Το κόστος της εμμονικής επιδίωξης της υγείας είναι ότι μερικές φορές οδηγούμαστε στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα
Κάθε σχόλιο για τη σημασία της υγείας περισσεύει. Όλοι γνωρίζουμε ότι είναι το πολυτιμότερο αγαθό, γι’ αυτό και οι περισσότεροι κάνουμε ό,τι νομίζουμε πως χρειάζεται για να διατηρηθούμε ακμαίοι και υγιείς. Καμιά φορά, όμως, αυτή η προσπάθεια έχει τελικά το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα: Προσπαθώντας εμμονικά να παραμείνουμε υγιείς, καταλήγουμε να αρρωσταίνουμε.
Μια νέα έκθεση υποδεικνύει ότι η υπερβολική πίεση που ασκούμε στον εαυτό μας στην προσπάθεια να παραμείνουμε υγιείς συμβάλλει στην πραγματικότητα σε υψηλότερα επίπεδα άγχους και στρες, ένα φαινόμενο που ονομάζεται «εξουθένωση από την ευεξία». Η παγκοσμίου κλίμακας έρευνα μελέτησε τις περιπτώσεις περισσότερων από 15.000 ενηλίκων, ανακαλύπτοντας ότι σχεδόν τα 2/3 ένιωθαν έντονα την «υποχρέωση» να εμφανίζονται υγιείς και καλά. Αυτή η συνεχής πίεση δεν είναι μόνο εξαντλητική, αλλά οδηγεί επίσης τους ανθρώπους να επικεντρώνονται περισσότερο σε ό,τι λείπει από τη ζωή τους αντί να εστιάζουν σε μια ισορροπημένη ευημερία.
Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι νεότερες γενιές αισθάνονται περισσότερο το βάρος αυτών των προσδοκιών. Ειδικότερα, τα άτομα που διανύουν τη δεκαετία των 20 ανέφεραν ότι αισθάνονται διπλάσια ψυχική, σωματική και κοινωνική πίεση σε σύγκριση με τα άτομα άνω των 60 ετών. Αυτό υποδεικνύει ότι υπάρχει ένα χάσμα γενεών, με τους νεότερους να αποτελούν τα πιο επιρρεπή «θύματα» στις πιέσεις που σχετίζονται με την «κουλτούρα της ευεξίας».
Μια σημαντική πηγή αυτής της πίεσης είναι ο τεράστιος όγκος των αντικρουόμενων συμβουλών περί υγείας και ευεξίας. Ενδεικτικά, περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες (53%) δήλωσαν ότι οι διαθέσιμες πληροφορίες είναι συντριπτικές και αντιφατικές, καλλιεργώντας τους αβεβαιότητα σχετικά με το τι είναι πραγματικά ωφέλιμο. Η Παγκόσμια Έκθεση Ευημερίας 2024 ρίχνει περισσότερο φως σε αυτό το φαινόμενο: «Όσο μεγαλύτερη πίεση νιώθουμε να είμαστε καλά, τόσο λιγότερο καλά νιώθουμε», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Στην έκθεση, μάλιστα, αποτυπώνονται τρεις κύριες κινητήριες δυνάμεις αυτού του κύκλου:
- μη ρεαλιστικές κοινωνικές προσδοκίες,
- αντιφατικές πληροφορίες και
- το αίσθημα της απομόνωσης στο ταξίδι ευεξίας.
Τι μπορεί, λοιπόν, να γίνει για να σπάσει αυτός ο επιβλαβής κύκλος; Οι ειδικοί συνιστούν διάφορα πρακτικά βήματα για τη μείωση της πίεσης:
- Κάντε διάλειμμα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Η αποστασιοποίηση από τις πλατφόρμες που συχνά απεικονίζουν ανέφικτα πρότυπα μπορεί να μειώσει το αίσθημα της σύγκρισης και της ανεπάρκειας.
- Εξασκηθείτε στον διαλογισμό: Οι ασκήσεις ενσυνειδητότητας μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση του στρες και να καλλιεργήσουν μια πιο χαλαρή νοοτροπία.
- Μην παραλείπετε να κινείστε: Η ενσωμάτωση της κίνησης στην καθημερινή ρουτίνα, είτε μέσω της άσκησης, είτε μέσω υπαίθριων δραστηριοτήτων, μπορεί να ενισχύσει τόσο τη σωματική, όσο και την ψυχική ευεξία.
- Ενισχύστε τους κοινωνικούς σας δεσμούς: Ένα καλό μέρος για να ξεκινήσετε είναι οι ομαδικές προπονήσεις, που, όπως έχει αποδειχθεί, βελτιώνουν τη συνολική ευεξία κατά 15%, ενώ ο διαλογισμός μπορεί να την αυξήσει κατά 9%. Επιπλέον, ο καθορισμός σαφών ορίων, τόσο στην προσωπική, όσο και στην επαγγελματική ζωή βελτιώνει επίσης την ευημερία κατά 13%.
Ο δρ. Murali Doraiswamy, ειδικός ψυχικής ευεξίας, εξηγεί ότι η πίεση για συνεχή βελτίωση της υγείας μπορεί συχνά να λειτουργήσει αντίστροφα. «Η επιδίωξη της ευημερίας μπορεί να γίνει πηγή άγχους, επειδή τείνουμε συχνά να κολλάμε σε αυτό που λείπει από τη ζωή μας. Ο καθορισμός μικρών, εφικτών στόχων και η μετατροπή της υγείας σε μια χαρούμενη διαδικασία μπορεί να αντιστρέψει αυτή την τάση».
Στην τελική, η κατάκτηση της ευεξίας είναι ένας στόχος που μας αφορά όλους: Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, το 89% των ερωτηθέντων έχουν λάβει περισσότερα μέτρα φέτος σε σύγκριση με πέρυσι για να βελτιώσουν την υγεία τους με κάποιο τρόπο. Είναι, όμως, σημαντικό να αναγνωρίσουμε τη λεπτή γραμμή ανάμεσα σε μια υγιή και ισορροπημένη προσπάθεια επίτευξης της ευεξίας και σε ένα εμμονικό κυνήγι μη ρεαλιστικών στόχων. Η προσπάθεια για ισορροπία και όχι για τελειότητα μπορεί να είναι το κλειδί για να αισθάνεστε πραγματικά καλά.
