Συνέντευξη με τον Πρόεδρο του Οικονομικού Επιμελητηρίου ΒΔ Πελοποννήσου & Δυτ. Ελλάδας
Της Βίκυς Γκουγκουστάμου
Περίοδο επενδυτικής στασιμότητας διανύει η Ηλεία, ενώ παρά τις όποιες προσπάθειες έχουν γίνει, ο τομέας του Τουρισμού παραμένει προκλητικά ανεκμετάλλευτος, σχολιάζει ο εκ νέου πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου ΒΔ Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας, Γιώργος Παππάς.
Ο κ. Παππάς, επικεφαλής της παράταξης Προοδευτική Δημοκρατική Συνεργασία Οικονομολόγων, ανέλαβε και πάλι το «τιμόνι» του Οικ. Επιμελητηρίου, μετά τις πρόσφατες εκλογές. Έχοντας το χάρισμα της επικοινωνιακής δεινότητας και της αμεσότητας, κατάφερε κατά την προηγούμενη θητεία του να δώσει μια δυναμική ώθηση εξωστρέφειας στο Επιμελητήριο με πολλές παρεμβάσεις, αρθρογραφία, ενημερωτικές ημερίδες εκπαίδευσης των μελών… Σήμερα, μοιράζεται μαζί μας τον προγραμματισμό και το όραμά του για τη νέα του θητεία, που δεν είναι άλλο από την επιστροφή λαμπρών επιστημόνων στην Ελλάδα. Μιλάει για την Ηλεία, τις ανεκμετάλλευτες ευκαιρίες αλλά και τα δυνατά της όπλα, αναλύει τον λόγο των πολυάριθμων λουκέτων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και καταθέτει τις αναπτυξιακές προτάσεις του Οικ. Επιμελητηρίου για την περιοχή.
«Στον προγραμματισμό μας έχουμε τη διοργάνωση ακόμα περισσότερων σεμιναρίων και ημερίδων που ενισχύουν την κατάρτιση και την επιμόρφωση των μελών, αλλά και την υλοποίηση επιστημονικών συνεδρίων σε συνεργασία και με άλλους φορείς. Παράλληλα, θα πυκνώσουμε τις παρεμβάσεις μας για ζητήματα που αφορούν τον κλάδο μας είτε άμεσα, όπως π.χ. τα επαγγελματικά δικαιώματα και οι συνθήκες εργασίας των οικονομολόγων και των λογιστών αλλά και έμμεσα όπως το πρόσφατο φορολογικό νομοσχέδιο» σημειώνει ο κ. Παππάς και συνεχίζει: «Στόχος μου είναι μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι να μετατρέψουμε το Οικονομικό Επιμελητήριο σε έναν ισχυρό, ανεξάρτητο και παρεμβατικό θεσμό, που θα συμμετέχει και θα συνδιαμορφώνει ως ισότιμος εταίρος μαζί με τους παραγωγικούς φορείς -ιδιωτικούς και δημόσιους- τον αναπτυξιακό σχεδιασμό στη Δυτική Ελλάδα και θα αξιοποιεί στο έπακρο το επιστημονικό δυναμικό. Όραμά μου είναι να αποτελέσει το Οικονομικό Επιμελητήριο το βασικό κίνητρο για το brain gain, δηλαδή να επιστρέψουν οι Έλληνες οικονομολόγοι από την Ελλάδα στο εξωτερικό για να ζήσουν και να δραστηριοποιηθούν επαγγελματικά στον τόπο τους.
