Σχετικά Άρθρα

• Θρησκευτική εμποροπανήγυρης Μεταμόρφωσης του Σωτήρος θα πραγματοποιηθεί 5-6/8 στην Σπιάντζα
  σε Επίκαιρα
  
  Με χαρά σας προσκαλούμε στη θρησκευτική εμποροπανήγυρη Μεταμόρφωσης του Σωτήρος 2024 που θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα 5/8 και την Τρίτη 6/8 στην Σπιάντζα Πύργου, πλησίον της εκκλησίας.

  Κατά τη διάρκεια των δύο ημερών, θα έχετε την ευκαιρία να περιηγηθείτε στους πάγκους με τα εμπορικά προϊόντα, να δοκιμάσετε παραδοσιακά εδέσματα και να απολαύσετε μουσική και χορό.

  Η Παρουσίας σας θα μας τιμήσει.

  Με εκτίμηση

  Δημοτική Επιχείρηση Πύργου Α.Ε. Ο.Τ.Α.

  (Δελτίο Τύπου)
• Πανηγυρικός εορτασμός Μεταμόρφωσης Σωτήρος σε Τ.Κ. Αγίου Ηλία Πηνηίων
  σε Επίκαιρα
  

  Ανακοινώνεται από το Δήμο Ήλιδας ο πανηγυρικός εορτασμός του Μετοχίου της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος της Ιεράς Μονής Ιβήρων, που βρίσκεται στην Τοπική Κοινότητα του Αγίου Ηλία Πηνηίων.

  Το πρόγραμμα της πανηγύρεως έχει ως εξής:

  • 05/08/2024 Δευτέρα ώρα 19:00 μ.μ., εσπερινός
  • 06/08/2024 Τρίτη ώρα 7:30 π.μ., όρθρος και θεία λειτουργία
  • 11/08/2024 Κυριακή ώρα 20:30 μ.μ., Ιερή αγρυπνία & εγκώμια Υπεραγίας Θεοτόκου

  (Δελτίο Τύπου)

• Τα έθιμα του Πάσχα από το Καρπενήσι μέχρι το Ηράκλειο
  σε Πολιτισμός
  

  Με κατανυκτικά ήθη και έθιμα «πλημμυρίζουν» τα χωριά της Φθιώτιδας, της Φωκίδας και της Ευρυτανίας, με τους ανθρώπους που είχαν φύγει από αυτά να επιστρέφουν για τις διακοπές του Πάσχα.

  Στη Ρούμελη ακόμα και τα χωριά με τους λιγοστούς κατοίκους την Πασχαλιά αποκτούν ζωή. Εκεί η Πρώτη Ανάσταση γιορτάζεται το πρωί. Οι περισσότεροι συνεχίζουν τη νηστεία μέχρι τα μεσάνυχτα, όταν ανάβουν τις λαμπάδες τους με το Άγιο Φως για να το μεταφέρουν στο σπίτι μιας και πιστεύουν βαθιά πως «φέρνει τύχη».

  Η έλλειψη σε ιερείς σε αρκετές ορεινές κοινότητες αναγκάζει όσους απομένουν να κάνουν Ανάσταση σε δύο ή και τρία χωριά. «Κανείς πάντως δεν πρόκειται να μείνει χωρίς Άγιο Φως και Αναστάσιμο μήνυμα…» διαβεβαιώνουν οι μητροπόλεις.

  Μετά την Ανάσταση, στη Ρούμελη οι οικογένειες ετοιμάζουν το κοκορέτσι και τη σούβλα με το αρνί ή το κατσίκι που θα ψήσουν την επομένη το πρωί, τρώνε την πατροπαράδοτη μαγειρίτσα και τσουγκρίζουν τα κόκκινα αυγά που έχουν βάψει από τη Μεγάλη Πέμπτη.

  Η μαγειρίτσα είναι παραδοσιακή σούπα και αποτελεί το πρώτο πιάτο μετά τη νηστεία της Σαρακοστής. Μαγειρεύεται με λαχανικά, άνηθο, τα εντόσθια του αρνιού και ρύζι. Φτιαγμένη κυρίως με χορταρικά, η μαγειρίτσα είναι ό,τι πρέπει για το στομάχι που απείχε τόσες μέρες από το κρέας. Πολλοί μάλιστα, ψήνουν στον φούρνο και γαρδούμπες ή κατσικάκι με πατάτες για μεγαλύτερη ποικιλία γεύσεων.

  Συνάντηση επιταφίων

  Την Μεγάλη Εβδομάδα στην Λαμία και ειδικά την Μεγάλη Παρασκευή ξεχωρίζει η περιφορά και κυρίως η συνάντηση των Επιταφίων στην πλατεία Πάρκου της πόλης με τη συμμετοχή της φιλαρμονικής και χιλιάδων κατοίκων και επισκεπτών ενώ μετά το τέλος της περιφοράς των επιταφίων, επικρατεί το αδιαχώρητο στα μεζεδοπωλεία με τα σαρακοστιανά μέσα και έξω από την πόλη της Λαμίας.

  Λιβαδειά: Αυθεντικό ρουμελιώτικο Πάσχα

  Σαν το «στοίχημα της εξωστρέφειας» χαρακτηρίζει το Πάσχα στις Πηγές της Κρύας ο δήμαρχος Λιβαδειάς Δημήτρης Καραμάνης

  Την Κυριακή του Πάσχα, η Λιβαδειά είναι σκεπασμένη από ένα σύννεφο καπνού και η «τσίκνα» απλώνεται και πέρα από την πόλη, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

  Οι κάτοικοι της πόλης μένουν σχεδόν άγρυπνοι για να φτιάξουν τον «λάκκο» και πριν ακόμη ξημερώσει έχουν ετοιμάσει το σημείο και τον σωρό με τα κλαδιά. Ο μεγαλύτερος της οικογένειας ή της παρέας κάνει τον σταυρό του και ανάβει τη φωτιά με τη λαμπάδα της Αναστάσεως.

  Με αρκετή υπομονή, ραντίσματα νερού και χτυπήματα στα φλεγόμενα κλαδιά, η θράκα ετοιμάζεται και μπαίνουν επάνω τα αρνιά.

  Το ψήσιμο και το γλέντι κρατούν μέχρι αργά το απόγευμα, συνοδεία τοπικής μουσικής και φυσικά άφθονου κρασιού.

  Στον δημοτικό «λάκκο», που στήνεται στην περιοχή της Κρύας, στις 10 το πρωί προγραμματίζουν το παραδοσιακό σούβλισμα αρνιού, με κέρασμα για όλους τους επισκέπτες ενώ στις 12μ. ξεκινά ένα αυθεντικό ρουμελιώτικο γλέντι με παραδοσιακή μουσική και τραγούδι ενώ προσφέρονται δωρεάν στους επισκέπτες και στους παραβρισκόμενους σουβλιστό αρνί, μεζέδες και κρασί.

