αγάπη, η συμπόνια και ο σεβασμός στον άνθρωπο.
Ενδεικτικά αποσπάσματα:
• "Τὴν δικαιοσύνην ἀγαπᾶν, ἵνα τὰ ἴδια πράττῃς καὶ τὰ ἀλλότρια μὴ ἐπιθυμῇς." (Μέγας Βασίλειος)
• "Ἡ δικαιοσύνη ἐστὶν ἀρετὴ κοινωνική, ἡ δὲ ἀδικία κακία πολεμική." (Γρηγόριος ο Θεολόγος)
• "Οὐκ ἔστιν ἰσχυρότερον ὅπλον τῆς δικαιοσύνης." (Ιωάννης ο Χρυσόστομος)
- Ο Αθανάσιος Κατσίμπελης είναι Δάσκαλος - Νομικός, Διευθυντής Α/θμιας Εκπ/σης Ζακύνθου