Η Ηλεία είναι ένας νομός με πολλά προβλήματα. (έλλειψη υποδομών, κλείσιμο Πανεπιστημιακών σχολών, κλείσιμο πολλών δομών, υπηρεσιών…. κ.ά.). Μολονότι είναι ένας νομός με ιδιαίτερα και πλούσια στοιχεία, ωστόσο έχουν μείνει ανεκμετάλλευτα. Ποιες είναι οι προτάσεις του Οικονομικού Επιμελητηρίου, ώστε να αντιστραφεί η εικόνα;
Η Ηλεία θα πρέπει να δώσει έμφαση στην ολοκλήρωση βασικών υποδομών, για να συνδεθεί με την υπόλοιπη Ελλάδα μέσα από σύγχρονα συγκοινωνιακά και μεταφορικά δίκτυα. Η επικείμενη ολοκλήρωση της Πατρών-Πύργου είναι σαφέστατα ένα μεγάλο βήμα, αλλά δεν αρκεί. Θα πρέπει να ολοκληρωθεί το οδικό «δαχτυλίδι» και στο νότιο τμήμα της Ηλείας, ως την Τσακώνα, ενώ απαραίτητη είναι η επαναλειτουργία του σιδηρόδρομου και η αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών στο Κατάκολο και στην Κυλλήνη. Μία ακόμα πρότασή μας είναι οι διαμόρφωση συνθηκών χωροταξικής αρμονίας, που θα επιτρέψουν τη δημιουργία επιχειρηματικών πάρκων, ώστε να γνωρίζει κάθε ενδιαφερόμενος πού μπορεί να επενδύσει και ποιες οικονομικές δραστηριότητες επιτρέπονται. Έχω δει μεγαλόπνοα επιχειρηματικά σχέδια να βαλτώνουν, ακριβώς επειδή υπάρχει ασάφεια ως προς τον χωροταξικό σχεδιασμό. Επίσης, στην Ηλεία πρέπει να προωθηθούν επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, για να μειωθεί το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων και να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητά τους.
Ποιοι, κατά την άποψή σας, είναι οι ανεκμετάλλευτοι τομείς στην Ηλεία που μπορούν να αποδώσουν τα μέγιστα στο οικονομικό αναπτυξιακό μοντέλο;
Η Ηλεία έχει την τύχη να διαθέτει ανεπτυγμένο πρωτογενή τομέα και απεριόριστες δυνατότητες τουριστικής ανάπτυξης, λόγω του μοναδικού φυσικού και πολιτιστικού της πλούτου. Ωστόσο, θεωρώ ότι ο πρωτογενής τομέας θα πρέπει να δημιουργήσει έναν αντίστοιχου επιπέδου κλάδο μεταποίησης, αφενός για να αποκτήσουν τα αγροτικά προϊόντα υψηλή προστιθέμενη αξία και αφετέρου για να δημιουργηθούν νέες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Η μεταποίηση, όπως επισημαίνουν οι οικονομολόγο, είναι ο κατεξοχήν τομέας που διαμορφώνει τη μεσαία τάξη, διότι παράγει αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας. Ο τουρισμός είναι ένας τομέας που έχει μείνει προκλητικά αναξιοποίητος, αφού η Δυτική Ελλάδα κατέχει μόλις το 1% του πανελλαδικού τουριστικού ΑΕΠ της χώρας. Δεδομένου ότι πλέον έχουμε εικόνα για τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις του τουρισμού σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, η Ηλεία έχει την ευκαιρία να διαμορφώσει ένα συνεκτικό και οργανωμένο σχέδιο προσέλκυσης και ανάπτυξης υγιών μορφών τουρισμού, που δεν θα δημιουργήσουν κοινωνικά προβλήματα και δεν θα αλλοιώσουν τον χαρακτήρα της και την ταυτότητά της.
Ενώ σε πανελλαδικό επίπεδο το 2023 έκλεισε με περισσότερες εγγραφές παρά διαγραφές στο Μητρώο των επιχειρήσεων (ΓΕΜΗ), στην Ηλεία, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΒΕ Ηλείας η εικόνα είναι αντίστροφη. Θέλω το σχόλιό σας πάνω σ’ αυτό και τι προτάσεις υπάρχουν;
Η Ηλεία είχε την ατυχία να βρεθεί σε οικονομική ύφεση προτού ξεσπάσει η οικονομική κρίση την προηγούμενη δεκαετία, εξαιτίας της πύρινης τραγωδίας του 2007, που άφησε πίσω της ανθρώπινα θύματα και μια κατεστραμμένη οικονομία. Οι επιχειρήσεις που δανείστηκαν για να επιβιώσουν, στην πορεία δεν άντεξαν τις πιέσεις της οικονομικής κρίσης και μοιραία επήλθαν λουκέτα. Μόλις φάνηκε χαραμάδα αισιοδοξίας το 2019, η Ηλεία -πρώτη από όλους τους νομούς πανελλαδικά- δέχθηκε το χτύπημα της πανδημίας, με συνέπεια οι επιχειρήσεις να αναγκαστούν όλα τα περιθώρια ρευστότητας και να μην μπορούν να πληρώσουν τις δανειακές τους οφειλές. Γνωρίζω καλά ότι υπάρχει πρόβλημα με τα δάνεια που χορηγήθηκαν με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, για αυτό και η πρότασή μας είναι μια ειδική νομοθετική ρύθμιση με ευνοϊκούς όρους για τους δανειολήπτες που είναι σε διαπιστωμένη αδυναμία αποπληρωμής. Δυστυχώς η Ηλεία βιώνει μια περίοδο επενδυτικής στασιμότητας παρά τις μεμονωμένες και σημαντικές πρωτοβουλίες στον τουρισμό. Όπως προανέφερε, θεωρώ σημαντικές παραμέτρους την ολοκλήρωση βασικών υποδομών, τη χωροταξική αρμονία και τη δημιουργία φιλοεπενδυτικού κλίματος.