  Τυλιγμένη στους καπνούς η Αράχωβα

  Στη «Μύκονο του χειμώνα» οι γιορτές του Πάσχα κρύβουν εκπλήξεις. Τη Μ. Παρασκευή από τις 4 το πρωί, τα κορίτσια της Αράχωβας θα τρέξουν στις δυο ενορίες της Αράχωβας, να στολίσουν τον Επιτάφιο, ενώ η λιτανεία θα περάσει το βράδυ στα στενά δρομάκια της πόλης. Η περιφορά των Επιταφίων, μέσα στα στενά της Αράχωβας κάτω από το δροσερό αέρα του Παρνασσού, θα σας προσδώσει μοναδική μυσταγωγία και γαλήνη με τα Υπερκόσμια.

  Ξημερώνοντας η Λαμπρή, οι γεροντότεροι θα σημάνουν προσκλητήριο στους «λάκκους» της γειτονιάς.

  Ο καθένας, θα πάρει ξύλα και κλήματα και θα βγει στο δρόμο της γειτονιάς του όπου ανά γειτονιά, θα ψηθούν ακόμη και 15 αρνιά.

  Το πρόσταγμα το έχουν αυτοί που ξέρουν καλά την τέχνη της φωτιάς. Νωρίς το πρωί, η Αράχωβα είναι τυλιγμένη στους καπνούς την ώρα που ανάβουν οι λάκκοι για το ψήσιμο των αρνιών. Στο λάκκο κάθονται όταν η φωτιά ετοιμαστεί και λίγο αργότερα μπαίνουν τα αρνιά με προσοχή…

  Φαγοπότι, χορός, τραγούδι συνεχίζονται, κατά τη διάρκεια του ψησίματος των αρνιών που κρατά πάνω από τέσσερις ώρες, ενώ οι νοικοκυρές με τις τηγανητές συκωταριές, το μπρούσκο κρασί και τα κόκκινα αβγά που φέρνουν δίνουν το σύνθημα για το φαγοπότι. Κανείς δε φεύγει από το «λάκκο», αν προηγουμένως δεν δώσουν υπόσχεση όλοι μαζί ότι θα ανταμώσουν και του χρόνου.

  Το «πανηγυράκι» του Αγίου Γεωργίου

  Το γεγονός ότι το Πάσχα συμπίπτει – με διαφορά λίγων ημερών – με τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου σημαίνει διπλή γιορτή για τους ντόπιους. Ανήμερα του Πάσχα ξεκινάει η περιφορά της εικόνας του Αγίου Γεωργίου με τη συνοδεία 500 ατόμων, ντυμένων με παραδοσιακές αραχωβίτικες ενδυμασίες.

  Από την Κυριακή επίσης, αρχίζει το «Πανηγυράκι» του Αγίου Γεωργίου που διαρκεί μέχρι την Τετάρτη και περιλαμβάνει χορούς, τραγούδια και αγωνίσματα, όπως η σφαιροβολία, η πάλη και το σήκωμα της πέτρας ή αλλιώς «κλέφτικα».

  Την επόμενη μέρα ακολουθεί ο αγώνας των γερόντων, το πιο ιδιαίτερο ίσως έθιμο της Αράχωβας, κατά το οποίο άντρες μεγάλης ηλικίας ξεκινούν έναν αγώνα σε ανηφορικό δρόμο από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου μέχρι τον λόφο, συνοδευόμενοι από χορευτικά συγκροτήματα.

  Η Αράχωβα και τα γύρω από τον Παρνασσό χωριά, όπως ο Επτάλοφος (Αγόριαννη), το Πολύδροσο (Σουβάλα) αποτελούν την ιδανική λύση για όσους θέλουν να συνδυάσουν μικρή απόσταση, κοσμοπολίτικα στέκια και παράδοση.

  Αμφίκλεια: Κάθε σταυροδρόμι και λάκκο

  Αν περάσει ένας διαβάτης από την Αμφίκλεια της Φθιώτιδας το πρωί του Πάσχα θα ειδοποιήσει την πυροσβεστική θεωρώντας ότι καίγεται το χωριό… Δεν πρόκειται για πυρκαγιά, αλλά για το μοναδικό θέαμα που μπορεί να αντικρίσει κανείς την ώρα που ανάβουν οι φωτιές σε όλους τους λάκκους για το ψήσιμο του οβελία.

  Δεν ψήνει ο καθένας μόνος το αρνί του, αλλά όλη η γειτονιά μαζί.

  Έτσι συντηρούν μια παράδοση ετών αλλά και γενεών. Στις γειτονιές και τα σταυροδρόμια της Αμφίκλειας βλέπεις να ψήνονται 10-15 ίσως και περισσότερα αρνιά στη σειρά.

  Είναι ένα έθιμο που έρχεται από πολλές δεκαετίες πίσω και σημαίνει το δέσιμο των ανθρώπων, των γειτόνων, φίλων, συγγενών, επισκεπτών, που μαζί ψήνουν το αρνί τους, μαζί διασκεδάζουν, μαζί τρώνε ό,τι κουβαλούν οι νοικοκυρές, ενώ πολλές φορές φροντίζουν να εξασφαλίσουν ρεφενέ ένα μικρό αρνί για να βγει από την φωτιά πρώτο να το «θυσιάσουν» στο γλέντι της παρέας.

  Η σκλίδα που προστατεύει την Δυτική Φθιώτιδα από το χαλάζι

  Στα χωριά της Δυτικής Φθιώτιδας τη νύχτα που γίνεται η Ανάσταση, ένας επίτροπος της Εκκλησίας παίρνει μια σκλίδα (καλάμι από βρίζα) αγιασμένη από τον αγιασμό των Φώτων, ανεβαίνει στο καμπαναριό ψηλά και την ανάβει για να προφυλάξουν ολόκληρη την περιοχή από το χαλάζι.

  Ο τόπος που θα δει το φως αυτής της σκλίδας δεν κινδυνεύει από χαλάζι.

  Το Άγιο Φως της Ανάστασης, που θα φωτίσει το αγιασμένο από τα Φώτα καλάμι, έχει τη δύναμη να προστατεύσει ολόκληρη την περιοχή που θα φωτίσει από το φως της Ανάστασης.

  Τα βεγγαλικά του Καρπενησίου

  Το Μεγάλο Σάββατο η Ανάσταση του Θεανθρώπου γιορτάζεται με τη ρίψη βεγγαλικών και το μοίρασμα κόκκινων αυγών από τον δήμο σε κατοίκους και επισκέπτες.

  Ξημερώνοντας η Κυριακή του Πάσχα, το Καρπενήσι κυριολεκτικά καλύπτεται από τον καπνό εκατοντάδων λάκκων στις γειτονιές της πόλης, στους οποίους οι κάτοικοι καίνε κληματαριές. Δίπλα στους λάκκους στήνονται οι σούβλες για το ψήσιμο του οβελία και το γλέντι με άφθονο φαγητό, ποτό, χορούς και τραγούδια διαρκεί μέχρι αργά το βράδυ.

  Τα «Δάκρυα της Παναγιάς» στην Άμφισσα

  Στην Άμφισσα, πάλι έχουν τα «Δάκρυα της Παναγιάς».

  Το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής όλη η Άμφισσα συναντιέται σε καφενεία, μεζεδοπωλεία και εστιατόρια για να καταναλώσει σαρακοστιανά χωρίς λάδι και μεγάλες ποσότητες τσίπουρου και ούζου, που είναι τα εν λόγω δάκρυα.

