Με επιστολή του ο Σύλλογος Γεωπόνων Ελευθέρων Επαγγελματιών νομού Ηλείας, αναφέρεται στο γλοιοσπόριο, το μύκητα που δημιούργησε σημαντικό πρόβλημα στην ελαιοπαραγωγή.
Στην επιστολή εξηγούν με λεπτομέρειες τα δεδομένα του μύκητα.
Η επιστολή
Φίλες και φίλοι,
το τελευταίο διάστημα έχει αναπτυχθεί μία συζήτηση από πάρα πολλούς «ειδικούς» και μη για τα προβλήματα που αντιμετωπίσαμε ως νομός, αλλά και ως χώρα γενικότερα, με τις ζημιές στον ελαιόκαρπο, που είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί πάρα πολύ η παραγωγή αλλά και να υποβαθμιστεί αρκετά και η ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος.
Εμείς ως οι υπεύθυνοι επιστήμονες θεωρούμε ότι αυτός ο ορυμαγδός πληροφοριών πολλές φορές οδηγεί σε σύγχυση τους παραγωγούς και τους παρακινεί σε λανθασμένους χειρισμούς που και οικονομικά τους επιβαρύνουν και το προσδοκώμενο αποτέλεσμα δεν έχουν.
Κατ΄ αρχάς να αναφέρουμε ότι σε μεγάλο βαθμό οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν από τον περσινό χειμώνα ως και το καλοκαίρι (απουσία χαμηλών θερμοκρασιών το χειμώνα και υψηλά ποσοστά βροχόπτωσης έως αργά το καλοκαίρι) είναι αυτές που συνέβαλλαν στην ανάπτυξη των δύο κυριότερων αιτιών που προκάλεσαν τα προβλήματα:
- Το έντομο δάκος
- Το μύκητα γλοιοσπόριο, που μας απασχόλησε και κατά το έτος 2016, με μικρότερες βέβαια ζημιές
Το δάκο τον γνωρίζουν οι παραγωγοί πολλά χρόνια όπως και τους τρόπους αντιμετώπισης του είτε ατομικά είτε μέσω των προγραμμάτων δακοκτονίας με δολωματικό ψεκασμό που διενεργούνται από την περιφέρεια.
Το παθογόνο αίτιο που προκαλεί το γλοιοσπόριο είναι τα είδη Colletotricumspp, και προσβάλλει όλα τα όργανα της ελιάς (φύλλα, άνθη, καρπό) αλλά κυρίως τους καρπούς όταν πλησιάζουν στην ωρίμανση ή όταν είναι ώριμοι και αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα για την παραγωγή, προκαλώντας χαρακτηριστική σήψη.
Η ασθένεια δεν εμφανίζεται μόνο τα τελευταία 2-3 χρόνια. Η πρώτη αναφορά έγινε το 1899 στην Πορτογαλία, ενώ στην Ελλάδα αναφέρθηκε από τον Πετρί το 1930 στην Κέρκυρα. Το γλοιοσπόριο εμφανίζεται κατά καιρούς σε πολλές ελαιοκομικές χώρες (Πορτογαλία, Ιταλία, Ισπανία, Καλιφόρνια. Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία, Τυνησία). Η μεταβλητότητα του μεσογειακού κλίματος σε μεγάλο βαθμόεπηρεάζει την εμφάνιση και τη σοβαρότητα της ασθένειας.
Με ευνοϊκές συνθήκες όπως βροχές, ήπια θερμοκρασία, υψηλή πίεση μολύσματος και σοβαρές προσβολές από δάκο κατά τη διάρκεια της ωρίμανση των καρπών, η ασθένεια μπορεί να προκαλέσει έως και 100% απώλεια παραγωγής καρπών.
