Ξεκινούν άμεσα οι εργασίες για την αποκατάσταση και ανάδειξη του ναού Επικούριου Απόλλωνα στις Βάσσες Φιγαλείας μέσα από χρηματοδοτηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας Ερωφίλη - Ίριδα Κόλλια, προέβη σε δηλώσεις σχετικά με την εξέλιξη αυτή.
Άμεσα ξεκινά η αποκατάσταση βορειότερων τμημάτων μακρών πτερών του ναού, ενώ πολύ σύντομα θα αντικατασταθεί και η τέντα που προστατεύει το ναό από τις καιρικές συνθήκες.
Σχολιάζοντας την πολύ σημαντική είδηση της επανέναρξης των εργασιών, η κα Κόλλια τόνισε πως «... ο ναός του Επικούριου Απόλλωνα είναι ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της κλασικής αρχιτεκτονικής που μάλιστα διασώζει ένα μεγάλο μέρος του δομικού υλικού του. Σε αναγνώριση της μοναδικότητας του και των αξιών που αντιπροσωπεύει ήταν το πρώτο μνημείο στην Ελλάδα που εντάχθηκε το 1986 στον κατάλογο των μνημείων της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Η ένταξη του έργου ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ- ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΝΑΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΒΑΣΣΩΝ-Γ΄ΦΑΣΗ, στο Ε.Π. « Επιχειρηματικότητα, Ανταγωνιστικότητα, Καινοτομία» με την υπ αρ. 8980/2984/A3/27-12-2018 Απόφαση της ειδικής Γραμματέως Διαχείρισης Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων ΕΤΠΑ και με συνολικό προϋπολογισμό 2.891.211,78 ευρώ αποτελεί εξέλιξη που μας γεμίζει ικανοποίηση, δεδομένου ότι η Υπηρεσία μας είχε την ευθύνη της σύνταξης του φακέλου που υποβλήθηκε και εγκρίθηκε από το ΕΠΑΝΕΚ. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας αναλαμβάνει το έργο της αποκατάστασης του ναού, εγχείρημα με σημαντικές ιδιαιτερότητες λόγω της κατάστασης διατήρησης του μνημείου και συγχρόνως επίπονο, πολυσύνθετο και χρονοβόρο επιστημονικό έργο. Στην αίσια αυτή έκβαση, στην οποία συνέβαλαν πολλοί υπηρεσιακοί παράγοντες, αναγνωρίζουμε βεβαίως την ξεκάθαρη βούληση και τις επιλογές της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ και σε ένα βαθμό οφείλεται και στο ενδιαφέρον και την αρωγή προσώπων από τον πολιτικό κόσμο» .
Άμεσα ξεκινά το υποέργο «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΟΡΕΙΟΤΕΡΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΜΑΚΡΩΝ ΠΤΕΡΩΝ ΝΑΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΒΑΣΣΩΝ» που αποτελεί τη φυσική συνέχεια του μέχρι σήμερα εκτελεσμένου έργου αναστήλωσης και αποσκοπεί αφενός μεν στην αποκατάσταση των τμημάτων των δύο μακρών πλευρών της περίστασης που εφάπτονται στο ήδη αποκατεστημένο βόρειο πτερό του ναού και αφετέρου την αναστήλωση τμήματος του επιστυλίου στη βόρεια όψη του ναού. Οι εργασίες περιλαμβάνουν την απομάκρυνση από το μνημείο κιόνων στην ανατολική πλευρά και στη δυτική μακρά πλευρά, την αποσυναρμολόγηση των υποκείμενων αρχιτεκτονικών μελών, των γειτονικών πλακών δαπέδου και των κρατευτών, συνολικά 68 λίθων της ευθυντηρίας και της κρηπίδας, προκειμένου να γίνει η δομική τους αποκατάσταση, συντήρηση, ανάταξη και επανασύνδεση και εν τέλει η επανατοποθέτησή τους και η αποκατάσταση, συντήρηση και αναστήλωση τριών λίθων του επιστυλίου στη βόρεια όψη του ναού.
Στο υποέργο ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΑΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ ΚΑΙ ΝΕΩΝ ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΩΔΟΜΗ ΤΟΥ ΣΤΕΓΑΣΤΡΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΤΩΝ ΒΑΣΣΩΝ προβλέπεται η αναβάθμιση της κατάστασης διατήρησης του στεγάστρου προστασίας του ναού, μιας περίκλειστης εφελκυόμενης κατασκευής, που λόγω παλαιότητας χρήζει συντήρησης. Στο πλαίσιο του υποέργου αυτού θα αντικατασταθεί η υπάρχουσα μεμβράνη επιφάνειας ≈4.500 τ.μ. και βάρους ≈6 τόνων, με νέα από σύγχρονο, ειδικό για τον σκοπό αυτό υλικό.
Επιπροσθέτως, η Εφορεία μας βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να σας ενημερώσει ότι στην τελική φάση έγκρισης βρίσκεται και δεύτερο έργο στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ (Ε.Π. «Ανοιχτή Καινοτομία στον Πολιτισμό») με τίτλο ΑΝΟΙΚΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ, ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ, ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΒΑΤΗ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, το οποίο αναμένεται να πραγματοποιηθεί στο ναό του Επικούριου Απόλλωνα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο. Αντικείμενο της παραπάνω πρότασης είναι η εγκαθίδρυση στο ναό από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας και το ΕΜΠ -υπεύθυνη από την πλευρά του ΕΜΠ είναι η καθηγήτρια κ. Αντωνία Μοροπούλου- μέσω κοινής ερευνητικής διαδικασίας εργαστηρίου παρακολούθησης και ελέγχου της κατάστασης διατήρησης του μνημείου και συγκεκριμένα διερεύνησης της διαδικασίας φθοράς του λίθου, από τον οποίο αποτελείται το δομικό υλικό του, που θα είναι ανοικτό και στους επισκέπτες του ναού.
Επίσης, υλοποιείται το έργο «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ – ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ UNESCO» (ΕΣΠΑ, Ε.Π. «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα») από την Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟΑ σε συνεργασία με την ΕΦΑ Ηλείας στον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας και στο ναό του Επικούριου Απόλλωνα, τους δύο εγγεγραμμένους αρχαιολογικούς χώρους στον κατάλογο της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας. Στο πλαίσιο του έργου αυτού προβλέπεται η εκτέλεση εργασιών τεκμηρίωσης και η εκπόνηση σχεδίων διαχείρισης των παραπάνω αρχαιολογικών χώρων.
Σχετικά με την είδηση που αφορά στο έργο «Αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου της Πλατιάνας» θα επανέλθουμε με νέο Δελτίο Τύπου, μόλις μας ανακοινωθεί επίσημα η αναμενόμενη ένταξη του έργου στο Leader, πρόγραμμα «Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020».
Κλείνοντας, επισημαίνουμε ότι όλες οι ιστορικές και λοιπές πληροφορίες που αναφέρονται στον διαδικτυακό κόμβο «ΟΔΥΣΣΕΑΣ» του ΥΠ.ΠΟ.Α. για όλα τα μνημεία, μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους της Ηλείας, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που αφορούν στο Ναό του Επικουρίου Απόλλωνος, ανεξαρτήτως του συντάκτη – αρχαιολόγου του λήμματος, τελούν υπό τον έλεγχο και την έγκριση του ΥΠΠΟΑ – Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας η οποία διατηρεί τα πνευματικά δικαιώματα και πρέπει να μνημονεύεται στις πηγές όταν γίνεται χρήση υλικού προερχομένου από τον ανωτέρω κόμβο".