  Αρκίτσα: Η Ρωμάνα

  Τη Δευτέρα του Πάσχα πραγματοποιείται το έθιμο της Ρωμάνας, όπου αναβιώνει ο πολιτιστικός σύλλογος. Γυναίκες, με τοπικές ενδυμασίες τραγουδώντας το τραγούδι της Ρωμάνας συγκεντρώνουν χρήματα και υλικά για να φτιάξουν παραδοσιακές πίτες. Το ίδιο απόγευμα στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής, προσφέρουν τις πίτες που ετοίμασαν και γίνεται ένα κλασικό γλέντι με χορό και κρασί.

  Υπάτη: Τα Πασχαλόγιορτα

  Οι εκδηλώσεις το Πάσχα έχουν ως επίκεντρο το προαύλιο του ναού του Αγίου Νικολάου, όπου κάθε χρόνο συγκεντρώνονται ντόπιοι και ξένοι για να χορέψουν στους ρυθμούς της ελληνικής δημοτικής παράδοσης.

  Στην Υπάτη, το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα μετά την Αγάπη ξεκινούν οι εκδηλώσεις ενώ στο προαύλιο της εκκλησίας του Αγ. Νικολάου, ο παπάς σέρνει τον αναστάσιμο χορό, ψάλλοντας το «Χριστός Ανέστη». Κάθε χρόνο αυτή την ημέρα, σύσσωμος ο λαός της Υπάτης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής αναβιώνει και κρατάει ζωντανό το πανάρχαιο αυτό έθιμο. Ακολουθεί λαϊκό πανηγύρι στην πλατεία με άφθονο κρασί και ντόπια ψητά.

  Την δεύτερη ημέρα του Πάσχα, στα Λουτρά Υπάτης, χορεύεται ένας ιδιαίτερος χορός που έρχεται κατευθείαν από την τοπική παράδοση: ο «κλειστός» χορός έχει τις ρίζες του στο Νεοχώρι Υπάτης.

  Οι εορταστικές εκδηλώσεις συνεχίζονται για δύο ακόμη ημέρες, την Τρίτη του Πάσχα στην Αγία Παρασκευή του χωριού Μεξιάτες όπου στήνεται διπλός γυριστός χορός που έχει παράδοση από την Τουρκοκρατία.

  Την Τετάρτη μετά το Πάσχα, έχουμε την μεγάλη πορεία των ανδρών του χωριού της Υπάτης μέχρι την Παναγία Αρσάλη. Το απόγευμα, μόνο οι άντρες, ανεβαίνουν στην Παναγία Αρσαλή (Αγία Ιερουσαλήμ), διανύοντας με τα πόδια μια απόσταση περίπου δύο ωρών, για να φτάσουν στην σπηλαιοεκκλησιά. Η Αγία Ιερουσαλήμ είναι η Αγία των σπηλαίων και των βράχων. Το 1821 η Αγία Ιερουσαλήμ υπήρξε ορμητήριο και σημείο συνάντησης των οπλαρχηγών της περιοχής.

  Την Πέμπτη το πρωί οι «Αρσαλιώτες»-όπως τους λένε- τελούν θεία λειτουργία και στη συνέχεια κατεβαίνουν στο χωριό, όπου τους υποδέχονται στη θέση «Περιβόλια» για να συνεχίζουν όλοι μαζί μέχρι την πλατεία της Υπάτης που στήνεται χορός και λαϊκό πανηγύρι.

  Η καύση του Ιούδα στην Αργολίδα

  Δύο δρώμενα, που συγκεντρώνουν αρκετό κόσμο, πρόκειται να λάβουν χώρα στην Αργολίδα, την Κυριακή του Πάσχα.

  Σύμφωνα με το πρόγραμμα των εκδηλώσεων του δήμου Ναυπλιέων, έχουν προγραμματιστεί αναπαραστάσεις με το κάψιμο του Ιούδα.

  Με αυτό τον τρόπο οι κάτοικοι της περιοχής καταδικάζουν τον Ιούδα για την προδοσία του, ενώ επισκέπτες της περιοχής εντυπωσιάζονται κάθε χρόνο από το έθιμο και την ατμόσφαιρα που δημιουργούν οι ψαρόβαρκες με τα βεγγαλικά.

  Το μοιρολόι της Παναγίας στην ενορία του Αγίου Νικολάου στο Ηράκλειο

  «Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα» ψάλλουν οι γυναίκες της ενορίας του Αγίου Νικολάου στη Νέα Αλικαρνασσό του Δήμου Ηρακλείου και ο ήχος από το μοιρολόι της Παναγίας, συγκινεί και πλημμυρίζει με δάκρυα τα μάτια όσων γυναικών συμμετέχουν σε αυτό.

  Το μοιρολόι της Παναγίας, δίπλα στον ανθοστολιμένο επιτάφιο, αποτελεί μια παράδοση ετών και τηρείται κάθε χρόνο με ευλάβεια, ως κομμάτι της παράδοσης που συνεχίζουν από τους προγόνους τους από τη Μικρά Ασία, όπως είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ μια από τις κυρίες της ενορίας, η κ. Ζηνοβία Τσιτάκη.

  «Οι στίχοι από το μοιρολόι κουβαλούν πάνω τους ένα βαρύ φορτίο συγκίνησης και πόνου και συχνά οι γυναίκες που συμμετέχουν ακόμη και κάποια απώλεια δικούς τους ανθρώπου» ανέφερε η κ. Τσιτάκη που όπως λέει, κάθε χρόνο γυναίκες όλων των ηλικιών συμμετέχουν σε αυτό, δείχνοντας ότι τα έθιμα που δεν έχουν χαθεί με το χρόνο, «υπάρχει λαχτάρα να συνεχιστούν και χρέος μας, είναι εμάς των μεγαλύτερων, να μεταλαμπαδεύσουμε τη γνώση αυτή για τα έθιμα, στις νέες γενιές».

  «Πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα αλλά κυρίως κατά τη διάρκεια αυτής, κάθε χρόνο βλέπουμε στην ενορία να συγκεντρώνονται πολλά κορίτσια και νεαρές γυναίκες που θέλουν να συμμετέχουν σε όσα συμβαίνουν. Έρχονται γιαγιάδες με τις κόρες και τις εγγονές τους και είναι μια όμορφη εικόνα να βλέπεις τόσες γενιές να δουλεύουν συλλογικά για να τηρηθούν τα έθιμα» ανέφερε η κ. Τσιτάκη που εξήγησε ότι από τους σταυρούς της Κυριακής των Βαΐων, μέχρι και τον Επιτάφιο που στολίζεται ευλαβικά όλη τη νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης, αλλά και τα εγκώμια που προετοιμάζουν κάνοντας πρόβες νεαρά κορίτσια της περιοχής, «η χαρά της συμμετοχής είναι μεγάλη, όπως μεγάλη είναι και η λαχτάρα κάθε χρόνο , ο αριθμός των κυριών που συμμετέχουν, να αυξάνεται».

  Στην αίθουσα της ενορίας του Αγίου Νικολάου στη Νέα Αλικαρνασσό, αυτές τις ημέρες, τα έθιμα τηρούνται με ευλάβεια και η συνύπαρξη ανθρώπων δίνει το ουσιαστικό μήνυμα της αγάπης και της αδελφοσύνης που προτάσσει και η πίστη μας, τονίζει, που σημειώνει ότι αυτή είναι και η μεγάλη χαρά.