Πώς βλέπετε τους νέους και μικρομεσαίους επιχειρηματίες στο σύγχρονο περιβάλλον;
Η νέα γενιά μικρομεσαίων επιχειρηματιών είναι μακράν η πιο καταρτισμένη και μακράν η πιο αδικημένη. Η πλειονότητά τους αντιμετωπίζει ζητήματα ρευστότητας διότι η πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση είναι από δύσκολη έως ανέφικτη, ενώ την ίδια στιγμή καλούνται να αποδείξουν στο κράτος ότι δεν είναι… φορολογικοί ελέφαντες. Τρανή απόδειξη το προσφάτως ψηφισμένο φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο επιβάλλει «κεφαλικό» φόρο 1.500 ευρώ διότι θεωρεί εκ των προτέρων πως όλοι οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες βγάζουν 10.920 τον χρόνο. Ταυτόχρονα, δεν έχει καμία ανάλογη πρόβλεψη για τους μεγάλους επιχειρηματίες, με πολύ υψηλότερα εισοδήματα. Παρ’ όλα αυτά, οι νέοι επιχειρηματίες εξακολουθούν να επενδύουν χρόνο και χρήμα στον εκσυγχρονισμό των παρεχόμενων υπηρεσιών, για να ανταποκριθούν στο πολύ ανταγωνιστικό διεθνοποιημένο περιβάλλον.
Η γυναικεία επιχειρηματικότητα κερδίζει έδαφος στην περιφέρεια;
Η γυναικεία επιχειρηματικότητα καταγράφει μεν ανοδική τάση, αλλά όχι την επιθυμητή. Το 2023, το ποσοστό διείσδυσης της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδας έφτασε στο 26%, αλλά έπειτα από μια επταετία διαρκούς ανόδου, τώρα εμφανίζει στασιμότητα, η οποία ενδεχομένως να οδηγήσει σε μείωση τη φετινή χρονιά. Η αρνητική παράμετρος στη γυναικεία επιχειρηματικότητα είναι η γεωγραφική συγκέντρωση κατά κύριο λόγο -αν όχι αποκλειστικά- στο λεκανοπέδιο της Αττικής και όχι στην περιφέρεια. Επί της ουσίας, πρέπει να δοθούν περισσότερα κίνητρα, αλλά και ως κοινωνία να μειώσουμε τις προκαταλήψεις για τον ρόλο και τις ικανότητες των γυναικών.
Σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο οικονομικό περιβάλλον ποιος ο ρόλος των οικονομολόγων και λογιστών;
Είμαστε ο κλάδος που επενδύει στη αδιάκοπη εξέλιξη της γνώσης και στην εφαρμογή της θεωρίας στην πράξη. Οι δομικές αλλαγές παγκοσμίως, εξαιτίας των «πολυ-κρίσεων» και των ρευστών γεωπολιτικών και γεωοικονομικών μεταβολών, δημιουργούν διαρκώς νέα δεδομένα στην επιστήμη μας. Επομένως, σε επίπεδο διαμόρφωσης στρατηγικής και παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, οι οικονομολόγοι είναι στην κορυφή της επιστημονικής πυραμίδας. Θα ήθελα επίσης να σας θυμίσω ότι στη διάρκεια της πανδημίας, οι οικονομολόγοι και οι λογιστές σήκωσαν όλο το βάρος της κυβερνητικής πολιτικής, η οποία περιλάμβανε έναν κυκεώνα αποφάσεων και εγκυκλίων, με συνεχείς τροποποιήσεις, δίχως να σκεφτεί κάποιος αν έχουμε ξεπεράσει τα πνευματικά και σωματικά όρια εξάντλησης. Κατά συνέπεια, όλοι οι δρώντες στην κοινωνία και την οικονομία αντιλήφθηκαν πόσο καθοριστικός είναι ο ρόλος του κλάδου μας στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα.
