Υψηλές θερμοκρασίες και υγρασία εντείνουν την αγωνία των ειδικών για την υγεία των αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες
Εν μέσω κλιματικής κρίσης και με τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι εν εξελίξει, η προσοχή των ειδικών είναι στραμμένη στους αθλητές και τους κινδύνους από τις ακραίες θερμοκρασίες.
H εμπειρία των προηγούμενων θερινών -και πιο θερμών στην ιστορία του θεσμού- Ολυμπιακών Αγώνων στο Τόκιο δεν αφήνουν περιθώριο για εφησυχασμούς: αγώνες χρειάστηκε να διακοπούν ενόσω αθλητές κατέρρεαν από τη θερμοπληξία. Το ίδιο και οι εκτιμήσεις και για το φετινό καλοκαίρι στη Γαλλία, μετά τους καύσωνες του 2023 που ανέδειξαν το Παρίσι ως την ευρωπαϊκή πόλη με τους υψηλότερους κινδύνους από τις υψηλές θερμοκρασίες για όλες τις ηλικιακές ομάδες, σύμφωνα με τη Le Monde.
«Είναι εξαιρετικά σοβαρό πόσο έχει αυξηθεί η θερμοκρασία και πόσο πιο δύσκολες έχουν γίνει οι προπονήσεις» δήλωσε στο USA Today ο Samuel Mattis, αθλητής δισκοβολίας από την ομάδα στίβου των ΗΠΑ. «Δεν είναι μόνο οι αθλητές των Ολυμπιακών Αγώνων που αγωνίζονται σε αντίξοες συνθήκες» δήλωσε στη δημοσιογράφο Dinah Voyles Pulver η Madeleine Orr, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αθλητική Οικολογίας (Sport ecology) στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο στο Οντάριο. «Αφορά κάθε άνθρωπο που αθλείται, σε κάθε γωνιά του κόσμου» επεσήμανε.
Η κλιματική αλλαγή απειλή για τους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες
Τον Ιούνιο, η Βρετανική Ένωση για τον Αειφόρο Αθλητισμό, το Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ και άλλοι φορείς δημοσίευσαν μια έκθεση για τους κινδύνους από την ακραία ζέστη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού. Η έκθεση, με τίτλο «Rings of Fire» (Δακτύλιοι της φωτιάς), συμπεριέλαβε συστάσεις προς αθλητές και αθλητικές οργανωτικές αρχές, σημειώνοντας ότι η παγκόσμια μέση θερμοκρασία ακολουθεί τις τάσεις του 2023, χρονιά που καταγράφηκε ως η πιο θερμή στην ιστορία.
Σύμφωνα με τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Climate Central, ερευνητές του οποίου συμμετείχαν στη δεύτερη έκθεση Rings of Fire II: Extreme Heat at the Paris Olympics:
- ο Ιούνιος 2024 σηματοδότησε τον 13ο συνεχή μήνα παγκόσμιων ρεκόρ σε υψηλές θερμοκρασίες και αποτέλεσε τον δεύτερο θερμότερο Ιούνιο στην Ευρώπη
- οι κάτοικοι του Παρισιού έχουν ζήσει 50 κύματα καύσωνα από το 1947, με φονικότερο αυτόν του Αυγούστου 2003, που στοίχισε 14.800 υπερβάλλοντες θάνατοι (excess deaths) σε ολόκληρη τη Γαλλία και, κατά τις εκτιμήσεις, η κλιματική αλλαγή είχε τουλάχιστον διπλασιάσει την πιθανότητα να συμβεί το ακραίο γεγονός
- τα επίπεδα ακραίας ζέστης στην Ευρώπη είναι πλέον 10 φορές πιθανότερο να οφείλονται στην κλιματική αλλαγή
- η μέση θερμοκρασία κατά τη φετινή διοργάνωση έχει αυξηθεί κατά 3,06°C συγκριτικά με εκείνη του 1924 στο Παρίσι και οι «καυτές» ημέρες (με μέγιστες θερμοκρασίες 30°C ή παραπάνω) είναι τώρα περί τις τρεις φορές πιο συχνές στο Παρίσι (188 ημέρες το 2014-2023 έναντι 69 το 1924-1933).
