Στα πανηγύρια, την ψυχή του ελληνικού καλοκαιριού, κρύβεται ένα μυστικό για σωματική και ψυχική ευεξία, καλύτερο γήρας και προστασία από κινδύνους όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και η άνοια
Για ένα ακόμα καλοκαίρι, νέοι και νέες τίμησαν -και με το παραπάνω- τα πανηγύρια σε νησιά και ηπειρωτικά μέρη, κάνοντας από κοινού με τους μεγαλύτερους ηλικιακά θαμώνες των πανηγυριών την κίνηση-ματ για καλή υγεία και ευεξία, μέσα από το τρίπτυχο συγκέντρωση πολλών ανθρώπων, φαγητό και ποτό, γιορτή με συγκεκριμένη αφορμή, όπως ο εορτασμός του πολιούχου αγίου και η διατήρηση της παράδοσης. Αυτή είναι η «μαγική συνταγή», σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2022 στο Journal of Public Policy & Marketing.
Αυτό που η μελέτη των ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα δεν ανέδειξε -και πώς θα μπορούσε άλλωστε- είναι τα οφέλη που χαρίζουν οι ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί, το αναπόσπαστο κομμάτι των πανηγυριών που φέρνει κοντά νέους και ηλικιωμένους, συνεισφέροντας στην ψυχική και σωματική υγεία, προάγοντας την ατομική και συνολική ευεξία. Αυτή είναι, συνεπώς, η λεπτομέρεια που έκανε τη διαφορά αν πήγατε σε πανηγύρι. Αν πιαστήκατε στον κύκλο και χορέψατε με την ψυχή σας συρτάκι, συρτό, καλαματιανό και τσάμικο, προσφέρατε στην υγεία σας τα παρακάτω σημαντικά δώρα.
1. Μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου
Οι ρυθμικές κινήσεις των παραδοσιακών χορών, που μπορεί να ποικίλουν από αργές έως γρήγορες και δυναμικές, αποτελούν μια μορφή μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της καρδιαγγειακής υγείας, τη βελτίωση της ευλυγισίας και την ενίσχυση της μυϊκής δύναμης, εφόδια απαραίτητα για ποιοτική ζωή και αυτονομία στην τρίτη ηλικία. Έρευνες δείχνουν ότι ο χορός μέτριας έντασης σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα, σε μεγαλύτερο μάλιστα βαθμό από το περπάτημα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η σύνδεση πιθανώς εξηγείται από τις στιγμές αυξημένης έντασης κατά τη διάρκεια του χορού, τη ζωντανή επαφή ή τα επαγόμενα ψυχοκοινωνικά οφέλη.
2. Μεγαλύτερη κινητικότητα και αυτονομία
Το 2016, η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία δημοσίευσε μελέτη ερευνητών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επικεφαλής τους καθηγητές Αστέριο Δεληγιάννη και Ζαχαρία Βορδό, τα ευρήματα της οποία έδειξαν ότι ένα τρίμηνο πρόγραμμα ελληνικών παραδοσιακών χορών επέτρεψε στους συμμετέχοντες με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια να πηδούν κατά μέσο όρο 10% ψηλότερα και 6% ταχύτερα, και αύξησε τη δύναμη των ποδιών τους κατά 10%, σε σχέση με όσους διατήρησαν το συνηθισμένο μοτίβο καθιστικής ζωής.
Ο κ. Βορδός είχε επισημάνει ότι «τα σωματικά οφέλη του ελληνικού χορού μπορούν να χαρίσουν στους ασθενείς μεγαλύτερη αυτονομία στην καθημερινή ζωή, βοηθώντας τους να περπατούν και να ανεβαίνουν σκάλες. Μπορεί επίσης να βελτιώσει τον συντονισμό [των κινήσεών] τους και να μειώσει τον κίνδυνο πτώσης και τραυματισμού. Είναι πιθανό επίσης ο ελληνικός χορός να προσφέρει και καρδιακά οφέλη, όπως έχει αποδειχθεί για τα προγράμματα γυμναστικής Zumba με μουσική latin».
Σε αντίστοιχα ευρήματα κατέληξε και άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε Frontiers in Aging Neuroscience, που διαπίστωσε επιπλέον σημαντική αύξηση στην αερόβια αντοχή, η οποία συνδέεται με βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας, και βελτίωση 20% στη στατική ισορροπία, απαραίτητη για την πρόληψη των πτώσεων.
3. Βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής ικανότητας
Μια ακόμα μελέτη από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, για την επίδραση ενός προγράμματος ελληνικών παραδοσιακών χορών στην καρδιοαναπνευστική ικανότητα ατόμων τρίτης ηλικίας τη φορά αυτή, συμπέρανε ότι η αερόβια ικανότητα, όπως υπολογίζεται από τη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου (VO2max), αυξήθηκε κατά 8,23%, γεγονός που ευθυγραμμίζεται με τα ευρήματα ερευνών για άλλες σωματικές δραστηριότητες συνυφασμένες με την παράδοση, όπως το Tai Chi και οι χοροί της Σαρδηνίας, οι οποίοι επίσης ενισχύουν την καρδιαγγειακή ικανότητα.
4. Θωράκιση της ψυχικής υγείας
Οι ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί θωρακίζουν και την ψυχική υγεία, μειώνοντας το στρες, το άγχος και τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Ο ομαδικός τους χαρακτήρας και τα κοινά βήματα που πρέπει να ακολουθούνται υπό τον ίδιο ρυθμό, προάγουν το αίσθημα του ανήκειν και της κοινωνικής σύνδεσης, η οποία είναι απαραίτητη για την ψυχική ευεξία. Ο χορός θεωρείται εν γένει μια δραστηριότητα με ψυχοθεραπευτικά αποτελέσματα, που βοηθά στην έκφραση των συναισθημάτων και στην καλλιέργεια θετικών συναισθημάτων.
5. Πρoστασία από τη γνωστική φθορά
Τέλος, δημοσιεύεται έρευνα που επιβεβαιώνει τα οφέλη για την ψυχική όσο και τη σωματική υγεία των ηλικιωμένων ατόμων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με Ήπια Γνωστική Διαταραχή. Ιδίως στην ομάδα αυτή, η συμμετοχή σε παραδοσιακούς χορούς βελτιώνει την επιλεκτική και παρατεταμένη προσοχή και την οπτικοακουστική αντίληψη, ενώ μειώνει τα επίπεδα άγχους. Για τους υγιείς ηλικιωμένους συμμετέχοντες, ο χορός ενισχύει τη μνήμη, την ευλυγισία και την ισορροπία, απαραίτητα για την πρόληψη των πτώσεων και τη διατήρηση της λειτουργικής ανεξαρτησίας.
Επιπλέον, ο χορός προάγει την κοινωνική αλληλεπίδραση και μειώνει τη μοναξιά, σημαντικό παράγοντα κινδύνου για κατάθλιψη και άνοια.