Κατά την έναρξη της ωρίμανσης των καρπών, μέρος του καρπού καλύπτεται από κηλίδα σκούρου χρώματος και ζαρώνει. Η κηλίδα επεκτείνεται και μπορεί να καλύψει ολόκληρο τον καρπό. Εφόσον υπάρχει υψηλή σχετική υγρασία εμφανίζονται πάνω στις κηλίδες μαύρα στίγματα με γλοιώδεις ρόδο-πορτοκαλί μάζες που είναι τα σπόρια του μύκητα. Οι καρποί προσβάλλονται πάνω στο δέντρο και μπορεί να πέσουν ή να παραμείνουν πάνω σε αυτό, οι κηλίδες στα φύλλα αρχίζουν από την κορυφή του ελάσματος και μπορεί να επεκταθούν μέχρι το μέσο του. Στις κηλίδες αυτές τα μαύρα στίγματα εμφανίζονται κατά συγκεντρικούς κύκλους. Οι «χτυπημένες» ελιές πέφτουν πρόωρα μειώνοντας την απόδοση της συγκομιδής και στο στάδιο της ελαιοπαραγωγής παράγουν ένα ελαιόλαδο χαμηλής ποιότητας (μείωση πολυφαινολών και α-τοκοφερόλης), πολύ θολό και µε υψηλό βαθμό οξύτητας.
Πρόσφατες έρευνες έδειξαν, ότι η προσβολή από δάκο μπορεί να επιτείνει την ασθένεια, αλλά δεν αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την εγκατάσταση του παθογόνου στους καρπούς ελιάς και την εξέλιξη της μόλυνσης.
Πηγή μολύσματος είναι προσβεβλημένοι καρποί του προηγούμενου έτους πάνω στο δέντρο ή στο έδαφος. Αρχική είσοδος του μύκητα γίνεται από την άνοιξη κατά την ανθοφορία. Οι μολύνσεις μπορούν να γίνουν σε δύο περιόδους της ελιάς, την ανθοφορία και την ωρίμανση των καρπών.Οι μολύνσεις επιτυγχάνονται σε εύρος θερμοκρασιών από 10 έως και 30°C, με άριστο εύρος από 20-27 °C και απαιτούν σχετική υγρασία > 93%.
Στις ελαιουργικές περιοχές όπου το γλοιοσπόριο ενδημεί, για την αντιμετώπιση του μύκητα προτείνονται:
-Πρώιμη συγκομιδή για την αποφυγή δευτερογενών μολύνσεων
-Αφαίρεση προσβεβλημένων κλαδιών και μουμιοποιημένων καρπών
-Μείωση της σχετικής υγρασίας στο περιβάλλον των δέντρων µε κατάλληλο κλάδεµα για αερισµό της κόµης
-Κατάλληλο πρόγραμμα φυτοπροστασίας ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες
α. Προληπτικοί ψεκασµοί µε χαλκούχα µυκητοκτόνα,
β. Ψεκασμοί στο κρόκιασμα της άνθησης με τα χρησιμοποιούμενα χημικά μυκητοκτόνα για το κυκλοκόνιο
γ. Ψεκασμοί με την έναρξη των φθινοπορινών βροχοπτώσεων με τα χρησιμοποιούμενα χημικά μυκητοκτόνα για το κυκλοκόνιο
δ. Ψεκασµός µέχρι απορροής µε χαλκούχο µυκητοκτόνοαµέσως µετά τη συγκοµιδή
-Αποφυγή υπερβολικής αζωτούχου λίπανσης
-Αποφυγή υπερβολικής άρδευσης
Τελειώνοντας θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε ότι οι κατά τόπους συνάδελφοι- συνεργάτες σας τόσα χρόνια, είναι πάντα δίπλα σας για έγκυρη ενημέρωση έτσι ώστε να προστατευτεί σωστά και οικονομικά ένα μοναδικό προϊόν για την περιοχή μας, αλλά και για όλη την Ελλάδα, που αποτελείμία κύρια πηγή εισοδήματος αλλά και ένα προϊόν που μπορεί να μας “ανοίξει” πολλές αγορές αν καταφέρουμε ως χώρα να φύγουμε από την εύκολη λύση της χύμα διάθεσης.