«Οτιδήποτε υπερβαίνει τους 30°C , γίνεται “αρκετά επικίνδυνο” για τους αθλητές» δήλωσε ο Jamie Farndale, αρχηγός της εθνικής ομάδας ράγκμπι της Σκωτίας και υπέρμαχος της βιωσιμότητας του κλίματος. Προς αποφυγή απευκταίων εξελίξεων, οι διοργανωτές της μεγαλύτερης αθλητικής εκδήλωσης συνεργάστηκαν με ομάδα ιατρών-εμπειρογνωμόνων για τη λήψη προστατευτικών μέτρων, από τον εξοπλισμό έως τον προγραμματισμό και την προετοιμασία (π.χ. συστάσεις για προπόνηση 60 έως 90 λεπτά την ημέρα σε περιβάλλον παρόμοιο με αυτό του Παρισιού).
Η επίδραση του καύσωνα στους αθλητές
Έρευνα για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου στη Βουδαπέστη, συμπέρανε ότι 373 από τους περίπου 400 αθλητές που συμμετείχαν στη διοργάνωση –πάνω από τρεις στους τέσσερις- δήλωσαν ότι αντιλαμβάνονται άμεσες συνέπειες στην υγεία και την απόδοσή τους λόγω της κλιματικής αλλαγής, με επιπτώσεις που περιλαμβάνουν διαταραχές στον ύπνο μέχρι ηλίαση και τραυματισμούς.
Οι υψηλές θερμοκρασίες και η υγρασία, εξηγούν ειδικοί του Climate Central, αυξάνουν τον κίνδυνο νοσηρότητας και θνησιμότητας σχετιζόμενων με τη ζέστη, επειδή το σώμα παράγει 15 έως 20 φορές περισσότερη θερμότητα κατά την άσκηση. Ολυμπιονίκες, μεταξύ των οποίων και οι αθλητές των ΗΠΑ, έχουν αναφέρει τις διαταραχές του ύπνου λόγω της ζέστης ως μείζονα λόγο ανησυχίας κατά την προετοιμασία τους για τους φετινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, ιδίως λόγω έλλειψης κλιματισμού στο Ολυμπιακό Χωριό.
Όσον αφορά τις αθλητικές επιδόσεις, μεγαλύτερα εμπόδια λόγω ζέστης αναμένεται να αντιμετωπίσουν αθλητές που κάνουν γρήγορες, εκρηκτικές κινήσεις, όπως στο τένις, στο τρέξιμο και στο ποδόσφαιρο, εξηγεί η Madeleine Orr.
Οι κίνδυνοι από την υγρασία
Οι ερευνητές του Climate Change επισημαίνουν ότι στην έκθεσή τους εστίασαν μόνο στη θερμοκρασία και δεν αποκαλύπτουν τους πρόσθετους κινδύνους από την αυξημένη υγρασία, η οποία διαταράσσει τη θερμορύθμιση του σώματος μέσω της εφίδρωσης.
Οι κίνδυνοι της υγρής ζέστης φάνηκαν στα υψηλά ποσοστά ασθενειών που σχετίζονται με τη ζέστη μεταξύ των αθλητών κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο το 2021, όταν η μέση θερμοκρασία ήταν 32.2°C και η υγρασία έως και 70%.
Το Αμερικανικό Κολέγιο Αθλητιατρικής συνιστά την ακύρωση της προπόνησης ή του αγώνα όταν η θερμοκρασία υγρού βολβού κατά την οποίο ο βολβός του θερμομέτρου καλύπτεται με υγρή πετσέτα και η θερμοκρασία μετράται αφότου εξατμιστεί το νερό, είναι πάνω από 32°C για προπονημένα άτομα, χαμηλού κινδύνου που έχουν εγκλιματιστεί στις περιβάλλουσες συνθήκες.