  «Γύρω από την εκκλησία, την πίστη μας και τις παραδόσεις μας, το να είναι οι άνθρωποι ενωμένοι και χαρούμενοι για τη συμμετοχή, αποτελεί σαν μια υπόσχεση ότι τα έθιμα μας δεν θα σβήσουν και ότι θα συνεχίσουν να “ταξιδεύουν” στο χρόνο» επισήμανε, καταλήγοντας ότι «αυτή είναι και μια δική μας χαρά, ότι εκπληρώνουμε ένας “χρέος” που μας άφησαν οι πρόγονοί μας. Να διδάξουμε τα έθιμα μας στα νεαρότερα παιδιά, όπως και εμείς διδαχθήκαμε από τους προηγούμενους».

  Πηγή: Cnn.gr
• Πρωτοχρονιά: Γιατί σπάμε ρόδι στην αλλαγή του χρόνου
  σε Plus +
  

  Ένα από τα πιο γνωστά έθιμα της χώρας είναι να σπάμε το ρόδι την Πρωτοχρονιά. Πρόκειται για μια παράδοση που ξεκίνησε αρχικά στην Πελοπόννησο, αλλά και στις Σέρρες, και αργότερα διαδόθηκε σε όλη την Ελλάδα.

  Τι συμβολίζει το ρόδι

  Το ρόδι εννοιολογικά σημαίνει ροή και δύναμη, είναι ο καρπός της ζωής και της καλοτυχίας, ενώ αναζητώντας κανείς τις ρίζες του θα φτάσει μέχρι την αρχαία Ελλάδα, όπου θεωρούσαν ότι οι κόκκοι του συμβόλιζαν την αφθονία, ίσως και λόγω της ποσοτητάς τους, τη γονιμότητα, την αιωνιότητα, αλλά και την καλή τύχη.

  Η παράδοση θέλει την Πρωτοχρονιά την οικογένεια να βάζει τα καλά της και να πηγαίνει στην Εκκλησία να παρακολουθήσει τη Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και να υποδεχθεί το νέο έτος

  Ο νοικοκύρης παίρνει μαζί του στην Εκκλησία το ρόδι για να «ευλογηθεί» κι αυτό και όταν όλοι επιστρέφουν σπίτι, εκείνος πρέπει να χτυπήσει την πόρτα για να του ανοίξουν, ώστε να είναι ο πρώτος που θα μπει στο σπίτι τη νέα χρονιά.

  Τη στιγμή εκείνη σπάει το ρόδι και εύχεται να πλημμυρίσει το σπίτι υγεία, ευτυχία και χαρά, όσες είναι οι είναι και οι ρώγες του ροδιού.

  Πηγή: ethnos.gr

• Η Ελλάδα γιορτάζει το «Πάσχα του καλοκαιριού» - Έθιμα και παραδόσεις για τον Δεκαπενταύγουστο
  σε Ελλάδα
  

  Ο εορτασμός του Δεκαπενταύγουστου αποτελεί τη λαμπρότερη γιορτή

  Τη λαμπρότερη θεομητορική γιορτή της ζει ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου, η Ορθόδοξη Εκκλησία, που τιμά την Κοίμηση της Θεοτόκου. Ελευθερώτρια, Οδηγήτρια, Γιάτρισσα, Βρεφοκρατούσα, Γλυκοφιλούσα, Ελεούσα, Παντάνασσα, Κεχαριτωμένη, Μολυβδοσκέπαστη, Τουρλιανή, Αθηνιώτισσα. Εκατοντάδες τα λατρευτικά ονόματα που της δόθηκαν και αναρίθμητα τα προσκυνήματα, όπου προστρέχουν σήμερα χιλιάδες πιστών.

  Μεγαλύτερο προσκύνημα όλων, αυτό της Μεγαλόχαρης στην Τήνο, όπου ο εορτασμός του Δεκαπενταύγουστου αποτελεί τη λαμπρότερη γιορτή. Χιλιάδες πιστών, πολλοί εξ αυτών γονατιστοί, κάθε χρόνο ανηφορίζουν με θρησκευτική ευλάβεια προς το Ναό της Ευαγγελίστριας για να εκπληρώσουν το τάμα τους στην εικόνα της Παναγίας. Η περιφορά του Επιταφίου και η μεγαλοπρεπής λιτάνευση της εικόνας σε ολόκληρη τη πόλη δημιουργούν θρησκευτικό δέος και συγκίνηση.

  Πώς γιορτάζουν τον Δεκαπενταύγουστο στην Πάρο – Τα έθιμα του Ποντιακού Ελληνισμού για την ημέρα

  Στο διπλανό κυκλαδίτικο νησί, την Πάρο, ο παλαιοχριστιανικός ναός της Εκατονταπυλιανής, στο λιμάνι της Παροικιάς, από τις εντυπωσιακότερες εκκλησίες του Αιγαίου, φοράει τα γιορτινά του. Στην πρωτεύουσα του νησιού, χαρακτηριστική είναι η περιφορά του Επιταφίου της Παναγίας, που δίνει το έναυσμα για το παραδοσιακό γλέντι που θα ακολουθήσει με νησιωτικούς χορούς και με το κρασί της Πάρου να ρέει εν αφθονία. Την ίδια ώρα, στο λιμανάκι της Νάουσας, δεκάδες καΐκια με αναμμένες δάδες προσεγγίζουν την προβλήτα και δίνουν το σύνθημα για να αρχίσει η γιορτή.

  Από την πλευρά του, ο Ποντιακός Ελληνισμός συναντάται στις πλαγιές του Βερμίου όρους, στην Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά, για να γιορτάσει με θρησκευτική μεγαλοπρέπεια. Χιλιάδες προσκυνητών από ολόκληρη την Ελλάδα συρρέουν στην ιστορική εκκλησία, σύμβολο των «χαμένων πατρίδων» και της ποντιακής πίστης, όπου η Θεία Λειτουργία και ο Μεγάλος Εσπερινός της Κοίμησης της Θεοτόκου τελούνται με μεγάλη ευλάβεια. Στο αποκορύφωμα της γιορτής, ποντιακά συγκροτήματα προσφέρουν μοναδικές στιγμές με παραδοσιακούς σκοπούς και πολύωρο γλέντι.

  Ξακουστά τα πανηγύρια για το «Πάσχα του καλοκαιριού» σε όλη την Ελλάδα. Από τον Βορρά μέχρι τον Νότο, από την Ανατολή ως τη Δύση ηχούν παραδοσιακοί ρυθμοί:

  – Στην Αττική, πανηγύρι στήνεται το Δεκαπενταύγουστο στην Ιερά Μονή της Παναγίας των Κλειστών. Τις κατανυκτικές λειτουργίες ακολουθεί λαμπρό πανηγύρι σε κατάφυτο περιβάλλον σε υψόμετρο 410, στα βόρεια της Φυλής. Το σημαντικό αυτό μοναστήρι χρονολογείται από το 12ο αι. Στην αρχή λειτούργησε ως ανδρικό μοναστήρι και από το 1932 ανασυστάθηκε ως γυναικεία μονή.

  – Στα Ζαγοροχώρια, οι εκδηλώσεις για τη γιορτή της Παναγίας είναι τριήμερες. Οι απόδημοι Ηπειρώτες επιστρέφουν για να τιμήσουν τη μνήμη της και να γιορτάσουν με παραδοσιακούς ηπειρωτικούς σκοπούς στα πατροπαράδοτα πανηγύρια που κορυφώνονται το τριήμερο Παρασκευή – Κυριακή.

  – Στην Κοζάνη, οι «καβαλάρηδες της Σιάτιστας» κάθε χρόνο συγκεντρώνουν πλήθος επισκεπτών, όχι μόνο από τη Δυτική Μακεδονία, αλλά από ολόκληρη τη χώρα. Στην πόλη της Σιάτιστας, τη λειτουργία παρακολουθούν προσκυνητές καβαλάρηδες πάνω σε στολισμένα άλογα. Με το πέρας της λειτουργίας επιστρέφουν έφιπποι στην πόλη όπου πλήθος κόσμου τους περιμένει για να δώσουν το έναυσμα της γιορτής. Το έθιμο χρονολογείται από την Τουρκοκρατία, ως μια ευκαιρία για τους σκλαβωμένους Έλληνες να δείξουν τη λεβεντιά και τον πόθο τους για λευτεριά.

  – Στα Θεοδώριανα ‘Αρτας, το πρωί η πομπή των προσκυνητών κατεβαίνει στο χωριό από το ξωκκλήσι της Παναγίας πεζή και με την εικόνα της στα χέρια, ενώ το βράδυ με το χτύπημα της καμπάνας συγκεντρώνονται στην πλατεία του χωριού για να διασκεδάσουν και να χορέψουν το «διπλοκάγκελο».

  Στην ηπειρωτική Ελλάδα, ξακουστά πανηγύρια γίνονται, επίσης, στο Τσεπέλοβο στην Τύμφη Ιωαννίνων, στην Επισκοπή της Τεγέας στην Αρκαδία, στη Βλάστη Κοζάνης, στην Παναγία Αμπελακιώτισσα στην Ορεινή Ναυπακτία, στην Ευαγγελίστρια του Βόλου, στην Παναγία Κοσμοσώτηρα στις Φέρες Έβρου κ.α.

  Αλλά και η νησιωτική Ελλάδα δεν υπολείπεται στα πανηγύρια του Δεκαπενταύγουστου, από τα οποία δεσπόζουν εκείνα:

  – στην Κεφαλονιά, όπου πλήθος πιστών συγκεντρώνεται κάθε χρόνο στην αυλή της Iεράς Mονής της Παναγιάς της Φιδούς στην περιοχή Mαρκόπουλου, Kεφαλονιάς για να δουν τα «φιδάκια της Παναγίας». Τα φιδάκια εμφανίζονται στο καμπαναριό και η εκκλησιαστική επιτροπή τα μεταφέρει στο προαύλιο του Iερού Nαού. Σύμφωνα με την παράδοση, τα φιδάκια φέρνουν καλή τύχη στο νησί και αν δεν εμφανιστούν, ο οιωνός είναι κακός, όπως έγινε, για παράδειγμα, τη χρονιά των μεγάλων σεισμών, μερικές δεκαετίες πριν.

  – στο νησί του Παπαδιαμάντη, τη Σκιάθο, όπου το βράδυ της παραμονής γίνεται η έξοδος του επιταφίου της Παναγίας υπό τη συγκινητική μελωδία των εγκωμίων της Θεοτόκου που ψάλλουν όλοι μαζί οι Σκιαθίτες.

  – στη Λέσβο, όπου στη γραφική κωμόπολη της Αγιάσου στο επίκεντρο της ημέρας είναι η ξακουστή εκκλησία της Παναγίας της Αγιάσου, όπου η ομώνυμη εικόνα είναι έργο του ευαγγελιστή Λουκά, πλασμένη με κερί και μαστίχα.

  Πολλοί προσκυνητές με αφετηρία την πόλη της Μυτιλήνης περπατούν 25 χιλιόμετρα για να φτάσουν στον αυλόγυρο της Παναγιάς της Αγιασώτισσας και να διανυκτερεύσουν. Την ημέρα της γιορτής, μετά τη λειτουργία, γίνεται η περιφορά της εικόνας γύρω από το ναό και ακολουθεί ένα από τα ωραιότερα πανηγύρια του Ανατολικού Αιγαίου

  – στη Θάσο, στο χωριό Παναγιά, όπου μετά τη λιτάνευση της εικόνας, που συνοδεύεται από πολυμελή μπάντα, οι πιστοί μαζεύονται στο προαύλιο της εκκλησίας και παρακάθονται στο γιορτινό τραπέζι που περιλαμβάνει πατάτες, ρύζι και μοσχάρι στιφάδο

  – στην Κάρπαθο, στην οποία το πανηγύρι της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην Όλυμπο, είναι από τα πιο κατανυκτικά. Αποκορύφωμα του παραδοσιακού εορτασμού είναι ο χορός που γίνεται στη μικρή πλατεία, μπρος στην εκκλησιά της Παναγίας, με τους οργανοπαίκτες να παίζουν τον Κάτω Χορό, αργόσυρτο και με σοβαρή διάθεση. Ξεκινά από τους άντρες και ακολουθούν οι γυναίκες ντυμένες με τις εκπληκτικής ομορφιάς παραδοσιακές γιορτινές στολές τους

  – στην Πάτμο, το νησί της Ορθοδοξίας, όπου τα πάντα περιστρέφονται γύρω από το ιστορικό Μοναστήρι της Αποκάλυψης, ο χρυσοποίκιλτος επιτάφιος περιφέρεται από τους μοναχούς στα σοκάκια του νησιού, ενώ οι καμπάνες ηχούν ασταμάτητα

  – στην Κάσο και στο χωριό Παναγιά, όπου γίνεται το μεγαλύτερο πανηγύρι του νησιού. Όλα τα πατροπαράδοτα έθιμα τηρούνται με ευλάβεια και δεν είναι λίγοι οι ξενιτεμένοι Κασιώτες που επιλέγουν αυτή τη μέρα για να επισκεφθούν τον τόπο τους

  – στα Κουφονήσια, όπου γιορτάζει η Παναγιά στο Κάτω Κουφονήσι. Μετά τη λειτουργία προσφέρεται φαγητό από τους ντόπιους και κατόπιν όλοι μεταφέρονται με καΐκια στο Πάνω Κουφονήσι για γλέντι με θαλασσινούς μεζέδες μέχρι πρωίας

  – αλλά και στην Παναγία Σπηλιανή στη Νίσυρο, στο Μοναστήρι Παναγίας του Χάρου στους Λειψούς, στην Παναγία Φανερωμένη και στην Παναγιά τη Θαλασσινή στην ‘Ανδρο, στην Παναγία Κρεμαστή στη Ρόδο, στην Παναγιά Καστριανή στην Τζια, στην Παναγιά Πανοχωριανή στην Αμοργό, στην Παναγία στη Σέριφο και στο Φιλότι της Νάξου, στην Πορταΐτισσα στην Αστυπάλαια και σε άλλες γωνιές της Ελλάδας, η ημέρα της Κοίμησης της Θεοτόκου εορτάζεται με μεγαλοπρέπεια. Τα ήθη και τα έθιμα της ημέρας συνεχίζονται από γενιά σε γενιά, σε μια προσπάθεια να κρατηθούν στο χρόνο.

  Πηγή: in.gr

• Μεταμόρφωση του Σωτήρος: Τι γιορτάζουμε στις 6 Αυγούστου – Γιατί τρώμε ψάρι και πηγαίνουμε τα σταφύλια στην εκκλησία
  σε Ελλάδα
  

  Σήμερα λέμε «χρόνια πολλά» στον Σωτήρη, την Σωτηρία, την Ευμορφία και την Μόρφω.

  Τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος γιορτάζει σήμερα, Κυριακή 6 Αυγούστου, η Εκκλησία.

  Την ημέρα αυτήν έγιναν τα εγκαίνια του ομώνυμου ναού που ίδρυσε στο Θαβώρ η Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου.

  Σήμερα λέμε «χρόνια πολλά» στον Σωτήρη, την Σωτηρία, την Ευμορφία και την Μόρφω.

  Όπως αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη (Ματθαίου ιζ’ 1-13, Μάρκου θ’ 2-12, Λουκά θ’ 28-36), ο Χριστός πήρε μαζί του τους μαθητές του Πέτρο, Ιάκωβο και Ιωάννη και ανέβηκαν μαζί στο βουνό Θαβώρ της Γαλιλαίας, για να προσευχηθούν.

  Οι τρεις μαθητές Του, κουρασμένοι, κάθισαν να ξεκουραστούν και έπεσαν σε βαθύ ύπνο. Όταν ξύπνησαν, αντίκρισαν ένα απροσδόκητο και εξαίσιο θέαμα.

  Το πρόσωπο του Κυρίου άστραφτε σαν τον ήλιο και τα φορέματά του ήταν λευκά σαν το χιόνι. Τον περιστοίχιζαν και συνομιλούσαν μαζί Του δύο άνδρες, ο Μωυσής και ο Ηλίας, δύο από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης.

  Στη συνέχεια τους κάλυψε νέφος και ακούστηκε μια φωνή από τον ουρανό να αναφέρει: «Οὗτος ἐστὶν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός· αὐτοῦ ἀκούετε», δηλαδή «Αυτός είναι ο γιος μου, να τον ακούτε».

  Μέχρι τον 4ο αιώνα η Μεταμόρφωση του Χριστού εορταζόταν πριν από το Πάσχα, αλλά από την ημέρα των εγκαινίων του ναού της Μεταμορφώσεως επικράτησε ο εορτασμός του γεγονότος να γίνεται στις 6 Αυγούστου.

  Γιατί τρώμε ψάρι και πηγαίνουμε σταφύλια στην εκκλησία

  Aπό 1η Αυγούστου μέχρι και 14η Αυγούστου νηστεύουμε προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου. Η νηστεία είναι αυστηρή και καταλύεται μόνο στις 6 Αυγούστου, της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Έτσι, σήμερα επιτρέπεται η ιχθυοφαγία.

  Την ίδια ημέρα, στις αγροτικές περιοχές συνηθίζεται να προσκομίζονται στις εκκλησίες για να ευλογηθούν με ειδική ευχή τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς, τα οποία στη συνέχεια διανέμονται στο εκκλησίασμα.

  Σε ορισμένους μάλιστα τόπους προσφέρουν στον ναό το πρώτο λάδι της χρονιάς, για να ευλογηθεί, ώστε η ευλογία να επεκταθεί και στην υπόλοιπη παραγωγή.

  Πρόκειται για το αρχαίο έθιμο των απαρχών, της προσφοράς δηλαδή των πρώτων καρπών στον Θεό, μια μορφή αναίμακτης τελετουργικής θυσιαστικής προσφοράς, που πέρασε και στον χριστιανισμό.

  Ο λαϊκός άνθρωπος, προσκομίζοντας για ευλογία τις απαρχές των καρπών και των γεννημάτων του, αναθέτει ουσιαστικά την ελπίδα της επιβίωσής του στον Θεό, από τον οποίο ζητά ευλαβικά να συνεργήσει, για να επιτύχει η σοδειά.

  Ήδη στους Αποστολικούς Κανόνες επιτρέπεται η προσαγωγή στον ναό σταφυλιών. Ο Θεόδωρος Βαλσαμών ερμηνεύει την εξαίρεση αυτή των σταφυλιών από το ότι το κρασί, που προέρχεται από αυτά, χρησιμοποιείται για την παρασκευή της Θείας Κοινωνίας.

  Έτσι, στην Λέσβο τα ευλογημένα σταφύλια μοιράζονται και τρώγονται μαζί με το αντίδωρο ενώ στον Μοσχοπόταμο της Πιερίας άφηνουν το πρώτο τσαμπί του τρύγου σε κάποιο εικόνισμα του ναού, για να πάει καλά η σοδειά.

  Πηγή: in.gr

• Τι γιορτάζουμε τη Μεγάλη Τρίτη - Τα έθιμα και οι παραδόσεις
  σε Επίκαιρα
  

  Αλήθεια γνωρίζουμε τι γιορτάζουμε σήμερα Μεγάλη Τρίτη; Η Εκκλησία αμέσως πριν την είσοδό μας στη Μεγάλη Εβδομάδα γιορτάζει και πανηγυρίζει δύο γεγονότα. Την Ανάσταση του Λαζάρου και την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.

  Η Μεγάλη Τρίτη του Πάσχα είναι αφιερωμένη αφενός στη μνεία του ιερού ευαγγελίου που αναφέρεται στη δριμύτατη καταγγελία του Ιησού κατά των θρησκευτικών αρχηγών του Ισραήλ, των Γραμματέων και των Φαρισαίων, και αφετέρου στην παραβολή των δέκα παρθένων.

  Πώς καθιερώθηκε η ονομασία Μεγάλη Τρίτη

  Σύμφωνα με το χριστιανικό εορτολόγιο καθιερώθηκε να ονομάζεται Μεγάλη Τρίτη η ημέρα Τρίτη της Μεγάλης Εβδομάδας ή Εβδομάδας των Παθών του Ιησού Χριστού.

  Στον Όρθρο διαβάζεται από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου (22, 15- 23, 39) η καταδίκη των Φαρισαίων. Στην Ακολουθία συνεχίζεται η ανάγνωση από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου όπου γίνεται λόγος για το Τέλος. Γι’ αυτό μιλούν και οι δύο παραβολές της ημέρας.

  Η πρώτη είναι η παραβολή των δέκα παρθένων. «Πέντε εξ αυτών ήσαν φρόνιμοι» και είχαν πάρει μαζί με τα λυχνάρια τους και αρκετό λάδι, «πέντε ήσαν μωραί», τα λυχνάρια τους έσβησαν και δεν έγιναν δεκτές στο γαμήλιο δείπνο. Η άλλη παραβολή είναι των ταλάντων που μας διδάσκει να είμαστε εργατικοί και να καλλιεργούμε και να αυξήσουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.

  Το βράδυ ψάλλεται ο όρθρος της Μεγάλης Τετάρτης όπου είναι αφιερωμένη στην αμαρτωλή γυναίκα (Λουκ. 7,47) που μετανιωμένη άλειψε τα πόδια του Κυρίου με μύρο, και συγχωρήθηκε για τα αμαρτήματά της, γιατί έδειξε μεγάλη αγάπη και πίστη στον Κύριο, ενώ ψάλλεται ένα από τα πιο γνωστά και δημοφιλή τροπάρια της θρησκευτικής υμνολογίας.

  Τι αναφέρει η παραβολή των «Δέκα Παρθένων»

  Πέντε φρόνιμες και πέντε μωρές παρθένες περιμένουν το Νυμφίο (γαμπρό) να έλθει να παραλάβει τη νύφη. Οι φρόνιμες, που είχαν προνοήσει φρόντισαν να πάρουν μαζί τους λάδι ώστε να έχουν για να φωτίζουν τα λυχνάρια τους. Δεν ισχύει το ίδιο όμως και για τις μωρές, οι οποίες λόγω της αργοπορίας του Νυμφίου αποκοιμήθηκαν. Έτσι όταν ακούγεται η φωνή «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται», ψάχνουν να βρουν λάδι για να ανάψουν τα σβησμένα λυχνάρια τους, με αποτέλεσμα να μένουν «εκτός νυμφώνος».

  Η παραβολή των ταλάντων

  Εκτός όμως από την παραβολή των Δέκα Παρθένων στις Ορθόδοξες Εκκλησίες μνημονεύεται σήμερα και η παραβολή των ταλάντων.

  Σύμφωνα με αυτή, ο Κύριος θέλει να μας παρουσιάσει τα δώρα και τα χαρίσματα, που ο Θεός έχει δώσει στον άνθρωπο. Ο καθένας, πρέπει να καλλιεργήσει και να αναδείξει τα χαρίσματα του. Δηλαδή, να προσφέρει με πολλή αγάπη τις υπηρεσίες του στους συνανθρώπους του. Έτσι θα είναι έτοιμος να υποδεχτεί στην καρδιά του την αγάπη.

  Τα έθιμα της Μεγάλης Τρίτης

  H μέρα αυτή είναι αφιερωμένη στο καθάρισμα του σπιτιού. Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, τη Μεγάλη Τρίτη φτιάχνονται τα κουλουράκια και τα τσουρέκια, έθιμο ωστόσο, που συνήθως γίνεται τη Μεγάλη Πέμπτη. Στη Θάσο αναβιώνει το πανάρχαιο έθιμο «Για βρεξ’ Απρίλη μ’», όπου χορεύονται παραδοσιακοί χοροί. Στην Ιερισσό της Χαλκιδικής έχουν το έθιμο «Του μαύρου νιου τ’ αλώνι».

  Μετά την επιμνημόσυνη δέηση και την εκφώνηση του πανηγυρικού, οι γεροντότεροι αρχίζουν το χορό. Σιγά-σιγά πιάνονται όλοι οι κάτοικοι και συχνά ο χορός έχει μήκος τετρακόσια μέτρα. Τραγουδούν και χορεύουν όλα τα πασχαλινά τραγούδια και τελειώνουν με τον «Καγκέλευτο» χορό, που είναι η αναπαράσταση της σφαγής 400 Ιερισσιωτών από τους Τούρκους, κατά την επανάσταση του 1821. Κατά τη διάρκεια της γιορτής μοιράζεται καφές που βράζει σε μεγάλο καζάνι «ζωγραφίτικος», τσουρέκια και αυγά.

  Τι διδασκόμαστε την Μεγάλη Τρίτη από τις δύο παραβολές:

  • Των δέκα παρθένων (Ματθ. 25,1-13) που μας διδάσκει να είμαστε έτοιμοι και γεμάτοι από πίστη και φιλανθρωπία.
  • Των Ταλάντων (Ματθ. 25,14-30), που μας διδάσκει να είμαστε εργατικοί και πρέπει να καλλιεργούμε και να αυξήσουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.

  Πηγή: Ethnos.gr - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Eurokinissi/ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ
• Μεγάλη Δευτέρα: Ξεκίνησε η εβδομάδα των Παθών του Ιησού Χριστού - Οι συμβολισμοί και τα έθιμα της ημέρας
  σε Επίκαιρα
  

  Ξεκίνησε η εβδομάδα των Παθών του Ιησού Χριστού. Στα λαϊκά θρησκευτικά έθιμα του ελληνικού λαού η εβδομάδα πριν το Πάσχα θεωρείται από τις αγιότερες και πλέον σεβάσμιες χρονικές περιόδους του ετήσιου εορτολογικού κύκλου.

  Καταρχήν χαρακτηρίζεται από αυστηρή νηστεία, συνήθιζαν μάλιστα να τηρούν και «τριήμερο», δηλαδή κατά τις τρεις πρώτες μέρες, ως και την Μεγάλη Τετάρτη να μην τρώνε τίποτε, αλλά να πίνουν μόνο το βράδυ νερό.

  Γενικότερα, η εβδομάδα αυτή είναι εθιμικά καθιερωμένος χρόνος μεγάλης περισυλλογής, εκκλησιασμού και εκτέλεσης θρησκευτικών καθηκόντων, όπως η εξομολόγηση, η μετάληψη και οι πάσης φύσεως ελεημοσύνες και αγαθοεργίες.

  Η ζωή του Ιωσήφ - Το περιστατικό της άκαρπης συκιάς

  Για τις άγιες ημέρες και τι συμβολίζουν έχει μιλήσει στο ethnos.gr ο αρχιμανδρίτης π. Νικόδημος Σκρέττας και ο κ. Μανόλης Γ. Βαρβούνης, καθηγητής Λαογραφίας και πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.

  Την Παρασκευή της έκτης εβδομάδος των Νηστειών κλείνει η Μεγάλη Τεσσαρακοστή και λαμβάνει τέλος το μακρύ πέλαγος της νηστείας και της εντατικότερης προσευχής.

  Οι χριστιανοί, ως νέος λαός του Θεού, αγνισμένος ημέρες σαράντα όπως παλιά ο Μωϋσής, δεν ανεβαίνουν στο Σινά, αλλά συναναβαίνουν νοερά και καρδιακά με τον Κύριό τους «εις Ιεροσόλυμα», όπου Εκείνος επάνω στον σταυρό της θυσίας θα συντρίψει το κράτος του θανάτου και θα ανακεφαλαιώσει τα πάντα, τα παρελθόντα με την πίστη και τα μέλλοντα με την ελπίδα, στο σωστικό παρόν της θεϊκής αγάπης.

  Σύνδεσμος της αγίας Τεσσαρακοστής με την Μεγάλη Εβδομάδα είναι το Σάββατο της αναστάσεως του Λαζάρου και η Κυριακή των Βαΐων. Αυτές οι δύο εορτές μαζί με τις τρεις πρώτες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδος αποτελούν μία λειτουργική ενότητα.,

  Προτού να εισέλθει ο Χριστός στην Ιερουσαλήμ, ανέστησε τον τετραήμερο νεκρό Λάζαρο, «πιστούμενος» την κοινή των πάντων ανάσταση προ του πάθους του, προαναγγέλλοντας έτσι τη νίκη και τον θρίαμβο κατά του θανάτου.

  Την επόμενη ημέρα, Κυριακή των Βαΐων, εισοδεύει ως πράος και ταπεινός βασιλεύς «επί πώλου όνου» στην αγία Πόλη. Έρχεται «επί το εκούσιον πάθος», για να προδοθεί, να παραδοθεί και να σταυρωθεί «υπέρ γένους ανθρώπων».

  Με βάγια φοινίκων τον προϋπάντησε ο παλαιός λαός. Με κλάδους νοητούς κεκαθαρμένων ψυχών και διανοιών τον προϋπαντά ο νέος λαός του, για να συναναβεί αυτοπροαίρετα και εθελούσια με τον Κύριό του, για να συμπορευθεί, να συσταυρωθεί, να συζήσει, να συναναστηθεί μαζί του στην ύψωση του δοξασμού της άνω Ιερουσαλήμ «εν τη βασιλεία των ουρανών».

  Μεγάλη Εβδομάδα, και καθήμενοι «παρά τους πόδας» των ιερών υμνογράφων και μελωδών, συνειδητοποιούμε ότι λόγος και μέλος συμπορεύονται. Λατρεία και καλλιτεχνία αλληλοπεριχωρούνται. Κατάνυξη και ωραιότητα συνυπάρχουν. Λογική και συναίσθημα ισορροπούν. Πίστη και επιστήμη φιλιάζουν. Θεός και άνθρωπος κοινωνούν.

  Η κατανυκτικότατη ακολουθία του Νυμφίου, σύνθεση αρχαιοτάτων λειτουργικών στοιχείων που απαρτίζουν την ορθρινή προσευχή της Εκκλησίας (όπως ψαλμοί, αιτήσεις, ευχές, εκφωνήσεις, στιχολογήσεις, απολυτίκια, τροπάρια, καθίσματα, ευαγγελικά αναγνώσματα, κανόνες, συναξάρια, μηνολόγια, υπομνήματα για το λειτουργικό και πνευματικό περιεχόμενο των ημερών, εξαποστειλάρια, αίνοι, απόστιχα κ.λπ.), εισάγει το πλήρωμα των πιστών, μέσα στο πλαίσιο του λειτουργικού χρόνου, στη βιωματική παροντοποίηση των συγκλονιστικών για τη σωτηρία τους γεγονότων που συνέβησαν 2000 χρόνια πριν.

  Έτσι «τη αγία και μεγάλη Δευτέρα, μνήμην ποιούμεθα του μακαρίου Ιωσήφ του Παγκάλου και της υπό του Κυρίου καταρασθείσης και ξηρανθείσης συκής». Αλλά και γεγονότων που συνέβησαν από την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα μέχρι την προδοσία.

  Ο Ιωσήφ προτυπώνει τον Ιησού Χριστό, για το ταπεινό, το πράο και το ησύχιο ήθος, για την καθαρότητα, για την ένσταση στο άγιο θέλημα του Θεού, για τους διωγμούς και τις θλίψεις.

  Ο Ιωσήφ φθονήθηκε από τα αδέλφια του, τα οποία αρχικά τον έριξαν σε βαθύ λάκκο, ενώ στη συνέχεια τον πούλησαν για τριάκοντα αργύρια και κατέληξε στον Πετεφρή, τον αρχιευνούχο του Φαραώ της Αιγύπτου. Ο Ιωσήφ, μη θέλοντας να παρασυρθεί σε ανήθικη πράξη με τη γυναίκα του Πετεφρή, συκοφαντήθηκε και φυλακίσθηκε. Στη συνέχεια, επειδή κατάφερε να ερμηνεύσει τα όνειρα του Φαραώ, εκείνος εκτίμησε τη σύνεση και τη σοφία του, καθιστώντας τον επιφανή και κύριο όλης της Αιγύπτου.

  Ο Ιωσήφ με τη ζωή του, λοιπόν, προεικονίζει τον ίδιο τον Χριστό, ο οποίος φθονήθηκε από τους ομοεθνείς Του Ιουδαίους, πωλήθηκε από το μαθητή του για τριάκοντα αργύρια, κλείστηκε, όπως ο Προπάτορας στο βαθύ λάκκο, στον τάφο Του, κι αφού με τη δύναμή Του Αναστήθηκε, έγινε κυρίαρχος του κόσμου, εξαγοράζοντάς μας φιλανθρώπως από την δουλεία του διαβόλου.

  Η άκαρπη συκή, που ξηραίνεται από την προσταγή του Κυρίου, υποδηλώνει την άκαρπη Συναγωγή των θρησκευτικών ταγών της εποχής του, αλλά και την κάθε ψυχή, που δεν καρποφορεί «τον ανήκοντα της αρετής καρπόν». Για να καλέσει τους πιστούς ανθρώπους στη συμπόρευση πίστεως και ήθους, θεωρίας και πράξεως, λόγων και έργων.

  Οι Ευαγγελιστές Μάρκος και Ματθαίος, περιγράφουν το περιστατικό, κατά το οποίο ο Χριστός, φεύγοντας από τη Βηθανία πείνασε και, βλέποντας από μακριά μία συκιά, η οποία είχε μεν φύλλα, αλλά όχι καρπούς, την καταράστηκε. Το περιστατικό αυτό, οι Πατέρες της Εκκλησίας ερμηνεύουν ότι συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων και γενικά την ζωή του Ισραηλιτικού λαού, που ήταν άκαρποι από καλά έργα.

  Τα έθιμα

  Πρόκειται για μέρα γενικού καθαρισμού των σπιτιών και ασβεστώματος των κοινόχρηστων χώρων και των αυλών, εν όψει της μεγάλης εορτής του Πάσχα. Σε ορισμένους τόπους τα παιδιά του χωριού πραγματοποιούσαν μια αγερμική περιφορά στα σπίτια, με τραγουδάκια, ευχές και επωδές που συχνά στρέφονται κατά των βλαπτικών εντόμων, όπως οι ψύλλοι.

  Στη θρακική Μάδυτο, για παράδειγμα, τα παιδιά κρατούσαν ξύλινο σταυρό με μύρτα, και στα σπίτια όπου πήγαιναν τραγουδούσαν ένα χαρακτηριστικό αγερμικό τραγούδι μπροστά στο εικονοστάσι, εξορκίζονταν ταυτοχρόνως τους ψύλλους και τους ποντικούς, που απειλούσαν τόσο την δημόσια υγεία, όσο και τις επερχόμενες σοδειές, ταυτοχρόνως δε εύχονταν για την ευόδωση της σηροτροφίας, ζητώντας και παίρνοντας ως αμοιβή αβγά, τα οποία και θα βάφονταν αργότερα για το Πάσχα.

  Το αγερμικό αυτό δρώμενο, γνωστό ως «ρουμάνι», σε άλλες περιοχές, όπως για παράδειγμα στα Δαρδανέλλια ή στη Λέσβο τελούνταν την Μεγάλη Πέμπτη, αποτελεί δε χαρακτηριστικό παράδειγμα ανοιξιάτικου και πασχαλινού γονιμικού παιδικού αγερμού.

  Πηγή: Ethnos.gr